Verslag plenaire vergadering
Verslag
Aan de orde is de actuele vraag van de heer Verfaillie tot de heer Keulen, Vlaams minister van Binnelands Bestuur, Stedenbeleid, Wonen en Inburgering, over de rol van de gouverneurs in de politieke besluitvorming van de provincies.
Provinciegouverneurs spelen een belangrijke rol in ons staatsbestel. Op 5 maart 2004 heeft de Vlaamse Regering het statuut van de gouverneurs vastgelegd. Het debat over de rol van de gouverneur is al een aantal keren gevoerd. Opvallend is wel dat een aantal gouverneurs zich de laatste tijd bij momenten als een politicus gedragen en niet als objectieve ambtenaar.
Op 20 april had de meerderheid in de Oost-Vlaamse provincieraad unaniem een motie aangenomen waarin ze aan de Vlaamse Regering vroeg om de tol op de Liefkenshoektunnel af te schaffen. De provinciegouverneur antwoordde daarop dat hij die motie niet zou verdedigen.
Hoe ziet de minister de rol van de provinciegouverneur als commissaris van de Vlaamse Regering? Geeft de minister daarover richtlijnen aan de gouverneurs? Waarom zou een gouverneur nog aanwezig moeten zijn bij de provincieraad? De provincieraadsleden kunnen hem immers alleen ondervragen over federale en Vlaamse materies waarvoor zij uiteindelijk niet bevoegd zijn. Wat wil de minister ondernemen opdat dergelijke incidenten zich in de toekomst niet meer zouden voordoen?
De provinciegouverneur is commissaris van de federale regering, commissaris van de Vlaamse Regering en voorzitter van de bestendige deputatie.
Daarnaast kan de Vlaamse Regering aan de provinciegouverneur een bijzondere opdracht geven. Gouverneur Breyne van West-Vlaanderen is verantwoordelijk voor de grensoverschrijdende samenwerking met Noord-Frankrijk. De vorige gouverneur van Oost-Vlaanderen, Balthazar, werd door de Vlaamse Regering belast met het uitwerken van een strategisch plan rond de ontwikkeling van de Linkerscheldeoever. Aan gouverneur Paulus werd de opdracht gegeven om hetzelfde te doen voor de Rechterscheldeoever.
Het debat in de provincieraad had te maken met een interpellatie die daarop betrekking had. Gouverneur Denys is in deze zaak betrokken partij als bijzonder commissaris. Hij is niet in de plaats getreden van de bestendige deputatie of van de provincieraad. Hij is ook niet tussengekomen in de beraadslaging over de motie.
We zijn een ontwerp van provinciedecreet aan het uitwerken. De VVP (Vereniging van Vlaamse Provincies) heeft geen problemen met de drie functies van de gouverneur. Ze meent wel dat het vraagrecht iets restrictiever moet worden geformuleerd. Voor zaken van provinciaal belang zouden de democratisch verkozen provinciale afgevaardigden het antwoord moeten geven. De gouverneur zou zich kunnen aansluiten indien er een link is met zijn Vlaamse opdrachten of met de bijzondere opdrachten die hij van de Vlaamse Regering heeft gekregen.
Ik begrijp niet waarom provincieraadsleden in de provincieraad aan de gouverneur vragen kunnen stellen over Vlaamse en federale bevoegdheden. Bij de totstandkoming van het provinciedecreet zou men dit moeten aanpassen.
De Vlaamse Regering mag de problemen niet doorschuiven naar de gouverneurs. Ze moet haar verantwoordelijkheid opnemen. Dan kan de gouverneur zich beperken tot de taak waarvoor hij aangesteld is, namelijk commissaris van de Vlaamse en van de federale regering.
Vandaag is de gouverneur voor de publieke opinie het gezicht van de provincie. In de visie van de heer Verfaillie wordt de link tussen de gouverneur en de provincie helemaal doorgeknipt. De gouverneur is dan niets meer dan een afgevaardigde van de regering.
Het vraagrecht leidt in de praktijk nergens tot problemen. De gouverneur kan niet in de plaats treden van de regering. Gouverneur De Witte van Vlaams-Brabant heeft de opdracht gekregen een startplan mee te ontwikkelen voor de omgeving van de luchthaven. Wie kan ertegen zijn dat hij daarover uitleg verschaft aan de provincieraad? De beslissingen moeten uiteraard worden genomen op het bevoegde niveau.
De reactie van de Oost-Vlaamse gouverneur Denys had te maken met de bijzondere opdracht van de Vlaamse Regering rond de strategische ontwikkeling van de Linkeroever.
Het incident is gesloten.