Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Verslag
– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Voorzitter, in het licht van de coronacrisis is in het onderwijs de thematiek van gezonde binnenlucht meer en meer op de voorgrond getreden. Volgens experts wordt de besmettingskans immers kleiner naarmate een ruimte beter wordt geventileerd. Naast klaslokalen, zijn er natuurlijk nog heel wat plekken waar mensen binnenskamers samen zijn. Ik denk dan concreet aan de woonzorgcentra. De Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) heeft recent expliciet gewezen op de situatie van de luchtkwaliteit in de woonzorgcentra. Doorheen de coronacrisis zijn er heel wat uitbraken in woonzorgcentra geweest. Een gebrek aan ventilatie is een mogelijke factor geweest. De Zorginspectie controleert in de woonzorgcentra evenwel niet de kwaliteit van de lucht of de mate van verluchting. Er is in dit verband immers niet in strikte normen voorzien.
Ten gevolge van de ervaringen tijdens de coronacrisis en het onderzoek dat naar aanleiding hiervan is gevoerd, is het belang van een goede luchtkwaliteit, met een niet te hoog CO2-gehalte, steeds meer onder de aandacht gekomen. Dat kan een positief effect hebben op de wijze waarop de woonzorgcentra hiermee omgaan. Gezien de ernst van de situatie en het belang van ventilatie, kan ook de vraag worden gesteld of het niet aangewezen is hierover duidelijke adviezen te formuleren. Het is onduidelijk in hoeverre de woonzorgcentra beschikken over CO2-meters die waarschuwen op het moment dat er nood aan ventilatie is.
Minister, hoe worden de woonzorgcentra geïnformeerd over het belang van ventilatie en over de invloed van de luchtkwaliteit op het besmettingsgevaar? Hoe worden de woonzorgcentra geadviseerd en ondersteund om de nodige maatregelen te nemen om een goede luchtkwaliteit te verkrijgen en te behouden? Zult u stappen zetten om de woonzorgcentra aan te zetten om te voorzien in CO2-meters om de luchtkwaliteit te monitoren? Acht u het nodig de Zorginspectie de woonzorgcentra in de toekomst te laten controleren op de luchtkwaliteit en de mate van verluchting?
Minister Beke heeft het woord.
Mevrouw Schryvers, eerst nog mijn gelukwensen voor uw verjaardag gisteren.
Het agentschap Zorg en Gezondheid, volgt samen met de partnerorganisatie Milieugezondheidszorg en Sciensano, de wetenschappelijke literatuur op rond aerosol of aërogene transmissie van het virus. Gelijktijdig verscheen hierover een advies van de Hoge Gezondheidsraad dat volledig in dezelfde lijn lag. Zo werd op ons aangeven in mei aan de RAG een advies bezorgd over ventileren en verluchten, wat uitmondde in de richtlijnen van Sciensano.
Snel daarna werd aan de algemene affiche ‘het coronavirus – hoe kan je een besmetting voorkomen?’ een 7e tip toegevoegd: ‘zorg voor een constante luchtdoorstroming door je huis’. In de zomer werd een intensieve campagne opgezet, ook naar de woonzorgcentra, over het belang van ventileren en verluchten in warme dagen: www.warmedagen.be. In het najaar werden deze initiatieven aangevuld met een extra affiche ‘Hou je kot gezond’ en werd sensibilisatiemateriaal verspreid onder de vorm van raamstickers die wijzen op het belang van ventileren en verluchten. Daarnaast werd een advies geschreven hoe je best een CO2-meter gebruikt, en werden eenvoudige richtlijnen opgesteld die je doen nadenken over het correct gebruik van je ventilatiesysteem. Onder begeleiding van het agentschap Zorg en Gezondheid werden door verschillende Logo’s groepsaankopen van CO2-meters georganiseerd. Dit alles staat gebundeld op www.zorg-en-gezondheid.be/binnenmilieu.
In het voorbije half jaar werden meermaals updates van de COVID-richtlijnen gestuurd aan de woonzorgcentra, waarbij ook de topic Binnenmilieu of Ventileren & Verluchten werd aangehaald. De laatste update voor deze topics dateert van 19 november. Meer recent, op 22 december, werd de website www.zorg-en-gezondheid.be/binnenmilieu aangevuld met een subpagina speciaal voor de woonzorgcentra: ‘Ventileren en Verluchten tegen COVID-19 in je woonzorgcentrum’, rechtstreeks terug te vinden op www.zorg-en-gezondheid.be/binnenmilieu-in-wzc.
Naast het blijven sensibiliseren over ventileren en verluchten via de richtlijnen, affiches, websites enzovoort, zullen we deze topic actief opnemen in het pakket dat de Mobiele Teams Infectieziektebestrijding aanbieden aan de woonzorgcentra. Vanaf half januari zullen deze teams een CO2-meter meekrijgen, en zij zullen bij hun bezoek aan de woonzorgcentra proactief aandacht vragen voor de topic ‘Ventileren en Verluchten’.
In 2e lijn worden ze ondersteund door de Medisch Milieukundigen van de Logo’s. Let wel, ventilatie en verluchting is een heel complex gegeven en structureel-technische oplossingen zijn niet zomaar aan te reiken. Maar door enkele basisrichtlijnen en adviezen toe te passen komen wij al heel ver. Woonzorgcentra kunnen ook aansluiten bij een groepsaankoop van CO2-meters, opgezet door de Logo’s, waarnaar ik eerder al verwees, of zij kunnen de Medisch Milieukundigen van de Logo’s aanspreken voor concreet advies hierover.
Op dit ogenblik is er geen normatief kader waarop de Zorginspecteurs zich kunnen baseren bij inspectie. Bovendien is ventilatie en verluchting een complex gegeven, waarvoor structureel-technische oplossingen niet zomaar voorhanden zijn. Preventie en sensibilisering is het sterkste middel voor succes op korte termijn. De maatregelen die we daarover nemen, heb ik zojuist al toegelicht. Op langere termijn moeten we bekijken ‘of’ en ‘hoe’ we binnenluchtkwaliteit of meer specifiek ‘ventileren en verluchten’ kunnen integreren als kwaliteitsnorm. Dat vraagt een grondige analyse, onder meer van de regelgeving ter zake in de woonzorg, de EPB-regelgeving en de arbeidswetgeving.
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Bedankt, minister. Vooreerst voor uw wensen. Fijn om 2 dagen na elkaar te verjaren voor zover de leeftijd niet elke keer mee omhoog gaat.
Wat mijn vraag betreft: ook hier worden wij weer geconfronteerd met nieuwe inzichten en nieuwe noden, en in casu de nood aan voldoende ventilatie en verluchting, ook in de woonzorgcentra. Ik heb op de website van Zorg en Gezondheid ook gezien dat er inderdaad eind december een aanvulling is gekomen voor de woonzorgcentra. Directies en medewerkers van woonzorgcentra zijn met tal van vragen en problematieken geconfronteerd in de voorbije maanden. Deze kwestie is relatief nieuw, maar wel belangrijk. Het is goed om dat te ondersteunen, met informatie, maar ook bij de aankoop van CO2-meters.
Sensibiliseren blijft inderdaad het allerbelangrijkste.
Moet dit opgenomen worden in een normatief kader? Ik vind dat altijd een moeilijke evenwichtsoefening. Als er zulke noden blijken, zijn we weer snel geneigd om ja te zeggen, want het is belangrijk. Aan de andere kant maken we het daardoor soms ook wel heel moeilijk. We moeten rekenen op veel gezond verstand en veel goede wil van directies en medewerkers in woonzorgcentra, en sensibiliseren is daarbij belangrijk. Laat ons dit opvolgen in de toekomst, want het uitwerken van een normatief kader is niet iets van de korte termijn.
De heer Parys heeft het woord.
Is het controleren van de verluchting niet eerder een taak van de preventieadviseur dan van de inspectie?
De heer Anaf heeft het woord.
Deze problematiek werd onderschat in het verleden. Dergelijke crisis wijst op een aantal acute zaken, maar legt ook zaken bloot waar we meer aandacht voor moeten hebben in de toekomst. Ventilatie en gezonde luchtkwaliteit zijn daar zeker voorbeelden van, niet alleen in woonzorgcentra maar in alle publieke gebouwen, zoals scholen en overheidsgebouwen.
Mevrouw Gennez heeft in de commissie Economie een voorstel van resolutie ingediend om meer aandacht te vragen voor dit probleem. Wilt u dit voorstel ook ernstig bekijken want het is belangrijk? Ze suggereert daarin om meer aandacht te hebben voor ventilatie in het algemeen en de investeringen daartoe in te schrijven in de investeringen in het kader van Vlaamse Veerkracht.
Minister Beke heeft het woord.
Ik zal het voorstel van resolutie zeker doornemen.
Er is gevraagd of inspecteurs dan wel preventieadviseurs dit moeten controleren. Preventieadviseurs binnen een organisatie kunnen zich voor meer informatie wenden tot het agentschap en het lokaal gezondheidsoverleg (Logo). Het is dus een en-enverhaal.
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Ik heb daar niets meer aan toe te voegen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.