Verslag plenaire vergadering
Verslag
Bespreking
Dames en heren, aan de orde is het voorstel van resolutie van Els Robeyns, Annick Lambrecht, Bruno Tobback en Conner Rousseau over de invoering van een geïntegreerd ticket voor het openbaar vervoer.
De bespreking is geopend.
Mevrouw Robeyns heeft het woord.
Met dit voorstel van resolutie willen wij aan de Vlaamse Regering vragen om in samenwerking met de andere gewesten, de federale overheid, De Lijn en in overleg met de andere regionale openbaarvervoersbedrijven, de invoering van geïntegreerde tickets tegen telkens één tarief te onderzoeken, waarmee reizigers dan toegang zouden krijgen tot alle vormen van openbaar vervoer. We willen daarmee ons openbaar vervoer eenvoudiger, goedkoper en aantrekkelijker maken.
Wie vandaag een gezinsuitstap maakt met het openbaar vervoer, gaat daarvoor hoogstwaarschijnlijk verschillende vervoersmodi – trein, bus, tram – moeten gebruiken, en bijgevolg ook meerdere tickets met telkens een eigen tarief moeten aankopen. En dat maakt dat de prijs van al die verschillende tickets snel oploopt, waardoor verplaatsingen met het openbaar vervoer vandaag nog steeds aanzienlijk duurder zijn dan met een wagen. Een combiticket dat geldig is voor alle openbaar vervoer gedurende een volledige dag, kan daar voor een stuk aan tegemoetkomen. Zo zouden we mensen ervan kunnen overtuigen om zowel voor hun woon-werkverplaatsingen als voor hun recreatieve verplaatsingen meer het openbaar vervoer te gebruiken en de wagen te laten staan.
In dit voorstel van resolutie doen we geen uitspraak over de prijs van zo'n ticket. Dat maakt deel uit van het onderzoek. Er zijn voorbeelden uit het buitenland, zoals het Deutschlandticket in Duitsland en het KlimaTicket in Oostenrijk, die aantonen dat het succes van ticket- en tariefintegratie vooral in betaalbaarheid en gebruiksvriendelijkheid zit. Die aantrekkelijke buitenlandse formules, zoals in Duitsland, waar je vandaag voor 49 euro per maand onbeperkt gebruik kunt maken van het Duitse regionale openbaar vervoer, staan toch nog in schril contrast met de prijzen van ons openbaar vervoer. Binnen het Vlaamse Gewest alleen al moeten Vlamingen gemakkelijk 300 euro per maand betalen om de trein en de bus onbeperkt te gebruiken.
Naast het onderzoeken van de invoering van geïntegreerde tickets, willen we in dit voorstel van resolutie ook vragen om er bij de uitwerking en de invoering van die tarief- en ticketintegratie ook voor te zorgen dat de vele MaaS-aanbieders (Mobility as a Service) alle tickets en abonnementen kunnen verkopen via hun digitaal platform, zodat reizigers op basis van realtime-informatie vlot kunnen kiezen voor de meest geschikte route, ongeacht het type en de aanbieder van het openbaar vervoer.
Op initiatief van de collega’s van de meerderheid is er via amendement ook nog een derde punt aan het voorstel van resolutie toegevoegd, namelijk om dit alles te doen op een budgetneutrale manier, overeenkomstig het reizigersvervoer naargelang het gekozen traject, om zo te vermijden dat er financiële transfers zouden ontstaan tussen de verschillende overheden.
Ik wil bij dezen expliciet alle collega’s van zowel meerderheid als oppositie bedanken voor de constructieve houding rond het voorstel, en om het in de commissie unaniem goed te keuren. (Applaus bij Vooruit)
De heer D’Haese heeft het woord.
Ik denk dat de invoering van een geïntegreerd ticket effectief een heel goed idee zou zijn. Wij zullen de resolutie daarom steunen.
Je moet maar eens met het openbaar vervoer van Antwerpen in Luik proberen te geraken voor een weekendje of zo. Dan moet je eerst een ticket kopen bij De Lijn voor 2,50 euro, dan in een andere app 20,20 euro betalen voor de trein naar Luik, en dan in Luik nog een andere app en nog een ander ticket van 2,10 euro. Samen is dat 24,80 euro, zonder enige garantie dat je er dan op tijd geraakt natuurlijk. En dan moet je nog betalen voor de terugreis ook. Samen is dat bijna 50 euro. Dan schiet er niet zoveel meer over voor een terrasje. Want, voorzitter, er zijn in Luik best leuke terrasjes te doen.
En dus denken we dat we openbaar vervoer simpeler moeten maken, betaalbaar moeten maken, zodat er echt een alternatief is voor de auto. Een geïntegreerd ticket is dus een goed idee. Maar het is wel jammer dat de resolutie een beetje is afgezwakt in de richting van budgetneutraliteit, want het resultaat zal dan wel zijn dat mensen één ticket betalen, maar nog altijd evenveel betalen, en daar nog altijd even weinig voor terugkrijgen. Dat kan volgens ons niet de bedoeling zijn. Wij hebben met de PVDA echt een revolutionair idee – hou je vast –: een openbaar vervoer dat gewoon goed werkt, voor een prijs die iedereen kan betalen.
Want je moet vandaag maar eens een trein proberen nemen in België. Er is nog nooit zoveel vertraging geweest, er zijn nog nooit zoveel treinen afgeschaft, allemaal onder een groene minister van Mobiliteit, die ondertussen wel de prijzen optrekt. De prijzen zijn in februari nog eens met 6 procent verhoogd, sneller dan de inflatie. Wij hebben in België iets unieks: eersteklasseprijzen voor derdeklasseservice, en ik denk dat het tijd is dat we daar verandering in brengen.
Wij zullen de resolutie steunen, omdat wij voor integratie zijn, maar we vinden het een gemiste kans om niet op te roepen voor betaalbare prijzen in België. (Applaus bij de PVDA)
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Ik wil de collega’s van de commissie Mobiliteit, als ik het zo mag zeggen, bedanken dat we hierrond hebben kunnen samenwerken. Het was een initiatief van de Vooruitfractie – ik denk toch dat het alleen Vooruitindieners zijn, ja –, maar waar wij van in het begin wel oren naar hadden. Tarief- en ticketintegratie is een vraag die al heel lang meegaat. Ik heb in de commissie zelfs even verwezen naar een informatieverslag uit 2016 van de Senaat, waarin we al vroegen dat de federale overheid en de gewesten beter zouden samenwerken om tot een sterker geïntegreerd openbaarvervoersplan en -aanbod te komen, en die tarief- en ticketintegratie was daarin toch een belangrijk onderdeel.
We zullen dit dus zeker ook vanuit de cd&v-fractie steunen. We zijn blij dat men hierrond over de partijgrenzen heen tot eensgezindheid is gekomen, en we vinden het bovendien een zeer goed moment om dit vandaag te stemmen, zo kort bij de verkiezingen, waarvan we allemaal weten dat er nadien hoe dan ook nieuwe regeerakkoorden gesloten zullen moeten worden, en waar we hopen dat hier zowel federaal als Vlaams de nodige aandacht naartoe kan gaan.
De heer Keulen heeft het woord.
Voorzitter en goede collega’s, onze opdracht is eigenlijk de ‘res publica’ dienen, opkomen voor het algemeen belang in de gemeenschap. Dat is wat we in dezen doen, niet kijken naar de kleur, maar aan krachtenbundeling doen om een sterk signaal te geven. En ja, daar hoort ook bij dat je kijkt naar de kostprijs en naar wat daarvan het effect is op de begroting. Want alles wat daar misloopt, komt uiteindelijk op de schouders van diezelfde burgers terecht. Het grote budgettaire verhaal moet hier dus ook ingepast worden in een verhaal van publieke dienstverlening.
Voor de rest is alles daarover gezegd. Wat goed is, is goed, en de constructieve sfeer rond de tafel, rond de symbolische tafel, heeft er ook toe geleid dat wij de resolutie vanuit Vooruit en de oppositie hebben kunnen versterken met een amendement vanuit de meerderheid, ook wat het luik kostprijs betreft. Ik denk inderdaad dat wij hiermee ook een sterk signaal geven als parlement. Daar kunnen we, met het oog op 9 juni, ook mee uitpakken. Ik ben benieuwd hoeveel kranten het haalt.
De heer Maertens heeft het woord.
Collega’s, een overheid moet betrouwbaar zijn en moet zeker klantvriendelijk zijn. Die klantvriendelijkheid kan bij het openbaar vervoer onder andere gebeuren door een geïntegreerd ticket te realiseren voor de burger, wat het eenvoudiger maakt om van het ene openbaarvervoersmiddel naar het andere over te stappen. Ik denk dat we met dit voorstel van resolutie misschien een kleine stap zetten, maar het zal natuurlijk aan de volgende regeringen zijn in dit land om dat waar te maken op het terrein. Ik ben in elk geval blij dat we daar, over grenzen van oppositie en meerderheid, tot een akkoord zijn gekomen en dat men ook het belang van een amendement dat we echt wel cruciaal vonden, heeft ingeschat. Het kan niet de bedoeling zijn dat een financiële afrekening kan zorgen voor nieuwe transfers tussen verschillende deelstaten en Vlaanderen, collega D’Haese, want dat is wel degelijk de bedoeling van dat amendement.
De heer Verheyden heeft het woord.
Collega’s, ook onze fractie heeft zich aangesloten bij dit initiatief. Voor ons was eveneens amendement nr. 2 bijzonder belangrijk, om dezelfde reden. Ook wij zijn van mening dat, als gevolg van die tarief- en ticketintegratie, er geen nieuwe geldtransfers mogen ontstaan tussen de verschillende deelstaten. Op basis daarvan hebben wij eveneens dit voorstel van resolutie goedgekeurd.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het voorstel van resolutie houden.