Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Hofkens heeft het woord.
Minister, enkele dagen geleden slaakte Brussels Airport een noodkreet omdat op de luchthaven van Zaventem honderden vacatures niet ingevuld geraken. Men spreekt over vijfhonderd vacatures die structureel permanent niet ingevuld geraken. Volgens een prognose kan men een groei realiseren van wel tienduizend jobs de komende jaren tot 2025. Het gaat niet alleen om technische functies, maar ook over functies voor kort- en laaggeschoolde werknemers. Het niet-invullen daarvan is een probleem omdat dit een rem zet op de groei van de luchthaven. Dat is des te opmerkelijker omdat in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest de werkloosheid en de jeugdwerkloosheid nog altijd enorm pieken. Dit probleem verdient dan ook onze bijzondere aandacht.
De luchthaven van Zaventem is een belangrijke groeipool en het zou jammer zijn indien het niet kunnen invullen van vacatures een rem zou zijn op deze groei. Daar worden diverse oorzaken aan gekoppeld zoals mobiliteit, het openbaar vervoer dat niet afgestemd is op de variabele werkroosters en taalproblemen die worden gesignaleerd.
Minister, welke initiatieven plannen u en de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) eventueel en hopelijk in samenwerking met Actiris om dit probleem aan te pakken?
Minister Muyters heeft het woord.
Mijnheer Hofkens, ik ben blij dat u die vraag stelt. Die vijfhonderd permanente vacatures zijn geen vijfhonderd jobs die sowieso niet ingevuld geraken. Het gaat om vijfhonderd jobs instroom en uitstroom. Van die vijfhonderd jobs worden de meeste wel ingevuld, maar intussen zijn er alweer nieuwe vacatures. Zo blijft men zitten met ongeveer vijfhonderd openstaande jobs, maar het zijn niet diezelfde jobs die continu blijven openstaan.
Van de grootste knelpunten hebt u er al twee genoemd waaronder de drietaligheid. Voor bijna alle luchthavenjobs wordt drietaligheid gevraagd. Ook de mobiliteit is een probleem. Tot slot wordt ook flexibiliteit gevraagd. Mensen moeten heel vroeg of laat aanwezig zijn. Dat zijn drie grote problemen.
Ik vind dat de luchthaven van Zaventem een goede aanpak heeft. Sinds 13 oktober 2013 is er het Luchthavenhuis. Daar komen de drie bemiddelaars samen: de VDAB, Actiris en Forem (Emploi Formation Wallonie) maar ook de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) van Vlaams-Brabant, het Vlaams netwerk van ondernemingen (Voka) Halle-Vilvoorde en de NNMBS en De Lijn. Na een jaar werken hebben zij ontdekt dat zij de werkgevers beter hebben leren kennen en de vacatures beter ingevuld krijgen. Er worden wel vacatures uitgeschreven, maar de competenties en talenten die men werkelijk nodig heeft, zijn niet deze die in de vacature staan.
Vanuit de VDAB worden al heel wat zaken aangepakt. Ik geef er u eentje, rond mobiliteit. De NMBS is ermee akkoord gegaan dat de Diabolotoeslag niet geldt voor medewerkers op de luchthaven. Dat is een belangrijke zaak.
Er lopen gesprekken met de MIVB om het aanbod meer op het werk af te stemmen. Zo zou ik nog heel wat voorbeelden kunnen geven.
Ik denk dat we een sterke basis hebben gelegd, die nu verder moet worden uitgerold op de luchthaven. Alle spelers doen mee. Dat is de sterkte van het nieuwe instrument, dat Luchthavenhuis.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Het is inderdaad een mooi menu van acties die worden ondernomen. Ik denk dat we op de goede weg zijn.
Ik heb vanmiddag eens gedaan alsof ik een Brusselse werkzoekende jongere ben en heb op de website van Actiris het sleutelwoord ‘luchthaven’ ingegeven. Ik kreeg 16 vacatures als resultaat. Het ingeven van het Franse woord ‘aéroport’ gaf nul vacatures als resultaat. (Opmerkingen)
Ik heb het woord in alle mogelijke schrijfwijzen ingegeven, met en zonder accent. Het Engelse woord ‘airport’ gaf 29 vacatures.
Minister, blijkbaar is er toch een probleem. In de samenwerking die u hebt met Actiris, kunt u misschien toch ook eens de aandacht vestigen op de win-winsituatie die we hier kunnen realiseren. Er zijn vacatures die kunnen worden ingevuld. Er is een werkloosheid in Brussel. Ik denk dat die van alle actoren, ook van Actiris, in de eerste plaats een extra zetje verdient. (Applaus bij de meerderheid)
De heer Bothuyne heeft het woord.
Voorzitter, mijnheer Hofkens legt heel nadrukkelijk de vinger op de wonde. Het is inderdaad onaanvaardbaar dat vacatures blijven openstaan in de Vlaamse Rand en dat vele duizenden jongeren in Brussel werkzoekend langs de kant blijven staan.
Minister, u beseft dat al lang. In 2011 hebt u al een samenwerkingsakkoord gesloten met de VDAB en Actiris, met daarbij het engagement om per jaar minimum 1500 vacatures uit de Vlaamse Rand ter beschikking te stellen aan Actiris om de Brusselse werkzoekenden aan een job te helpen en de vacatures die in de Vlaamse Rand moeilijk ingevuld raken, uiteindelijk wel in te vullen. U zou zes werkzoekenden krijgen per vacature van Actiris. Als ik de heer Hofkens hoor, is ons samenwerkingsakkoord van 2011 helaas nog niet geslaagd te noemen. Wat zult u doen om dat effectief tot uiting te brengen? Wat kunt u doen om die 1500 arbeidsplaatsen per jaar effectief in te vullen?
Mevrouw Talpe heeft het woord.
De problematiek is niet nieuw. Er zijn inderdaad een drietal basisproblemen: de knelpuntvacatures voor technische beroepen, de kennis van de tweede landstaal en de gebrekkige verbinding via het openbaar vervoer, zoals u aanhaalt in het bijzonder bij late en vroege arbeidstijden. Het blijft een vreemd verhaal dat de luchthaven, die per definitie nooit slaapt, niet continu bereikbaar is met het openbaar vervoer.
Brussels minister Pascal Smet heeft aangekondigd een initiatief te nemen om te gaan praten met de MIVB. Minister, bent u ertoe bereid een breder overleg op te starten tussen de ministers van Werk en Mobiliteit van de twee gewesten om aan deze problematiek te remediëren?
De heer Van Malderen heeft het woord.
Minister, om de zoveel tijd hebben we het over de relatie tussen Zaventem en de Brusselse arbeidsmarkt, wat meteen ook de complexiteit en de hardnekkigheid van dat probleem onderstreept. Die vaststelling staat haaks op eerdere beweringen van sommige partijvoorzitters als zou iedere jongere met een cv wel aan een job geraken. Ik stel inderdaad vast dat minister Smet zijn verantwoordelijkheid neemt op het gebied van mobiliteit. Ik zit op dezelfde lijn als de heer Bothuyne. Ik raad u aan om die samenwerking met Actiris te bekijken.
Als de Brusselse jongeren waarin de heer Hofkens zich inleeft, amper vacatures vinden op een plek waar er kennelijk enkele honderden zijn, is dat uiteraard een gedeelde verantwoordelijkheid. Het is de verantwoordelijkheid van de VDAB om vacatures door te spelen aan Actiris. De vraag is: als er zo weinig zijn, laat men ze dan niet doorstromen? Verder is het de verantwoordelijkheid van Actiris om met die vacatures aan de slag te gaan en jongeren toe te leiden naar de jobs die er zijn.
Die samenwerkingsakkoorden zijn niet nieuw. We hebben altijd gehoord dat het de goede richting uitging, maar ik stel vast dat we hier de oproepen blijven horen. Minister, meer ambitie zou u sieren.
U kent niet alles, mijnheer Van Malderen, en dat kan ook niet. De databank is er. Er is een deeldatabank, wellicht nog niet door Actiris in het veld gezet. Dat zou nochtans moeten omdat ze partner zijn in het Luchthavenhuis. In die databank zitten alle luchthavengebonden vacatures. Er is zelfs een speciale module gegaan naar Mijn VDAB voor werkgevers die het mogelijk maakt dat ze zelf hun vacatures kunnen plaatsen. De VDAB helpt om die vacatures op de beste manier te beschrijven. 96 van de 260 bedrijven in de luchthaven werken daarmee samen. Een accountmanager zal de komende weken en maanden alle anderen die er nog niet in zitten, bezoeken om hen uit te leggen wat de meerwaarde is.
De samenwerking slaat niet alleen op de luchthaven, maar op heel Vlaams-Brabant. Op de luchthaven alleen zijn er de afgelopen maanden 450 plaatsen ingevuld vanuit Actiris. Ik ben dan ook wat verbaasd over de opmerking. Die zal wel juist zijn en ik zal daarover contact opnemen met Actiris om hen er op te wijzen dat ze de databank effectief moeten gebruiken.
Mevrouw Talpe, het Luchthavenhuis voert zelf gesprekken met de MIVB. Daar zitten VDAB, Actiris en Forem in. Ik ben blij dat minister Smet zich daar ook achter zet. Ik sta er volkomen achter om dat te bekijken. Met de NMBS hebben we al een goede deal gedaan doordat de Diabolotoeslag niet door de medewerkers moet worden betaald. Dat is een goede zaak.
VDAB probeert met een sterk programma te remediëren aan de knelpuntvacatures. Er is een IBO-consultant voor luchthavengebonden activiteiten. IBO staat voor individuele beroepsopleiding, wat het leren werken op de werkvloer is. De bedoeling van de consultant is om met kennis van zaken de juiste profielen te selecteren, die dan met de opleiding effectief op de werkvloer aan de slag kunnen. Er is een speciaal programma Nederlands op de werkvloer voor luchthavengebonden activiteiten. Er zijn specifieke opleidingen. Elk bedrijf heeft één accountmanager. Als bedrijf heb je dus één aanspreekpunt binnen het Luchthavenhuis. De accountmanager heeft een veel beter zicht op wat een bedrijf nodig heeft. Op die manier kunnen er specifieke opleidingen worden gegeven.
Ik denk niet dat ik een tandje moet bijsteken omdat er proactief wordt gewerkt. De uitrol van wat er vandaag gebeurt, moet verder doorgaan. Het moeten een pak meer dan 100 bedrijven worden in plaats van de huidige 96. De basis is er. VDAB heeft samen met zijn partners een voorbeeld gegeven van hoe een probleem kan worden aangepakt.
Minister, ik onderschrijf dat de genomen initiatieven goed en succesvol zijn. Alleen is het goed om na te gaan of alle andere partners, met name Actiris, even vlot meegaan.
De actuele vraag is afgehandeld.