Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer De Reuse heeft het woord.
Collega’s, in Vlaanderen werd een Vlaams BelRAI-platform ontwikkeld waarop de verschillende BelRAI-instrumenten stapsgewijs geïntegreerd zullen worden. BelRAI zal in de toekomst een belangrijke rol spelen in de uniforme inschaling van de zorgnood. Daarom is de implementatie ervan van zeer groot belang en moeten we dat nauwlettend opvolgen. Het nieuwe instrument vervangt de huidige BEL-profielschaal voor het bepalen van de zorgbehoevendheid bij volwassenen, dus vanaf 18 jaar, en zal gebruikt worden voor het bepalen van de zorgbehoevendheid binnen de gezinszorgsector en met het oog op het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden in het kader van de Vlaamse sociale bescherming. Op 1 juni 2021 werd de BelRAI-screener in heel Vlaanderen uitgerold voor de diensten voor gezinszorg, de diensten maatschappelijk werk van de ziekenfondsen en de OCMW’s en welzijnsverenigingen.
Minister, ik heb daarover enkele vragen. Is de BelRAI-screener effectief uitgerold op 1 juni 2021?
Gebruiken alle diensten gezinszorg Vlaanderen, de diensten maatschappelijk werk van de ziekenfondsen en de OCMW’s inmiddels de BelRAI-screener ter vervanging van de BEL-profielschaal? Wat is hun feedback? Als ze het niet gebruiken, wat is de reden daarvoor?
Weet u of er vandaag blokkerende factoren zijn die de uitrol van het project BelRAI kunnen beïnvloeden en vertragen? Zo ja, wat zijn de eventuele gevolgen op de verdere uitrol? Zo niet, kunt u de laatste versie van de verdere uitrolplanning toelichten?
Minister Beke heeft het woord.
De BelRAI-screener is effectief uitgerold op 1 juni 2021. De diensten gezinszorg, de diensten maatschappelijk werk en de OCMW’s gebruiken de BelRAI-screener als een indicatiestellingsinstrument voor de toekenning van het zorgbudget zwaar zorgbehoevenden. Voor een evaluatie is het na één maand nog te vroeg, maar er zijn vandaag geen blokkerende issues voor de verdere uitrol bekend of overgemaakt.
De volgende stap in de planning is de implementatie van het BelRAI sociaal supplement in de thuiszorg vanaf juni 2022. Een jaar later volgt dan de implementatie van de BelRAI Home Care in de thuiszorg en de BelRAI Long Term Care Facility (LTCF) in de woonzorgcentra.
De heer De Reuse heeft het woord.
Minister, dit is een eerste opvolgvraag voor de BelRAI. We hebben destijds een paar keer gevraagd om een toelichting te krijgen binnen de commissie. Dat is een beetje ondergesneeuwd geraakt door corona. Ik heb daar alle begrip voor. Voorzitter, het zou goed zijn om binnen de commissie daarover een allesomvattende toelichting te krijgen.
Een van de zaken waar ik nog vragen over heb, is het BelRAI Child, dat is ook voor de kinderen in het kader van het zorgbudget. Dat zal ook een belangrijke stap zijn. Het tijdspad daartoe moet nog worden bepaald. Dat heb ik nergens gevonden. Ik heb ook de website geraadpleegd. Hebt u daar al zicht op?
Ten tweede, u zegt dat er momenteel nog geen problemen gekend zijn. Dat stelt me uiteraard heel tevreden, maar is er al feedback gekomen na één maand? Hebben de diensten dus actief de uitrol opgevolgd en daar al vraag naar gedaan?
Mevrouw De Martelaer heeft het woord.
Minister, de BelRAI is op dit ogenblik toegankelijk voor alle erkende beoefenaars van een officieel zorgberoep in België. U kunt stellen dat de BelRAI het perspectief vanuit de zorgverlener weerspiegelt. Ik had ook gelezen dat er werk gemaakt zou worden van een InterRAI. Dat zou een soort zelfassessment zijn voor de persoon zelf, zodat die input kan geven en ook met de zorgverleners in gesprek kan gaan. Nu, 'regie over het eigen leven' en 'emancipatorisch werk' zijn begrippen die vandaag centraal staan in de zorg. Minister, hoe verklaart u dat zo’n belangrijk instrument uitgewerkt wordt, waarbij bij deze uitgangspunten geen rekening gehouden wordt? Wordt er gewerkt aan de mogelijkheid dat patiënten en de dienst Mantelzorgers toegang krijgen tot de opgenomen BelRAI-informatie? Indien ja, wat is de timing? Hebt u daar een budget voor? En wanneer zult u dat voorzien? Wat is de timing voor de InterRAI-module? Welke mogelijkheden hebben patiënten en hun mantelzorgers als ze geconfronteerd worden met hulpverleners die de resultaten van de BelRAI niet met hen willen bespreken?
De heer Daniëls heeft het woord.
Collega’s, ik kom even tussen voor collega Parys. De BelRAI is inderdaad een zeer belangrijke werf van de Vlaamse sociale bescherming (VSB). Ik hoor hier sommige collega’s vragen naar timing en tijdspaden. Ik kan alleen maar aanraden om de beslissing van de Vlaamse Regering van 28 mei 2001 eens goed te lezen, want daar staat een tijdspad in. Collega De Reuse, ik vond uw vraag heel interessant, maar het is vooral een vraag naar informatie. Daar zie ik staan: juli 2021 BelRAI-screener, – daar zitten we nu –, juli 2022: sociaal supplement en juli 2023: BelRAI Home Care en BelRAI Long Term Care Facility. Die timing zie ik staan. Dat lijkt me belangrijk. Minister, maar wat betreft die ontschotting, want we zien nu die evolutie: het tijdspad dat nu voorligt, is een tijdspad waar we nu regelmatig in deze commissie toch terugkoppeling over zouden moeten hebben. Minister, welke timing ziet u voor de koppeling tussen BelRAI en alles wat er dan is, zowel langs opleidingstrajecten voor inschaling en die instrumenten en voor de budgetten die eraan vasthangen?
Mevrouw Saeys heeft het woord.
Minister, hebt u al zicht op de tijdsinvestering? Wat vergt de afname van zo’n BelRAI-screener? Wat is de ervaring daarvan van de mensen? Ik denk dat dat juist een heel belangrijk element is voor een goede toepassing daarvan.
Minister Beke heeft het woord.
Collega’s, globaal genomen denk ik dat die BelRAI van ontzettend groot belang is om de zorgzwaarte juist te kunnen inschalen. Dat is ook geen uitvinding die we zelf gedaan hebben. Je hebt de InterRAI, dat is de internationale organisatie van wetenschappers waar die verschillende instrumenten gevalideerd worden. Vorig jaar heeft daarover aan KU Leuven op Gasthuisberg nog een meerdaags congres plaatsgevonden, waar allerlei internationale experten uit de hele wereld zijn samengekomen om hun kennis samen te leggen en ook om dit zorgzwaarte-instrument verder te verfijnen. Op 1 juni hebben we daar een eerste belangrijke stap toe gezet.
Voorzitter, als dat binnen uw werkzaamheden en die van de commissie past, zou het inderdaad eens interessant zijn om een breder zicht te geven over de verschillende BelRAI-onderzoeken in de commissie. Professor Anja Declercq van KU Leuven heeft die onder haar hoede. Ik denk dat zij, als u dat zou wensen, zeker beschikbaar zal zijn om eens een stand van zaken te geven en ook om eens te kijken naar wat de volgende stappen zijn die we daarin willen nemen. InterRAI is de internationale organisatie. BelRAI is de vertaling die we daar in ons land aan geven.
Collega Saeys, wat de tijdsinvestering betreft, heb ik zelf een aantal bevragingen meegemaakt op 1 juni bij de officiële installatie in Sint-Niklaas. De ervaring is dat de tijdsinvestering nu wat groter is, maar we moeten rekening houden met het feit dat het een nieuw instrument is. Men moet daar nog wat over leren. Het zal geleidelijk aan vlotter gaan om dat te hanteren. Het gaat vooral om het interconnecteren van elkaar en ervoor zorgen dat de bestaande verschillende instrumenten op dezelfde leest worden geschoeid en toekomstgericht gemaakt.
Wat betreft de timing, gebeurt de BelRAI-screener eerst in de thuiszorg. Volgend jaar wordt die uitgebreid met het sociaal supplement. Zoals ik in mijn antwoord heb gezegd, is er nadien de Home Care en LTCF, onder andere in de ouderenzorg. Dat is een gigantisch traject binnen de thuiszorg en de residentiële ouderenzorg. Eerst wordt de kwaliteitsschaal geïmplementeerd en na voldoende onderzoek zal de koppeling aan de financiering gebeuren.
De heer De Reuse heeft het woord.
Ik wil de minister bedanken, maar ook collega Daniëls om alles op te sommen. Collega Daniëls, ik wist dat ook, maar mijn vraag was ingegeven door het feit dat de implementatie al eens zes maanden achteruitgeschoven was. Het was uit bezorgdheid om te kijken hoe ver we nu staan.
Met deze vraag hebben we de aftrap gegeven voor de verdere opvolging en ik ben blij dat er daarover grote consensus onder de collega’s bestaat. Ook de minister geeft aan dat hij daar zeker aan wil meewerken en voldoende input wil geven over de opvolging van de BelRAI-screener in Vlaanderen, over de implementatie en de mogelijke gevolgen en hopelijk niet te veel problemen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.