Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Meremans heeft het woord.
Minister, ik blijk hier een abonnement te hebben op e-steps. Ik dacht hier met een vaart naar beneden te komen, maar dan had ik nu al met mijn ‘snufferd’ tegen de grond gelegen. Maar dit geheel terzijde.
Er is witte rook, in die zin dat een interfederale werkgroep met een aantal regels is gekomen voor e-steps. Er zijn een aantal zaken die wij toejuichen, en die wij ook al naar voren hadden geschoven, net als de collega’s van Vooruit, trouwens: de minimumleeftijd op zestien jaar, niet op het voetpad, niet met twee op een step, en nog een aantal regels rond verlichting. Daarrond kwamen er amendementen en dergelijke in de federale commissie.
Dat is heel goed en die regelgeving komt inderdaad geen dag te vroeg. Maar we pleiten al langer voor duidelijke regels. We horen nu dat er toch weeral uitzonderingen mogelijk zijn op die leeftijd, zoals in speelzones, eventueel op de zeedijk en dergelijke. Met andere woorden: dat zorgt voor wat onduidelijkheid.
Mijn vraag aan u is: bent u ervan overtuigd dat dit akkoord en de uitwerking ervan, die hopelijk snel zal gebeuren, voor de lokale besturen zal tegemoetkomen aan de vraag naar uniformiteit en duidelijkheid, die komt vanuit Vlaanderen?
Minister Peeters heeft het woord.
Bedankt voor uw vraag, mijnheer Meremans. Voor nieuwe vervoermiddelen moeten we uiteraard een reglementering maken, zeker als die vervoermiddelen onmiddellijk voorkomen in de statistieken van onze verkeersveiligheidscijfers. Ik ben blij dat we die samen met de andere collega’s in dit land ook effectief gevonden hebben.
Wat zijn de regels? U hebt ze zelf al heel beknopt meegegeven. Men mag niet langer met die gemotoriseerde voortbewegingstoestellen op het voetpad rijden, men moet verplicht op het fietspad. Dat geldt dus voor de e-steps, maar ook andere toestellen die daaronder vallen, zoals hoverboards en dergelijke. De minimumleeftijd is vastgeklikt op zestien jaar. Het is verboden om passagiers mee te vervoeren. Er worden specifieke dropzones gecreëerd, en er zijn ook een aantal bijkomende technische eisen.
U vraagt of dat nu voldoende duidelijk is. Ik denk het wel. Ik denk dat dit voor iedereen duidelijk is. We hebben er heel wat reacties op gekregen. Natuurlijk is niet iedereen gelukkig met de regeling, zeker niet die voor de min-zestienjarigen. Hier geldt vooral het principe van de verkeersveiligheid. We weten dat er onder andere met die e-steps heel wat ongevallen gebeuren en dat niet iedereen de rijvaardigheid en de ervaring heeft om zich in het gemotoriseerd verkeer te begeven. Vandaar dat we beslist hebben dat de min-zestienjarigen hiermee niet in het openbaar verkeer mogen.
Waar mogen ze dan wel? Specifiek in een aantal zones, maar telkens gekoppeld aan stapvoets verkeer. Als het gaat over bijvoorbeeld speelstraten of zeedijken, mogen de steps door min 16-jarigen worden gebruikt, maar alleen als het gaat om stapvoets verkeer. Ik denk dat dat heel duidelijk is. Het is de bedoeling dat deze nieuwe regeling in werking treedt voor de zomer van dit jaar.
De heer Meremans heeft het woord.
Ik heb toch de bemerking of dit niet complex wordt ten aanzien van de handhaving als je het voor bepaalde zones toelaat voor min16-jarigen. Maar je mag wel 20 kilometer per uur rijden op een zeedijk. Dat wordt dan heel leuk bij grote drukte. Ik kijk ook een beetje naar de burgemeesters van die gemeenten. In speelzones mag het dan wel. Ik vind dat niet zo goed ten aanzien van handhaving. Naar mijn aanvoelen gaat dat misschien de onduidelijkheid verhogen.
Een tweede punt is de homologatie. Gaan we regels kunnen opleggen wat betreft het materiaal, namelijk dat het materiaal degelijk is, dat de wieltjes groot genoeg zijn en dergelijke meer?
Mevrouw Fournier heeft het woord.
Minister, nog niet zo lang geleden stonden zo goed als alle fracties op het spreekgestoelte om hun bezorgdheid te uiten over de verkeersveiligheid, het groot aantal ongevallen in het verkeer en vooral met de e-steps. Vooral collega Meremans en ikzelf kaartten het grote aantal ongevallen met e-steps aan. Daarom wens ik u vanuit onze fractie proficiat dat u op een redelijk korte termijn een akkoord hebt kunnen sluiten met uw collega's, zowel federaal als Vlaams.
Ik had graag nog enkele puntjes uitgelicht die iets minder aan bod gekomen zijn in de media. Een probleem dat ik al verschillende keren heb aangekaart, is het kriskras parkeren van de steps op het openbaar domein. Dat zorgt voor zeer onveilige situaties voor andere weggebruikers. Het is goed dat daar duidelijkheid in komt, maar het zal vooral aan de lokale besturen zijn om een heel goed parkeerbeleid uit te stippelen.
Wat ook onderbelicht werd in de media, is de zichtbaarheid van de steps in het verkeer. Daarom is het een goede zaak dat er reflectoren op de voor- en de achterkant moeten komen en zeker ook aan de zijkanten. Dat kan alleen maar de veiligheid verhogen.
Net zoals collega Meremans stel ik mij de vraag of een uitzondering voor de minimumleeftijd van 16 jaar in woonerven, voetgangerszones en speelstraten niet voor meer onduidelijkheid zal zorgen.
Mevrouw Ryheul heeft het woord.
Minister, dat het gebruik van e-steps onmetelijk populair is geworden, is duidelijk. Enkele weken geleden wees ik u in mijn actuele vraag over de toename van het aantal verkeersdoden in Vlaanderen ook al op de zeer opvallende stijging van het aantal letseldoden met e-steps met een indrukwekkende 150 procent. Ik pleitte toen voor een nieuw beleid en nieuwe initiatieven. Tot nu toe was er grote rechtsonzekerheid rond het gebruik van e-steps en bij uitbreiding voor alle andere zachte mobiliteitshulpmiddelen. Wij juichen de genomen maatregelen dan ook toe en hopen dat het aantal ongevallen volgend jaar door deze nieuwe verkeersregels drastisch zal zijn afgenomen.
Maar wat ons betreft, blijft het belangrijk dat naast de preventieve acties, ook wordt gehandhaafd en dat er specifieke aandacht gaat naar de opgevoerde steps die voor een grote onveiligheid zorgen. Het zijn net die cowboys die al vanaf het begin in de fout zijn gegaan, die wellicht ook de nieuwe regels aan hun laars zullen lappen. Minister, zal er eerst worden gesensibiliseerd of zal er meteen worden beboet?
De heer Keulen heeft het woord.
Inderdaad, bravo voor het akkoord. Vervolgens zal men het hele verhaal moeten evalueren en moet er een bereidheid zijn om bij te sturen. Dat is altijd ‘ongoing business’. Het feit dat de e-steps een belangrijke factor zijn geworden in het woon-werkverkeer, betwist niemand. Dat men op basis van leeftijd in het verkeer, zeker het gemotoriseerd verkeer, al eens onderscheid maakt, is van alle tijden. Dat men de min 16-jarigen in afgeleide zones rechten geeft voor stapvoetse verplaatsingen, daar zie ik eigenlijk het probleem niet. Als je het wit-zwart doet, moet je de min 16-jarigen heel veel rechten afpakken op het vlak van de e-step. Dan is dat ook wel duidelijk, maar dan moet iedereen achteraf de moed hebben om dat te willen verdedigen.
Ik vind dit genuanceerde akkoord, met accenten op basis van leeftijd, een gezond akkoord. We moeten opnieuw evalueren en mogelijk bijsturen en vooral daarin de factor lokale autonomie laten spelen, minister. Want dat verschilt naargelang bijvoorbeeld het landelijk Vlaanderen en bijvoorbeeld een gemeente aan de kust.
De heer Bex heeft het woord.
Minister, ook van de Groenfractie krijgt u felicitaties voor deze duidelijke en goede regels, met de nodige uitzonderingen. Dat mag echt wel. De contouren zijn al geschetst door de collega’s.
Het kan niet verbazen dat wij u feliciteren, want u hebt dat akkoord gesloten met drie groene mobiliteitsministers. Daar kan alleen maar iets moois uitkomen.
Ik heb een specifieke vraag over de parkeerzones. Het is echt een doorn in het oog dat die steps kriskras over de stoep of zelfs op de weg, op fietspaden enzovoort, staan. In Brussel is er al vóór dit initiatief een ordonnantie gestemd die de gemeenten de mogelijkheid geeft om die parkeerzones te organiseren. Hebt u zelf ook nog decretaal werk? Hebt u zelf ook nog werk richting de gemeentebesturen? Hoe zult u hen adviseren om om te gaan met de mogelijkheid om parkeerzones te organiseren? Hoe zal dat concreet in zijn werk gaan?
Mevrouw Lambrecht heeft het woord.
Minister, we zien het aantal ongevallen met e-steps inderdaad steeds maar stijgen in Vlaanderen. Strengere regels waren dan ook meer dan nodig.
In oktober vorig jaar heeft collega Joris Vandenbroucke inderdaad het initiatief genomen om drie zaken voor te stellen: een verbod voor min 16-jarigen, niet met twee op de step en niet op het voetpad.
Ik sluit mij aan bij collega Bex: ook wij zijn uiteraard blij met wat nu voorligt. We hebben dat ook vaak gevraagd. Maar we hoorden hier al dat er duidelijkheid wordt gevraagd. Het zal nodig zijn dat elke Vlaming weet waar zich aan te houden.
Minister, ik heb één vraag: hebt u een duidelijke communicatie in petto voor de Vlaamse e-stepgebruikers over die nieuwe regelgeving? Want u zegt dat die er al in de zomer komt. De mensen zullen dus echt moeten worden gesensibiliseerd over de nieuwe regels. Ik dank u.
Minister Peeters heeft het woord.
Collega’s, ik dank jullie voor de bijkomende bedenkingen en suggesties. Het is een nieuwe regelgeving en we moeten de e-stepgebruikers daar uiteraard over informeren. Natuurlijk moet het KB eerst nog worden gestemd. U weet dat dat in de federale Kamer staat te gebeuren. Alleszins hebben we met de andere collega-ministers afgesproken dat we ervoor willen zorgen dat dit nieuwe KB voor de zomer in werking treedt en dat de Wegverkeerswet wat dat betreft wordt aangepast.
Uiteraard zullen we daar uitgebreid over moeten communiceren. Maar ik wil toch iets benadrukken. Vooraleer er een akkoord was rond deze nieuwe regeling kwam iedereen hier zeggen dat het onduidelijkheid troef was en dat ik voor meer duidelijkheid moest zorgen. Wel, er ís nu meer duidelijkheid en nu zegt men dat het nog niet duidelijk is, dat er te veel vragen zijn.
Als je het KB grondig analyseert, is het alleszins heel duidelijk wat er voorhanden is. De regels zijn gekend: niet met twee op één step, niet op het voetpad, tenzij het gaat om welbepaalde uitzonderingen. We hebben het vorige keer al gehoord: het gaat dan over mensen met een mobiliteitsbeperking die bijvoorbeeld in een soort van scootmobiel zitten. Ook zij moeten wel stapvoets op het voetpad kunnen. Maar dit valt eigenlijk onder het gemotoriseerd voortbewegingstoestel. Kortom, als u het KB leest, is het wel degelijk heel duidelijk. En de min 16-jarigen mogen in principe niet, behalve in die welbepaalde zones, zoals een woonerf of een voetgangerszone, waar de snelheid al heel laag is.
Als lokale besturen toch beslissen dat in een welbepaalde voetgangerszone een e-step bijvoorbeeld niet wenselijk is, dan kunnen zij daar alsnog via hun eigen gemeentelijk reglement een bijkomende bepaling over opnemen. Want ook dat is de meerwaarde van dit Wegverkeersreglement: we kunnen heel wat nieuwe verkeersborden op de markt brengen waarbij dat symbool van dat gemotoriseerd voortbewegingstoestel, van die e-step naar voren komt.
Het gaat niet alleen over het toestel zelf, maar ook over de parkeerzones voor de e-steps.
Daar is inderdaad ook een regeling voor opgenomen. We willen niet dat de e-steps kriskras overal zonder meer op de trottoirs liggen of zelfs gewoon op de weg. Nee, we kennen allemaal het algemeen principe: men mag uiteraard geen hindernis veroorzaken met het toestel dat men op de openbare weg of op de voetpaden achterlaat. Dat is dus de eerste algemene regel. Daarnaast heeft men nu ook bijkomend de mogelijkheid om specifieke dropzones af te bakenen. Ook daar is nu een specifiek verkeersbord voor. Men kan daar dus allemaal gebruik van maken. Het zullen weer de lokale besturen zijn die door middel van de onderborden kunnen aanduiden waar de steps wel kunnen en waar de dropzones gecreëerd worden.
Ook de technische eisen zijn specifiek opgenomen in de Wegverkeerswet. Daar geldt uiteraard een soortgelijke regeling: zoals voor alle andere toestellen moet men natuurlijk voldoen aan de technische eisen vooraleer men een dergelijk toestel op de markt brengt of op de openbare weg gebruikt.
Ten slotte, wat betreft handhaving: uiteraard zullen wij in eerste instantie alles op alles zetten, op een sensibiliseringscampagne, op een informatiecampagne, zodat iedereen op de hoogte is van deze nieuwe regelgeving. Vorige week hoorde ik in de pers de reacties van heel wat ouders die inderdaad ontgoocheld waren omdat hun 14- of 12-jarige niet meer met de e-step naar school kon gaan. Nu, we hebben daar de gulden middenweg genomen en we hebben dan specifiek opnieuw het accent op die verkeersveiligheid gelegd.
Maar als het dan straks gaat over de handhaving van de nieuwe regelgeving: u weet dat dat geen bevoegdheid van Vlaanderen is. Dat is aan de lokale politie of aan de politie. Wij zullen volop inzetten op de sensibilisering, op de informatieverspreiding, maar de handhaving is uiteraard voor onze federale collega’s.
De heer Meremans heeft het woord.
Ik wil graag nog twee elementen toevoegen. Eén, het is afgesloten met ministers van Groen: fijn, toppie, er zijn een aantal regels waar we achter staan, maar ik pleit voor duidelijkheid. Het is juist mijn angst dat we nu gaan zeggen: het is vanaf 16 jaar, maar daar niet en daar niet en daar ook niet. Ik pleit voor duidelijke regels en nadien evaluatie, maar niet omgekeerd. Ik blijft daar toch wat op mijn honger zitten. Bekijkt u dat nog eens goed?
Twee – ik ben de jongste van vijf, dus ik blijf maar zeuren, ik ben rotverwend geweest –, wat betreft de fietshelm: ik ben geen voorstander van verplichting, maar ik zou er wel op willen aandringen dat we die campagne zoals in andere landen toch gaan voeren, dat we de fietshelm promoten. Dat blijft mijn vraag toch, niet alleen voor e-steps, maar ook voor alle vervoersmiddelen. Geen verplichting, maar wel aanmoedigen.
– Filip Dewinter, ondervoorzitter, treedt als voorzitter op.
De actuele vraag is afgehandeld.