Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Reekmans heeft het woord.
Voorzitter, collegas, minister, ik heet u van harte welkom in het parlement. Ik heb uw comebackcampagne in de media nauwlettend gevolgd. Ik bleef wel op mijn honger zitten: ik miste de politieke inhoud bij uw retour. De voorbije maanden is er toch heel wat gebeurd in de sociale huisvesting. Voor alle duidelijkheid: uw zwangerschapsverlof was u gegund en u hebt als iedere moeder, of u nu minister bent of niet, recht op dat verlof. Daar gaat het niet over.
Ik heb de vraag op de agenda gezet om de sociale huisvesting hier terug inhoud te geven. Dit is noodzakelijk. Toen u 5 maanden geleden met verlof vertrok, heb ik de leegstand in de sociale woningsector in Vlaanderen hoog op de agenda gezet. Er zijn toen een massa leegstaande woningen aan het licht gekomen. U hebt in de media toen terecht gerepliceerd dat deze situatie absurd is en gezegd dat u maatregelen zou nemen en een doorlichting zou doen.
Enkele dagen geleden hebben we kennis genomen van de cijfers van 2009 over de schorsingen door de toezichthoudende inspectie. We stellen vast dat de inspectie Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed (RWO) in 2009 3 maal meer beslissingen van sociale huisvestingsmaatschappijen heeft geschorst. De administrateur-generaal zegt letterlijk dat het bij 70 percent van de schorsingen bij 56 van de 94 sociale huisvestingsmaatschappijen gaat over de verloning die geen ratio had. De schorsingen hebben vooral betrekking op te hoge premies die niet in verhouding staan met prestaties, op te hoge zitpenningen voor bestuurders en op te hoge extralegale voordelen.
Minister, de sociale huisvestingssector heeft de laatste maanden al een slechte beurt gemaakt en komt nu nog eens in het nieuws met een verdriedubbeling van het aantal schorsingen met betrekking tot de financiën van managers en bestuurders. Dit kan je bezwaarlijk goed bestuur noemen.
Minister, u hebt 5 maanden geleden een doorlichting aangekondigd. Hoe ver staat het met die doorlichting? Is ze gebeurd? Ik neem aan dat uw kabinet wel verder heeft gewerkt. Wat zijn de resultaten? Wat gaat u aan deze situatie doen?
Minister Van den Bossche heeft het woord.
Voorzitter, collegas, er is een logische verklaring voor het feit dat er veel meer schorsingen zijn gebeurd.
Op 1 januari 2009 is de inspectie RWO pas goed van start kunnen gaan. Op die datum is het aantal inspecteurs verhoogd van vijf naar twintig. Er zijn dus vier keer meer inspecteurs. Er zijn dus vier keer meer mensen die controles kunnen uitvoeren, vaststellingen doen en schorsingen uitvoeren. Vanaf die datum zijn ook alle sociale huisvestingsmaatschappijen onder toezicht van de inspectie gekomen. Voordien was dat niet het geval. Het is dus logisch dat men meer maatschappijen controleert omdat men meer mensen heeft om meer maatschappijen te controleren. Er zijn meer vaststellingen. Er zijn meer schorsingen.
Het feit dat er meer schorsingen zijn, toont enerzijds aan dat er dingen zijn die niet goed zijn en die niet kunnen. Anderzijds toont het ook aan dat het toezicht werkt. U hebt het over een gebrek aan goed bestuur, dan wil ik benadrukken dat het ook van goed bestuur getuigt wanneer de inspectie haar werk doet zoals ze het moet doen.
Er gaan inderdaad veel dossiers over de verloning. Ik denk dat daarvoor twee grote oorzaken kunnen worden aangehaald. Eind 2008 is er nieuwe regelgeving voor de verloning in werking gegaan. Die regelgeving blijkt nog niet overal doorgevoerd te zijn. Sommigen kenden ze misschien onvoldoende. Sommigen wilden ze misschien liever niet kennen. Er is dus nieuwe regelgeving die blijkbaar moeilijk onmiddellijk kon worden doorgevoerd.
Ik antwoord nog heel snel op uw vraag over de doorlichting in het kader van de leegstand. Ik heb u gezegd dat ik daarvoor visitatiecommissies wilde installeren die niet enkel op wettelijkheid kunnen toetsen, maar die ook evalueren en voorwaarden opleggen om de taken te mogen blijven uitvoeren. Wij zijn bezig met de installatie daarvan.
Een tweede vorm van doorlichting is de financiële doorlichting. Enerzijds is er de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen en anderzijds het Vlaams Woningfonds. Er is een inspecteur van Financiën aangesteld. Hij is ermee bezig. Ik verwacht de resultaten eind april, begin mei.
Minister, uiteraard weet ik wanneer het aantal inspecteurs is toegenomen en vanaf wanneer die inspecties zijn begonnen. U zegt dat er meerdere schorsingen zijn en dat er daarbij zijn die op de verloning betrekking hebben. Ik wil toch nog eens benadrukken dat zeven op de tien schorsingen te maken hebben met het feit dat managers en bestuurders van de sociale huisvestingsmaatschappijen zichzelf te veel premies hebben uitgekeerd voor niet-geleverde prestaties of premies die totaal niet in verhouding staan tot de prestaties, met extralegale voordelen die te hoog waren en met te hoge zitpenningen. Minister, te hoge zitpenningen voor bestuurders dit gaat over politiek: de meeste bestuurders zijn politici. Daarom heb ik aangedrongen op die doorlichting.
Die leegstand van bijna tienduizend woningen, terwijl er 75.000 gezinnen op een sociale woning wachten: dat vind ik schrijnende cijfers. De managers en bestuurders die dat zouden moeten oplossen, die het beleid moeten uitvoeren, zijn echter eigenlijk met zichzelf bezig en maken zich schuldig en de inspectie doet terecht haar werk. Ik vind het spijtig dat we in Vlaanderen zover gekomen zijn dat we het aantal inspecteurs moeten verviervoudigen om het wanbeleid aan het licht te brengen.
Minister, ik vraag dringend initiatief. Ik hoop ook dat we eindelijk eens die beleidsnota bespreken. Mevrouw De Waele heeft enkele maanden geleden aan uw vervangster minister Lieten gevraagd om die beleidsnota te bespreken. We zijn hier al maanden bezig, maar dat is nog altijd niet gebeurd. Dat heeft niets met uw zwangerschapsverlof te maken. Dat weze u gegund, en dat meen ik oprecht. Maar minister Lieten had toen, op vraag van de LDD-fractie, de beleidsnota moeten bespreken. We zijn nu al maanden bezig en de beleidsnota Wonen en Huisvesting is nog altijd niet besproken. En dan krijgen we deze cijfers, waarbij we vaststellen dat zeven van de tien schorsingen te maken hebben met financieel wanbeleid. Ik dacht dat het nog altijd over belastinggeld gaat.
Mevrouw Hostekint heeft het woord.
Aangezien de heer Reekmans hier elke keer in herhaling valt, wil ik ook nog eens in herhaling vallen. Mijnheer Reekmans, u hangt hier graag de patroonheilige van de sociale huurder uit. U komt iedere keer terug op die sociale woningen. Ik wil hier graag nog eens herhalen dat uw partij de grote tegenstander is van het Grond- en Pandendecreet waarmee wij het engagement hebben genomen om tegen 2020 in 65.000 bijkomende sociale en betaalbare woningen te voorzien.
Inzake het aantal inspecteurs zou u blij moeten zijn. Meer controle betekent inderdaad meer vaststellingen en meer schorsingen. Ik hoor u zeggen dat het weer niet goed is nu er meer controle komt. Ik kan uw redenering moeilijk volgen.
De beleidsnota is toegelicht. Op vraag van de commissieleden is er beslist om de bespreking ervan uit te stellen tot minister Van den Bossche terug was. Ik veronderstel en commissievoorzitter Penris zal dat beamen dat dat kan gebeuren in de commissie zodra de beleidsnota Stedenbeleid en de andere beleidsnotas zijn afgerond.
In het Uitgebreid Bureau werd dit heel duidelijk afgesproken.
De heer Hendrickx heeft het woord.
Minister, anders dan de heer Reekmans en samen met mijn collega van de socialistische partij meen ik toch te mogen vaststellen dat het toezicht werkt. Ik vind meer controle een goede zaak. Er is nu blijkbaar een kader getrokken waarbinnen de betwistingen kunnen worden beoordeeld.
Mijnheer Reekmans, het is niet zeven, maar wel zes op tien schorsingen. U weet dat men bij de N-VA kan rekenen. En wat betreft de bespreking van de beleidsnotas is er, zoals mijn collega al aangaf en zoals de voorzitter van de commissie, hier aanwezig, zal kunnen beamen, beslist om de terugkomst van minister Van den Bossche af te wachten en om dan daarover met haar in debat te gaan. Dat staat nu morgen al geagendeerd.
De heer Decaluwe heeft het woord.
Voorzitter, daarstraks is gezegd dat het debat over de Oosterweelverbinding voorspelbaar was. De toespraken van de heer Reekmans zijn natuurlijk ook bijzonder voorspelbaar. Hij gooit een aantal themas op een hoopje. Hij heeft het over de kredietvennootschappen, de leegstand van woningen en dergelijke. Hij zou er eerlijkheidshalve aan moeten toevoegen dat de cijfers die hij citeert afkomstig zijn uit het antwoord op een schriftelijke vraag die ik heb gesteld. Het is handig dit in het debat te vermelden. Ik houd niet van cherry picking.
Ik heb de cijfers goed bekeken. We moeten dit wat relativeren. Zoals de heer Hendrickx heeft verklaard, gaat het om zes op tien gevallen. Indien we naar de totaliteit kijken, blijkt het om minder dan honderd elementen te gaan.
Minister, ik zou nog een belangrijke bijkomende vraag willen stellen. Het gaat om interpretaties. We hebben dit in verband met de opdrachthouders ook gemerkt. We moeten nog leren en bijsturen. Binnen een paar jaar zouden we dit eens moeten bekijken. Ik laat die termijn aan u over. We moeten dit evalueren en nagaan wat we kunnen verfijnen. De cijfers slaan op de eerste termijn. Ik ben ervan overtuigd dat ze volgend jaar zullen zakken.
Mijnheer Reekmans, ik concludeer dat het bestuur goed werkt. Er wordt immers opgetreden.
Voorzitter, ik wil het eerst even over de beleidsnota hebben. Ik heb de voorzitter van de commissie aangeboden bijkomende zittingsdagen in te richten indien de parlementsleden daarom zouden vragen. Zodra hij wil, zal ik de beleidsnota komen bespreken. Er is een timing afgesproken. Ik respecteer die timing. Ik begrijp dan ook niet waarom de heer Reekmans daarover misbaar moet maken.
Ik begrijp niet goed waarom de heer Reekmans mij tracht te vereenzelvigen met wat hij wantoestanden noemt. Ik begrijp eigenlijk wel waarom hij dat doet, maar ik vind het niet fair. Ik word vereenzelvigd met het beleid en met een gebrek aan beleid. Voor mij bestaat beleid erin op te treden wanneer iets gebeurt dat niet kan. De inspecteurs staan onder mijn bevoegdheid. Ze treden op. Volgens de heer Reekmans is er geen beleid. Wat wil hij dan?
Er zijn regels. Die regels zijn goed. De regels inzake verloning moeten worden gerespecteerd. Indien de regels niet worden gevolgd, worden de beslissingen geschorst. Dit leidt automatisch tot een sanering. We treden op. De heer Reekmans moet me eens duidelijk zeggen wat hij op dit vlak nog van mij en van mijn collegas verwacht. We saneren. Indien er grote sommen geld mee gemoeid zijn, gaan we tot een doorlichting over. Wat verwacht de heer Reekmans nog meer?
Minister, ik zal u even helpen. Ik heb een voorstel. (Opmerkingen van de heer Carl Decaluwe)
Mijnheer Decaluwe, u lacht hier graag mee. Ik excuseer me omdat ik u vandaag niet als bron heb vermeld. Ik stel vast dat u die cijfers in de krant plaatst. (Opmerkingen van de heer Carl Decaluwe)
Die cijfers zijn blijkbaar vanzelf in de krant verschenen. U hebt er geen uitleg bij gegeven. Van een lid van een meerderheidspartij verwacht ik minstens dat hij uitlegt wat hij hiermee wil doen. Dat heb ik nergens gelezen.
Mevrouw Hostekint, wat u over een patroonheilige zegt, hebt u vorige keer ook al verteld. Ik ken die plaat. U hebt ze al gedraaid. (Opmerkingen van mevrouw Michèle Hostekint)
Iedereen kan op www.ldd.be lezen wat we over het Grond- en Pandendecreet schrijven. We willen sociale woningen tot stand brengen door middel van huurcheques en niet op de kap van de modale Vlaming die grond moet afgeven. (Applaus bij LDD)
Dat is de reden waarom we tegen het Grond- en Pandendecreet zijn. Wie dit naleest, zal dit begrijpen en zal LDD terecht de patroonheilige van die mensen noemen.
Minister, ik raad u aan de Dorpsstraat in te gaan en uw oor bij de mensen te luisteren te leggen. De gewone Vlaming noemt de massale leegstand van sociale woningen wanbeleid. Ik heb niet beweerd dat u hiervoor verantwoordelijk bent. Ze staan echter leeg. U moet hier iets aan doen. Ik zal dit hier, op deze kansel, blijven herhalen tot die woningen terug bewoond zijn. (Applaus bij LDD)
Het incident is gesloten.