Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Gryffroy heeft het woord.
Minister, uit een scan digitalisering – dat is een tool die opgemaakt is door de Unie van Zelfstandige Ondernemers (UNIZO) en door imec – wordt er geconcludeerd dat er eigenlijk maar 48 procent van de zelfstandigen en kmo’s ‘digitaal fit’ is, zoals men dat noemt.
Men heeft daarvoor een aantal parameters op de bedrijven losgelaten, als ik me zo mag uitdrukken. Bijvoorbeeld over hoe goed ze digitaal interageren met ander collega’s, met klanten, met leveranciers. Hoe is het gesteld met hun cybersecurity? Of wat zijn hun eigen digitale vaardigheden?
We moeten eigenlijk vaststellen dat, als we maar over 48 procent spreken, dit een zeer laag cijfer is. Want zelfs in tijden van crisis, bij corona bijvoorbeeld, was het digitaal fit zijn wel belangrijk voor een bedrijf, om allerlei dingen te kunnen regelen op digitaal vlak, om op een digitale manier te kunnen communiceren met klanten, leveranciers, medewerkers enzovoort. Maar ook om je productieprocessen eventueel te gaan verbeteren.
Bepaalde bedrijven zijn moeten omschakelen van een klassieke winkel naar een webshop.
Anderen hebben dan op deze manier geprobeerd om op zoek te gaan naar hoe de klant en de markten in elkaar gestructureerd zitten. Met andere woorden: het digitaal zijn is supercruciaal, ook in tijden van crisis. We hebben opnieuw een crisis. U kunt zeggen dat dat misschien wat minder digitaalgevoelig is, maar toch, als het straks gaat om het aanvragen van een mogelijke ondersteuning, dan gaat dat ook digitaal zijn. Het digitaal zijn wordt altijd maar belangrijker. Dan is het frappant dat men met deze tool moet concluderen dat het slechts over 48 procent gaat. Minister, wat gaat u doen om de digitale weerbaarheid van deze kmo’s en zelfstandigen te verbeteren?
Minister Brouns heeft het woord.
Collega Gryffroy, als er vandaag één evolutie door ons leven dendert als een tgv, dan is het absoluut de digitale evolutie. Dan is het belangrijk dat we in een inclusief Vlaanderen niet alleen onze burger, maar ook al onze bedrijven meenemen. U hebt gelijk, we hebben allemaal ervaren dat COVID-19 dat nog in een bijkomende versnelling geplaatst heeft, maar er ook toe geleid heeft dat er meer mensen op die trein gestapt zijn. Het is een collectieve verantwoordelijkheid van de ondernemingsorganisaties, van de kenniscentra en van ons als overheid om inderdaad de noodzaak daarvan te duiden en de bedrijven daar maximaal in te ondersteunen want het is absoluut noodzakelijk om de productiviteit te verhogen en het concurrentievermogen te kunnen aanhouden.
Ik ben het met u eens dat we de kleinere ondernemingen die er misschien niet de tijd en de knowhow voor hebben om vandaag de keuzes richting digitale transformatie te maken, maximaal moeten ondersteunen. Dat doen we ook, samen met imec en UNIZO. Er zijn infosessies, workshops. U kent de voorbeelden van de DigiHubs, de proeftuinen, de TETRA-projecten bij de hogescholen. Dat zijn allemaal heel mooie en belangrijke voorbeelden. U weet dat wij ook al sinds 2015 een niet-onbelangrijk project hebben – ‘Het internet. Ook uw zaak’ – om ook de detailhandel mee onder de arm te nemen in de richting van de digitale transformatie, die belangrijk is omdat zij ook aansluiting kunnen vinden bij dat verhaal van e-commerce. Er is de externe expertise die aangeboden wordt om naar bedrijven te gaan om de transformatie, de omslag, te maken.
Bijkomend is het ook heel belangrijk dat als je vandaag digitaliseert, als je op de tgv stapt – die nodig is om je productiviteit te kunnen verhogen – dat je ook aandacht hebt voor cyberveiligheid. Dat nemen we daar ook in mee. Ook is het belangrijk dat je aandacht hebt voor de competenties van je werknemers, dat die op peil zijn, dat ze meekunnen in de digitale golf.
Dus ja, wij nemen heel wat maatregelen, wij voorzien een heel pakket aan ondersteuning voor onze bedrijven zodat zij de digitale trein absoluut niet missen.
De heer Gryffroy heeft het woord.
Minister, dank voor het antwoord. Ik wil even dieper ingaan op de cyberveiligheid. Inderdaad, uit dezelfde studie die gelanceerd is door UNIZO en imec moeten we vaststellen dat slechts 8 procent van de kmo’s en zelfstandigen bezig is met de cyberveiligheid. Dat gaat er dan bijvoorbeeld over of ze een goed systeem van paswoorden hebben, of men specifieke veiligheidsregels heeft voor eigen medewerkers en voor zichzelf, of ze regelmatig een back-up van hun eigen gegevens doen en of dat inderdaad op een ordentelijke manier gebeurt. Daar moet men concluderen dat slechts 8 procent voldoet of minstens maar aan drie van de voorwaarden voldoet.
Maar anderzijds werd in het beleidsplan, opgemaakt in 2019, afgesproken dat u per jaar 6 miljoen euro voorziet om juist de implementatie van cybersecurity bij ondernemingen en zelfstandigen te versnellen en te verbeteren. Wat kunt u nog meer doen om inderdaad dit item te versterken?
Mevrouw Sterckx heeft het woord.
Minister, de kmo’s hebben inderdaad baat bij het optimaliseren van hun processen en bij het efficiënter maken van de workflows. Het is een misverstand om te denken dat vooral de grote bedrijven stoten op uitdagingen rond digitale transformatie en automatisatie. Kleine ondernemingen missen vaak de externe expertise want kmo’s beschikken doorgaans niet over een aparte IT-afdeling. Om toch het onderste uit de kan te kunnen halen of om te begrijpen waarom de software of de IT niet optimaal binnen hun bedrijfsprocessen past, moeten we hen hier toch wel bij ondersteunen.
Minister, op welke manier gaat u de beschikbaarheid van externe dienstverlening voor deze kmo’s verhogen om zo bedrijfsprocessen te optimaliseren?
Minister Brouns heeft het woord.
Dank u wel voor de bijkomende vragen. Collega Gryffroy, wat cyberveiligheid betreft, ik heb dat ook expliciet aangehaald in mijn antwoord omdat dat een heel belangrijk aandachtspunt is in die digitale omwenteling die wij vandaag doormaken, en omdat men daar expliciet op inzet. We hebben inderdaad overleg met onze ondernemersorganisaties daarover en we zetten daar ook op in met concrete acties. We voorzien in extra middelen via de kmo-portefeuille, dus dat is voor ons een aandachtspunt. Ik geef maar mee dat het flankerend belangrijk is om aandacht te hebben voor de competenties van je personeel, voor cyberveiligheid in die digitaliseringsgolf. Dus ja, ook daarvoor hebben wij structureel aandacht.
De heer Gryffroy heeft het woord.
Wat collega Sterckx duidelijk probeert te maken, dat klopt niet helemaal. Men heeft inderdaad de kmo-portefeuille. Als je je bedrijf laat adviseren op het vlak van digitalisering en cybersecurity, dan zijn die middelen er wel degelijk. Ik denk dat het vooral ook de bedoeling moet zijn, en dat sluit een beetje aan bij de actuele vraag van collega De Roo over de cyberbeveiliging bij de overheid, om de nadruk te leggen op de communicatie ten aanzien van de mensen om hun duidelijk te maken hoe goed het is voor hun eigen bedrijf, voor hun eigen zaak, voor hun eigen onderneming om veilig te werken, en ook dat digitalisering ook voor hen een toekomst biedt en hun bedrijf in de toekomst eigenlijk zelfs kan versterken.
De actuele vraag is afgehandeld.