Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over de plannen om de Limburgse Noord-Zuidverbinding als complex project te behandelen
Verslag
De heer Keulen heeft het woord.
Minister, leden van de regering, deze regering heeft afgelopen vrijdag een zeer belangrijke beslissing genomen, met name wat Limburg betreft, dat men hoe dan ook gaat voor de voltooiing van de Noord-Zuidas, een dossier waar wij al veertig jaar vragende partij voor zijn. Als de Raad van State het GRUP zou vernietigen, gaat men komen met – wat dan ingewikkeld heet – het decreet Complexe Projecten met Decretale Validatie, wat in mensentaal betekent dat op cruciale momenten het Vlaams Parlement in de plaats treedt van de Vlaamse Regering om zo procedures bij de Raad van State te voorkomen, om zo eigenlijk een dam op te werpen tegen de dictatuur van de eenling, van het individu of van de organisatie die gaan procederen bij de Raad van State puur om zaken onmogelijk te maken.
Minister, welke startdatum hebt u voor ogen om met dit decreet Complexe Projecten specifiek voor dit omleidingstracé voor de Noord-Zuidas in Limburg, voor de dag te komen?
De heer Danen heeft het woord.
Minister, collega’s, inderdaad, na bijna een halve eeuw van geknoei en het geweer van schouder veranderd te hebben af en toe, is het van belang om dit dossier opnieuw met open vizier te bekijken. Wij zijn dus blij dat de Vlaamse Regering dit dossier van de Noord-Zuidverbinding als complex dossier wil behandelen.
Ik heb begrepen dat dit soort dossiers all-in zijn of ‘all the way’ gaan. Dat wil zeggen dat én inspraak van de betrokkenen daarin vervat zit, maar ook afweging van de alternatieven. Het kan niet zijn dat een dossier complexe projecten een soort pakket is met een strik errond om het omleidingstracé daarin te verpakken en aldus door het parlement te duwen.
Wij zijn er voor om te komen tot een duurzame, menselijke en toekomstgerichte oplossing zodat de Noord-Zuidverbinding in Limburg terug vlot getrokken wordt, want niemand heeft inderdaad baat bij een gepolariseerde situatie.
Nu, ik wil duidelijk zijn: de Raad van State doet in dezen zelden uitspraken over punten of komma’s, en zeker in dit dossier gaat het over fundamentele zaken. Namelijk kunnen we een weg trekken door Europees beschermd natuurgebied of kunnen we dat niet? Dat is waar het over gaat, en dat is fundamenteel.
Minister, ik ben een beetje hoopvol, en ik hoop dat u mij daarin kunt volgen. Betekent de intentie om de Noord-Zuidverbinding in Limburg te behandelen als complex project, dat de procedure van het begin af aan wordt gevoerd, inclusief inspraak en alternatievenonderzoek zodat de tunnelvariant terug in het vizier komt?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Voorzitter, collega’s, de Vlaamse Regering heeft vrijdag inderdaad gesproken over de mogelijke alternatieven als de Raad van State zou beslissen dat er een vernietiging komt. Het gaat effectief over een alternatief. Dat wil zeggen dat de Vlaamse Regering vast overtuigd is om de procedure voort te zetten bij de Raad van State, maar ondertussen al werkt aan een alternatief, zodat we klaarstaan om snel over te gaan tot een complex project.
Waarom heeft de Vlaamse Regering gekozen voor die complexe projecten? Dat was eigenlijk een resultaat van de commissie-Berx-Sauwens, die heeft nagedacht over de versnelling van complexe procedures. Het voordeel is dat men dan de planning en de vergunning samen kan laten lopen. Het is effectief zo, mijnheer Danen, dat dit een alternatievenonderzoek inhoudt, en dat alle actoren, alle instanties van de gemeente tot de provincie, alle overheidsinstanties in Vlaanderen, én alle maatschappelijke actoren daarin betrokken worden. Het is een 360 gradenafweging, waarna een voorkeursbesluit definitief wordt vastgelegd. Dat is eigen aan de procedure complexe projecten zoals die hier in het parlement is goedgekeurd.
Collega Keulen, het is de bedoeling van deze Vlaamse Regering om snel vooruit te gaan. Wij doen nu al alle voorbereidingen om heel snel van start te kunnen gaan. Bedoeling is dat dit een alternatief is en dat intussen ook de procedure voor de Raad van State wordt voortgezet. Bedoeling is om de opstart van het complex project snel te kunnen doen. We zullen de voorbereidingen treffen. Het aanvoelen in de Vlaamse Regering is nu om dat pas definitief van start te laten gaan op het moment dat er een uitspraak is van de Raad van State omdat je natuurlijk ook wel consequent moet zijn. Als je aan de ene kant de verdediging opneemt, kun je aan de andere kant moeilijk definitief een startbeslissing nemen over een complex project. De voorbereiding start dan wel, maar heeft als bedoeling een back-up of een alternatief te zijn voor als de Raad van State zou beslissen dat er een vernietiging komt.
Minister, ik dank u voor dit heel concreet antwoord. Intussen zal het omleidingstracé om de Noord-Zuidverbinding te voltooien, ook natuurgebieden doorkruisen. Er zijn Vogelrichtlijngebieden; er is de Habitatrichtlijn. Men zal een afwijking moeten vragen aan Europa. Gaat u tezelfdertijd met de voorbereiding van het decreet Complexe Projecten, specifiek voor de Noord-Zuidverbinding in Limburg, de vraag voor afwijking aan Europa stellen?
Minister, ik dank u voor het antwoord. U stelt me voor een deel gerust omdat de sociale partners – maar u bent natuurlijk niet verantwoordelijk voor hun uitspraken – heel erg pleiten om de omleidingsweg er per se door te duwen en blijkbaar helemaal niet overtuigd zijn van het feit dat alles moet worden onderzocht. Ik ben blij uit uw mond te horen dat alles opnieuw op tafel moet komen.
Een tweede bezorgdheid is de volgende. Is het inderdaad de bedoeling om dit project onder te brengen bij de complexe projecten om de Raad van State definitief in dit soort dossiers buitenspel te zetten?
Mevrouw Jans heeft het woord.
Minister, wij zijn zeer tevreden om te horen dat u intussen naar een oplossing hebt gezocht voor het geval het negatieve advies van de auditeur van de Raad van State toch bewaarheid zal worden met een definitieve vernietiging. Wij zijn blij dat u een goede juridische oplossing gezocht hebt die een snelle doorstart kan betekenen. Minister, kunt u met dit decreet Complexe Projecten echt garanderen dat er een juridisch sluitende oplossing is die conform is met de Europese natuurregels om de Noord-Zuidverbinding te realiseren?
De heer Ceyssens heeft het woord.
Mijnheer Danen, ik ben het volledig met u oneens als u een beetje de sfeer probeert te creëren dat men hier tegen heug en meug een project probeert door te duwen. Men heeft destijds een beslissing genomen voor de omleiding na het opmaken van een plan-MER, na een maatschappelijke kosten-batenanalyse, in overleg met de sociale partners en over de voltallige meerderheid heen. Ik zal u eens zeggen waarover de gemiddelde Limburger u op straat aanspreekt. Hoe is het mogelijk dat zo’n dossier waar de volledige politiek achter staat, door enkele mensen kan worden tegengehouden? Daar stellen de mensen zich vragen over.
Collega’s, ik denk dat het goed is dat we vorige legislatuur hier het decreet Complexe Projecten hebben goedgekeurd. Ik had alleen, toen we het goedkeurden, niet gedacht dat we het ook nog moesten gebruiken voor de Noord-Zuidverbinding. Ik vind het jammer. Dit gaat ons tijd kost.
Minister, dit gaat nog enige tijd duren. Zult u intussen met uw collega grondig nadenken over bijkomende maatregelen op het huidige tracé, want men kan Noord-Limburg niet langer blijven gijzelen? (Applaus bij CD&V)
De heer Beenders heeft het woord.
Ministers, onze fractie staat voor driehonderd procent achter het project dat u wilt realiseren. Wij willen de Noord-Zuidverbinding liever vandaag dan morgen. Als wij u kunnen helpen, zelfs vanuit de oppositie, zullen wij dat doen. Maar wij zien inderdaad dat het allemaal wat langer duurt. Ik merk ook vanuit het lokale bestuur dat er de afgelopen weken met de communicatie die er is gevoerd, wat onduidelijkheid is gekomen. Ook inwoners weten niet goed meer wat er aan de hand is.
Ik zou de oproep willen doen om ook nu al, in deze fase, terug contact op te nemen met het bestuur van Houthalen-Helchteren en uit te leggen wat er precies gaande is, zodat ook zij aan hun inwoners de juiste informatie kunnen geven. Het mag niet zo zijn dat er met deze nieuwe procedure meer verwarring en meer onduidelijkheid komt. Er moet maximaal rust zijn en hopelijk extra investeringen om die tijdelijke maatregelen die nodig zijn op die Noord-Zuid te versterken. U hebt hierin onze steun, maar neem alstublieft contact op met het lokale bestuur voor de juiste uitleg.
Collega’s, laat mij duidelijk zijn. De bedoeling van de Vlaamse Regering is natuurlijk om dit snel te kunnen laten doorstarten als mocht blijken dat de Raad van State definitief tot vernietiging overgaat. Wij doen de toepassing van het decreet Complexe Projecten zoals dat ook hier in het parlement is goedgekeurd. Het voordeel daarvan is dat je in een heel vroege fase alle betrokken actoren, maar ook alle alternatieven, kunt afwegen en dat er dan goed en weloverwogen kan worden overgegaan tot dat voorkeursbesluit.
Mijnheer Keulen, uiteraard is het de bedoeling om alle stappen die we al kunnen zetten om zo veel mogelijk tijdswinst te realiseren, inderdaad al te zetten. We lijsten op dit moment op welke stappen we nu al kunnen zetten. Als we al richting Europa kunnen gaan voor die afwijkingen, zullen we dat zeker doen. We moeten natuurlijk wel zien dat we alle stappen goed achter elkaar zetten en er inderdaad voor zorgen dat we het decreet op die manier juist toepassen.
Collega’s, u zegt dat er wat verwarring ontstaat. Er is vorige week een communicatie vertrokken. Maar dit dossier over complexe projecten houdt in dat iedereen heel nauw wordt betrokken bij het vervolg van de procedure en elke stap die wordt gezet. Uiteraard zal er daarover heel ruim worden gecommuniceerd met de lokale besturen die daarin rechtstreeks betrokken zijn.
Collega’s, ik wil nog eens herhalen dat dit een alternatief is dat de Vlaamse Regering wil uitwerken om tot een snelle realisatie te kunnen komen van de Noord-Zuid in Limburg.
Minister, het is belangrijk dat u onthoudt dat we in Limburg de dictatuur van de eenling beu zijn: het individu, de organisatie, de Limburgse Milieukoepel, die een noodzakelijk project al veertig jaar tegenhouden.
In afwachting van de uitvoering zijn de leefbaarheidsprojecten, de verkeersmaatregelen om de doorstroming en de verkeersveiligheid te verbeteren, belangrijk. We denken aan het hamburgerkruispunt en aan de aantakking van de industriezone Centrum-Zuid aan de E314.
Ik heb daarbij wel een belangrijke bedenking. We moeten opletten dat met de tunnels niet het beeld ontstaat dat dit een alibi is om finaal de omleidingsweg niet aan te leggen. Het is een en-enverhaal: én leefbaarheidsmaatregelen én verkeersmaatregelen aan de ene kant, maar ook de omleidingsweg aan de andere kant. Daarover mag geen enkel misverstand bestaan. (Applaus bij Open Vld en CD&V)
Ik ben begonnen met te zeggen dat ik het interessant vond dat er opnieuw perspectief komt voor een dossier dat al meer dan veertig jaar vastzit. Het zijn niet de groenen die veertig jaar dwars hebben gelegen. Het zijn de grote partijen – de traditionele partijen, inclusief de N-VA de laatste jaren – die al meer dan veertig jaar aan het werk zijn om hiervoor een oplossing te vinden en die geen oplossing vinden. En hoe komt dat? Wat is de reden? Niet wegens punten en komma’s bij de Raad van State, maar vooral omdat er wordt ingegaan tegen fundamentele rechtsregels die de Europese natuur moeten beschermen. Het is de Europese natuur, die Vlaanderen zelf heeft aangemeld bij Europa. En nu zeggen ze: ‘Oeps, we kunnen er niet door.’ Dat is de reden waarom het niet lukt.
Maar ik wil positief eindigen. Ik wil voorstellen om een intendant aan te stellen, een beetje zoals bij Oosterweel is gebeurd. Ik heb begrepen dat daar ook niet alles koek en ei is. Maar ik heb wel begrepen dat men in staat is geweest om de tegenstanders of de mensen die de zaak hebben gepolariseerd, bij elkaar te brengen. Hopelijk kunnen we ook in Limburg tot een gedragen oplossing komen. (Applaus bij Groen)
De actuele vragen zijn afgehandeld.