Verslag plenaire vergadering
Verslag
Het antwoord wordt gegeven door minister Vandeurzen.
Mevrouw Wouters heeft het woord.
Minister, uit de officiële jaarcijfers van de OVAM blijkt dat het huishoudelijk afval in Vlaanderen blijft afnemen. Vorig jaar was er een daling van 19 kilogram per Vlaming. Ook het restafval blijft gestaag afnemen, met ongeveer 5 kilogram per Vlaming. Dit is uiteraard positief. De inzet van de bedrijven om minder verpakkingsafval te produceren en de sensibiliseringscampagnes gericht op de burgers blijken hun vruchten af te werpen. Toch is er nog ruimte voor verbetering, minister.
Onderzoek van de OVAM toont ook aan dat er in onze restafvalzak nog steeds veel zaken zitten die er niet thuishoren, omdat ze perfect te recycleren zijn. Uit ander onderzoek van de OVAM blijkt dat het sorteergedrag bij diverse doelgroepen sterk kan verschillen en dat dit in de toekomst nog kan wijzigen vanwege vergrijzing, demografie en dergelijke. We moeten ons dus ook afvragen hoe we die doelgroepen waarbij het sorteergedrag minder goed is, specifiek gaan aanpakken en hoe we onze beleidsinstrumenten daarop kunnen afstemmen, minister.
Daarom wil ik u ook vragen hoe u met deze informatie de recycleerbare inhoud in onze restafvalzak verder gaat verminderen.
Minister Vandeurzen heeft het woord.
Collega, collega Schauvliege geeft me de volgende elementen van antwoord. Er is een uitvoeringsplan huishoudelijk afval en een gelijkaardig plan voor bedrijfsafval, waarin heel erg wordt ingezet op maatwerk. Maatwerk voor lokale besturen, omdat recycleren en selectief ophalen natuurlijk een ander issue is in een stedelijke omgeving dan in een landelijke omgeving. Je moet daar de lokale besturen de mogelijkheden geven om maatwerk te organiseren.
Maatwerk ook als het gaat over het bereiken van specifieke doelgroepen en als het als het gaat over de communicatie naar de burger. De collega bevestigt dat lokale besturen ondertussen ook een beroep kunnen doen op financiële steun van de overheid om bijvoorbeeld afvalstewards in te zetten, die gezinnen op maat kunnen begeleiden. Ze geeft me ook mee dat er volgend jaar een informatiepakket ter beschikking zal staan van nieuwkomers, precies om mensen die in onze samenleving aankomen en eraan gaan participeren, ook op een goede manier te informeren. Dat pakket is opgesteld in samenwerking met het Vlaams Agentschap Integratie en Inburgering. Ze geeft me mee dat ze op dit moment onderzoekt of er gewerkt kan worden met consumptie- of sorteerscans, vergelijkbaar met de energiescans, waardoor mensen uit kansengroepen meer begeleid en ondersteund kunnen worden bij de verwerking van afval.
Maatwerk ook als het gaat over de manieren waarop kan worden ingezameld. Daarbij wijst collega Schauvliege op het feit dat ondertussen door verschillende intercommunales gewerkt wordt met zogenaamde ‘mobiele recyclageparken’ of ‘minirecyclageparken’. Die kunnen korter bij de burger komen en laten toe dat mensen die om diverse redenen niet op een gewoon recyclagepark geraken, beter bereikt kunnen worden.
In diezelfde redenering van maatwerk zet ze ook in op ondergrondse inzamelsystemen. Bij gezinnen die weinig plaats hebben, ook weinig stockeerruimte voor afval, zou dit misschien een alternatief kunnen zijn. Ook daarvoor voorziet Vlaanderen in subsidies.
Kortom, het antwoord op uw vraag ‘hoe kun je nog meer doen?’, is: door het creëren van instrumenten en kaders waarin effectief met maatwerk en vooral door lokale besturen en intercommunales aan de slag kan worden gegaan. Minister Schauvliege gaf mij ook mee dat OVAM volgend jaar een nieuwe sorteeranalyse op huisvuil zal starten. Die analyse zal worden gespreid over vier seizoenen. Vanaf het jaar 2020 zal men aan de slag kunnen met de resultaten daarvan.
Mevrouw Wouters heeft het woord.
Minister, ik hoor dat de nodige tools in handen zijn om die specifieke doelgroepen te sensibiliseren en ervoor te zorgen dat de recyclering beter kan verlopen. Maar toch stel ik vast – de OVAM-cijfers bevestigen het – dat het nog niet voldoende is. Er is nog ruimte voor verbetering.
Minister, er zijn aanbevelingen opgenomen in het OVAM-onderzoek van 2015. In welke mate werden die al in de praktijk omgezet? Wat zult u doen om hierin de specifieke doelgroepen beter te bereiken?
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Mevrouw Wouters, onze felicitaties voor uw eerste betoog. (Applaus)
U neemt op een mooie manier de thema's over van collega Nevens, die nu gedeputeerde geworden is.
Vlaanderen moet de koppositie blijven innemen op het vlak van sorteren en recycleren. We zijn daar al jarenlang Europees kampioen in. We moeten die positie behouden en versterken. Dat kan alleen door rekening te houden met een aantal aanbevelingen die ook in het OVAM-rapport staan.
Minister Vandeurzen gaf al een aantal zaken mee, zoals meer inzetten op maatwerk. Het komende jaar zijn er zeker nog mogelijkheden wat betreft harde plastics en kurk.
Ik heb nog een boodschap voor ex-collega Nevens: de provincie West-Vlaanderen heeft een heel mooie provinciale campagne opgestart rond het inzamelen van kurk.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Minister, het is inderdaad positief nieuws dat de hoeveelheid restafval blijft dalen. We weten allemaal dat er nog te veel plastics in die hoeveelheid restafval zit en dat er nog heel wat verbetering mogelijk is op dat vlak. Mijn partij en ikzelf pleiten er al geruime tijd voor om de restplastics die momenteel nog in de restafvalzakken worden ingezameld toekomstgericht en liefst zo snel mogelijk in te zamelen in de pmd-zakken. We kijken uit naar de versnelde uitrol en hopen dat er ook wat dat betreft snel werk van zal worden gemaakt.
Minister, u weet dat er momenteel heel wat onduidelijkheden zijn over de sorteerboodschappen bij de pmd-zak. Mijn vraag aan u – die u uiteraard moet overmaken aan uw collega Schauvliege – is om bij de implementatie van die uitgebreide pmd-zak werk te maken van een communicatiestrategie.
Minister Vandeurzen heeft het woord.
Collega's, op een aantal technische zaken kan ik niet echt ingaan. Maar ik wil wel een suggestie doen. Het inventarisatierapport ‘Huishoudelijk afval’ voor 2017 is een belangrijk rapport. Ik denk dat u allemaal mee onderschrijft dat wij in Vlaanderen wat recyclage betreft absoluut aan de top staan. Dat is een heel goede zaak.
Maar uiteraard is er nog steeds marge voor verbetering. Mag ik suggereren, collega's, dat het uitkomen van het rapport de aanleiding kan zijn om daarover in de commissie met de betrokkenen van gedachten te wisselen en te bekijken op welke manier daar beleidsmatig nog concrete initiatieven voor kunnen worden genomen?
Het is een goede evolutie. Maar de vraagstellers hebben natuurlijk gelijk dat het rapport ook een aantal knelpunten weergeeft, waaronder de plastics. We moeten eens nader bekijken of er op dat vlak nog iets extra kan gebeuren.
Mijn collega is ervan overtuigd dat maatwerk hierin een belangrijke sleutel is. U zult allemaal met uw deskundigheid daarover met haar verder kunnen discussiëren.
Mevrouw Wouters heeft het woord.
Minister, bedankt. De resultaten van het jaarrapport zijn jaar na jaar lovend. Dat is zeker positief, maar we mogen niet rusten. We moeten dit verder blijven opvolgen en durven innoveren. Veertig procent van onze restafvalzak blijft nog steeds bestaan uit perfect recycleerbaar materiaal. Er is zeker nog ruimte voor verbetering. Ik zou het fijn vinden als u dat wilt meenemen naar minister Schauvliege. (Applaus bij de N-VA)
Mevrouw Wouters, proficiat voor de manier waarop u dit hebt gedaan. U doet dat veel beter dan Bart Nevens. (Gelach. Applaus bij de N-VA)
Ik hoop dat hij het verslag niet leest.
De actuele vraag is afgehandeld.