Belgaimage
Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media bespreekt toestand Vlaams boekenlandschap met minister Jan Jambon
Boek.be, de organisator van de Boekenbeurs ging vorig jaar failliet. Daardoor kon de jaarlijkse Antwerpse Boekenbeurs niet meer doorgaan. In het najaar van 2021 vonden er wel twee alternatieve boekenbeurzen plaats: LEES! in Antwerpen en Boektopia in Kortrijk. Recent raakte ook bekend dat LEES! het nieuwe volwaardige alternatief voor de Boekenbeurs zal worden. Hoe staat minister Jan Jambon hiertegenover? Zal hij dit initiatief ondersteunen? Hoe wil hij de Boekenweek een breder draagvlak geven in Vlaanderen? Dat lichtte hij toe in de Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media op donderdag 6 mei.
Advies over nieuw format
In zijn vraag om uitleg herinnerde commissielid Orry Van de Wauwer (cd&v) bevoegd minister Jan Jambon aan zijn antwoorden op eerdere vragen over dit onderwerp. Hierin gaf de minister aan dat hij de organisatie van beide alternatieve boekenbeurzen zou evalueren en dat hij wil streven naar één boekenbeurs. Voor de concrete invulling van het nieuwe boekenbeursformat, zou hij advies inwinnen van Boekenoverleg, de belangenorganisatie van de boeken- en letterensector. "Wat is het definitieve advies van het BoekenOverleg over een vernieuwde boekenbeurs in Vlaanderen?", luide Orry Van de Wauwers vraag aan de minister.
Bezorgdheid over Vlaams boekenlandschap
Commissielid voor Vlaams Belang Chris Janssens trok de zaak breder open en uitte zijn bezorgdheid over de huidige staat van het Vlaamse boekenlandschap. Hij staafde zijn vaststelling door te wijzen op het grote verschil in belangstelling en succes van de Boekenweek in Nederland en in Vlaanderen. "Met name in Nederland is dat echt wel een groot en succesvol mega-evenement en in Vlaanderen leidt het helaas een kwijnend bestaan", aldus Chris Janssens.
Ook het feit dat de initiatieven van LEES! en Boektopia samen slechts 35.000 bezoekers lokten, terwijl Boekenbeurs van weleer er zelfs tijdens haar dieptepunt 125.000 aantrok, zegt veel over de toestand van het Vlaamse boekenlandschap. Zijn vraag aan de minister luidde dan ook als volgt: "Deelt u mijn bekommernis dat de toestand in het Vlaamse boeken- en uitgeverslandschap verre van rooskleurig is? Zo ja, welke initiatieven wilt u op korte en lange termijn nemen om daaraan te verhelpen?"
Nieuw en volwaardig alternatief?
Eind april kondigde het BoekenOverleg aan dat het LEES! verder zou uitbouwen tot een nieuwe, volwaardige Boekenbeurs. Het nieuwe boekenfestival zal plaatsvinden tijdens de herfstvakantie, van 27 oktober tot en met 6 november 2022, in Antwerp Expo. Hierover wilde commissievoorzitter Elisabeth Meuleman (Groen) meer toelichting van de minister: "Minister, kunt u uw licht hierop laten schijnen? Klopt het dat er een nieuwe volwaardige boekenbeurs komt, waarbij alle relevante spelers betrokken zijn? Zo neen, wie ontbreekt dan nog in het plaatje? "
Antwoorden van de minister
In zijn antwoord op de vragen van de commissieleden Minister Jambon beaamde hij dat het hele boekenlandschap een boost kan gebruiken. Tegelijkertijd nuanceerde hij de conclusies van Chris Janssens over de bezoekersaantallen van de voorbije edities van LEES! en Boektopia: "Ze moesten het doen met een zeer korte voorbereidingstijd en dus ook met vertraagde communicatie over hun initiatieven". Bovendien speelde de stijgende coronacurve beide spelers parten. "De omstandigheden waren dus wel een beetje anders", oordeelde de minister.
Voorts moet de volledige boekensector volgens hem tijdens een vaste periode "geconcentreerde aandacht krijgen" en moet er worden nagedacht over één overkoepelend initiatief waarbij het boekenvak in de picture wordt gezet. Om hier advies over in te winnen, gaf hij het BoekenOverleg de opdracht om de verschillende organisatoren van promotie-initiatieven rond boeken en lezen samen te brengen. Hoewel alle betrokken spelers op zijn kabinet werden uitgenodigd voor een rondetafelgesprek, gingen enkel Boekhandels Vlaanderen en LEES! erop in. "Boektopia en de Groep Algemene Uitgevers verkozen om niet aanwezig te zijn".
Een jammere zaak, volgens de vraagstellers. De uitnodiging om samen in gesprek te gaan, blijft echter openstaan, verklaarde de minsiter: "De uitgevers blijven welkom om mee na te denken over de boekenbeurzen in Vlaanderen. Het doel blijft om de samenwerking tussen de verschillende initiatieven te bevorderen", aldus de minister.
Ten slotte gaf minister Jambon toelichting over de vraag rond LEES!, dat 27 oktober een volwaardige alternatief voor de Boekenbeurs zal lanceren. Hierover zei hij dat het festival "op maat van de lezer en met een centrale rol voor de auteur georganiseerd wordt". Het event zal openstaan voor alle uitgeverijen en boekhandels die willen samenwerken. Voorts zal LEES! rekening houden met het beleid en advies vanuit het BoekenOverleg.
