Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Bogovic heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega's, het onderwerp van artificiële intelligentie is al een aantal keren aangehaald in dit parlement. Iedereen onderschrijft het belang dat digitale vaardigheden en artificiële intelligentie zullen hebben voor onze economie. Ze zijn essentieel voor zowel onze arbeidsmarkt als onze administratie. We hebben dus mensen nodig die de discussie beheersen.
Maar wat las ik gisteren in De Tijd? De ‘efforts’ die wij als Vlaanderen nemen en doen om artificiële intelligentie te stimuleren bij onze studenten en onze medeburgers, zijn op dit moment nog vrij beperkt. Bij de ‘efforts’ die we dan wél nemen, is er een ‘overinschrijving’. Aan de KU Leuven is er een master-na-masteropleiding artificiële intelligentie, waarop 500 kandidaten ‘appliqueren’ en slechts 259 mensen inschrijven. Dat toont aan dat de vraag zeer groot is.
Minister, wat kunt u doen om onze onderwijsinstellingen aan te moedigen om digitale vaardigheden en artificiële intelligentie in het bijzonder een veel prominentere rol te laten spelen in ons opleidingsaanbod?
Minister Crevits heeft het woord.
Mijnheer Bogovic, dank u voor uw allereerste actuele vraag. (Applaus)
Wij hadden afgesproken dat u snel een actuele vraag zou stellen. (Opmerkingen)
Ja, dat is zo. Bij de opening van het jaar kwam de eerste actuele vraag van de heer De Ro. Ik dacht toen dat hij van onze nieuwe collega zou komen.
Het is een zeer interessant thema. Ik zag dat de cijfers voor de manama’s spectaculair zijn. Er zijn inderdaad bijzonder veel inschrijvingen. Het thema beroert enorm veel studenten. Mijn kabinet ontvangt veel vragen over die thema’s van studenten, zelfs uit het secundair onderwijs.
We ondernemen op drie terreinen actie. Ten eerste in het secundair onderwijs zelf. In de eindtermen zullen digitale competenties in het algemeen en dus de interesse voor artificiële intelligentie (AI) een prominentere plaats innemen. Ten tweede bij de hogeronderwijsinstellingen. Ik kan hen niet verplichten om nieuwe opleidingen te organiseren. Zij moeten aanvragen indienen.
Zo heeft de Hogeschool West-Vlaanderen (Howest) een opleiding digitale kunsten en videogames. Die opleiding boomt en is trouwens de beste ter wereld. Ze hebben daar weer een prijs voor gekregen.
Je voelt dat de hogeronderwijsinstellingen inspelen op de maatschappelijke noden. Ik verwacht de komende periode initiatieven in dat verband.
Daarnaast was er overleg, onder meer met minister Muyters, om een soort basisvak AI in te voeren. Ik vind dat een bijzonder goed idee. Als je een opleiding organiseert, trekt dat studenten aan die alleen maar daarin geïnteresseerd zijn. Zelf heb ik rechten gestudeerd. AI kan in dat domein in de toekomst een zeer prominente plaats innemen. Ik zou het zeker goed vinden om te bekijken of zo’n basisvak kan worden georganiseerd. Je moet die AI niet noodzakelijk in één vak stoppen. Je kan dat in heel veel studierichtingen toepassen. Net zoals je kan kiezen voor ondernemen als basisoptie, lijkt AI mij zoiets te worden de komende jaren. Ik zal daarover met onze hogeronderwijsinstellingen overleggen.
Voor wat betreft het secundair onderwijs is er al actie ondernomen. Op de twee andere terreinen zal er heel binnenkort actie worden ondernomen.
De heer Bogovic heeft het woord.
Minister, dank u wel. Vandaag lezen we in de krant dat het Wereld Economisch Forum (WEF) België nog lager inschat voor wat betreft competitiviteit. Dat komt vooral door de ICT-skills. De werkelijkheid gaat sneller dan het land. We kunnen de initiatieven in ons land zien, zoals het initiatief van federaal minister van Digitale Agenda De Croo met betrekking tot het Digital Belgium Skills Fund. De initiatieven die u noemt zijn zeer goed. Maar het lijkt erop dat dit mogelijk te traag is.
Wat kunt u doen om de aandacht hiervoor zeer snel te versterken? We moeten daarbij zeker kijken naar de voorbeelden die er al zijn in het buitenland. Daar hebben ze veel meer aandacht voor dit onderwerp.
Mevrouw Helsen heeft het woord.
Minister, het is inderdaad belangrijk dat we in het onderwijs veel aandacht schenken aan AI. We moeten dat doen in het hoger onderwijs, maar ook in het secundair onderwijs. Ik vraag me af hoe we dat ook kunnen doen in de lerarenopleiding. U spreekt over een extra vak, of over aandacht in het secundair onderwijs voor AI binnen alle vakken. Dan is het belangrijk dat we bekijken wat daarvan de impact is op de lerarenopleiding.
Ik wil ook nog even terugkomen op een uitspraak van rector Luc Sels van de KU Leuven. Hij zei dat het belangrijk is om in de toekomst binnen ons onderwijs ook extra aandacht te hebben voor ‘arts and design’ omdat we op de arbeidsmarkt evolueren naar een ander soort jobs, waarbij creativiteit centraal komt te staan. Ook daarvoor moeten wij in het onderwijs aandacht hebben. Op welke manier kunnen wij ons daarop voorbereiden?
De heer Cordy heeft het woord.
Volgens de technologiefederatie Agoria zouden we tegen 2020 ongeveer 7000 AI-experts nodig hebben, wat betekent dat we eigenlijk over twee jaar een groot tekort aan dergelijke profielen zullen hebben, naar schatting ongeveer 4000 mensen te kort. Dan merken we dat er bijna een numerus clausus wordt ingevoerd, dat de belangstellenden zich eigenlijk niet meer kunnen inschrijven. Dat is toch wel jammer, en ik denk dat we daarover moeten waken, dat zo’n toestand toch moet worden tegengegaan. Minister, ik hoop dus dat u het met me eens bent dat de belangstelling voor dergelijke opleidingen niet mag worden afgeremd.
U had het over de gesprekken waarover ook minister van Innovatie Muyters twee weken geleden sprak, de gesprekken die bezig zijn met de universiteiten over dat basisvak. Ik zou graag weten of er al wat meer zicht is op de stand van zaken daaromtrent.
Dank u wel, collega’s. Ik heb initiatieven op drie fronten opgelijst. Eerst en vooral, gaat het te snel, gaat het niet snel genoeg? Het is volgend jaar dat onze nieuwe eindtermen een start nemen in het secundair onderwijs. Dat start in het eerste middelbaar. Shocktherapie is dus onmogelijk. Men vindt, en dat is heel terecht, dat de digitale competenties ook bij onze jeugd nog niet sterk genoeg zijn. Dat is net waarom we met deze regering stappen voorwaarts hebben gezet om daarin verbetering te brengen. We hebben op dat vlak de juiste maatregelen genomen, denk ik, en we hopen dat die eindelijk van start gaan het komende schooljaar.
In ons hoger onderwijs is er nu, zoals ik al zei, een aanbod manama. Collega Cordy, u hebt gelijk: het is jammer dat er een selectie is. Ik zie echter dat onze instellingen altijd bijzonder creatief zijn om op zo veel mogelijk plaatsen zo veel mogelijk opleidingen te laten plaatsvinden. Ik denk dus dat dit zich zal stabiliseren. Collega Bogovic, zoals u hier zei, ik vraag me af of de instellingen hadden gedacht dat het zo’n vaart zou nemen, dat er zoveel enthousiasme en zoveel kandidaten zouden zijn om de opleiding te volgen, maar ik ben ervan overtuigd dat dit zich wel zal zetten in de komende periode.
Wat het algemene vak betreft, dat is ook iets waarover je gesprekken kunt voeren en waarover je ideeën kunt poneren, maar als dat er komt, dan kan men dat perfect in de curricula inschrijven. Ik zit niet aan het stuur wat dat betreft, maar het moet natuurlijk wel kwalitatief gebeuren en het moet multi-inzetbaar zijn. Wat ik echter niet ga doen, is nu plots een of andere campagne lanceren om je beter te scholen inzake digitale competenties. Ik denk dat we er gewoon voor moeten zorgen dat het aanbod ruim genoeg is.
Collega’s, als ik de inschrijvingen voor onze STEM-opleidingen (Science, Technology, Engineering and Mathematics) bekijk, want dan krijg je daar meteen ook een beetje een zicht op, dan zie ik dat die dit academiejaar opnieuw met 2 procent zijn gestegen, wat een uitstekende zaak is. Je ziet dus wel dat de interesse toeneemt. Ik erken dat er een achterstand is, dat we echt wel werk moeten maken van die sprong voorwaarts, maar ik ben het er niet mee eens als men de indruk geeft dat we dat niet doen. De aandacht vanuit het onderwijsveld is immers bijzonder groot. We hebben als regering ook het vertrouwen gegeven aan onze universiteiten en onze hogescholen om zelf in te staan voor het aanbod. Wij financieren en er moet een kwaliteitstoets zijn, maar ik zie dat men daar ook echt wel zeer intens aan werkt.
We mogen deze boot niet missen. Daarom ben ik zeer blij met de initiatieven, zowel inzake specialisatie als inzake brede opleidingen, die u opnoemde. De realiteit is echter dat de dag van vandaag in Nederland al volledige opleidingen worden aangeboden, bachelor en master, en ik denk dat wij dat het best ook zo snel mogelijk beginnen te doen. (Applaus bij Open Vld en CD&V)
Mijnheer Bogovic, ik vind dat u dat voor een eerste keer zeer goed hebt gedaan. Het was uw eerste vraag. Ik zag een beetje zenuwen, maar de tweede keer gaat dat veel beter.
De actuele vraag is afgehandeld.