De Duitse bezetter roofde tijdens de Tweede Wereldoorlog heel wat kunstwerken uit Belgische privécollecties. Na de oorlog kwam, naar schatting, slechts 10 procent van de werken terug naar België. Bovendien bevinden ze zich meestal in musea, in plaats van bij hun rechtmatige eigenaar. In de Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media kreeg bevoegd minister Jan Jambon er enkele vragen om uitleg over.

Blijf op de hoogte van nieuws van het Vlaams Parlement

Nieuw onderzoek naar naziroofkunst

De aanleiding voor de vragen om uitleg over naziroofkunst is een nieuw onderzoek van journalist Geert Sels naar het thema. Wat is naziroofkunst precies? Enerzijds heeft het betrekking op kunst die door nazi’s werd geroofd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Anderzijds gaat het over kunstwerken die verplicht of onder dwang werden verkocht aan de bezetter. Ook vluchtgoederen zouden tot roofkunst behoren. Dat kunnen kunstwerken zijn die mensen van de hand deden om te kunnen vluchten.

De cel Kunst en Antiek bij de federale politie, die zich specifiek met het thema bezighield, staat op non-actief. Commissielid Stephanie D'Hose (Open Vld) wou van minister Jan Jambon weten of hij erop toekijkt dat de kunstcel opnieuw wordt geactiveerd. Ze was ook verheugd te lezen dat de Interministeriële Conferentie (IMC) Cultuur zich heeft gebogen over het dossier van de naziroofkunst. Er zou een nieuw diepgaand onderzoek komen naar de aanwezigheid van geroofde Joodse kunstwerken binnen publieke collecties. Ze stelde de minister er nog volgende vraag over: “Wat werd er inmiddels ondernomen en wanneer kunnen we resultaten verwachten?”

Commissielid Orry Van de Wauwer (cd&v) greep terug naar het onderzoek van Geert Sels. “Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA), waarvan de collectie beheerd wordt door de Vlaamse gemeenschap, heeft vluchtwerken, ofwel werken die mensen verkochten zodat ze konden vluchten, in haar collectie”, zei hij. “Er zijn ook gelijkaardige gevallen gedocumenteerd in andere Belgische musea, waaronder het Museum voor Schone Kunsten (MSK) in Gent”, voegde hij nog toe. Hij wou dan ook weten hoe de minister naar het thema kijkt, of er een overzicht is van werken in Vlaamse musea die onder de noemer van naziroofkunst vallen en hoe de minister de werken terug bij de rechtmatige eigenaars wil brengen.

Dat er claims van verschillende families zullen volgen, is duidelijk voor commissielid Katia Segers (Vooruit). Ze vroeg de minister onder meer: “Bent u bereid om de definitie van roofkunst uit te breiden naar vluchtgoederen en komen die dan ook in aanmerking voor teruggave? Bent u bereid om onderzoek te doen naar de herkomst van de kunstwerken in Vlaamse Musea? En hoe zullen de Vlaamse musea zich organiseren om tegemoet te komen aan de claims?”

Commissielid Meyrem Almaci (Groen) sloot zich aan bij de vragen die haar collega’s al stelden. Al breidde ze het spectrum nog uit. “Zal er in een verdere fase eveneens ruimte zijn om niet enkel naziroofkunst, maar ook ander erfgoed, zoals bijvoorbeeld koloniaal erfgoed, te onderzoeken”, vroeg ze zich af. Verder wou ze onder meer nog weten wat de minister ervan dacht om een vaste commissie roofkunst op te richten om de teruggaveclaims te onderzoeken.

Bekijk het debat en de antwoorden van de minister

Relevante thema's

Cultuur

Lees verder

Scroll naar boven