Wat is het standpunt van de Vlaamse Regering in het glyfosaatdebat?
De Europese Commissie wil het gebruik van het onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat nog tien jaar toelaten. Nochtans is bewezen dat het bijzonder schadelijk is voor fauna en flora. Wat vindt minister van Landbouw Jo Brouns van deze mogelijke verlenging? Wil hij het gebruik van de onkruidbestrijder aan banden leggen in de land- en tuinbouw? De minister besprak het in de Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid.
Is er meer onderzoek naar glyfosaatalternatieven nodig?
Commissielid Mieke Schauvliege (Groen) is benieuwd naar wat Vlaanderen zal doen aan het gebruik van de onkruidbestrijder glyfosaat op Vlaams grondgebied. “De toxicologische effecten van glyfosaat voor bijen en bestuivers zijn heel duidelijk aangetoond, maar ook andere dieren, zoals verschillende vis- en vogelsoorten, lijden eronder”, zei ze. En daar blijf het volgens haar niet bij: iedereen die in aanraking komt met het middel loopt een groot gezondheidsrisico.
Mieke Schauvliege gaf mee dat in 42 procent van de urinestalen van Vlaamse jongeren glyfosaat werd aangetroffen. Maar vooral voor landbouwers is er een groot risico om met glyfosaat in aanraking te komen. “Personen die langdurig worden blootgesteld aan hogere doses pesticiden, lopen volgens een aantal studies gemiddeld meer risico op de ziekte van Parkinson. Een blijvende blootstelling van burgers, boeren en milieu aan deze risicovolle stof moet dus absoluut worden vermeden”, stelde ze.
De Vlaamse Regering heeft vroeger al onkruidverdelgers die glyfosaat bevatten, verboden voor gebruik in tuinen, opritten, stoepen, terrassen en andere verhardingen. Volgens Mieke Schauvliege bestaan er voldoende alternatieven voor glyfosaat. Ze vindt het dan ook logisch om ook in de landbouwsector het gebruik ervan aan banden te leggen. Ze wou van minister Jo Brouns weten of hij hier ook zo over denkt. Verder vroeg ze zich nog af of de Vlaamse Regering het onderzoek naar en de ontwikkeling van alternatieven voor glyfosaat voldoende steunt.
Heel wat maatregelen om het gebruik van glyfosaat aan te pakken
Minister Jo Brouns gaf aan dat het Vlaams actieplan Duurzaam Pesticidegebruik 2023-2027 een groot aantal acties bevat die gericht zijn op het gebruik, en het bijhorende risico, van gewasbeschermingsmiddelen door landbouwers. Zo is er de evaluatie van de procedures en criteria voor de opleidingen om een fytolicentie te behalen. Dat is een verplicht certificaat voor professionele gebruikers, verkopers en informatieverstrekkers van gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast wordt er volgens de minister ook gecontroleerd of de gebruikte gewasbeschermingsmiddelen wel zijn toegelaten.
Verder zijn er de minimale vereisten voor driftreductie. Dat is het reduceren van de verspreiding van ongewenste druppeltjes gewasbeschermingsmiddelen. Wind kan er namelijk voor zorgen dat de gewasbeschermingsmiddelen tijdens het spuiten ook op gronden in de buurt of in waterlopen terechtkomen. De vereisten voor technieken om aan driftreductie te doen, worden vanaf 2026 van 75 naar 90 procent opgetrokken. De controle van de driftreducerende technieken bij de landbouwbedrijven gebeurt volgens de minister via een driejaarlijkse audit. In de toekomst komt daar nog een driejaarlijkse keuring van de spuitapparatuur bij. “Een vierde element is de verdere reductie van oppervlaktewaterverontreiniging door de steun voor investeringen in aangepaste vul- en spoelplaatsen voor spuitmachines”, zei de minister.
Jo Brouns benadrukte dat hij biologisch gecertificeerde landbouw en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en -technieken, toegelaten in de biologische landbouw, wil stimuleren. Daarnaast ondersteunt de Vlaamse overheid het onderzoek naar en de ontwikkeling en het gebruik van duurzame technieken en methoden om het gebruik van herbiciden, waaronder ook glyfosaatproducten vallen, verder te reduceren.
Het debat vond plaats op woensdag 25 oktober.
