Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Verslag
De heer Daniëls heeft het woord.
Ik heb een vraag over een andere thematiek, maar niet met minder impact, namelijk kansspelen en de potentiële gokverslavingen. Gokken en gokverslavingen blijven absoluut een uitdaging. Er zijn op dit moment veel manieren om te gokken: casino’s, online goksites, speelautomatenhallen, spelen van de Nationale Loterij – we zouden het soms eens vergeten, collega’s, maar ook dat is gokken –, buitenlandse goksites en dies meer. Beginnen met gokken gaat meestal vlot, maar voor een aantal mensen wil dat ook zeggen dat het niet meer lukt om te stoppen, met het idee ‘volgende keer ga ik wel winnen en dan stop ik’. Maar al die spelen zijn er net op gemaakt dat het de volgende keer net niet is en dat er een volgende en een volgende en een volgende en een volgende keer komt. Voor men het weet, zit men in een straatje zonder einde. Dat heeft niet alleen een effect op de betrokken gokker maar ook op heel zijn omgeving.
Al jaren bestaat er een elektronische zwarte lijst van gokken. Deze wordt beheerd door de Kansspelcommissie. Zodra je op deze lijst staat, kan je niet meer terecht in een casino, een speelautomatenhal en een wedkantoor om te gokken. Het is een instrument van de overheid in de strijd tegen gokverslavingen.
Een speler kan worden uitgesloten of kan zelf een uitsluiting aanvragen. Sinds 2021 kan dit ook via de app itsme. Op die manier verloopt de procedure eenvoudiger en sneller.
Zoals bij elk systeem is ook dit systeem niet 100 procent waterdicht. Zo zijn er nog steeds een heleboel gokmogelijkheden waar we geen grip op hebben, bijvoorbeeld toestellen in cafés, illegale maar ook buitenlandse goksites, weddenschappen bij dagbladhandelaars en kansspelen van de Nationale Loterij. Ik zie in die weddenschappen bij dagbladhandelaars, ook van de Nationale Loterij, de zogenaamde groepspotten waar men op inschrijft en waarop op geen enkele manier enige controle is.
Minister, op welke manier werd de mogelijkheid om zich via itsme uit te schrijven, bekendgemaakt aan gekende gokkers, of op die plaats? Ik zie op dit moment nergens die mogelijkheid staan. Er staat wel in het klein ‘wees verstandig’ op. Dat wel, maar een eenvoudige link om uit te schrijven, is er niet. Is er geweten of wordt er onderzocht of het zelf uitschrijven op kansspelen effectief een positieve impact heeft op gokverslavingen gezien de andere plaatsen waar men nog altijd kan gokken? In welke mate kan deze manier van uitschrijven worden ingevoegd in een gecoördineerd gokbeleid? Je moet je nu actief uitschrijven. Een andere optie zou actief inschrijven kunnen zijn. Worden er extra maatregelen genomen om gokkers die op de zwarte lijst staan, te blijven waarschuwen voor de gevolgen van alle andere opties om te gokken die er zijn? We kennen ze immers op het moment dat ze zich uitschrijven.
Minister Crevits heeft het woord.
Collega Daniëls, opnieuw zal het antwoord iets korter zijn dan de vraag. Het is niet onbelangrijk dat de bevoegdheid rond het Excluded Persons Information System (EPIS) volledig toekomt aan mijn federale collega van Justitie, minister Vincent Van Quickenborne. Dit is een volledig federale bevoegdheid en initiatief. Uw specifieke vragen in verband met de impact van de functionaliteit van itsme moeten daar behandeld en beantwoord worden.
Vanuit Vlaams preventief oogpunt hebben we ook een reeks initiatieven om het gokken en de gokverslavingen tegen te gaan. Daarvoor heeft de partnerorganisatie, de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD), enkele methodieken en materiaal ontwikkeld op De Druglijn. Zo is er een zelftest, het educatief pakket ‘You bet!’ voor 14-tot-18-jarigen en de campagne ‘Vergok je sportplezier niet’ rond gokken in sportclubs. Maar het initiatief zelf zit volledig federaal.
De heer Daniëls heeft het woord.
Minister, dank u wel. Het dient om mijn boekje over niet-homogene bevoegdheidspakketten aan te vullen. Collega’s, als u nog een voorbeeld zoekt: vandaag is het het derde alweer. Vlaanderen staat in voor de preventie, met het zinnetje ‘Gok verstandig’. De federale overheid moet via itsme zorgen dat het niet misloopt, maar wij moeten dan proberen om mensen daartoe aan te zetten. Daardoor hebben we in Vlaanderen weinig zicht op wat er gebeurt en deze vraag dan op het federale niveau moet worden gesteld, alwaar men dan zegt: “Preventie is een Vlaamse bevoegdheid.” Bijgevolg zijn er alweer veel parlementaire vragen gesteld, maar de problematiek, zijnde de preventie en het aanpakken van gokverslavingen, valt alweer tussen wal en schip. Minister, ik denk dat we er verder op moeten inzetten dat we daar een geïntegreerd beleid van kunnen maken zonder ontelbare overleggen en vragen aan andere beleidsniveaus.
De vraag om uitleg is afgehandeld.