Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw D’Hose heeft het woord.
Minister, op aangeven van de VRT-directie heeft de raad van bestuur van de VRT onlangs beslist om de samenwerking met het ontwerpteam voor het nieuwe gebouw van de VRT stop te zetten. De reden zou een breuk zijn in het vertrouwen omdat het ontwerpteam het budgettaire kader overschreed. De VRT wou zich absoluut houden aan het budgettaire kader dat de Vlaamse Regering had vooropgesteld. Dat is uiteraard een zeer goede zaak. Het ontwerpteam zegt in een persmededeling dat dit niet zo is en dat het een verkeerde lezing van de feiten is.
Wat er ook van zij, dit betekent dat de VRT op zoek moet gaan naar een nieuw ontwerpteam en dat ze de hele procedure moet heropstarten. Volgens de VRT kan dit er op zich niet toe leiden dat het volledige huiswerk naar de prullenmand wordt verwezen. De gemaakte studiekosten kunnen voor een deel worden gerecupereerd door het nieuwe ontwerpteam.
Er zal sowieso een vertraging zijn. Dat is een feit.
Mijn fractie vindt het een zeer goede zaak dat de VRT let op de centen en dat ze zich wil houden aan het budgettaire kader dat werd afgesproken. Maar het is natuurlijk wel spijtig dat er ook nu weer een hobbelig parcours is gelopen en dat die vertraging er is bij gekomen.
Minister, hoe duidt u dat dit project zo ten einde is gelopen? Wat zijn de juridische en financiële implicaties van deze beslissing?
Minister Dalle heeft het woord.
Mevrouw D’Hose, ik dank u voor uw vraag. Het VRT-gebouw is vandaag bijna 50 jaar oud. We weten allemaal dat het niet meer beantwoordt aan de noden van vandaag. Daarnet hebben we hier een debat gevoerd over de CO2-uitstoot en de luchtkwaliteit. Dit gebouw is niet mee op dat vlak. Het is niet mee op ecologisch vlak, maar ook niet op het vlak van moderne manieren van werken en moderne media-uitdagingen.
Het was dus heel belangrijk om verder te gaan met een nieuwbouwproject. Er is daarin inderdaad enorm veel werk geïnvesteerd. Ik vind het bijzonder jammer dat een deel van dat werk nu verloren gaat.
Dat nieuwbouwproject is natuurlijk een zaak van de VRT als autonoom overheidsbedrijf, in relatie met het ontwerpteam. Zij beheren die contractuele verhouding.
De VRT heeft mij een aantal elementen meegedeeld. Een eerste element situeert zich op juridisch vlak. Het gaat hier over een buitengerechtelijke ontbinding. Dat betekent dat de VRT van oordeel is dat er ernstige contractuele wanprestaties zijn in hoofde van het ontwerpteam. Die wanprestaties zorgen ervoor dat er vandaag inderdaad geen vertrouwen meer is tussen de VRT en het ontwerpteam. De wanprestaties houden effectief verband met de budgettaire houdbaarheid en de budgettaire afspraken over dit belangrijke project.
Vandaag zijn er bij mijn weten geen gerechtelijke procedures hangende. Het valt natuurlijk niet uit te sluiten dat er in de toekomst gerechtelijke procedures worden ingeleid over dat contractueel contentieux.
Op budgettair vlak is het belangrijk om te benadrukken dat het hier gaat over een zelffinancierend project van de VRT. De VRT heeft dit budgettair onderbouwd en zorgt er met eigen inkomsten voor dat het project geen rechtstreekse impact heeft op de Vlaamse begroting.
Over de hele duurtijd is het project ook ESR-matig (Europees Systeem van Nationale en Regionale Rekeningen) neutraal voor de Vlaamse begroting. Het is wel zo dat er in de ESR-begroting een impact is in 2021 en vooral in 2022-2023, indien het project zou worden doorgevoerd volgens de normale timing. Vandaag weten we dat die timing niet zal worden gehaald. Er zal inderdaad een substantiële vertraging zijn, waardoor ook die budgettaire impact op ESR-vlak zal worden verschoven.
Voor de Vlaamse Regering is het vooral belangrijk dat het nieuwe gebouw er vrij spoedig komt, aan de Reyerslaan in Brussel en binnen het budgettaire kader. Dat is belangrijk. Het gaat er vooral over dat men nu, op korte termijn, een kwaliteitsvol project kan afleveren. Ik heb er vertrouwen in dat de VRT dat ook zal doen.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. De VRT gaat ervan uit dat een volledige en eenvoudige reboot mogelijk is. Maar het hele verhaal van die autofinanciering was heel complex. Het valt dus wel wat te verwachten dat het hele project terug naar de tekentafel moet.
De beslissing dateert ook al van 2012. We moeten nu ook prangende vragen durven stellen: moeten we wel verdergaan met een nieuw gebouw? Misschien wel, misschien ook niet. Die vragen moeten we ons durven stellen. Het is het moment om daarbij stil te staan.
Minister, mijn bijkomende vraag is dan ook: moet de VRT, als toekomstige mediaorganisatie, haar horizon niet breed houden en durven nadenken over andere toekomsttrajecten?
Mevrouw Van den Brande heeft het woord.
Deze keer zal ik op mijn tijd letten. Ik zal hem niet verprutsen.
Minister, ik ben blij dat u zegt dat het een gebouw uit noodzaak is. Het verontrust mij namelijk dat mevrouw D’Hose u vraagt of we wel moeten verdergaan met dit gebouw. Ik denk dat we heel zeker moeten verdergaan met die nieuwbouw. Het is een gebouw uit noodzaak, want de energiedoelstellingen worden helemaal niet gehaald. Het gebouw is helemaal niet meer geschikt voor de manier waarop media vandaag worden gemaakt.
Minister, nu blijkt dat het helemaal fout loopt, is mijn vraag aan u in welke mate u zou willen bemiddelen tussen de twee partijen. Welke andere stappen zou u nog willen zetten?
Mevrouw Segers heeft het woord.
De beslissing van de VRT om te investeren in een nieuw gebouw, is een uitstekende beslissing waar wij achter staan. Er zijn veel goede rationele redenen om te investeren in een nieuwbouw, de minister heeft ernaar verwezen: het oude gebouw is afgeleefd, het slorpt energie op want het heeft nog enkel glas, en het is veel te groot. Het is ook heel goed dat de VRT die nieuwbouw binnen het eigen budget wil plannen. Wij staan daar volmondig achter.
Het gebouw waar iedereen aanvankelijk enthousiast over was, was een mooi architecturaal gebouw. Wanneer echter blijkt dat het bijna dubbel zo duur zou zijn als oorspronkelijk gepland, dan kan de VRT niet anders dat deze beslissing nemen.
Los echter van de plannen voor de nieuwbouw hoor ik her en der, en misschien ook tussen de regels van mevrouw D’Hose door, de suggestie vallen of de VRT niet beter Brussel zou verlaten. Minister, hoe staat u daartegenover? Wat zult u doen om de VRT in Brussel te houden en niet uit te wijken naar Mechelen of Antwerpen?
De heer Vandaele heeft het woord.
Het is natuurlijk ook belangrijk om vast te stellen dat de beslissing om de samenwerking met het architectenbureau stop te zetten, een beslissing is van de VRT, een unanieme beslissing van de raad van bestuur en het managementteam. Het parlement kan daar enkel akte van nemen. Ook voor ons is het belangrijk dat het kostenplaatje wordt gerespecteerd. Er is een kostenplaatje vooropgesteld binnen de contouren die de VRT zelf aangeeft. De VRT zorgt ook zelf voor de financiering.
Ik sluit me aan bij de vraag van mevrouw Segers. Blijft de zetel van de openbare omroep in onze hoofdstad Brussel?
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
De publieke omroep van Vlaanderen verdient natuurlijk een gebouw met uitstraling, maar dat betekent niet dat de kosten met tientallen miljoenen de pan moeten uit swingen. CD&V denkt dan ook dat de VRT, want het is een autonome beslissing van de VRT, een zeer correcte beslissing heeft genomen. Wij willen echter zeker zijn dat een toekomstig project ook die uitstraling zal hebben en dat niet, ten gevolge van een kostenbesparing, zal worden overgegaan tot een banaal gebouw. Wij hopen nog altijd dat het een landmark zal blijven.
Er is natuurlijk al heel wat voorbereidend werk gebeurd. Een deel daarvan is verloren, een ander deel niet. De noden van de redacties bijvoorbeeld zijn sterk voorbereid en ontwikkeld en daar kan men op verder werken. Hetzelfde geldt voor de locatie.
Wat de site aan de Reyerslaan in Brussel betreft, zijn er heel wat contacten geweest, ook met het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, om van die site een echt innovatieve mediasite te maken. Ook dat werk is natuurlijk heel belangrijk. Wat dat betreft, wil ik heel duidelijk zijn en me strikt houden aan het regeerakkoord dat bepaalt dat we een nieuwbouw zullen realiseren binnen het budgettair kader aan de Reyerslaan in Brussel. Ik ben trouwens ook minister van Brussel. Het lijkt me dan ook evident dat we daarop verder werken om zo weinig mogelijk tijd te verliezen en om dat budgettaire kader te kunnen respecteren.
Mevrouw Van den Brande, u vroeg of ik wil bemiddelen tussen de VRT en het ontwerpteam. Ik denk niet dat dit mijn taak is als minister van Media, dat is een contractuele relatie tussen het autonoom overheidsbedrijf dat de VRT is en het projectteam. Bovendien is de overeenkomst door de actie van de VRT ontbonden, ex tunc, vanaf het begin. Dat betekent dat er vandaag geen contractuele relatie is en dat bemiddeling ook niet meer aan de orde is.
Collega Segers, u hebt mij verkeerd gelezen. Het was absoluut niet mijn bedoeling om tussen de lijnen door te zeggen dat onze fractie vindt dat de VRT Brussel moet verlaten. Dat zeker niet. Maar we vinden wel dat we met een open blik moeten durven kijken naar alle mogelijke oplossingen die er zijn voor een nieuw gebouw voor de VRT. We zijn het er absoluut mee eens dat een nieuw gebouw zeer nodig is, absoluut, maar dan binnen het budgettaire kader. Ik wil nog eens benadrukken dat we alle lof geven aan de VRT om zich zo loyaal te willen houden aan het budgettaire kader.
Nu, het hele project is terug bij af. Laat ons hopen dat u dat dossier samen met de raad van bestuur snel weer vlot kunt trekken, zodat we kunnen kijken naar een vruchtbaar resultaat. (Applaus bij Open Vld en CD&V)
De actuele vraag is afgehandeld.