Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Doomst het woord.
Minister, vorige zondag is er lokaal en provinciaal, in elk geval vanuit onze fractie, goed gestemd. In hoeverre is er lokaal en provinciaal vlot gestemd?
We hadden het er vorige week nog over in de commissie Binnenlands Bestuur omdat de discussie over elektronisch stemmen en stemmen op papier nog altijd aanwezig is. Nu het stof is gaan liggen, is mijn vraag hoe de verkiezingen in de praktijk op het vlak van organisatie zijn verlopen. Waren er problemen die de moeite zijn om aan te halen en te bekijken? Zal er een evaluatie gebeuren van het geheel waaruit we op het vlak van praktische organisatie en een nog betere dienstverlening in de toekomst besluiten kunnen trekken?
Minister Homans heeft het woord.
Mijnheer Doomst, het zal u misschien verbazen, maar ik ben zeer verheugd dat u mij deze vraag stelt. Waarom? Ik krijg hierbij de gelegenheid om mijn hele administratie en alle andere mensen die daarbij betrokken waren, een dikke pluim te geven. (Applaus)
De organisatie van zowel de gemeente-, districts- als provincieraadverkiezingen is zeer vlot verlopen. Ik ben zowel zaterdag als zondag permanent aanwezig geweest in het zogenaamde zenuwcentrum in Brussel om alles te kunnen volgen. Ik vond dat heel interessant, ook de ijver van alle mensen die daar bezig waren. Natuurlijk, bij elke verkiezingen gebeuren er zaken waar je gewoon geen vat op hebt en ook geen vat op zult krijgen. Een voorzitter van een stembureau die zich overslaapt? Ja, dat kan gebeuren. Het papier van de scanner dat op is? Ja, dat moet dan worden bijgevuld. Er zijn een aantal zaken gebeurd, maar die gebeuren bij elke verkiezing.
Ik wil trouwens ook nog meegeven dat er 350 technici op pad waren in heel Vlaanderen om direct te kunnen ingrijpen, als er zich technische problemen zouden voordoen.
In Brussel was er ook nog een groot aantal juristen aanwezig die constant in telefonisch contact stonden met de mensen van zowel de stem- als telbureaus. Ik denk ook dat we mogen vaststellen dat bijna alle resultaten redelijk snel officieel gepubliceerd konden worden op de website www.vlaanderenkiest.be. U was, denk ik, redelijk snel op de hoogte van uw absolute meerderheid in Gooik – proficiat daarvoor.
Natuurlijk konden de resultaten in een beperkt aantal gevallen niet direct gepubliceerd worden. Het gaat dan voornamelijk om de provincies, waar dat pas maandag of dinsdag gebeurde. Dat had niets te maken met de webstek van het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB), maar alles met het feit dat er bijvoorbeeld een pv was achtergebleven in een bureau en nog niet officieel was doorgekomen. Zolang niet alle pv’s binnengekomen zijn, kan mijn administratie de volledige resultaten niet publiceren.
U weet ook dat er in Gent een of andere flauwe plezante wit poeder in twee stemurnes had gedropt, waardoor twee stembureaus gesloten zijn. Alle mensen die daar nog moesten stemmen, hebben dat in een ander bureau kunnen doen. U weet dat wij op het vlak van veiligheid geen risico’s kunnen nemen. Vanwege die twee achtergebleven urnes hebben ze ook in Gent moeten wachten tot de dag nadien. Ondertussen zijn die stemmen wel geteld.
Mijnheer Doomst, net zoals in 2012 zal ABB opnieuw een evaluatie opstellen, wat me ook zeer nuttig en waardevol lijkt. Ik ben natuurlijk niet de voorzitter van de commissie Binnenlands Bestuur, dus ik kan niet zelf beslissen om die evaluatie te bespreken en door mijn administratie te laten toelichten.
Ik sluit af met – nogmaals – een dikke pluim aan alle mensen die betrokken waren bij de organisatie van deze lokale en provinciale verkiezingen.
Bedankt, minister, voor uw antwoord en de duidelijkheid dat we naar uitvoering van elektronisch stemmen duidelijk in de goede richting zitten.
We zijn nu acht maanden voor de volgende verkiezingen. Wordt er vanuit de evaluatie nog op het terrein gewerkt om hier en daar eventueel nog elektronische bekeringen op gang te brengen of is het landschap op dat vlak stabiel gebleven?
Mevrouw Sminate heeft het woord.
Collega Doomst, u hebt het hier over de technische aspecten van afgelopen zondag. Wat we hier te horen krijgen van de minister, is uiteraard zeer interessante en positieve informatie, maar een evaluatie van de verkiezingen gaat voor mij veel verder dan dat technische aspect. Dat gaat ook over de opkomst van de voorzitters en bijzitters, dat gaat over beroepen die eventueel nog mogelijk zijn bij de Raad voor Verkiezingsbestwistingen en bij de Raad van State. Voor mij gaat een evaluatie dus veel verder dan enkel wat hier is aangehaald.
Ik zou willen voorstellen een verzoek te richten naar de voorzitter van de commissie Binnenlands Bestuur om al die aspecten eens op de agenda te plaatsen, zodat wij een degelijke en allesomvattende evaluatie kunnen maken.
Mevrouw Pira heeft het woord.
Minister, ik heb de verkiezingen vanuit de commissie Binnenlands Bestuur met veel interesse gevolgd en voor zover ik weet is alles zeer goed verlopen. Proficiat daarvoor.
Wat de evaluatie betreft, veronderstel ik dat dat een even omvangrijk rapport zal zijn als dat van 2012, dat toen opgemaakt is onder leiding van Guido Decoster.
Ik heb er in de commissie ook naar verwezen dat het misbruik van volmachten in rusthuizen een van de meest gehoorde klachten was in het rapport van 2012. ABB had dienaangaande ook een aanbeveling gedaan. Als uit het volgende evaluatierapport opnieuw blijkt dat het misbruik van volmachten in rusthuizen een issue is, bent u dan bereid rekening te houden met de aanbeveling van uw administratie?
Mevrouw Pira, ik vind uw vraag zeer bizar. ABB heeft inderdaad een aanbeveling gedaan, maar ik heb die wel uitgevoerd. Ik heb een omzendbrief gestuurd naar alle lokale besturen met de vraag om zoveel mogelijk stembureaus te installeren in woonzorgcentra, net om te voorkomen dat er volmachten geronseld zouden worden. Daar zal mijn administratie ook wel een aspect van opnemen in het evaluatierapport, dat lijkt me nogal redelijk.
Maar ik heb wel een omzendbrief naar de lokale besturen gestuurd met de vraag om dat te doen. Ik weet dat ook heel veel lokale besturen dat hebben gedaan. Laten we het bespreken in de commissie Binnenlands Bestuur als het evaluatierapport klaar is.
Collega Doomst, ik was verantwoordelijk voor de organisatie van deze lokale verkiezingen, maar u weet ook dat voor de verkiezingen in mei de federale overheid verantwoordelijk is voor de organisatie. In Vlaanderen waren er nu ongeveer 6000 stembureaus waarvan 3000 digitaal. Alles is zo goed als vlekkeloos verlopen. U vraagt of we voor de verkiezingen van 26 mei volgend jaar nog meer digitaal kunnen stemmen, maar ik denk dat het te kort dag is om dat nog te kunnen regelen. Het is natuurlijk aan de federale overheid. U hebt mij vorige week in de commissie ook nog een vraag gesteld over de reden waarom Wallonië volledig is afgestapt van het digitale stemmen en opnieuw op papier en potlood is overgestapt. Ik heb gezegd dat het wel een flinke duit heeft gekost en dat wij wel nog een oproep aan de lokale besturen hebben gedaan, naar aanloop van deze verkiezingen, dat, als ze wilden instappen in het systeem, dit kon, maar wel op eigen kosten.
Minister, ik dank u voor alle informatie, met ook onze felicitaties voor de Vlaamse administratie maar ook voor alle lokale mensen die zich geweldig hebben ingezet. Aansluitend bij het idee van mevrouw Sminate: er was soms lokaal een probleem om de bureaus bevolkt te krijgen. Ik denk dat we rond omkadering en vergoeding eens n nagaan of we nog een tandje bij kunnen steken om alles nog vlotter te laten verlopen.
De actuele vraag is afgehandeld.