Verslag plenaire vergadering
Ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Puurs en Sint-Amands en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011
Ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Kruishoutem en Zingem en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011
Ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Meeuwen-Gruitrode en Opglabbeek en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011
Ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Lovendegem, Waarschoot en Zomergem en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011
Ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Neerpelt en Overpelt en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011
Ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Deinze en Nevele en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde zijn
het ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Aalter en Knesselare en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011,
het ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Puurs en Sint-Amands en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011,
het ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Kruishoutem en Zingem en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011,
het ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Meeuwen-Gruitrode en Opglabbeek en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011,
het ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Lovendegem, Waarschoot en Zomergem en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011,
het ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Neerpelt en Overpelt en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011 en
het ontwerp van decreet betreffende de vrijwillige samenvoeging van de gemeenten Deinze en Nevele en tot wijziging van de bijlage bij het decreet van 5 juli 2002 tot vaststelling van de regels inzake de dotatie en de verdeling van het Vlaams Gemeentefonds en de bijlage bij het Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011.
Ik stel voor om de algemene besprekingen van de zeven ontwerpen van decreet samen te voegen tot één enkele algemene bespreking.
Is het parlement het hiermee eens? (Instemming)
De algemene bespreking is geopend.
De heer Depoortere heeft het woord.
Als inwoner van Deinze vind ik het ‘noblesse oblige’ om toch een korte stemverklaring te houden over deze vrijwillige fusie tussen Deinze en Nevele. Want door de fusie wordt dit toch een van de grootste steden in Oost-Vlaanderen en wordt het ook een van de grotere spelers op lokaal vlak. De zeventien deelgemeenten, elk met hun eigen karakter – wie Deinze en Nevele wat kent, weet dat – worden op deze manier verenigd. Wij hopen dat dat op een efficiëntere manier zal kunnen worden bestuurd. Anderzijds zullen wij er als Vlaams Belang ook wel over waken dat het lokale, landelijke karakter van die deelgemeenten ook in ere wordt bewaard.
Mevrouw Vermeulen heeft het woord.
Ik neem hier ook even het woord, wat de leden van de commissie Binnenlands Bestuur misschien verwondert, want ik zit nooit in de commissie, maar ik ben ook een betrokken burger. Ik ben namelijk ook een mede-inwoner van Deinze, net als collega Depoortere. Ik ben betrokken burger van een fusie, weliswaar misschien de meest opmerkelijke en grootste fusie waarover hier vandaag in het parlement wordt gestemd, namelijk de fusie tussen Deinze en Nevele.
Die fusie is zeer opmerkelijk, vanwege het grote ongelijke evenwicht tussen Deinze en Nevele, op meerdere vlakken. Wij hadden een andere politiezone, wij hebben een andere brandweerzone. Ook qua toerisme hebben we een andere zone: de ene zit bij de Leiestreek, de andere bij het Meetjesland. Maar het is ook zeer ongelijk op het vlak van inwoners. Wij zijn twee derde groot, Nevele is één derde groot.
Het is opmerkelijk, in die zin dat dus ook niet voor de hand liggende fusies kunnen worden opgepakt met dit ontwerp van decreet. De fusie in mijn stad wil ik alleszins alle optimale kansen geven. Het uitgangspunt van de fusie moet dan ook zijn dat er een efficiënte en financieel slagkrachtigere gemeente kan worden gemaakt, waarbij specialisaties ontwikkeld kunnen worden voor het personeel. Wat voor een kleinere gemeente of kleine stad financieel niet draagbaar is, kan door die fusie nu misschien wel.
Over de manier waarop sommige fusies tot stand zijn gekomen, kan er al heel wat gezegd worden. Er kan misschien zelfs al een boek over geschreven worden.
De ene gemeente heeft meer kaas gegeten van participatie en informatie dan de andere. Er zijn mooie voorbeelden en er zijn minder mooie voorbeelden. Maar laat dat alleszins een les wezen voor de na ons komende fusies. Laat die fusies een voorbeeld nemen aan de mooie voorbeelden.
Als betrokken ‘fuseerder’ heb ik nog een oproep aan alle regisseurs van de fusies: de fusie stopt niet met het innen van een fusiebonus en de rente op de leningen die men niet meer moet aflossen, integendeel. Dit was enkel de wortel om het te doen. Die wortel moet nu gebruikt worden om er een gerecht mee te maken dat iedereen wil smaken en dat zelfs naar meer smaakt. Wees niet zuinig op peper, zout en specerijen om een fusie stevig af te kruiden zodat alle inwoners de meerwaarde ervan kunnen smaken. Want de manier waarop je een fusie uitbouwt, is cruciaal voor een mooie lokale toekomst.
Dit is een unieke kans voor de inwoners van de fusiegemeentes. Laat ons die kans uiterst efficiënt en optimaal invullen.
De heer Maertens heeft het woord.
Voorzitter, we hebben twee inwoners gehoord. Zelf voel ik me een betrokken burger, een betrokken Vlaming in dit dossier, maar helaas geen betrokken burgemeester. Ik had graag gefusioneerd met omliggende gemeenten. Ik heb het voorstel meermaals gedaan aan de collega's – de heer Dochy is er even niet –, maar aangezien onze stad een andere meerderheid heeft of een andere kleur dan andere gemeenten, was dat blijkbaar zeer moeilijk. Het kan natuurlijk ook aan mezelf liggen. Dat sluit ik niet uit. We zullen dat in de toekomst verder onderzoeken.
Ik voel mij een betrokken burger, een betrokken parlementslid. Waarom? Omdat ik ervan overtuigd ben dat de schaalgrootte van gemeenten beter kan, dat die optimaler kan, dat we inspanningen moeten leveren om meer slagkracht te geven, om meer bestuurskracht te geven aan steden en gemeenten in Vlaanderen zodat ze efficiënter kunnen werken en effectiever kunnen omspringen met de beschikbare middelen.
Ik zal het hele verhaal niet opnieuw doen, maar we moeten daar in de toekomst echt nog veel verder op doorgaan en nog veel sterker op inzetten. Deze regering in de huidige samenstelling heeft geoordeeld dat het maximum haalbare een vrijwillige fusie van gemeenten was. Dat staat zo in het regeerakkoord. Er zitten hier een aantal burgemeesters of schepenen van de betrokken gemeenten. Ik wil hen feliciteren voor de inspanningen. Ik ben ervan overtuigd dat dit een heel goede zaak is voor de gemeenten en voor de inwoners van de gemeenten die meer dienstverlening zullen krijgen voor hetzelfde geld, voor dezelfde belastingen. Ik ben daar echt van overtuigd.
Ik hoop dat een volgende regering daar verdere stappen in zet. Velen kennen mijn standpunt. We zullen wel zien wat het volgende regeerakkoord daarover brengt en schrijft.
De heer Van den Heuvel heeft het woord.
Voorzitter, we maken een echte primeur mee. Het is de eerste keer in het Vlaams Parlement dat er kan worden overgegaan tot vrijwillige fusie van verschillende gemeenten. Het is trouwens al meer dan veertig jaar geleden dat dit in Vlaanderen is gebeurd.
Als fractie ondersteunen wij deze vrijwillige fusieoperatie voor honderd procent. Dat zal u ook niet verwonderen, want het is voor de CD&V-fractie gemakkelijk om dat te zeggen, want we hebben bijna een monopolie in daadkracht, niet alleen in praatkracht maar ook in daadkracht. De vijftien gemeenten die hier hun nek uitsteken om deze operatie te ondergaan, worden door CD&V-burgemeesters bestuurd.
We vinden het als echte ‘communalisten’ ook belangrijk om dat te doen. Het gemeentebestuur is het bestuur dat het dichtste bij de mensen staat. Het vormt meer dan ooit het eerste aanspreekpunt om actuele problemen waar de mensen echt mee bezig zijn, aan te pakken. Ik denk aan betaalbaar wonen, integratie, sociale activering van mensen die wat verder van de arbeidsmarkt staan, goeie zorgbuurten, veilige fietsinfrastructuur, een comfortabele vrijetijdsinfrastructuur. Dat zijn allemaal elementen waar de mensen mee bezig zijn en die een goede levenskwaliteit kunnen garanderen. Daar is een zekere schaal voor nodig, zonder natuurlijk over te gaan tot verplichte mastodontfusies.
We zijn heel blij dat we als christendemocraten daarvoor het pad hebben kunnen effenen. Ik wil de heer Ceyssens uit Meeuwen-Gruitrode hartelijk danken om als pionier de weg te wijzen aan andere Vlaamse gemeenten.
Ik dank ook de heer Bothuyne. Hij was, denk ik, samen met zijn team in Kruishoutem-Zingem, de tweede. Er zijn nog heel wat CD&V-burgemeesters gevolgd.
Ik wil ook mijn collega van Sint-Amands, Peter Van Hoeymissen, hartelijk danken. Hij heeft de moed gehad om de uitnodiging uit te sturen om te bekijken of we die stap durfden zetten. In het begin was het parcours wat aarzelend en hobbelig, maar uiteindelijk is het heel vlug gegaan. Intussen hebben we een identiteitsstudie over de nieuwe gemeente besteld. De eerste resultaten komen binnen. We hebben ook gepeild naar het draagvlak voor een fusie. Het is heel duidelijk dat het er is, zeker in de kleinere leefgemeenschap.
Voor de CD&V-fractie is het heel belangrijk dat het om vrijwillige fusies gaat. Men heeft altijd gezegd dat het niet zou werken. In het begin van deze legislatuur had niemand gedacht dat het zo zou lopen. Maar het werkt. Vijftien gemeenten zijn ingestapt. Het is een goede methode om zulke belangrijke beslissingen van onderuit, in de lokale leefgemeenschappen, te laten opborrelen. Minister, ik denk ook dat de juiste flankerende maatregelen werden genomen. Ik denk dan aan de financiële bonus. Maar dat is niet de enige reden waarom de gemeenten daarop zijn ingegaan. Het is een leuke quick win. Ik zie dat in de meeste fusiegemeenten een belastingvermindering op til staat. Dat wil zeggen dat er een snelle quick win kan worden gerealiseerd voor de inwoners.
Een tweede flankerende maatregel was: voldoende ondersteuning. In naam van mijn fractie kan ik dan ook het departement Binnenlandse Bestuur, de diensten van de minister en de administratie onder leiding van de heer Windey danken voor de goede opvolging. Er is ook een taskforce. Ik heb daarnet gezien dat ook Bram en Charlotte hier aanwezig zijn. Als we een vraag stellen, krijgen wij bijna altijd binnen de 24 uur een heel degelijk en uitgebreid en goed antwoord. Dat is toch zo voor Puurs-Sint-Amands, en ik veronderstel dat het ook voor de zes andere projecten en trajecten zo is. Ik ben dus ook de taskforce dankbaar.
Er zijn ook voldoende garanties ingebouwd voor het personeel. Als ik het concrete traject in mijn gemeente bekijk, zie ik het enthousiasme van de managementteams. Ik zie ook de ‘goesting’ – dat woord is deze voormiddag niet gevallen, mijnheer De Croo, maar ik gebruik het nu toch – om er werk van te maken. Wij geloven absoluut in dat fusietraject.
Het is dus vandaag een historisch moment. We gaan van 308 naar 300 Vlaamse gemeenten. In die 15 gemeenten wordt er nu concreet werk van gemaakt. Ik ben ervan overtuigd dat er intussen in heel wat andere gemeentehuizen in het Vlaamse land over wordt nagedacht en dat er minstens hier en daar al verkennende gesprekken zijn. Daarom zeggen wij, als Vlaamse christendemocraten, dat wij dat traject moeten verlengen. We moeten wegblijven van de verplichte operatie en aan de lokale besturen zelf de kans geven om van onderuit het juiste draagvlak te zoeken. Vrijwilligheid is een conditio sine qua non om dat draagvlak mogelijk te maken. We moeten ook een goede flankerende omgeving behouden. Of het nu hetzelfde evenwicht moet zijn tussen stok en wortel, daarover kunnen we discussiëren. Het is belangrijk dat de basis van vrijwilligheid behouden blijft en dat zulke delicate operaties met het nodige draagvlak van onderuit worden gerealiseerd.
Minister, ik wil eindigen met u te feliciteren met de begeleiding en met het geven van kansen aan die vijftien gemeentebesturen, en met de geboorte van zeven nieuwe Vlaamse gemeenten, van zeven nieuwe sterke Vlaamse gemeenten. Ik ben ervan overtuigd dat deze zeven sterker zijn dan de vijftien aparte gemeenten.
Ik wil de burgemeesters en hun team danken die hun nek hebben uitgestoken. Ik wil de Vlaamse en de gemeentelijke administraties danken voor het mooie werk van de voorbije weken en maanden. Tot slot wil ik de teams de volgende jaren en maanden en ook de inwoners van die zeven nieuwe gemeenten heel veel succes en enthousiasme wensen. Ik ben ervan overtuigd dat de levenskwaliteit in die zeven nieuwe sterke Vlaamse gemeenten erop vooruit zal gaan.
De heer Ceyssens heeft het woord.
Voorzitter, collega’s, wanneer u straks op het groene knopje drukt, dan wil ik daar nu al voor danken namens mijn collega-burgemeester Benny Spreeuwers, namens de beide schepencolleges, namens de beide managementteams maar vooral namens 23.000 Oudsbergenaren.
Dank u wel om dit goed te keuren en dank u wel, minister Homans en bij uitbreiding de voltallige Vlaamse Regering, voor het faciliteren van de vrijwillige fusies. Dank u wel aan de mensen van het Agentschap Binnenlands Bestuur. Helaas kunnen we dit dankwoord niet meer overmaken aan Guido Decoster, maar wel aan Bram Opsomer en zijn hele team die dit werk hebben voortgezet.
Collega’s, toen wij als eerste de stap zetten, was het decennialang geleden dat er in Vlaanderen nog fusies hadden plaatsgevonden. Maar ditmaal was het helemaal anders. Als er in vele gemeenten nog oprispingen leefden over gedwongen fusies in de jaren 70, dan was er nu de kans om in samenspraak met alle bewoners en betrokkenen na te denken over de vraag of wij wilden groeien naar een nieuwe gemeente.
Het behoud van de identiteit in deze deelgemeenten en het behoud van de huidige dienstverlening in de toekomst waren belangrijke uitgangspunten. Intussen kunnen wij meer dan twee jaar later zeggen dat we daarin zullen slagen. Intussen kunnen wij zeggen dat wij door het fuseren van beide politiezones meer middelen hebben. Doordat wij een grotere gemeente zijn met een nieuwe brandweerzone hebben wij ook een snel interventievoertuig kunnen afdwingen. Wij kunnen vandaag ook meer en beter inzetten op digitalisering en dus dienstverlening. De expertise van onze beide personeelsteams is alleen maar gegroeid, en ook onze financiële vooruitzichten zijn beter.
Het belangrijkste van een fusie is echter het enthousiasme van en de gedragenheid vanuit de burgers. Minister, op 2 mei 2017 was u aanwezig op de bekendmaking van de naam Oudsbergen waarvoor dank, en u hebt daar het enthousiasme geproefd. Als wij in de toekomst nog fusies willen doen slagen, hebben we dat enthousiasme en die gedragenheid van burgers nodig. Fusies moeten ook in de toekomst alle kansen krijgen, maar moeten vooral van onderuit groeien.
De heer Bothuyne heeft het woord.
Mij belangt vooral het ontwerp van decreet aan dat de nieuwe gemeente Kruisem vorm geeft. Dat is de kleinste fusie die hier vandaag op tafel ligt, we maken van twee te kleine gemeenten een kleine, slagkrachtige en bestuurskrachtige gemeente.
Kruisem is eigenlijk een sprookje dat waarheid wordt. Kruisem bestaat al meer dan dertig jaar als stad in de jeugdboeken van Marc de Bel, en wij hebben de eer om van dat sprookje realiteit te maken middels het goedkeuren van dit ontwerp van decreet en na heel veel werk op het terrein.
Ik denk dat onze fusie bewijst dat fusies niet altijd hoeven te gaan over een ongebreidelde drang naar schaalvergroting maar werk op maat kunnen zijn, van onderuit gegroeid, zoals eerder gezegd door de collega’s. Dit is ook geen tegenstelling van intergemeentelijke samenwerking, ook op dat vlak zijn de nieuwe gemeente Kruisem en andere gemeenten die nu worden gevormd zich volop aan het positioneren waarbij die intergemeentelijke samenwerking zeker samengaat met een schaalvergroting op gemeentelijk of stedelijk vlak.
Die fusies leiden niet alleen tot belastingverlaging. Bij ons is die al voelbaar voor de inwoners van Kruisem. Ze leiden ook tot een betere dienstverlening en zijn wat ons betreft een kans om de uniciteit van elk dorp en elke leefgemeenschap te versterken. Dat werkt. We voelen ook bij ons een groeiend enthousiasme voor een fusie, een groeiend vertrouwen in dat model. Op basis daarvan kunnen we in de toekomst van Vlaanderen verder vorm geven aan sterkere lokale besturen.
Ook op mijn beurt spreek ik dank uit aan de administratie, aan de mensen van het Agentschap Binnenlands Bestuur. Bram en Charlotte zitten hier al een hele namiddag onze werkzaamheden te volgen. Ze hebben de voorbije maanden hard gewerkt om deze fusies tot een goed einde te brengen.
Minister, ik wil eindigen met een oproep aan u en aan de hele regering om die steun voor de nieuwe fusiegemeenten ook verder vorm te geven. Niet alleen u, minister, maar ook uw collega's hebben op dat vlak nog een belangrijke rol te spelen. Ik geef maar één voorbeeld. Ik wil minister Weyts niet te hard oproepen om vandaag nog te werken – hij heeft het al moeilijk genoeg – maar bij de organisatie van het openbaar vervoer op het terrein van onze nieuwe fusiegemeenten kunnen we zeker nog een tandje bij steken. We rekenen dan ook op de Vlaamse Regering om op dat vlak nog stappen te zetten. Waarvoor dank. (Applaus bij CD&V)
De heer Vandenbroucke heeft het woord.
Collega's, onze fractie zal deze fusiedecreten met veel enthousiasme goedkeuren. Samenwerking in de politiek moet altijd worden aangemoedigd. Die samenwerking, zeker op het lokale vlak, is meer dan ooit aangewezen als je ziet voor welke uitdagingen de verschillende gemeenten in Vlaanderen staan.
Persoonlijk ben ik ervan overtuigd dat die samenwerking beter de vorm van een fusie aanneemt dan van een zoveelste tussenstructuur waarvan we er in Vlaanderen al zoveel hebben. Dat is efficiënter, en het is ook een goede zaak voor de lokale democratie.
Collega Van den Heuvel, ik sluit me graag aan bij uw woorden van lof voor de initiatiefnemende burgemeesters, al denk ik dat dit de verdienste is van veel meer dan alleen maar die burgemeesters. Het komt van alle politieke fracties die actief zijn op het grondgebied van die gemeenten. De ene zal er enthousiaster over zijn dan de andere, maar ze moeten het wel allemaal samen waarmaken in het belang van hun bevolking. De hopelijk unanieme goedkeuring van deze decreten zal hopelijk het begin zijn van een beweging die niet meer valt te stoppen in Vlaanderen.
Mevrouw Pira heeft het woord.
Als ik de enthousiaste verhalen van de collega's hoor die direct betrokken zijn bij de fusies, dan ben ik zeer nieuwsgierig naar het verdere verloop vanaf 2019. Hoe zal de samenwerking zijn? Hoe zal dat functioneren? Ik ben erg nieuwsgierig. Bedankt voor jullie getuigenissen.
Minister, van 308 naar 300 gemeenten is niet de grote revolutie. Het is een eerbaar begin. U krijgt voor deze fusieoperaties onze volle steun. Wij stellen voor om het proces van de fusieoperaties te evalueren. Ik denk aan vragen als: hoe is het verlopen? Wat waren de beweegredenen? Hoe doorslaggevend was de schuldkwijtschelding? Hoe zijn de medewerkers op het gemeentelijke niveau erop voorbereid? Welke rol heeft de gemeenteraad gespeeld? Hoe is er gecommuniceerd met de bevolking? Enzovoort.
We stellen zo'n evaluatie voor zodat in 2019 bij de vorming van de nieuwe Vlaamse Regering een beslissing over een eventuele nieuwe fusieoperatie kan worden genomen, die is gebaseerd op de ervaringen van de huidige fusieoperaties.
Minister, aangezien het hier enkel over fusies van CD&V-burgemeesters gaat, kijken wij halsreikend uit naar de eerste N-VA-burgemeester die een fusie zal maken. Misschien is dat Bert Maertens, die een loffelijke poging heeft ondernomen om te fuseren, maar blijkbaar is dat niet gelukt. Niemand heeft uw uitgestoken hand aangenomen, mijnheer Maertens?
Wij wensen in elk geval alle gemeenten die vandaag in aanmerking komen, alle succes toe. (Applaus)
De heer Janssens heeft het woord.
Collega's, wij zijn in principe voorstander van fusies. Collega Depoortere heeft het al verwoord voor het specifieke geval van de fusie van Deinze en Nevele. We zijn dus voorstander van fusies, weliswaar op voorwaarde dat daarvoor ook een draagvlak bestaat bij de verschillende lokale gemeenschappen die daarbij zijn betrokken.
Dan is er één specifiek geval waarvoor wij ons oor te luisteren hebben gelegd bij onze lokale fractie. In Puurs en Sint-Amands blijkt de gedragenheid vanuit de burgers toch enigszins problematisch. Het is niet omdat de burgemeester van Puurs in dit halfrond zit en hij zich hier zojuist zeer bevlogen als voorstander geuit heeft van alle fusies die vandaag voorliggen, dat we kunnen voorbijgaan aan het feit dat het belangrijkste aspect van een voorgestelde fusie is dat ze gedragen wordt door de burgers. Ik heb begrepen dat heel wat inwoners van Puurs en vooral van Sint-Amands liever een fusie op Klein-Brabants niveau hadden gezien, met de gemeente Bornem erbij. In tweede orde hadden veel inwoners van Sint-Amands de voorkeur gegeven aan een fusie met Bornem dan met Puurs. Tegen de fusie die hier nu voorligt tussen Puurs en Sint-Amands is vanuit de lokale gemeenschap wel wat protest gerezen. Minister Homans heeft in dit verband zelfs een petitie met meer dan 500 handtekeningen ontvangen. Dat is niet niks. In die omstandigheden was het volgens mij raadzaam geweest om een volksraadpleging te houden. Dat is daar niet gebeurd, evenmin als elders overigens. Dat werd daar ter plaatse zelfs uitdrukkelijk tegengehouden, zo heb ik begrepen.
Ik denk niet dat het een goede zaak is dat bepaalde gemeenten met elkaar fusioneren wanneer belangrijke delen van de bevolking van één van die gemeenten liever een andere partner hebben dan die welke hen van hogerhand wordt opgedrongen. Daarom zullen we de voorliggende fusies waarvoor geen protest is gerezen vanuit de betrokken gemeenschappen goedkeuren, maar bij dit specifieke geval zullen we ons onthouden.
De heer Vanlouwe heeft het woord.
Ik hoor hier verschillende partijen pleiten voor fusie, en ik stel vast dat dit in meerdere gemeenten gedragen wordt over alle partijgrenzen heen. Misschien gaat het onze bevoegdheid in het Vlaams Parlement te buiten, maar mijn stad, de hoofdstad Brussel bestaat nog altijd uit negentien gemeenten. Het is de enige stad die aan de fusiegolf van de jaren 70 ontsnapt is, met alle gevolgen van dien. Niet alleen hebben we zes politiezones, maar we zitten nog altijd met die complexe structuur van negentien gemeenten, die dan nog onderling in concurrentie liggen met het nabij gelegen Brusselse Hoofdstedelijke Gewest.
Ik stel vast dat de meeste traditionele partijen wel schepenen hebben in die Brusselse gemeenten. Daarom wil ik hun vragen: maak ook werk van die fusie in Brussel. Zorg ervoor dat we evolueren naar een stadsgewest en dat er meer efficiëntie, vereenvoudiging kan komen. Minder complexiteit is het pleidooi van alle partijen die wijzen op de noodzaak van een fusie. Dat is zo in kleine gemeenten, maar ook in de hoofdstad. Daarom doe ik deze oproep aan de andere partijen: overtuig uw partijgenoten, uw schepenen hier in Brussel, om hier ook te werken aan een fusie van die Brusselse gemeenten en te komen tot één sterk stadsgewest, in het belang van iedereen, zowel de pendelaars als de Brusselaars. (Applaus bij de N-VA)
Minister Homans heeft het woord.
Dit is inderdaad wat binnenlands bestuur betreft een historische dag. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat we voor de rest niets hebben gedaan, want we hebben al heel veel gedaan op het vlak van binnenlands bestuur. Het regeerakkoord was ook zeer duidelijk: vrijwillige fusies met een zeer aantrekkelijk pakket. Ik herinner me nog zeer goed, en ik heb dat ook al gezegd in de commissie en in kranteninterviews, dat ik was uitgenodigd bij Terzake, een van de eerste keren, toen we het regeerakkoord uitlegden. Ze hebben me toen gezegd dat ik geen enkele fusie zou kunnen realiseren, met de bijkomende boodschap dat ik voor elke fusie die ik zou kunnen realiseren, een boeket bloemen zou krijgen. Ik ben nog altijd in blijde verwachting van die boeketten bloemen, maar ik heb van de heer Van den Heuvel al gehoord dat ik iets anders goeds in de plaats zal krijgen. Ik dank hem daarvoor alvast. (Opmerkingen)
Voor alle duidelijkheid: het zijn maar asperges uit Bornem. (Gelach)
Mijnheer Van den Heuvel, sorry dat ik onze afspraak moest blootgeven, maar men zou hier van alles denken, en dat kunnen we beter vermijden.
Tegen alle verwachtingen in zijn er zeven fusies met vijftien gemeenten. Het is al gezegd, maar ik wil het herhalen: collega Ceyssens, zowel u, van Meeuwen-Gruitrode, als uw collega Benny Spreeuwers van Opglabbeek, hebben echt een voortrekkersrol gespeeld. Jullie hebben het op gang getrokken in Vlaanderen. Er moest iemand de eerste stap zetten. Dat is met veel zaken zo die moeilijk liggen, waarvan mensen zich afvragen of het wel in goede aarde zal vallen bij de bevolking. Jullie hebben het wel gedaan. Ik was bij jullie aanwezig bij de bekendmaking van de naam. Ik heb daar inderdaad het enthousiasme van de bevolking gezien. Ik wil u niet alleen een pluim geven voor de eerste stap die jullie hebben gezet en die andere gemeenten hebben bewogen in dezelfde richting, maar ook voor de manier waarop jullie het hebben aangepakt. Jullie hebben absoluut de burgers op een zeer goede manier betrokken. Participatie was zeer belangrijk. Een groot draagvlak creëren voor de fusie is absoluut een van de belangrijke voorwaarden geweest.
Collega’s, ik weet niet of iedereen wil meedoen, maar ik zou toch graag een applaus vragen voor collega Ceyssens voor zijn voortrekkersrol in dit debat en in deze zaak. (Applaus)
Ik zie overal lachende gezichten. Dank u wel, collega’s. Ik wil ook nog andere mensen bedanken. Mijnheer Ceyssens, ik kan het moeilijk alleen over u hebben. Ik wil ook mijn kabinet bedanken. Er is inderdaad heel veel werk aan voorafgegaan. Ook de verschillende administraties wil ik bedanken. Bram en Charlotte werden hier al elke keer vernoemd, maar ook andere mensen van de administraties wil ik bedanken. Ik zeg heel bewust ‘administraties’ in het meervoud, want ik wil voor één keer – het komt niet vaak voor, maar vandaag is het de uitgelezen dag – de federale administraties en de federale collega’s bedanken, want bij zo'n fusie komt er natuurlijk niet alleen Vlaamse regelgeving aan te pas, binnen verschillende bevoegdheden zoals Wonen, Binnenlands Bestuur en Leefmilieu, maar komen er ook federale bevoegdheden aan te pas. De politiezone is bijvoorbeeld een federale bevoegdheid. Ik heb onmiddellijk contact opgenomen met federaal minister Jambon, die voor de politie- en brandweerzones onmiddellijk het nodige heeft gedaan.
Tot slot, ik ben zeer opgetogen dat we op 1 januari 2019 geen 308 Vlaamse gemeenten meer zullen hebben, maar het historische aantal van 300. (Applaus)
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.