Aangekaart: verschillen bij het toekennen van EPC-labels
Uit een reportage van het VRT-programma ‘Factcheckers’ blijkt dat eenzelfde woning heel verschillende energielabels kan krijgen, afhankelijk van wie langskomt om de woning te inspecteren. Zo’n label kan verregaande gevolgen hebben voor de waarde van een woning. Hoe reageert minister Zuhal Demir (N-VA) hierop? Ze kreeg er een vraag om uitleg over in de Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie.
Volgens commissielid Robrecht Bothuyne (cd&v) stelde het VRT-programma ‘Factcheckers’ het systeem voor het toekennen van energieprestatiecertificaten, of EPC’s, in vraag. Eenzelfde woning kreeg in het programma verschillende EPC-scores, afhankelijk van de energiedeskundige die langskwam. “Nochtans is een EPC-score een bijzonder belangrijk instrument, dat ook steeds meer financiële implicaties heeft”, zei hij. De EPC-waarde bepaalt of er een plicht tot renovatie is, wat de prijs van een woning beïnvloedt en – op grotere schaal – een impact heeft op de woningmarkt. “Dat maakt meteen de fraudegevoeligheid van het EPC een bijzonder belangrijk thema”, stelde hij.
“U zette al een aantal heel belangrijke stappen in dit kader, met onder andere het opvoeren van de controle, opleidingen die voorzien worden en dergelijke meer”, zei Robrecht Bothuyne tegen de minister. Hij vroeg haar welke stappen ze nog wil ondernemen. Zelf gaf hij drie voorstellen. Het lijkt hem een goed idee om te werken met een prijszetting per vierkante meter. De vergoeding van de energiedeskundige zou daarbij niet rechtstreeks betaald worden, maar via het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA).
Zijn tweede voorstel bestaat erin de aansprakelijkheid en de verantwoordelijkheid van energiedeskundigen aan te pakken. “Nu is het zo dat bij een verkoop de verkoper verantwoordelijk is om een EPC voor te leggen, en de koper dat moet aanvaarden”, zei hij. Volgens hem zijn er voor een foutief EPC voorlopig geen consequenties voor de energiedeskundige. Ten slot vroeg hij zich af of het niet nuttig zou zijn om de renovatieplicht, die voortvloeit uit de EPC-score, te evalueren.
“De sector is gewaarschuwd”
“We hebben ‘Factcheckers’ gezien. Het verbaasde ons niet. Daarom namen we het afgelopen jaar al verschillende initiatieven”, antwoordde minister Zuhal Demir (N-VA). VEKA merkte de case uit het programma al eerder op, en voerde daarom een controle uit waaruit bleek dat er fouten werden gemaakt. “Er werd een handhavingsprocedure opgestart. Bij één energiedeskundige van de vier waren de fouten zo ernstig dat er een schorsingsprocedure is opgestart”, zei de minister. Energiedeskundigen die frauderen, moeten volgens de minister streng gesanctioneerd worden. Het VEKA voerde al gelijkaardige vergelijkingstesten uit als in de VRT-reportage. Bij twee op drie testen werd weinig afwijking bespeurd in de opgemaakte EPC’s.
“Aangezien het belang van het EPC steeds groter wordt, is het noodzakelijk om altijd een goede kwaliteit te garanderen. Er is al een uitgebreid ondersteunend kader voor de energiedeskundigen”, gaf de minister aan. Dat kader bestaat uit een inspectieprotocol met uitgewerkte praktijkvoorbeelden, automatische waarschuwingen en foutmeldingen via software, een helpdesk voor energiedeskundigen en een jaarlijkse, verplichte vorming.
Daarnaast zette de minister sterk in op de handhaving van de kwaliteit van het EPC. Dat deed ze door de kwaliteit van de EPC-labels sterk te controleren op basis van steekproeven of na klachten en het aantal controleurs te verdubbelen. Verder worden energiedeskundigen zwaarder gesanctioneerd als ze veel fouten maken. Zo worden er hogere boetes uitgeschreven en worden er erkenningen geschorst.
Andere maatregelen die de minister nog besprak, zijn onder andere het inzetten op artificiële intelligentie voor de handhaving, het online meldpunt voor klachten en de examens voor energiedeskundigen die nu terug door de Vlaamse overheid worden georganiseerd. “De rotte appels moeten er onmiddellijk uit”, zei de minister. Door de media-aandacht die het onderwerp kreeg en de verstrenging, stelde de minister nog dat de sector gewaarschuwd is.
Het debat vond plaats op woensdag 29 november.
