Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Vandecasteele heeft het woord.
Minister, de Vlaamse Regering heeft gekregen wat ze gevraagd heeft: de Federale Regering geeft nu ook de toestemming om flexi-jobbers in te schakelen in de kinderopvang. Dat lijkt, zeker volgens de liberalen, dé oplossing voor alle crisissen in de zorg: flexi-jobbers inschakelen. Overal waar er personeelstekorten zijn, gaan we flexi-jobbers inschakelen, en dus ook in de kinderopvang, die momenteel met een serieuze, diepe crisis zit.
Minister, mijn vraag is wie daar nu eigenlijk op zat te wachten. Ik hoor van de kinderbegeleiders dat zij daar helemaal niet op zaten te wachten. Ik hoor van de experten dat zij daar eigenlijk niet op zaten te wachten. Ik hoor van een vakbond dat zij dat een zeer slecht idee vinden.
En toch beslist de Federale Regering om die flexijobbers in de kinderopvang toe te laten.
Minister, ik hoorde u enkele weken geleden op het journaal zeggen dat u dat ook niet zo’n heel goed idee vond. Het klopt, als je als ouder je kind wilt afzetten op de kinderopvang, dan geef je je kind liever af aan een gezicht dat je herkent, aan een gezicht dat het kind ook herkent. Als je als kinderbegeleider werkt in de kinderopvang, wil je een collega hebben die je kent. Je wilt een collega hebben die de kinderen kent, en die je kan ondersteunen. Dat is de ondersteuning die de kinderbegeleiders vandaag nodig hebben. Maar door vandaag de deur open te zetten voor die flexijobbers, gaan we naar een situatie waar we veel meer wisselende gezichten gaan hebben. In die situatie hebben we mensen die werken aan lagere lonen, en met slechtere contracten.
Minister, wat gaat u doen met die beslissing van de Federale Regering? (Applaus bij de PVDA)
Minister Crevits heeft het woord.
Collega, het eerste wat ik zal doen, is de notificaties van de Federale Regering afwachten. Ik heb de communicaties ook gehoord, en voor mij is het altijd goed dat we die krijgen.
We hebben als Vlaamse Regering inderdaad gevraagd om flexijobs ook mogelijk te maken in de kinderopvang. De notificatie na onze Septemberverklaring is helder: laat ons flexijobs beperkt ook mogelijk maken in de kinderopvang. Ik citeer dus nog eens: “beperkt ook mogelijk maken in de kinderopvang.” Voor mij kan dat een mooie toegevoegde waarde zijn. Het is een mooie toegevoegde waarde die mogelijk is in alles wat rond de kinderopvang gebeurt. Bijvoorbeeld mensen die helpen om eten te maken, of mensen die inspringen bij omkaderende activiteiten. Maar ik sluit niet uit – ik moet de notificatie bekijken – dat het mogelijk wordt voor mensen die effectief kinderbegeleider zijn. Ik heb misschien zelfs in het parlement het voorbeeld al gegeven van een acute nood die er is op een bepaald moment van de week, waarbij iemand die bijvoorbeeld kinderbegeleider is op school voor een bepaalde periode kan zeggen dat die voor een stukje kinderbegeleider wilt zijn in de kinderopvang. Als dat dan mogelijk gemaakt wordt via flexijobs, dan heb ik daar eigenlijk geen probleem mee.
Wij spreken duidelijk met andere mensen, collega Vandecasteele, wat mij ook niet zo erg lijkt, maar ik heb vanuit de sector positieve signalen gekregen. De nood aan goede mensen is enorm hoog. Niemand in de kinderopvang vraagt dat de hele sector overgenomen zou worden door flexijobbers. Dat is ook absoluut niet de bedoeling. Maar iedereen vraagt toch dat er op deze wijze een stukje soelaas kan worden gebracht door goede, competente mensen via flexiarbeid een plaats te kunnen geven in onze kinderopvang.
Ik ben dus positief gestemd, en ik zal samen met de collega’s een kader uitwerken dat onze kinderopvang sterker maakt via dit nieuwe circuit. (Applaus bij cd&v, van Marino Keulen en van Bart Tommelein)
Mevrouw Vandecasteele heeft het woord.
Minister, de eerste vraag die zich stelt is hoe u ervoor zult zorgen dat het maar beperkt mogelijk gemaakt zal worden. We weten dat de noden zeer hoog zijn. We weten ook dat mensen vandaag lage lonen hebben, moeilijk rondkomen met hun loon, en dat de enige kans die zij van deze regering en van de Federale Regering krijgen om hun loon op te trekken, is om te gaan werken als flexijobber. Mensen worden dus gestimuleerd om te gaan werken als flexijobber om te kunnen rondkomen. De druk zal dus enorm groot zijn.
U zegt nu dat het een ondersteuning zal zijn. De experten zeggen, minister, dat het de sector dieper in het rood zal trekken. Want waar de sector vandaag nood aan heeft, zijn extra vaste gezichten, en een lagere ratio. Daar vragen ze al heel lang naar. Bij die lagere ratio mogen logistiek medewerkers meegeteld worden. De vraag is vandaag: zullen die flexijobbers ook meegeteld worden voor die lagere ratio? Want dan zullen we helemaal nergens uitkomen. De sector vraagt betere statuten en betere lonen, maar met die flexijobbers gaan we vandaag naar een sector waar er meer mensen werken met een slechter statuut en met een lager loon. Wat zult u daar aan doen? (Applaus bij de PVDA)
Collega’s, mag ik intussen erevoorzitter Jan Peumans en zijn gasten verwelkomen op de publiekstribune. (Applaus)
Mevrouw Malfroot heeft het woord.
Collega's, in tegenstelling tot de communisten is het Vlaams Belang wel tevreden dat het aantal sectoren waar flexi-jobs mogelijk wordt, uitgebreid wordt. Maar ik heb toch ook een aantal kanttekeningen. Een eerste voorbeeld is het feit dat kinderbegeleiders officieel minder dan fulltime kunnen gaan werken, om vervolgens bij een andere organisatie bijvoorbeeld een vijfde te gaan werken. Het is fiscaal voordeliger om deeltijds bij een andere organisatie te gaan werken. Ze houden zo netto meer over dan indien ze fulltime bij hun eerste werkgever zouden werken. Ik denk niet dat we op die manier de krapte op de arbeidsmarkt zullen oplossen. Op deze manier halen we ze gewoon weg uit een sector, waardoor we daar opnieuw schaarste creëren.
Wanneer is het wel interessant? Het is onzes inziens wel interessant wanneer iemand die fulltime werkt in de zorg of de kinderopvang, gebruikmaakt van flexi-jobs in de flexibele kinderopvang bijvoorbeeld, of zelfs in de buitenschoolse kinderopvang. Mijn vraag, minister, is of flexi-jobs binnen de eigen organisatie, ongeacht of men nu fulltime of vier vijfde werkt, mogelijk worden? Of is daar toch een verschil? (Applaus bij het Vlaams Belang)
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Minister, collega's, ook in de kinderopvangsector zijn er veel personeelstekorten. Dat weten we allemaal. Daar kunnen die flexi-jobs inderdaad een meerwaarde bieden. Ik denk bijvoorbeeld aan een leerkracht die tijdens de vakantieperiode kan inspringen, of een gepensioneerde die dat met veel plezier nog kan doen. Anderzijds erkennen wij natuurlijk ook wel dat het belangrijk is dat er zoveel mogelijk binnen die initiatieven gewerkt kan worden met dezelfde mensen, met voltijdse tewerkstellingen, en dat die mensen zoveel mogelijk aan de slag gaan in een en hetzelfde initiatief.
Vandaar, minister – en u hebt er al naar verwezen –, vind ik het heel belangrijk dat u, wanneer alle modaliteiten van de federale beslissing bekend zijn, met de sector in verder overleg gaat om te kijken op welke manier die flexi-jobs het best kunnen worden ingepast, zodat ze een meerwaarde zijn voor de kinderopvang. (Applaus bij cd&v)
Mevrouw Groothedde heeft het woord.
Het mag het parlement niet ontgaan zijn dat het de Week van de Kinderbegeleider is. Het doet me denken aan de enorme weg die is afgelegd in de kinderopvang. In het verleden stonden de mensen die zo’n essentiële functie uitvoerden, heel vaak alleen maar in de schijnwerper tijdens deze week. Nu staan ze al drie jaar zo goed als elke week in de schijnwerpers en samen voor het voetlicht.
Ik denk dat het heel belangrijk is dat er, na drie jaar open crisis, naast die schijnwerper ook een voetstuk wordt toegevoegd, een voetstuk waar ze op mogen staan. Dat krijg je door de opwaardering van het beroep: door een kinderbegeleider ten volle, sociaal en pedagogisch te laten werken, en natuurlijk door ze in continuïteit te laten werken.
Minister, ik denk dat het dus heel belangrijk is dat flexi-jobs worden beperkt tot de logistiek medewerkers. Dat is een keuze die de Vlaamse Regering volledig zelf kan nemen. Zo kunnen kinderbegeleiders in continuïteit werken, hun job opbouwen en opwaarderen.
En, minister, wordt er werk gemaakt van een graduaat in de kinderopvang? Dat is een manier waardoor we de ervaren medewerkers bij ons kunnen houden en de instroom op een kwalitatieve manier kunnen laten verlopen. (Applaus bij Groen)
Mevrouw Saeys heeft het woord.
Begin dit jaar heeft mijn partij een conceptnota ingediend om zaken op tafel te leggen, over hoe we meer helpende handen naar de kinderopvang kunnen halen. Een van die zaken was de logistiek medewerker. Een ander voorstel was het introduceren van flexi-jobs. Het is geen walhalla, maar het zou wel een belangrijke bijkomende zaak kunnen zijn om de kinderopvang te helpen. De communisten zeggen dat mensen die willen werken, niet moeten werken. In tegenstelling tot wat de communisten beweren, vinden wij liberalen dat het juist belangrijk is dat mensen die willen werken, ook echt kunnen werken.
Flexi-jobs kunnen een zeer belangrijke meerwaarde zijn. Ze vervangen geen job. Ze bieden ademruimte omdat kinderbegeleiders meer helpende handen krijgen. Ook voor ouders – in plaats dat ouders hun kind moeten komen ophalen omdat een kinderbegeleider bijvoorbeeld ziek is – zou een bijkomende kinderbegeleider de oplossing zijn. Ik was zeer blij dat ook minister Vandenbroucke dit met hand en tand gisteren in Terzake heeft verdedigd. (Applaus bij Open Vld)
De heer Anaf heeft het woord.
Wat er in eerste instantie nodig is in de kinderopvang en ik nog niet heb gehoord, zijn beter betaalde, volwaardige jobs en minder kinderen per kindbegeleider. Ik denk dat dat de essentie is. Daarnaast is het aan de Vlaamse Regering om te kijken hoe die flexi-jobs kunnen worden ingezet in de kinderopvang. Ik heb daar vragen en bedenkingen bij en maak me daar ook zorgen over. Als flexi-jobs de kinderverzorgers kunnen ontlasten, is dat oké, maar het mag volgens mij nooit meetellen in de ratio en in de plaats komen van echte kindbegeleiders. Het is belangrijk dat mensen ook echt een goede band kunnen opbouwen met die kinderen en dat er voor die kinderen continuïteit is. We hebben het allemaal over de kwaliteit van de kinderopvang, dan moeten we echt op dat cruciaal element letten.
Minister, ik wil van u graag weten hoe u die flexi-jobs in de kinderopvang juist ziet en wat die flexi-jobbers al dan niet gaan mogen doen. (Applaus bij Vooruit)
De heer Daniëls heeft het woord.
Ik denk dat we met deze Vlaamse Regering een aantal belangrijke stappen in de kinderopvang hebben gezet. Die flexi-jobs is er daar één van. Ik stel vast dat sommige collega’s zeggen dat we gewoon meer mensen moeten aantrekken. Vandaag zijn er 1800 vacatures die openstaan en de mensen op de vloer vragen extra handen. Als die flexi-jobber een kindbegeleider is, dan kan die effectief met kinderen aan de slag. Als die flexi-jobber geen kindbegeleider is, dan kan die andere, ondersteunende taken doen, waardoor de kindbegeleiders met kinderen kunnen werken. Dat is voor iedereen een voordeel: extra loon voor de flexi-jobber, extra ondersteuning voor de kindbegeleider en meer handen in de kinderopvang. Wie weet krijgen die kindbegeleiders die er zijn, die flexi-jobbers, de smaak te pakken, gaan ze alsnog de opleidingen volgen en kindbegeleiders worden.
Voor ons als N-VA is het duidelijk dat het goed is dat we met die flexi-jobbers verder aan de slag kunnen en ik betreur dat de PVDA en communisten tegen werken zijn. Wij zijn voor werken in de kinderopvang en mensen die aan de slag gaan. (Applaus bij de N-VA en opmerkingen van Jos D'Haese)
Minister Crevits heeft het woord.
Collega’s, bedankt voor al jullie vragen. Ik zou me eerst willen richten tot Groen en Vooruit. Wij hebben als Vlaamse Regering gevraagd om flexi-jobs in de kinderopvang beperkt mogelijk te maken. Voor zover ik vernomen heb, hebben de federale collega’s de deur opengezet. (Applaus bij cd&v en Open Vld)
Ik begrijp niet waarom jullie hier niet voluntaristisch de beslissing die aan de overkant van de straat is genomen, komen verdedigen en mij … (Applaus bij cd&v en Open Vld)
Ik ben nog niet klaar. Ik begrijp evenmin – ik heb het er even met de voorzitter over gehad – waarom het nodig is om mensen die een flexi-job uitvoeren, met zo’n dedain toe te spreken. Ik vind dat verkeerd. (Applaus bij cd&v)
Enfin, ten gronde, want ik heb begrepen dat het applaus van mijn spreektijd af gaat. (Lacht)
Zoals gezegd, zal ik samen met de sector een kader uitwerken. U weet dat er normaal gesproken een cao gesloten kan worden om te kijken hoe we dat precies gaan implementeren. Ik ga ook met de sector spreken om te zien hoe we dat op een goede manier kunnen implementeren. Ik vind het van belang dat we de kansen die hier ook zijn, benutten, zoals iemand die in het onderwijs werkt – collega Schryvers verwees ernaar –, gediplomeerd kindbegeleider is en in de zomervakantie ook wel eens wil meehelpen in een bepaalde periode. Ik vind dat allemaal cases die perfect verdedigbaar zijn en waarmee je eigenlijk ook mee bouwt aan een goede, kwalitatieve en betere kinderopvang.
Collega’s, ik weet uiteraard dat er andere zaken nodig zijn, maar we hebben met de regering 270 miljoen euro extra investeringsruimte gemaakt voor een betere ratio, om meer mensen aan te trekken in de kinderopvang en voor de graduaatsopleiding ook mogelijkheden te voorzien waar de hogescholen mee in moeten investeren. Maar de vraag die collega Vandecasteele stelt, gaat over het statuut en de uitrol van de flexiarbeid. Dus het is aan mij om daarop een antwoord te voorzien, wat ik, met de kennis die ik op dit moment heb, zo goed mogelijk heb proberen te doen.
Mevrouw Vandecasteele heeft het woord.
Minister, ik verbaas me er wel over dat u een paar weken geleden op tv openlijk zei zich serieus zorgen te maken over het idee van flexi-jobs in de kinderopvang, dat u zei dat dat niet was wat nodig hebben, omdat er vaste gezichten nodig zijn de kinderopvang en het niet goed is dat er elke keer een nieuw gezicht is, en dat u nu opeens volledig uw kar keert, en zegt die flexi-jobs te zullen gaan uitrollen in de kinderopvang.
Groen en Vooruit, ik vind het eigenlijk echt shockerend hoe jullie nu ook jullie kar keren. Ik hoor hier zeggen dat de sector opgewaardeerd moet worden. (Opmerkingen van Thijs Verbeurgt)
Ik hoor hier zeggen dat de mensen beter betaald moeten worden, dat er volwaardige jobs moeten komen. Wat er nu gedaan wordt, is net het omgekeerde. Er wordt sociale afbraak georganiseerd. Ook het Vlaams Belang vindt het blijkbaar belangrijker dat flexi-jobs toegelaten worden in plaats van mensen deftige lonen te geven. Wij zijn voor werken. (Opmerkingen)
Wij zijn voor mensen die werken en die met hun loon toekomen, die rondkomen. Wij zijn niet voor mensen die drie jobs moeten combineren om de maand rond te komen. Als mensen werken, zouden ze daarvoor een volwaardig loon, een volwaardig pensioen moeten krijgen. De lonen en pensioenen mogen niet zoals vandaag afgebroken worden. (Applaus van Jos D'Haese)
Oké, dat was duidelijk.
De actuele vraag is afgehandeld.