Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over de dagprijzen in woonzorgcentra
Actuele vraag over de aangekondigde maatregelen met betrekking tot de dagprijzen in woonzorgcentra
Actuele vraag over een transparante boekhouding voor woonzorgcentra
Verslag
De heer Anaf heeft het woord.
Minister, grote commerciële spelers die in de zorg grote winsten maken op de kap van onze rusthuisbewoners: keer op keer hebben we er als Vooruit voor gewaarschuwd en heel lang werd er heel weinig aan gedaan. We maakten een tijdje geleden ook een studie waarin we heel duidelijk hebben kunnen vastleggen dat, maar ook hoe, een aantal commerciële spelers winsten vanuit de zorg doorsluizen naar aandeelhouders, waarbij zorg verlenen bijzaak was geworden. Eigenlijk heeft dat veel te lang kunnen duren. Een overheid die beslist om haar kerntaak – zorg – uit te besteden aan commerciële spelers, moet er eerst voor zorgen dat de regels rond die winsten duidelijk zijn zodat die kunnen worden gehandhaafd. Helaas zitten we nu in de andere situatie, en loopt de regering achter de feiten aan.
Er is nu een principeakkoord tussen u en de sector waar u heel fors over hebt gecommuniceerd. U noemde het een historisch akkoord. Ik ben natuurlijk blij dat het vele werk dat ook wij er deze legislatuur hebben ingestoken, niet voor niets is geweest. Een aantal zaken zijn echte verbeteringen. We zijn blij dat er extra zal worden toegekeken op een aantal financiële zaken, dat er extra inspecteurs komen, dat er ook iets wordt gedaan aan de heel grote leninglasten binnen de groep waardoor geld verschoven wordt. Dat zijn zeker positieve punten. Maar ik heb toch nog een aantal grote vragen hierbij.
Het is niet duidelijk wat er nu eigenlijk onder ‘zorg’ en wat nu juist onder ‘winst’ wordt verstaan. Zit de wooncomponent, bijvoorbeeld, er nu in of niet, en voor hoeveel zit die er dan in? Het gaat immers over ‘woonzorg’, en er is niemand die voor zijn plezier naar een woonzorgcentrum gaat, dus ook die wooncomponent zou daar een stukje moeten inzitten. Het is me ook niet duidelijk of we nu eindelijk al die verschillende vennootschappen gaan kunnen controleren. Dat zijn belangrijke zaken, want we weten dat er een aantal cowboys zijn in de zorg die heel bewust de achterpoortjes opzoeken om die winsten te blijven maken.
Daarom deze belangrijke vraag, minister: hoe zult u ervoor zorgen dat die achterpoortjes worden gesloten?
Mevrouw Vandecasteele heeft het woord.
Minister, de factuur die ouderen in woonzorgcentra betalen is torenhoog. 2176 euro elke maand, zoveel betalen ouderen die vandaag in een woonzorgcentrum verblijven. Dat is veel, heel veel voor mensen, want dat is een paar honderd euro meer dan het gemiddelde pensioen. Ik ben, eerlijk gezegd, de tel kwijt hoe vaak ik die prijs hier al op de tafel heb gelegd.
Die prijs blijft vandaag torenhoog voor al die ouderen. En wat maakt u deze week bekend, minister? U maakte bekend, niet dat de prijzen zouden dalen, maar wel dat u de prijs op een andere manier wilt doen stijgen. Voorheen konden woonzorgcentra één keer per jaar vragen om een indexering door te voeren, maar voortaan zal dat in elk woonzorgcentrum automatisch gebeuren. De prijs zal de komende jaren gewoon verder blijven stijgen, maar vandaag al, minister, kunnen acht op de tien van alle bewoners van woonzorgcentra de prijs met hun pensioen niet betalen. Dat wil zeggen dat die mensen moeten aankloppen bij de kinderen, bij het OCMW of dat ze hun spaarcenten moeten gebruiken en vervolgens hopen dat ze niet langer in het woonzorgcentrum leven dan hun spaarcenten toelaten. Dat is vandaag niet meer toelaatbaar.
Wat wel een zeer goede zaak is, minister, is dat u eindelijk hebt aangekondigd werk te maken van versterking van de financiële inspectie en van transparantie. Want ook dat leggen wij hier al jaar na jaar op tafel. Twee jaar geleden maakten we al bekend dat Orpea elk jaar 6 miljoen euro doorsluist van Orpea België naar de moedergroep en naar de aandeelhouders. Het wordt echt tijd dat er werk van wordt gemaakt. Er zijn nog heel veel vragen, maar het is belangrijk dat dit het jaar wordt dat de transparantie eindelijk zal worden verstevigd. Maar daarmee is het probleem van de prijs die de bewoners van woonzorgcentra betalen niet opgelost. Mijn vraag is wat u daaraan gaat doen, in plaats van die prijzen gewoon verder te indexeren.
Mevrouw Geerinckx heeft het woord.
Minister, elk jaar krijgen wij al een overzicht en een momentopname van de dagprijzen in onze Vlaamse woonzorgcentra (wzc’s), en die zitten in een stijgende lijn, zoals we inderdaad al vaak besproken hebben hier in het parlement. Dat mag ons niet verbazen, want er is natuurlijk inflatie, er zijn hogere energiekosten, en eigenlijk zijn de zorgkosten nog steeds niet volledig gedekt. Woonzorgcentra zijn daardoor echt wel genoodzaakt om een deel van die zorgkosten mee in de prijs te verwerken. Dit jaar gaan we eindelijk mogen beschikken over de langverwachte transparante boekhouding. Ook het Rekenhof is door ons parlement aan het werk gezet om een analyse te maken over de financiële stromen in de woonzorg.
U hebt inderdaad de afgelopen week gecommuniceerd, minister, dat er op het vlak van de dagprijs enkele maatregelen zullen worden doorgevoerd, en dat in samenspraak met de hele sector en de Vlaamse Ouderenraad. Zo zullen nieuwe voorzieningen inderdaad geen vrije prijs meer kunnen hanteren. U zult de indexering van de prijs ook koppelen aan de pensioenindexering. Daardoor kan er meerdere keren per jaar een index worden toegepast, vergeleken met één keer per jaar, zoals vroeger.
Maar het is dan ook belangrijk, minister, dat we de betaalbaarheid binnen onze woonzorgcentra blijven bewaken. Dat is zo ook duidelijk gesteld in het regeerakkoord. Er is op dit moment helemaal geen zicht op het aantal bewoners dat daadwerkelijk een probleem heeft om de hogere prijs te betalen. Het zal nu voor bewoners ook belangrijk zijn dat er correct en duidelijk wordt geïnformeerd over welke wijzigingen er voor hen echt aankomen.
Daarom mijn vraag, minister: op welke manier zult u ervoor zorgen dat de bewoners geen nadelen ondervinden van de nieuwe maatregelen, en er ook correct over geïnformeerd worden? (Applaus van Philippe Muyters)
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Minister, deze legislatuur is er sterk geïnvesteerd in de woonzorgsector, en zijn er ook diverse maatregelen genomen om de betaalbaarheid voor de bewoners te verbeteren. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de zorgbudgetten voor bewoners, maar ook aan maatregelen over de controle van de dagprijzen. Nu werden er opnieuw grote stappen gezet, en dat gebeurt in samenspraak met heel de sector en met de Vlaamse Ouderenraad. Ik vind het toch wel heel belangrijk om dat overleg te onderlijnen. De reglementering van de dagprijs wordt aangepast, zowel voor nieuwe als bestaande voorzieningen, en er zullen striktere financiële regels gelden.
De middelen die Vlaanderen ter beschikking stelt voor zorg, en dat zijn er ontzettend veel, die moeten natuurlijk ook effectief naar zorg gaan, en mensen moeten er ook zicht op hebben waar ze voor betalen, wanneer ze naar een woonzorgcentrum gaan. Dat betekent dus dat er transparantie moet zijn in de factuur. Daarom werkt u nu aan die sectorspecifieke transparante boekhouding. Woonzorgcentra zullen daarvoor trouwens ook worden ondersteund; dat hebt u ook aangekondigd.
Minister, hoe zal die nieuwe, sectorspecifieke transparante boekhouding ervoor zorgen dat we er zeker van kunnen zijn dat elke euro die vanuit Vlaanderen naar de woonzorgcentra gaat en die bedoeld is voor zorg, ook effectief besteed wordt aan zorg, en dat de bewoners er zelf heel goed zicht op hebben waar elke euro, die wordt aangerekend op hun factuur, naartoe gaat? (Applaus bij cd&v)
Minister Crevits heeft het woord.
Dank u wel voor deze vraag, collega’s. Wij hebben vandaag in Vlaanderen zo’n achthonderd woonzorgcentra. Het is een heel mooie sector, collega’s. Wij investeren als Vlaamse overheid jaarlijks 1,3 miljard euro in onze ouderenzorg. Als je kijkt naar de woonzorgcentra, dan betaalt de Vlaamse belastingbetaler iets meer dan 60 procent van de factuur van de mensen. Dat is dus een enorme tussenkomst die we doen als overheid, om mensen in de best mogelijke omstandigheden de veelal laatste fase van hun leven te laten doorbrengen.
Er zijn door de Vlaamse Regering vlak voor kerst veertien maatregelen goedgekeurd. Dat was niet zomaar een goedkeuring. Het waren maatregelen die in drie pakketten zaten. Een pak maatregelen ging over de dagprijs: hoe we daar meer vat op krijgen, hoe we die in de toekomst gaan aanpakken. Een tweede pakket ging over de financiële regels, over hoe we de controles kunnen verbeteren. Het derde pakket maatregelen ging erover hoe we onze inspectie meer armslag gaan geven om ook effectief aan de slag te gaan.
Wat die dagprijscontrole betreft, vind ik echt wel dat we een historische stap zetten, collega’s, omdat het de allereerste keer is dat we een akkoord hebben met de Vlaamse Ouderenraad. Zowel de Vlaamse Ouderenraad als de koepels zijn dus akkoord gegaan.
Waarom is men akkoord gegaan? De manier waarop de dagprijs in het verleden werd geïndexeerd, zorgde eigenlijk voor zeer onheuse effecten. Het gebeurde één keer per jaar. Wat hier nog niet werd gezegd, is dat het over een dagprijssprong ging via de consumptieprijsindex. Als gevolg had je enorme inflatie. Dat kon soms 10 procent, 12 procent of 14 procent springen op de totale factuur. Dat wilde men eigenlijk niet meer.
Wat hebben we nu beslist? Er is een akkoord gesloten dat de indexeringen vanaf nu, telkens wanneer de spilindex wordt overschreden, wanneer de pensioenen van mensen omhooggaan, niet meer zullen gebeuren via de consumptieprijsindex, maar wel via de afgevlakte gezondheidsindex. Dat is dus beter. Dat zorgt ervoor dat de stijgingen worden beperkt in het geheel.
Het tweede pakket binnen de dagprijscontrole is het feit dat, als er een nieuwe voorziening opent, die de prijs niet zomaar vrij kan bepalen. Die zal nu echt aan de overheid moeten motiveren waarom ze een prijs aanrekent.
De derde maatregel gaat over het feit dat er ook een ‘cap’ komt op de huurkosten die worden aangerekend. Zo krijg je gelijkheid tussen wie een woonzorgcentrum in eigendom heeft en wie het huurt.
Dat is het akkoord dat werd gesloten, waar iedereen volmondig achter staat.
Het tweede pakket gaat over de financiële transparantie die er moet komen. Een aantal collega’s hebben gezegd dat we een transparante boekhouding willen bewerkstelligen. Dat betekent dus dat je op je factuur moet zien wat de kosten zijn voor zorg, wat de kosten zijn om te leven en wat de kosten zijn om te wonen. De woonzorgcentra worden daarvoor vergoed. We hebben 12 miljoen euro uitgetrokken om hen te begeleiden, omdat het toch een grote transitie is voor al die woonzorgcentra om dat nieuwe systeem te gebruiken, en ook om transparantie te bieden aan de mensen.
Daarnaast zijn er een aantal financiële maatregelen, waar ook uw fractie absoluut naar heeft gevraagd, collega Anaf. Ik doe daar niet flauw over. Ik herinner me nog de discussie over de intresten die worden aangerekend. Wel, die bepaling zit er nu in. Er komt een strikte controle. Daar staan boetes op. Ook wat het negatief eigen vermogen betreft: wie negatief eigen vermogen heeft, zal een plan moeten voorleggen om dat te zuiveren. De mogelijkheid om giften te doen of om waarborgen te geven, wordt beperkt, want als je de waarborg geeft als woonzorgcentrum, breng je jezelf, en ook de mensen die in je woonzorgcentrum wonen, in de problemen.
Op dat vlak is er dus ook een heel pakket aan maatregelen.
Daarin, collega’s, zit ook een verbod op winst op zorg. Ik heb zojuist een heel negatief advies gekregen van de raad. Dat stelt dat je ook in zorg winst moet kunnen maken. Ook mevrouw Cloet zei in een communicatie dat ze nog winst moeten kunnen maken, en dat ze dat herinvesteren in de sector.
Het is voor mij natuurlijk niet de bedoeling dat je geen winst kunt maken. Het gaat er voor mij om dat je minstens op datgene dat de Vlaamse overheid financiert, niet nog eens winst gaat maken. Ik breid dat onder andere uit naar incontinentiemateriaal. Dat zijn zaken die mensen ook absoluut nodig hebben in het kader van de zorg. We moeten dus nog verder spreken met de sector over hoe we dat precies afbakenen. Het is een decretale bepaling, waarbij we dan in de operationaliteit van dat boekhoudsysteem natuurlijk heel specifiek zullen moeten bepalen waarop het wel en waarop het geen betrekking heeft. Want ik ben de laatste om te zeggen dat de sector geen winst mag maken, want als je geen winst maakt, kun je natuurlijk niet investeren.
Het laatste grote luik gaat over toezicht. Ik ben ontzettend blij dat de regering akkoord is gegaan om extra inspecteurs aan te werven. Dat zijn ook mensen die heel specifieke financiële expertise hebben. Dat is nodig, want, collega’s, het klopt dat we nu voor het eerst ook de mogelijkheid voorzien om de achterliggende vennootschappen te bekijken. Maar als je natuurlijk niet de expertise in huis hebt om daar goede conclusies uit te trekken, is het weinig zinvol dat je dat decretaal inschrijft. Dat doen we nu dus. Er is wel bezorgdheid over wat dat dan betekent voor die achterliggende constructies, maar voor mij is het echt van belang dat we een goed zicht krijgen op de geldstromen die achter bepaalde constructies zitten.
Ik ben zelf bijzonder opgetogen over het pakket aan maatregelen. Een aantal daarvan vergen nog verfijning. De regering gaat akkoord. Het komt natuurlijk allemaal in een decreet, of in besluiten, die ook in het parlement kunnen worden besproken.
Collega’s, ik zou nog een woordje willen zeggen over de inkomsten van de mensen, omdat een van de collega’s zei dat het gemiddelde pensioen een paar honderd euro lager is dan de factuur van het woonzorgcentrum. Ik wil toch nog eens benadrukken, collega’s, dat we voor de mensen met de laagste pensioenen vandaag in Vlaanderen enerzijds het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden hebben. Dat is ondertussen 140 euro per maand geworden per persoon en wordt in Vlaanderen uitbetaald aan 272.000 mensen, die al of niet in een woonzorgcentrum verblijven. En daarnaast hebben we het zorgbudget ouderen, dat wordt uitbetaald aan 26.000 mensen. Het bedrag kan oplopen tot 696 euro, dat hangt af van het inkomen van de mensen. Dat bedrag wordt ook geïndexeerd. Het gaat dus mee met de index, dat is ook de afgevlakte gezondheidsindex. Dat betekent, collega’s, dat de mensen die financieel het kwetsbaarst zijn, anno 2024 836 euro krijgen boven op hun pensioen. Ik vind dat een heel belangrijk iets om hier mee te vermelden, omdat dat net inspanningen zijn die we als regering doen om de betaalbaarheid van de facturen te garanderen.
Helemaal tot slot: het gaat hier over een pakket maatregelen dat goedgekeurd is door de regering. Nu hebben we daar adviesprocedures op, dan moet dat in besluiten worden gestopt en, collega’s, uiteraard zal de communicatie individueel naar de mensen gebeuren, zodra alles in een definitieve plooi valt. Ik hoop dat dat heel spoedig ook kan gebeuren. (Applaus bij cd&v)
De heer Anaf heeft het woord.
Minister, bedankt voor uw antwoord en nogmaals ook dank om in te gaan op een aantal zaken waar wij al heel lang naar vragen. Er worden inderdaad stappen in de juiste richting gezet, en toch maak ik mij zorgen dat u zich toch voor een stuk hebt laten uitkopen, met een kat in een zak. Ik ga u zeggen waarom.
U hebt een aantal zaken proberen af te dwingen, en de wortel was dat men zijn dagprijzen voortaan altijd mag indexeren als de spilindex wordt overschreden in plaats van één keer per jaar. En dat terwijl u het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden niet automatisch indexeert, nota bene. Maar dat ene is in orde, en van het andere zegt de Vlaamse Raad – want u hebt het over het advies, dat inderdaad redelijk cryptisch is, u bent daar redelijk selectief om dat te quoten – vooral dat het helemaal niet duidelijk is wat er nu bedoeld wordt met zorg en wat er onder die winst valt. Dat is natuurlijk cruciaal om echt stappen vooruit te zetten en ervoor te zorgen dat er echt geen winst wordt gemaakt op de basis van de zorg en van de woonzorg. Dat is dus heel belangrijk.
Ik heb nog een bijkomende vraag, minister. Er zijn woonzorgcentra waarvan we weten dat ze momenteel dagprijzen hanteren die eigenlijk te hoog zijn. Wat gaat u doen om die naar beneden te krijgen? Voor de nieuwe wordt er nu iets voorzien, maar wat met diegene die nu al te hoge prijzen hanteren? (Applaus bij Vooruit)
Mevrouw Vandecasteele heeft het woord.
Minister, u legt nu heel omstandig uit, met al die maatregelen, hoe u nu op een betere manier de prijzen van de woonzorgcentra zult doen stijgen, met allerlei redeneringen. Maar dat is de vraag vandaag niet. De vraag vanuit de ouderen, vanuit de samenleving, is dat die factuur vandaag te hoog is. Die factuur moet dalen. Die moet niet op een andere manier stijgen, die moet dalen. Vandaag is het voor de mensen onbetaalbaar. Mensen die hun leven lang werken, die hun leven lang zorgen, die een pensioen opbouwen, kunnen met de inzet van hun volledige pensioen zelfs hun woonzorgcentrum niet betalen. Zelfs de zorgbudgetten waarover u spreekt, zelfs die overbruggen niet het verschil tussen het pensioen en tussen de factuur van een woonzorgcentrum. Het is vandaag onbetaalbaar, en daar lijkt u aan voorbij te gaan. Het mag toch niet normaal zijn dat je moet aankloppen bij je kinderen om die zorg in een laatste levensfase te betalen? Het mag toch niet de bedoeling zijn dat mensen in een laatste levensfase nieuwe financiële kopzorgen krijgen, bang zijn dat ze langer gaan leven dan hun spaarrekening toelaat? Dat kan toch niet de bedoeling zijn?
Mijn vraag is hoe u daar verandering in gaat brengen. Hoe gaat u die factuur doen dalen? (Applaus bij de PVDA)
Mevrouw Geerinckx heeft het woord.
Dank u wel voor uw uitgebreid antwoord, minister. Ik denk dat het heel duidelijk is dat er heel wat maatregelen zijn en er zeer veel in een gunstige richting evolueren, en dat er nog wat verfijning voor nodig is. Correcte en transparante financiering is natuurlijk één zaak, maar de bewoners staan inderdaad wel centraal. Het kan niet de bedoeling zijn dat ze als het ware achteruitwandelen. We moeten zeker en vast, naast correcte monitoring van de dagprijzen, ook echt wel zicht krijgen op de feitelijke impact daarvan.
Daarom mijn vraag: op welke wijze zult u dan de maatregelen die u hebt genomen, verder evalueren?
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Minister, bedankt voor de verduidelijking. Het zijn belangrijke maatregelen, enerzijds voor de betaalbaarheid, anderzijds voor de nodige financiële transparantie.
Collega Anaf, u hebt het over de indexering van het zorgbudget zwaar zorgbehoevenden. Ik wijs u erop dat er in 2023 5 euro per maand is bij gekomen en dat dat ook dit jaar het geval zal zijn. Dat betekent dat we op twee jaar tijd van 130 naar 140 euro gaan. Als het aan cd&v ligt, is die indexatie volgende legislatuur absoluut een feit. We zullen daar een punt van maken. (Opmerkingen van Jos D'Haese)
Minister, mevrouw Cloet van Zorgnet-Icuro wees erop dat die nieuwe transparante boekhouding geldt voor de private sector en niet voor de openbare sector. Er zijn natuurlijk eigen regels voor OCMW’s en de lokale besturen, maar mijn vraag is op welke manier u ervoor zult zorgen dat die transparante boekhouding ook voor de woonzorgcentra die afhankelijk zijn van OCMW’s en lokale besturen, een feit wordt. (Applaus bij cd&v)
Mevrouw De Martelaer heeft het woord.
Minister, u hebt een deal gesloten rond de dagprijs en daar was de Vlaamse Ouderenraad bij betrokken. Dat vind ik heel positief, maar twee jaar geleden heeft de heer Beke die speciale inspecteurs ook al beloofd. Die stonden toen in de begroting. Wij hebben daar toen op gehamerd en die zouden er ook komen. Blijkbaar moeten die er nu nog komen.
Ik heb slechts één nota van de Vlaamse Regering kunnen lezen en ik heb het gevoel dat er toch nog heel wat moeilijke obstakels te overwinnen zijn. Ik heb ook het gevoel dat er in de media positiever is gecommuniceerd dan dat de oplossing vandaag is. Wat is winst op zorg? Die omschrijving blijft toch een probleem. Sancties bij overtredingen zijn er nog niet en die gaat u moeten vastleggen. Het gaat niet zo evident zijn om daarover met de sector te onderhandelen en tot een compromis te komen.
Minister, gaat het nog deze legislatuur lukken om daar oplossingen voor te vinden? (Applaus bij Groen en van Kim De Witte)
Mevrouw Saeys heeft het woord.
Die ‘winst op zorg’ zal inderdaad uitgeklaard moeten worden. Wat betekent het? Ik denk dat dat nog een huzarenstukje zal worden, want het heeft verschillende betekenissen voor verschillende actoren. Naar volgende legislatuur toe is het belangrijk en prioritair om te kijken of we toch niet die volledige zorgkosten kunnen betalen. Ik denk daarbij aan de zorgkosten wat betreft de sociale Maribel voor het zorgpersoneel en de anciënniteit van de verpleegkundigen. Dat is namelijk heel belangrijk om de discussie van vandaag niet te moeten voeren. Het is zo belangrijk dat die persoonsvolgende financiering voor ouderen er komt, zodat zij zelf kunnen bepalen wat zij met hun rugzakje doen, dus bijvoorbeeld ook kleinschalige initiatieven bij ouderen.
De heer De Reuse heeft het woord.
Ouderenzorg staat voor enorme uitdagingen. De vergrijzingsgolf komt op ons af. De financiering en leefbaarheid van onze woonzorgcentra, maar zeker ook de betaalbaarheid voor de bewoners, zijn zaken waar we volop op moeten inzetten. Dat kan niet wachten tot morgen en er moet vandaag ingegrepen worden. Er zullen enkele knopen moeten worden doorgehakt en enkele zaken moeten worden uitgeklaard. Daarom vragen wij voor onze ouderenzorg die broodnodige transparantie en controle, een verhoging van de financiële leefbaarheid van onze woonzorgcentra, een verhoging van het zorgbudget en de garantie van een kwaliteitsvolle zorg. Zo krijgen onze ouderen de zorg en ondersteuning die ze nodig hebben en die ze ook verdienen.
Minister Crevits heeft het woord.
Bedankt, collega’s. Ik geef eerst een woordje uitleg over die index. Ik ben het absoluut niet eens met de bewering dat ik me heb laten uitkopen. Over de manier waarop de dagprijzen worden geïndexeerd, is een absoluut akkoord tussen de koepels en de Vlaamse Ouderenraad. Iedereen is het erover eens dat deze manier van indexeren beter is en bovendien wordt het zorgbudget, dat elke maand aan 26.000 bewoners van een woonzorgcentrum wordt uitgekeerd, automatisch geïndexeerd. Het enige waar geen automatische index op zit, is dat bedrag van 130 euro, dat nu 140 euro is geworden.
Collega’s, daarover wil ik toch wel zeggen dat we in dit land de enige regio zijn die een eigen sociale bescherming heeft en die die 140 euro überhaupt uitbetaalt. De andere regio’s kennen dat niet. Bovendien hebben we ook het zorgbudget voor ouderen, dat nu tot 696 euro kan bedragen. Wij hebben dat zodanig hervormd dat we het meest die mensen helpen die het kleinste inkomen hebben. Zo kom ik aan een maandelijkse bijpassing die tot 836 euro kan bedragen, uiteraard boven op het pensioen dat mensen hebben. Dat zijn dus twee hervormingen, collega. Ik vind dat grote bedragen.
Collega’s, we kunnen er in tijden van grote inflatie ook niet omheen dat er prijsstijgingen zijn. Het leven wordt duurder. Als je een goede leefomgeving voor mensen wilt maken, dan kost dat ook wat meer. We hebben nu een nieuw soort prijsevolutie. Ik vind dat een uitstekende zaak. De anderen vinden dat met mij ook.
Daarnaast zijn er uiteraard de maatregelen met betrekking tot de financiële transparantie. Ik zal er niet flauw over doen: er is geen 100 procentakkoord over. Over het verbod van winst op zorg is de sector heel kwaad. Zij vinden het geen goed idee dat we dat zouden doen. We moeten dat dus heel goed afbakenen. Anderzijds, mevrouw De Martelaer, u hebt dat misschien ook in de papieren gezien: er zijn wel sancties voorzien op de financiële transparantie en alle maatregelen in dat verband. Die sancties kunnen tot 25.000 euro oplopen. Tussen de 2500 en de 25.000 euro: dat gaat over de controles op de intrestvoeten, de giften en waarborgen, de beperkingen op risicodragende beleggingen … We hebben daar een sanctiepakket voor voorzien, dat niets te maken heeft met de definiëring van het verbod van winst op zorg.
Hetzelfde geldt voor Zorginspectie. Daar zijn er op dit ogenblik mensen die zich met de financiën bezighouden, maar het zijn er te weinig. Ik heb bij de begrotingsopmaak aan de regering extra middelen gevraagd. We hebben het dossier over de extra inspecteurs goedgekeurd op de laatste regeringsbijeenkomst van december 2023. We zetten dus heel wat stappen in dat verband.
De definiëring van winst op zorg gaat hand in hand met de transparante boekhouding die we in het leven roepen omdat we daarmee in detail kunnen bepalen wat we daarmee bedoelen.
Collega’s, tot slot heb ik ook nog een grote wens: dat we nog meer flexibiliteit kunnen invoeren de komende periode, als het gaat over de taken die mensen al of niet mogen uitvoeren in een woonzorgcentrum. De wijziging van de Wet op de Uitoefening van de Gezondheidszorgberoepen (WUG) kan een heel positief effect hebben op de manier waarop de woonzorgcentra zich in de toekomst in Vlaanderen kunnen organiseren. Dat kan ook soelaas brengen voor de grote personeelstekorten die er nog op een aantal plaatsen zijn.
Ik ben dus zeer gemotiveerd om ook dit dossier en die transparantie de komende maanden volledig te kunnen uitrollen, samen met de sector. (Applaus bij cd&v)
De heer Anaf heeft het woord.
Minister, u zegt dat iedereen het ermee eens is dat de dagprijzen moeten worden geïndexeerd. Ik ben er ook van overtuigd dat ook iedereen buiten deze Koepelzaal het ermee eens is dat ook de zorgbudgetten moeten worden geïndexeerd. Men zegt dat er van 130 naar 140 euro wordt gegaan. Wauw! Als dat bedrag aan de index gekoppeld was, zou het intussen al 180 euro zijn. Dat is een heel grote gap, elke maand opnieuw. Ik hoor nu dat het voor de volgende legislatuur zal zijn, wanneer cd&v eindelijk eens een minister van Welzijn mag leveren, waarschijnlijk.
Het verbod van winst op zorg is uiteraard cruciaal. Dat begrip moet heel duidelijk zijn. Voor mij gaat dat echt hierover: middelen die voor zorg bedoeld zijn, moeten naar zorg gaan. Die mogen niet de sector verlaten via aandeelhouders. Daarover moet het gaan. Uiteraard mogen die middelen opnieuw worden geïnvesteerd in zorg. Maar ze moeten worden gebruikt waarvoor ze bedoeld zijn. Dat is nu niet altijd het geval. Dat zorgt ervoor dat de schaarse middelen die er voor zorg zijn, in bepaalde gevallen niet op de juiste plaats terechtkomen. En we hebben zoveel nood aan goede en betaalbare woonzorg. (Applaus bij Vooruit en van Mieke Schauvliege en Jos D'Haese)
Mevrouw Vandecasteele heeft het woord.
Minister, ik blijf er mij toch over verbazen hoe u het probleem van die betaalbaarheid van de woonzorgcentra minimaliseert alsof het probleem vandaag opgelost is. De factuur is vele honderden euro’s meer dan het gemiddelde pensioen. Wij willen echt pleiten voor een maximumfactuur. Dat wil zeggen dat mensen hun woonzorgcentrum kunnen betalen met hun volledige pensioen. Want in het geval dat je je volledige pensioen moet gebruiken voor het woonzorgcentrum, wil dat zeggen dat je leven stopt. Mensen hebben ook spaarcenten nodig om cadeaus te kopen voor de kleinkinderen, om op restaurant te gaan, om eens weg te gaan en een uitstap te maken. Als je vindt dat mensen hun volledige pensioen en nog meer moeten inzetten om die factuur te betalen, dan wil dat zeggen dat het leven voor die mensen stopt. Dat is een probleem.
Ik hoop dat er werk van gemaakt wordt om de factuur van de woonzorgcentra in de toekomst te doen dalen, want vandaag zal de kloof tussen het pensioen en de factuur van de woonzorgcentra alleen maar verder stijgen. Ik hoop dat u dat ook zelf beseft. Want de pensioenen zijn nu eenmaal veel lager dan de facturen van de woonzorgcentra. (Applaus bij de PVDA)
Mevrouw Geerinckx heeft het woord.
Ik denk dat haalbaar en betaalbaar iets is wat ons allemaal beroert. Betaalbaarheid is voor iedereen belangrijk. De bewoners, de organisatie, de zorg, de overheden, iedereen moet zijn budgetten op orde zetten. De dagprijsstijgingen zijn inderdaad nu een feit door vele omstandigheden. We weten ook dat de pensioenen mee zullen stijgen door de indexering, en dat daar nu aanpassingen gebeuren. Mogelijks worden er twee snelheden daarin ontdekt. Minister, daarom is het voor ons belangrijk dat u permanente monitoring voorziet op alle maatregelen, op de evolutie van de prijzen en de transparantie daarin. Ik denk dat dat belangrijk is voor iedereen die zijn budgetten op orde wil hebben. We moeten er samen voor zorgen dat de sector kan overleven. (Applaus bij de N-VA)
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Met de genomen maatregelen zetten we toch weer belangrijke stappen. Belangrijke stappen inzake de controle van de dagprijzen, en ook inzake de transparantie van de boekhouding en van de facturen. Van elke euro die vanuit Vlaanderen aan de woonzorgsector wordt betaald, moeten we zeker zijn dat die ook besteed wordt aan zorg. Mensen die in een woonzorgcentrum wonen, moeten er ook zicht op hebben waarvoor elke euro op hun factuur wordt aangerekend. Daarnaast is er natuurlijk ook de betaalbaarheid, waarrond ook tijdens deze legislatuur al heel wat maatregelen zijn genomen. Wat cd&v betreft, moeten daar in de volgende legislatuur verdere stappen in worden genomen. Ik denk dan aan de indexering van het zorgbudget voor zorgbehoevenden, de versterking van het zorgbudget voor ouderen, en ook de verhoging van het vrij besteedbare bedrag zakgeld. (Applaus bij cd&v)
De actuele vragen zijn afgehandeld.