Rechten en plichten van de Vlaamse volksvertegenwoordiger
De 124 leden van het Vlaams Parlement vertegenwoordigen de bevolking uit Vlaanderen en Brussel. Ze nemen voor die bevolking belangrijke beslissingen. Daarom hebben ze een speciaal statuut, waardoor ze onafhankelijk kunnen oordelen en beslissingen nemen.
Dat betekent:
- een volksvertegenwoordiger kan zelf beslissen wat hij/zij met eisen van andere personen of organisaties doet. Hij/zij kan nooit verplicht zijn ze te volgen: hij/zij is ongebonden;
- sommige beroepen of functies mag een volksvertegenwoordiger niet uitoefenen terwijl hij parlementslid is;
- de beroepen en functies die een volksvertegenwoordiger naast zijn parlementair mandaat uitoefent, moet hij/zij bekendmaken, en hij/zij moet zijn/haar vermogen bij het begin en op het einde van zijn mandaat aangeven;
- een volksvertegenwoordiger moet de grootst mogelijke vrijheid hebben om in het parlement te debatteren: dat heet parlementaire onverantwoordelijkheid. Het betekent dat een parlementslid niet vervolgd mag worden voor meningen die hij verkondigt als parlementslid;
- een volksvertegenwoordiger is beschermd tegen politiek geïnspireerde juridische acties van rechters, burgers of de regering: dat is de parlementaire onschendbaarheid. Dat betekent dat er speciale procedures gevolgd moeten worden als iemand een parlementslid wil vervolgen voor strafbare feiten;
- de volksvertegenwoordiger is financieel en administratief onafhankelijk.
Naast deze rechten heeft een volksvertegenwoordiger ook plichten en normen waaraan hij/zij moet voldoen. Hij/zij moet zich in contacten met de burger op een verantwoorde wijze gedragen. Dat is vastgelegd in de Deontologische Code van het Vlaams Parlement. Een deontologische Commissie gaat na of de volksvertegenwoordigers zich houden aan die deontologische code.