Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Minister, midden september verschenen er een aantal berichten in de media dat een collectief van wetenschappers uitstel vraagt voor de geplande uitrol van het 5G-netwerk. Het collectief bestaat uit 180 wetenschappers en dokters uit 35 landen en heeft de Europese Commissie gevraagd een moratorium te leggen op de geplande uitrol.
In de brief die ze daartoe tot de Europese Commissie hebben gericht, waarschuwen die wetenschappers dat de grotere blootstelling aan straling onder meer kanker en onvruchtbaarheid kan veroorzaken. Ze beroepen zich daarvoor op oude en recentere studies. Die studies zouden allemaal schadelijke gevolgen voor de menselijke gezondheid identificeren wanneer draadloze producten getest worden in omstandigheden gelijkaardig aan de werkelijke blootstelling. De wetenschappers zeggen bezorgd te zijn dat de grotere blootstelling aan 5G-straling zal resulteren in tragische, onherstelbare schade.
Het populairwetenschappelijk maandblad EOS nam zowel de 180 wetenschappers als de studies waarop ze zich beroepen, onder de loep. Uit de bevindingen van EOS blijkt dat zeker niet alle 180 wetenschappers expert zijn in die materie. Voor België ondertekende bijvoorbeeld een gepensioneerd biologe, voor Nederland een gepensioneerd insectenspecialist. Bovendien behoren ook activisten tot die ondertekenaars. Zo tekenende eveneens in Nederland de voormalige voorzitter van de Stichting Elektrohypersensitiviteit.
Ook de bronnen waarop de wetenschappers zich beroepen, zouden niet altijd even betrouwbaar zijn. Zo beroepen ze zich op studies die niet reproduceerbaar zijn, alsook een recente Amerikaanse studie op proefdieren die nog niet afgerond zou zijn en dus de peerreview nog niet gepasseerd zou zijn.
Tegenover deze aanbevelingen van het collectief van wetenschappers haalt EOS ook het advies van de Wereldgezondheidsorganisatie aan, dat stelt: “Tot op vandaag zijn er geen nadelige gezondheidseffecten vastgesteld veroorzaakt door het gebruik van mobiele telefoons.”
Minister, wat is uw huidig standpunt met betrekking tot de effecten van straling op de volksgezondheid? Hoe beoordeelt u de standpunten van het collectief met 180 wetenschappers zelf? Hoe beoordeelt u het standpunt van de WHO? Welke rol moet de overheid spelen in een eventuele nuancering van deze breed opgepikte berichten?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Voorzitter, om rekening te houden met de bestaande onzekerheden over de eventuele schadelijkheid hebben we bijkomende voorzorgen ingebouwd. We hebben strengere normen opgelegd dan de internationaal aanbevolen normen van de International Commission on Non-ionising Radiation Protection. We zijn strenger dan wat zij voorschrijven.
Als wetenschappelijk onderzoek wordt verricht, is het zeer belangrijk dat dit onderzoek wordt uitgevoerd volgens de criteria voor goed wetenschappelijk onderzoek. Alleen die werkwijze maakt het mogelijk onderbouwde uitspraken over gezondheidseffecten te doen.
Het Departement Omgeving volgt de meest recente wetenschappelijke onderzoeken op om snel op de resultaten te kunnen inspelen. In de praktijk gebeurt de opvolging en de evaluatie van nieuw onderzoek door de experts van het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid en de Universiteit Gent. De studies, die onder meer betrekking hebben op cellen, proefdieren en bevolkingsonderzoeken, onderzoeken de mogelijke effecten van de straling die wordt gebruikt voor draadloze communicatie.
Ik vind de beoordeling van de standpunten van het collectief van wetenschappers en van de WHO belangrijk. De experts van het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid en van de Universiteit Gent volgen het recent onderzoek op. Volgens die opvolging bieden de strenge Vlaamse normen op dit ogenblik voldoende bescherming.
De rol van de overheid houdt in dat we ervoor moeten zorgen dat mensen toegang hebben tot wetenschappelijk onderbouwde informatie. Die informatie moet op een toegankelijke wijze de stand van zaken van het onderzoek naar straling en gezondheid weergeven. De informatie moet gemakkelijk beschikbaar zijn. Dit gebeurt door de opvolging van de gezondheidsrapporten te publiceren op de website www.lne.be/zendantennes. De omwonenden kunnen bijkomend ook een meting aanvragen van de straling die ze eventueel zouden ervaren.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Minister, ik zal het kort houden. Ik ben blij met uw antwoord. Ik vind het een goede zaak dat de recente onderzoeken worden opgevolgd en dat rekening wordt gehouden met wetenschappelijk onderbouwde studies. Als Vlaamse overheid is het onze rol over de volksgezondheid te waken. Ik vind het goed dat dit kort wordt opgevolgd en dat hierover op een transparante manier wordt gecommuniceerd. Het is een belangrijke materie die we allemaal samen goed moeten opvolgen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.