Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Claes heeft het woord.
Minister, onze douane is bijzonder effectief en efficiënt. We behoren tot de absolute top als het gaat over het opsporen van illegale drugs in containers. Getuige daarvan is de grote vangst die men recent gedaan heeft, soms tot tientallen tonnen cocaïne en andere drugs per dag. Het probleem is dat die drugs blijkbaar niet snel genoeg vernietigd geraken waardoor die soms dagen, weken, zelfs maanden opgeslagen moeten worden in hangars en loodsen. Maar ook drugscriminelen weten dat, met als gevolg dat men daar probeert aan te geraken.
Twee weken geleden was er een tot de tanden gewapend konvooi van criminelen onderweg naar zo’n hangar. Gelukkig heeft de politie die tijdig kunnen tegenhouden, weliswaar op de openbare weg met alle gevaren die daaruit kunnen voortkomen. Maar helaas was er ook het afgelopen weekend het voorval waarbij criminelen effectief zijn kunnen binnendringen in zo’n hangar, havenarbeiders hebben kunnen gijzelen en ook effectief de inbeslaggenomen drugs opnieuw hebben kunnen bemachtigen, die dus nu opnieuw in het criminele milieu beland zijn.
Het is dus een probleem om die drugs tijdig vernietigd te krijgen. Minister, daar komt u voor een stukje in het vizier als minister van Milieu, ook als voogdijminister van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM), als lid van de N-VA, als vertrouwelinge van uw voorzitter, de heer De Wever, de burgemeester van Antwerpen, die hier vandaag niet is. De afgelopen weken zat hij wel in alle tv-studio’s en radioprogramma’s om het te hebben over zijn war on drugs.
Maar daarin zijn jullie één ding vergeten: de war on drugs kun je enkel winnen als je inderdaad die drugs kunt pakken, kunt vinden, maar die moeten ook zo snel mogelijk vernietigd worden. En u bent een essentieel deel in die schakel. Maar dat gebeurt niet. Het is geen nieuw fenomeen. Het is geen nieuw probleem. De douane heeft er in het verleden al voor gewaarschuwd, minister, dat er niet genoeg verbrandingscapaciteit is.
Gaat u nu eindelijk, na de gebeurtenissen van de afgelopen weken, die kritiek van de douane serieus nemen? Gaat u eindelijk werk maken van meer verbrandingscapaciteit voor die drugs? (Applaus bij het Vlaams Belang)
Minister Demir heeft het woord.
Mijnheer Claes, dank u wel. Zoals u ook terecht in uw vraagstelling hebt … U hebt het nu niet herhaald omdat het misschien moeilijk ligt in uw bewoording, maar er is voldoende capaciteit in Vlaanderen. We hebben maandag een vergadering gehad met alle stakeholders en eenieder heeft dat ook erkend. Er is een vergunning afgeleverd voor 100.000 ton gevaarlijk afval. Er wordt ook verzekerd dat er elke week 20 ton kan worden afgevoerd. De weken voordien zijn er ook vanuit Indaver verschillende slots aangegeven wanneer men daar terechtkan om het drugsafval te verbranden.
Maar natuurlijk moet de douane dat ook georganiseerd krijgen. Er ligt nu sinds maandag een vraag op tafel om een snelle lijn vanuit de douane op te zetten. We zijn vandaag de dag samen met Indaver aan het bekijken of dat georganiseerd kan worden want vaak hangt daar een veiligheidsissue aan. Dat is niet zomaar afval dat je zo naar die verbrandingsovens kunt brengen. Dat moet begeleid worden en er moet voldoende personeel zijn. Er moet voldoende bewapening, voldoende beveiliging zijn. Dat zijn allemaal zaken die men nu ook intern aan het bekijken is.
Er is ook een verbrandingsinstallatie, federaal, die nucleair materiaal verwerkt. Die zou ook kunnen dienen voor drugsafval. Ook dat wordt bekeken. Ik heb ook de opdracht gegeven aan de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) om te onderzoeken op welke manier men cocaïne bijvoorbeeld onklaar zou kunnen maken.
Die zaken kwamen maandag opnieuw op tafel en die zijn we nu met alle stakeholders aan het bekijken.
De heer Claes heeft het woord.
Minister, dank u wel voor uw antwoord. Het is goed dat er nagedacht wordt over bepaalde methodes. Het is jammer dat u nog altijd de kritiek van de douane niet volledig serieus neemt. U schermt hier met het feit dat we op een heel jaar tijd zoveel ton kunnen verbranden. Dat is allemaal waar, maar dat is niet waar de douane nood aan heeft. Er zijn bepaalde dagen, weken dat men niets vindt en dan zijn er tegenovergestelde dagen waarbij men soms 10, 20 ton drugs kan onderscheppen. Het is zaak om die dan zo snel mogelijk te kunnen vernietigen, dat die niet een paar weken of dagen in een hangar moeten liggen stof vergaren bij wijze van spreken, want dan bestaat het risico dat die criminelen naar daar komen om te proberen die drugs opnieuw te veroveren.
Het is wel goed dat u eindelijk gaat nadenken over andere manieren om die drugs onklaar te maken. U hoeft daarom niet het warm water uit te vinden. U moet gewoon te werk gaan zoals Nederland, waar men al jaren een soort ‘fast-lanesysteem’ bij de verbrandingsovens heeft. Dat gaat al jaren goed, zonder enig probleem. U kunt ook kijken naar Zuid-Amerika, waar men in verschillende havens al de techniek heeft om de drugs ‘on sight’ te recycleren in bouwmateriaal door ze te mengen met cement. Het zijn allemaal gemakkelijke en efficiënte methodes. Het is jammer dat u daar nog niet naar hebt gekeken. U doet dat pas nu de kritiek overduidelijk is en er gewonden zijn gevallen. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De heer De Roo heeft het woord.
Voorzitter, minister, in Vlaanderen is er één verbrandingsoven vergund om drugs te vernietigen. De douane moet dus terechtkunnen bij die ene oven en daar telkens opnieuw een tijdstip aanvragen. Dat tijdslot krijgt men pas een of twee dagen later. Dat zorgt voor de problemen. Drugs kunnen bijna nooit instant worden vernietigd. Het pleidooi voor die fast lane is maandag ook aan bod gekomen op het overleg dat u had. Naar Nederlands model is het nodig dat we die fast lane kunnen creëren, dat we prioriteit kunnen geven aan de douane voor het vernietigen van die drugs, maar ook dat we kunnen onderzoeken of het mogelijk is om die drugs te vernietigen in andere ovens, in uitzonderlijke gevallen.
Minister, bent u bereid om dat te laten onderzoeken? (Applaus van Brecht Warnez)
De heer D’Haese heeft het woord.
Douanier zijn in Antwerpen is geen simpele job vandaag. Die mensen staan bijna letterlijk – of zelfs letterlijk – oog in oog met de zware drugscriminelen uit de onderwereld. Die douane is de afgelopen jaren kapot bespaard. Ze zijn met te weinig en werken met slecht materiaal. U knikt. U weet dat dat gebeurd is onder N-VA-ministers. (Opmerkingen van minister Zuhal Demir)
Het is gewoon zo. Ik snap dat u het daar moeilijk mee hebt, maar het is gewoon waar. Het klopt dat jullie de war on drugs willen voeren en dat ondertussen de diensten die dat moeten doen, kapot bespaard zijn.
Waar het hier over gaat, is dat de drugs die in beslag genomen worden, de laatste tijd in grote hoeveelheden, niet op tijd kunnen worden vernietigd. Terwijl u hier van alles zegt zonder dat uw micro aan staat – normaal grijpt de voorzitter dan in –, heb ik op de radio de douane en mensen van de OVAM gehoord, en die spreken elkaar serieus tegen over waar het probleem zit. Kunt u voor opheldering zorgen?
De douane zegt dat ze de drugs niet op tijd in de verbrandingsoven krijgen. De OVAM zegt dat er altijd tijdslots voorradig zijn. Hoe zit het nu juist? Waar loopt het vandaag mis?
De heer Gryffroy heeft het woord.
Ik wil dit eventjes verduidelijken. De techniek die vandaag gebruikt wordt om dergelijke zaken te verbranden, zijn draaitrommelovens van boven de 1000 graden. Zo zijn er een drietal aanwezig in Vlaanderen voor een totale capaciteit van honderdduizend ton per jaar. Volgens de media is in de laatste twee weken geen tijdslot gebruikt voor een totale hoeveelheid van 7,5 ton cocaïne. Ze lagen nochtans in het magazijn. Waarom is dat tijdslot niet gebruikt? Mijn vraag is niet of er meer capaciteit kan komen, maar of het Departement Omgeving de zaak heel nauwkeurig kan opmaken met de federale diensten van de douane om zeker te zijn dat de tijdslots gebruikt worden. De drugs moeten niet gebruikt worden, zoals de heer Claes zegt, om te verwerken in bouwmaterialen, want dat proces duurt maanden, en ondertussen ligt die cocaïne daar ook. (Opmerkingen van Bart Claes)
Ik pleit voor een overeenkomst tussen de verbrandingscapaciteit en de federale overheid.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Dank u wel, minister. Capaciteit is er voldoende, maar het kan uiteraard niet dat er verschillende dagen wordt gewacht om te verbranden. Afspraken om dat efficiënter, sneller, vlotter te laten verlopen, zijn dus inderdaad erg nodig. De scheepvaartpolitie ging van negentig naar 180 mensen en zal in de toekomst naar 372 mensen gaan. Dat heeft de minister van Justitie ook duidelijk aangekondigd. Ik denk dat dat een heel goede zaak is. Minister, ik vind echter dat er sneller moet worden verbrand, dat daar efficiënter mee moet worden omgegaan. Ik denk dat het ook wel belangrijk is dat, naast het onderzoek daarover door het drugscommissariaat dat momenteel loopt, Vlaanderen bekijkt hoe het daar nog extra kan faciliteren. Ik blijf dus uitkijken naar de extra stappen die zullen worden gezet wat dat betreft.
Minister Demir heeft het woord.
Dank u wel, collega’s. Ik ben ondertussen precies minister van alles. Geen probleem. Ook dit probleem wil ik op mij nemen. Dat is allemaal niet erg. Jullie weten dat ik graag oplossingen zoek en dat ik ook niet naar de ene of de andere wil verwijzen, maar feit is wel dat er voldoende capaciteit is, sorry. Drie tot vier keer per week zijn er slots om tot 5 ton af te voeren. In het weekend kan men in één keer zelfs 20 ton verbranden. Als men dan zegt dat er een capaciteitsprobleem is: dat is er dus niet. Dat wil ik wel nog eens heel duidelijk zeggen aan hen die het nog niet hebben begrepen. Er is dus géén capaciteitsprobleem. Maar wat wil men wél doen? Men wil veel sneller kunnen gaan. Dat betekent, mijnheer D’Haese, dat er inderdaad voldoende personeel moet zijn als je elke dag een transport wil doen, en dat is niet zoals gewoon afval. Daar gaan allerlei checks en veiligheidsissues mee gepaard. Maar dáárvoor ben ik nu eens echt niet bevoegd. Ik wil dat óók doen, maar helaas zit ik niet federaal en ben ik niet bevoegd voor het personeel bij de douane. Ik versta het als ze zeggen dat ze dat zo snel mogelijk willen doen, dat als die vangst er eenmaal is, ze daarnaartoe willen kunnen rijden. Dat kan allemaal, maar ik kan vanuit Vlaanderen natuurlijk niet aan die organisatie zeggen dat er zoveel volk nodig is bij de douane om daarnaartoe te rijden enzovoort, en zoveel bewaking. Dat is mijn taak niet.
Wat die ‘fast lane’ betreft: dat hebben ze maandag pas gevraagd. Wij hebben onmiddellijk gezegd dat dat geen probleem is, dat we dat ook willen bekijken. We willen met de verbrandingsoven in discussie en in dialoog gaan om ook daarvoor een oplossing uit te werken.
De vraag van collega De Roo om te kijken naar andere verbrandingsovens is wel terecht, denk ik. Dat heb ik eigenlijk maanden geleden ook al eens gevraagd. Dat was niet wegens capaciteitsproblemen, maar voor als er ooit iets zou gebeuren met de verbrandingsoven, ‘you never know’. Dan moeten we wel altijd een plan B hebben. Toen ik maanden geleden die vraag stelde, heeft men mij gezegd dat we dan aan een site, aan een andere verbrandingsoven een aantal technische aanpassingen moeten vragen. Dat moet dus dan wel gebeuren. Ikzelf vind dat we altijd een reserveverbrandingsoven moeten hebben, mocht er eens iets defect zijn, of er moet iets worden hersteld of weet ik veel wat, je weet maar nooit. Die vraag heb ik dus ook gesteld. We zijn nu aan het bekijken welke verbrandingsoven technisch kan worden aangepast, zodat we daar dan ook snel een vergunning voor kunnen verlenen, en dan is dat probleem ook opgelost.
Collega’s, er is dus geen probleem qua capaciteit, maar organisatorisch moet de douane natuurlijk wel bekijken hoe die fast lane kan worden georganiseerd. Ook is er opdracht aan VITO om te onderzoeken hoe we drugs onklaar kunnen maken en of men de douane ook kan begeleiden bij het eventueel bouwen van chemische installaties.
De heer Claes heeft het woord.
Dank u wel, minister. Het is goed dat er eindelijk werk wordt gemaakt van die fast lane, want maandag was het niet de eerste keer dat daarnaar gevraagd werd, noch door de douane, noch door de politionele diensten. Er is al verschillende keren kritiek geweest dat dat er nog niet was, en in Nederland wel. Het is dus goed dat daar, hopelijk snel, werk van wordt gemaakt.
Het is ook goed dat u naar andere methoden zult zoeken om die gepakte drugs onklaar te maken. Dat is belangrijk. Want als u die war on drugs effectief wilt winnen, is het niet enkel zaak om die drugs te ontdekken – dat doet de douane al goed -, maar is het ook belangrijk om die drugs zo snel mogelijk te vernietigen, zodat die voor altijd uit onze maatschappij verdwijnen, dat de kartels onze samenleving daar niet langer mee kunnen vergiftigen.
Het is goed dat daar werk van wordt gemaakt, maar doe daar nog meer uw best voor, liever vandaag dan morgen. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De actuele vraag is afgehandeld.