Verslag plenaire vergadering
Verslag
Hoofdelijke stemming
Dames en heren, aan de orde is de hoofdelijke stemming over de motie van Hannes Anaf, Ann De Martelaer, Conner Rousseau, Jeremie Vaneeckhout, Ludwig Vandenhove en Mieke Schauvliege tot besluit van de op 4 juli 2023 in commissie gehouden interpellatie door Hannes Anaf aan minister Hilde Crevits over het plotse faillissement van zorgbedrijf Curamant en de stopzetting van de zorg daar.
De heer Anaf heeft het woord.
Collega’s, we hebben vorige week dinsdag een uitgebreide interpellatie en discussie gehad over de wantoestanden bij Curamant en bij uitbreiding Triamant en alle aaneenhangende vennootschappen daarrond. We hebben daar een heel goede discussie over gehad, waarbij heel veel leden, ook uit de meerderheid, punten hebben aangehaald om de controle op al degenen die er de kantjes vanaf lopen in de ouderenzorg en bij uitbreiding in de zorg, beter kan worden aangepakt zodat al die wantoestanden eruit gaan.
We hebben samen met Groen geprobeerd om in deze motie zaken naar voren te schuiven die redelijk logisch zijn. We hebben het over het garanderen van de zorgcontinuïteit, het blijven opvolgen van de verschillende sites om ervoor te zorgen dat het een duurzaam karakter krijgt, dat goed bestuur wordt gegarandeerd, en dat zorg kan worden geboden. We pleiten voor maatregelen, en dat komt ook van verschillende collega’s, om een duidelijk onderscheid te maken tussen de vastgoedsector enerzijds en woonvormen waar zorg wordt aangeboden anderzijds.
Dat zijn decreetswijzigingen zodat Zorginspectie meer slagkracht heeft, beleidssancties voor het overtreden van uitbreiding zodat men beter kan handhaven, een lijst van beschermde zorgvormen en naamgevingen uitbreiden, zorgen voor goede communicatie naar de burgers en een communicatieplicht naar de erkende zorginstellingen. Dat zijn allemaal dingen die de cowboys uit de sector weren. Dat onderschrijft iedereen hier, dacht ik toch, de voorbije weken. Ik denk dat u hier niet tegen kunt zijn. Ik hoop dat iedereen de motie mee zal goedkeuren. (Applaus bij Vooruit)
Mevrouw Schryvers heeft het woord.
Wat gebeurd is bij de verschillende Triamantsites, is natuurlijk bijzonder schrijnend. Men laat daar mensen in de steek. Men laat mensen met een zorgnood gewoon aan hun lot over. Maar hoezeer we het ook schandalig vinden wat er is gebeurd, en hoe mensen ook aan hun lot werden overgelaten, toch is niet voor al die verschillende sites meteen duidelijk welke regelgeving nu precies geschonden werd. De cruciale vraag is telkens: wanneer is een initiatief vooral gericht op wonen met ondersteuning zoals in de thuiszorg en wanneer is het een woonzorginitiatief?
Wat natuurlijk heel belangrijk is, collega's, is dat mensen heel goed weten wat ze mogen verwachten als ze op een bepaalde plek gaan wonen. In de vorige legislatuur zijn er een aantal proefprojecten rond alternatieve woonvormen voor mensen met een zorgnood opgestart. Ik verwijs naar bijvoorbeeld Abbeyfield, dat daaruit is ontstaan. We hebben in onze resolutie van begin dit jaar als eerste punt opgenomen dat we nu een stap verder willen gaan dan die proefprojecten, dat we willen zorgen voor een regelgevend kader voor gemeenschappelijke woonprojecten die zich richten tot mensen met een zorgnood.
Er is inderdaad nood aan meer transparantie. Jullie weten allemaal dat daar heel wat stappen rond worden gezet. Op 20 september aanstaande hebben we in onze commissie trouwens een hoorzitting over het thema, naar aanleiding van de conceptnota van collega Saeys. Ik hoop dat we daar meer te weten kunnen komen over hoe we kunnen komen tot een regelgevend kader dat voldoende transparantie garandeert, maar dat tegelijkertijd het vrije initiatief en de vrije keuze om te wonen zoals men zelf wil, niet beknot.
Ik lees in de motie dat men meer opvolging wil van wat er wordt aangeboden, van niet-erkende initiatieven. Collega’s, we moeten ons toch wel hoeden voor alleen maar meer regelgeving die van toepassing is op samenleefvormen voor mensen met een zorgnood. Mensen met een zorgnood moeten ook gebruik kunnen maken van samenleefvormen. Het kan niet de bedoeling zijn dat we elke samenleefvorm waar ook mensen met een zorgnood verblijven laten inspecteren en opvolgen door Zorginspectie.
Continuïteit is vanzelfsprekend zeer belangrijk. Dit moet nu worden opgevolgd. Wat zijn de noden van de mensen die wonen op de Triamantsite, waar de zorg- en dienstverlening niet meer wordt gegarandeerd? Daar zijn al heel wat maatregelen voor genomen. Daarnet heeft de minister nog gemeld dat er drie coördinatoren ter beschikking worden gesteld waarop de lokale besturen een beroep kunnen doen. Zij kunnen dan de opvolging doen van de garantie van de nodige zorg.
Mevrouw Moykens heeft in de commissie ook gezegd dat wordt bekeken of er boetes mogelijk zijn bij de illegale uitbating van een woonzorgvoorziening. Het Departement Zorg heeft bij het parket ook al melding gedaan van mogelijk strafbare feiten. Er wordt ook een procedure tot sluiting van de woongelegenheden gevoerd waar een illegale uitbating van een zorgvoorziening werd vastgesteld. Er zijn dus heel wat stappen gezet.
Er zitten ook een aantal zaken in de motie waarvan wij denken dat ze ons te ver leiden. Daarom zullen wij de motie niet goedkeuren, hoezeer ook wij het schandalig vinden wat er is gebeurd op de Triamantsites. (Applaus van Tinne Rombouts)
De heer Daniëls heeft het woord.
Collega’s, ik kom even tussen in de plaats van collega Geerinckx, die afwezig is om familiale redenen.
De situaties die we in de commissie hebben besproken, zijn inderdaad zeer schrijnend, vooral omdat de bewoners ervan uitgingen dat alles in orde was. Hun waren allerlei zaken beloofd. Zij betaalden daar sterk voor. Zij moeten eigenlijk vaststellen dat het niet is wat het is.
Collega’s, we hebben er in de commissie ook over gesproken: als ik even terugga naar wat Triamant en de overkoepelende groep allemaal hebben beloofd, en als ik ook zie welke politici allemaal mee op de foto staan, dan was dat een veelbelovend project. Alleen is het zo niet uitgedraaid.
Collega’s, voor de N-VA-fractie is het duidelijk: het kan en het mag nooit op de kap van bewoners zijn. Maar dan komen we op het punt dat we ook hebben aangehaald in de commissie: we hebben een aantal woonvormen die we kennen in het decreet, en die we controleren. Dan hebben we een aantal andere vormen die niet gekend zijn in het decreet en die ook niet worden opgevolgd, en waar mensen ervan uitgaan dat het wel iets is dat wordt erkend door de overheid. Wij denken in elk geval dat we daar veel meer duidelijkheid over moeten geven. Een assistentiewoning is iets anders dan een woonzorgunit. Voor mensen is dat hetzelfde.
We hadden in de commissie toch het gevoel dat er met het engagement van zowel mevrouw de minister als mevrouw Moykens in dezen wel stappen zijn gezet. Er is met het lokale bestuur een goede samenwerking. De mensen hebben snel een continuïteit van dienstverlening gekregen door samen te werken met het lokale bestuur. Ook al is het geen erkende vorm, ook al is het geen vorm die wordt opgevolgd, Zorginspectie is er wel direct op gaan zitten en ze is aan het draadje beginnen te trekken en blijven trekken. Wij vragen dus in elk geval aan de minister en aan het agentschap om werk te maken van de transparantie, de correcte informatie en de snelle detectie, en ook van de concretisering van de artikelen 6, 7 en 8 van het Woonzorgdecreet.
We denken dat in de motie die nu voorligt een aantal verregaande of iets te weinig verfijnde zaken staan, zoals bijvoorbeeld de communicatieplicht waarbij de gebruikers en de bewoners alle bedrijfsstructuren en de organisatie van hun vastgoed moeten kennen. Ja, we weten niet of die info beschikbaar stellen überhaupt iets gaat oplossen. En omgekeerd, alles overheidsgecontroleerd maken zal ons ergens brengen dat moeilijk te controleren is. De evolutie is immers zo sterk en mensen gaan bepaalde vormen van wonen verkiezen die we niet allemaal decretaal moeten noch kunnen regelen. Om die redenen denken we dat er in de motie een paar zaken staan die te ver gaan. In elk geval is het wel iets wat verder gevolg moet krijgen, zoals ik heb aangehaald, dat is duidelijk.
Mevrouw De Martelaer heeft het woord.
We hebben vorige week een heel goede bespreking gehad naar aanleiding van de interpellatie van collega Anaf. Eigenlijk waren alle partijen in de commissie ontzettend bezorgd en verontwaardigd over wat daar gebeurt. Na de commissie is de problematiek van Triamant nog elke dag uitgebreid in de pers gekomen. Het waren bladzijden tekst over bewoners die daar heel graag wonen, die geïnvesteerd hebben in een assistentieflat en die gedupeerd zijn en geen zorg meer krijgen. We merken dat de lokale overheden hun verantwoordelijkheid een stuk overpakken en dat ze zorgen voor de bewoners. Maar ze kijken naar de Vlaamse minister van Welzijn en naar het Vlaams Parlement om actie te ondernemen. We hebben, samen met de collega’s van Vooruit, een aantal vragen gesteld aan de Vlaamse Regering om daar een oplossing voor te zoeken.
Als ik de heer Daniëls beluister, dan zegt hij in woorden dat er iets moet worden gedaan, maar, net als collega Schryvers, kronkelt hij rond het feit dat het over woonvormen zou gaan. Men heeft hier een situatie die totaal ‘mismeesterd’ is en waarin wij als Vlaams Parlement, als volksvertegenwoordigers en als Vlaamse Regering onze verantwoordelijkheid moeten nemen. We kunnen dat niet over de zomer tillen. Die mensen zitten vandaag in de problemen en we moeten vandaag aan de Vlaamse Regering vragen om een aantal maatregelen te treffen. Ik vind dat jullie je verantwoordelijkheid, in naam van al die gedupeerden, moeten opnemen. (Applaus bij Groen)
Mevrouw Schryvers, u hebt het woord, maar u hebt niet zoveel minuten meer over.
Ik ga heel kort zijn. Dat laatste is echt niet correct. Ik heb juist aangehaald welke maatregelen er allemaal worden genomen. Iedereen heeft vorige week gehoord welk engagement zowel de minister als mevrouw Moykens zijn aangegaan. Er is daarstraks een persmededeling van de minister gekomen over de aanstelling van drie coördinatoren die ter beschikking worden gesteld van lokale besturen waar de Triamantsites zich bevinden, om te zorgen voor de continuïteit. Doen alsof de Vlaamse Regering, de minister en wij als meerderheid in het parlement, de verantwoordelijkheid ontlopen, is echt niet correct. (Applaus bij de meerderheid)
De heer Anaf heeft het woord.
Heel kort: het is uiteraard goed dat die maatregelen nu worden genomen. Ik was blij met die mededeling van minister Crevits. Reactief worden er inderdaad zaken gedaan, en ook de lokale besturen nemen hun verantwoordelijkheid, samen met de Vlaamse overheid. Maar het is onze verantwoordelijkheid als parlement om te proberen die zaken te voorkomen en ervoor te zorgen dat we een kader creëren waarbinnen een aantal cowboys, die zich nu binnen de zorgsector zo blijven gedragen, binnen de lijntjes gaan kleuren of uit de sector verdwijnen, als ze manifest de zorg als melkkoe voor winsten blijven gebruiken. Dat is de insteek van onze motie.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik toen ik eerst de motivering van collega Schryvers en dan van collega Daniëls hoorde, dacht dat ze op het einde zouden zeggen dat ze de motie mee goed zouden keuren. Ik vind het jammer dat jullie dat uiteindelijk niet gaan doen, want ik denk echt dat dit een aantal stappen vooruit zou zetten. Ik blijf toch merken dat deze meerderheid, telkens er iets gebeurt, als er een schandaal is in de zorgsector, achteraf zegt dat het een schande is en dat het niet door de beugel kan. Maar als het over aanpakken en proberen te voorkomen gaat, gebeurt er eigenlijk bijzonder weinig en duurt het heel lang. Ik vind dat heel erg jammer. Ik had gehoopt dat we een consensus zouden vinden. We zullen daar uiteraard blijven aan trekken en sleuren. (Applaus bij Vooruit en Groen)
Begin van de stemming.
Stemming nr. 15
Ziehier het resultaat:
118 leden hebben aan de stemming deelgenomen;
29 leden hebben ja geantwoord;
67 leden hebben neen geantwoord;
22 leden hebben zich onthouden.
Dientengevolge neemt het Vlaams Parlement de motie niet aan.
Mevrouw Van den Bossche heeft het woord.
Voorzitter, ik wilde gewoon even laten weten dat ik voor de gelegenheid de stemafspraak van collega Anaf met mevrouw Geerinckx heb overgenomen, zodat hij toch voor zijn eigen motie kon stemmen. (Applaus)