Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Wienen heeft het woord.
Voorzitter, collegas, minister, in tegenstelling tot anders was de Anna Bijnszaal vandaag een oase van rust omdat Villa Politica afwezig was door de algemene staking bij de VRT, en dat uitgerekend op de dag dat de voorzitter van de Europese Raad, Herman Van Rompuy, in ons midden was. Ik denk dan ook dat mevrouw Thyssen gelijk heeft als ze in de kranten stelt dat de VRT de verkiezingscampagne van CD&V boycot. Maar dat is geheel terzijde.
Minister, de vakbonden hebben een algemene staking uitgeroepen bij de VRT omdat er 65 miljoen euro extra moet worden bespaard bij die omroep. De vakbonden van de VRT hebben zelfs de tijd genomen om een website te maken. Voorzitter, ik wilde eigenlijk een citaat voorlezen, maar u bent zo streng dat ik het blad papier niet heb meegebracht. De vakbonden stellen dat ze akkoord kunnen gaan met een besparing van 43 miljoen euro, een efficiëntietraject en dergelijke meer, maar niet verder. Al de rest is afbraak van programmas, afbraak van die openbare omroep.
De vakbonden maken twee fouten. De eerste is natuurlijk het feit dat een besparing, ook al is die zo zwaar, niet onmiddellijk een afbraak van het programma moet betekenen. Ik denk dat we het er in dit halfrond roerend over eens zijn dat er andere besparingen mogelijk zijn. Ze maken nog een fout als ze dan toch zo bekommerd zijn om die omroep. We weten allemaal dat die besparingen broodnodig zijn. Het gaat over leven en dood van die VRT. Als er te weinig wordt bespaard, is de VRT op weg om naar de afgrond te rijden.
De vakbonden vragen een politiek signaal van de overheid, van de minister. Welk signaal zult u aan de vakbonden geven?
Minister Lieten heeft het woord.
In het begin vroeg ik me af of de heer Wienen het standpunt van de vakbonden zou bijtreden. Dat zou totaal in tegenstrijd zijn met zijn standpunt in de commissie. Maar op het einde van de vraag heeft hij bijgestuurd.
Mijnheer Wienen, we hebben al een signaal gegeven. We hebben ook met de collegas in de regering gesproken over de situatie bij de VRT na de stakingsaanzegging. Namens de regering hebben we toen een bericht verspreid waarin een aantal zaken staan. Op de eerste plaats staat er dat we begrijpen dat er onrust is over de hoegrootheid van de besparingen, die bij de VRT effectief groot zijn. Dat komt omdat de VRT solidair mee moet besparen, net zoals alle andere overheden in Vlaanderen. Tegelijkertijd wordt die besparing voor een deel verzwaard omdat de VRT al jaren met verlies draait. Ik had gevraagd aan de VRT om tegen het einde van 2011 opnieuw te zorgen voor een evenwicht. Dat is ook nodig omdat de VRT tegen dan zijn reserves zou hebben opgebruikt.
Daarnaast hebben we gesteld dat we veel waardering hebben voor het resultaat dat er tot nu toe is met betrekking tot de onderhandelingen. Het management en de vakbonden hebben op een zeer ernstige manier samengezeten. Ze hebben 43 à 44 miljoen euro aan efficiëntiemaatregelen gedetecteerd, die ze samen in de praktijk zouden willen brengen.
We hebben echter ook gezegd dat we, gelet op het feit dat men al zo ver is gevorderd, ervan overtuigd zijn dat men dicht bij een oplossing staat. We vragen eigenlijk aan het management en aan de vakbonden om snel terug aan tafel te gaan zitten om verder te praten en te kijken hoe men dat bedrag van 65 miljoen euro kan halen.
Het management heeft steeds gezegd dat een deel van het bedrag bespaard zou kunnen worden op het aanbod. Dat is een moeilijke evenwichtsoefening, rekening houdend met de missie en de opdracht van de VRT. Maar ook daar hebben we de indruk dat men dat zou kunnen realiseren, zonder afbreuk te doen aan de missie en de doelstellingen van de VRT.
Ten slotte heeft de regering gesteld dat ze achter een sterke openbare omroep blijft staan. Ik heb dat vandaag nog eens herhaald. Daarin wordt belang gehecht aan de kerntaken inzake informatie-uitwisseling, sport, entertainment, met de nadruk op kwaliteit en om zo veel mogelijk Vlamingen te bereiken.
Minister, de tijd dringt natuurlijk. Voor zover ik weet, moet de raad van bestuur over 18 à 19 dagen een definitieve beslissing nemen over het besparingsplan. U zegt dat men heel dicht bij een oplossing staat. Ik denk echter dat er nog altijd een zeer groot gat gaapt tussen 43 en 65 miljoen euro.
Ik vind nog iets betreurenswaardig. We hebben het in de commissie al vaak gehad over de manieren waarop de VRT zou kunnen besparen. Ik heb de indruk dat u nu zegt: we gaan nu ook eens kijken of er eventueel kan worden bespaard op het aanbod. Ik ben het daar niet mee eens. Toen de situatie met de VRT begon, was u het daar ook niet mee eens. U hebt gezegd dat er kan worden bespaard en dat er moet worden bespaard, maar niet op het aanbod. Ik ben dat standpunt nog altijd genegen. Ik weet dat er nog heel wat vet weg te snijden is bij de VRT zonder dat er moet worden gesneden in het aanbod.
De heer Vandaele heeft het woord.
Ik stel vast dat vele mensen bijzonder tevreden zijn met het vervangprogramma dat de VRT pleegt uit te zenden in tijden van staking. Eindelijk Nederlandstalige muziek, zelfs op Studio Brussel!
Toch betreuren wij de staking omdat wij hadden gehoopt dat de besparingsronde in alle sereniteit zou kunnen worden besproken. We hadden ook gehoopt dat de VRT er uiteindelijk sterker uit zou komen. We zijn er zelfs van overtuigd dat dat kan en dat er een transparanter, performanter en moderner mediabedrijf uit kan resulteren. We zijn er ook van overtuigd dat de VRT met voorsprong de sterkste omroep in Vlaanderen zal blijven. De minister heeft gevraagd dat de VRT in 2011 met een financieel evenwicht zou afsluiten. Het management heeft een plan opgesteld en bespreekt dat nu met de diensten en het personeel. Wij vinden niet dat wij politici ons daar vandaag mee moeten moeien. Wij kunnen trouwens geen uitspraken doen over voorstellen die wij niet eens kennen.
De heer Verstrepen heeft het woord.
Voorzitter, ik vind het een beetje vreemd om vast te stellen dat als de openbare omroep staakt, iedereen blij is. Men is blij met de muziek. Ik lees ook in een officiële mededeling dat de directie van de VRT blij is. De vakbonden spreken over een succes. Zelfs het Vlaams Belang is blij want voor één keer zaten ze vanmorgen op alle radiokanalen in het verkiezingsprogramma. Iedereen is blij dat de VRT naar een minimale programmatie gaat. Daar kunnen we iets uit leren.
De vakbonden zeggen dat de luisteraars het duidelijk moeten merken. Wel, als je dit niet merkt, dan weet ik het niet meer. Zoals hier al is aangehaald: ik heb nog geen besparingsplan gezien. Ik vraag me dus af wat die vakbonden aan het doen zijn. Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat het om een heel andere agenda gaat, dat het een soort imagobeschadigingscampagne naar de politiek is om te zeggen: raak niet aan de VRT. Alle boodschappen die naar buiten komen, gaan niet specifiek over het besparingsplan an sich, maar telkens weer is er de baseline die zegt: raak niet aan de kwaliteit van onze VRT. Eigenlijk zegt men ons: als jullie willen dat wij besparen, gaan wij slechte radio en televisie maken. Daar ben ik het totaal niet mee eens.
Ik denk dat de druk op de ketel wat moet worden verhoogd. Het wordt hoog tijd dat de VRT, liefst voor het reces, met een besparingsplan op de proppen komt waarin je zeer duidelijk kan zien waarover het gaat, want dit is een campagne die niets te maken heeft met besparingen maar puur met het tonen van een bepaald imago en een bepaalde strategie aan de politiek. Ik vind dat niet correct.
De heer Caron heeft het woord.
Voorzitter, minister, wij steunen de actie van de vakbonden. Ik vind het een heel straf verhaal dat de vakbonden en het management samen 43 miljoen efficiëntiewinst kunnen vinden nadat er in 2008 en 2009 al een oefening was gebeurd. Geef toe, dat is in alle sereniteit gebeurd, mijnheer Vandaele, niet in dit halfrond maar door de raad van bestuur, het management en de vakbonden samen. De actie is er nu omdat men ervan overtuigd is dat een besparing van 65 miljoen in plaats van 43 miljoen euro niet kan gebeuren zonder ernstig in het aanbod te knippen. Ik vind dat een argument. We zullen de komende jaren ondervinden of dat zo is, mijnheer Wienen.
Minister, ja, de VRT kan besparen. In moeilijke tijden moet overal het vet van de soep, maar 65 miljoen besparen op een dotatie van 300 miljoen, is veel meer dan elke andere Vlaamse openbare instelling moet besparen in deze tijden. Ik betreur het dat de Vlaamse Regering geen bereidwilligheid aan de dag legt om samen met de raad van bestuur en het management na te denken om op een andere manier dat gat dicht te rijden. Dat is wat wij vragen. Minister, als u namens de regering achter een sterke openbare omroep blijft staan zoals u zegt, dan moet u niet verder beknibbelen. Wij zijn niet bij de best gedoteerde omroepen van Europa, integendeel.
De heer Tommelein heeft het woord.
Ik heb deze ochtend ook het reclamespotje voor de actie op de radio gehoord. Ik moet eerlijk zeggen, dat spotje heeft ook mij gestoord. Ze maken van deze situatie gebruik om hun standpunt dat er in het aanbod moet worden gesneden en dat er kwaliteitsverlies zou zijn, naar voren te brengen. Minister, ik ben het daar niet mee eens. U weet dat. Ik heb altijd gezegd dat ik u daarin blijf steunen. Ook bij de VRT ziet men blijkbaar nog steeds niet de ernst van de situatie in. Overal moet er worden bespaard. Men zal de komende jaren overal bezig zijn begrotingen in orde te brengen. Mijnheer Caron, dit gaat niet over snoeien in een dotatie. Dit gaat over een bedrijf dat orde op zaken moet stellen en dat ervoor moet zorgen dat zijn begroting in evenwicht is, dat de verliezen uit het verleden ongedaan worden gemaakt. Een bedrijf moet dat doen. Zeker een overheidsbedrijf moet ervoor zorgen dat orde op zaken wordt gesteld en dat de rekeningen kloppen. Daarover gaat het. Minister, wij steunen u daarin. Wij eisen dat er ook in een overheidsbedrijf als de VRT wordt bespaard, zoals er overal moet worden bespaard.
Mijnheer Tommelein, we zijn het niet altijd eens, maar nu ben ik het met u eens. Een goed en gezond bestuur is de beste garantie voor een sterke overheidsdienst, voor een sterke omroep. Dat brengt de VRT ook in de beste uitgangspositie om over een goede beheersovereenkomst te onderhandelen. De VRT kan niet de verliezen blijven opstapelen. Ik begrijp de ongerustheid van de mensen. Ik respecteer ook de inspanningen die iedereen levert om dat bedrag bijeen te zoeken. Ik stel voor dat we nog even geduld oefenen. Op 30 juni staat het besparingsplan opnieuw op de agenda van de raad van bestuur, met de bedoeling het dan te finaliseren. Als het besparingsplan is goedgekeurd, zullen we er zeker van gedachten over kunnen wisselen in de commissie. Daarna hoop ik dat we, samen met het personeel, het management, de commissie en andere stakeholders, onze energie kunnen richten op het voorbereiden van de nieuwe beheersovereenkomst.
De heer Wienen heeft het woord.
Voorzitter, het is inderdaad cruciaal dat er nu vaart komt in dit dossier, dat er knopen worden doorgehakt. Het eerste besparingsplan zou er immers al in maart zijn. Dat is dan uitgesteld tot juni, om met die vakbonden te onderhandelen. Nu wordt het echt wel tijd dat dit besparingsplan er daadwerkelijk is, en dat het zal volstaan om in 2011 de break-even te bereiken. Ik stel vast dat de vakbonden nu een website getiteld Hart en ziel voor de VRT en een Facebookpagina hebben gemaakt. Blijkbaar hebben de vakbondsafgevaardigden bij de VRT niet veel werk, want ze vinden de tijd voor dat alles. Ik kan alleen maar zeggen: een hart in een veel te vet lichaam is een hart dat op weg is naar een fatale hartaanval. Ik hoop dat de regering in dezen voet bij stuk houdt en de VRT die hartaanval bespaart.
Het incident is gesloten.