Commissie voor Economie, Economisch Overheidsinstrumentarium, Innovatie, Wetenschapsbeleid, Werk en Sociale Economie
Vergadering van 07/11/2013
De voorzitter : De heer Yüksel heeft het woord.
De heer Veli Yüksel : Voorzitter, minister-president, collegas, dit is het zoveelste debat over Volvo Gent, maar daarom niet onbelangrijk.
Minister-president, net voor het herfstreces, op 25 oktober, had u een ontmoeting met Li Shufu, CEO van Geely, het Chinese moederbedrijf van Volvo. Het was sinds 2010 het tweede bezoek van Li Shufu aan ons land en aan de fabriek. We mogen ervan uitgaan dat er tijdens die belangrijke ontmoeting is gesproken over een aantal belangrijke punten zoals de ontwikkeling van nieuwe productiecapaciteit in China en de gevolgen daarvan voor de productie bij Volvo Cars Gent. Er is ook gesproken over de toekenning van nieuwe modellen.
In Gent worden drie modellen gemaakt: de V40, de S60 en de XC60. Voor die laatste twee is het de vraag of de opvolgers van die modellen ook in Gent zullen kunnen worden gemaakt. Voor de V40 is al beslist, ten voordele van Volvo Gent. Er werd ook gesproken over de hoge loonlasten in België en de vraag van Volvo om te kunnen genieten van een verlaging van die lasten en over het competitiviteitspact en de inspanningen die de Vlaamse Regering zal doen om de concurrentiekracht van onze bedrijven te vergroten. Dat was ook een van de punten die gisteren op het Overlegcomité zouden zijn besproken en waarvan we de uitkomst intussen kennen.
Minister, wat werd tijdens het overleg met Li Shufu over de hierboven aangehaalde punten gezegd? Welke engagementen heeft Geely uitgesproken aangaande de Gentse Volvofabriek en meer bepaald met betrekking tot de modellen die in Gent zouden worden gemaakt? Welke beloften heeft de Vlaamse Regering gedaan ten aanzien van Geely om het bedrijf te overtuigen om blijvend te investeren in de Gentse fabriek?
De voorzitter : De heer Deckmyn heeft het woord.
De heer Johan Deckmyn : Voorzitter, minister-president, collegas, ik heb in het verleden zowel in de commissie als in de plenaire vergadering regelmatig mijn bezorgdheid geuit over Volvo Gent. Uit wat we in de media hebben kunnen vernemen over het bezoek van de CEO van Geely in Gent, meen ik toch te kunnen begrijpen dat Volvo Gent zich voorlopig geen zorgen hoeft te maken, maar dat het Chinese moederbedrijf geen concrete garanties kan of wil geven voor de verdere productie in Volvo Gent op langere termijn.
Minister-president, heb ik dat wel degelijk goed begrepen? Gezien de stijgende productiecapaciteit in China, gezien de krimpende Europese markt, gezien de groei van de Aziatische en Amerikaanse markt en de moeilijkere exportpositie van ons land, blijf ik me toch zorgen maken over de toekomst van Volvo Gent. Ik wil zeker geen doemdenker zijn. Ik ben alvast blij dat we ons op korte termijn al geen zorgen moeten maken, maar toch zou ik u feedback willen vragen over het voorbije bezoek en de concrete resultaten die uit dit bezoek zijn voortgevloeid. Ik zou u ook willen vragen om alert te blijven en dit dossier met veel zorg te blijven opvolgen, maar daar durf ik niet aan te twijfelen.
De voorzitter : De heer Van Malderen heeft het woord.
De heer Bart Van Malderen : Voorzitter, minister-president, collegas, ik wil me aansluiten bij deze vraag, kwestie van het klassieke trio van vraagstellers over Volvo Gent te vervolledigen.
Minister-president, na afloop hebt u aan uw kabinet gezegd dat u geen slecht gevoel had bij het gesprek. Op zich is dat geruststellend nieuws. Mijnheer Deckmyn, het tegendeel van uw analyse zou mij ongelooflijk verbazen, namelijk dat gelijk welke CEO van gelijk welke multinational tegen gelijk welke vestiging in een stenen tafel gebeiteld zou bevestigen dat er op de heel lange termijn engagementen in een bepaalde fabriek zouden worden genomen. Zeker in de automobielindustrie, maar ook in de industrie in het algemeen, is elke stap voorwaarts er een die zal moeten worden bevochten en zal moeten worden bewaakt. Het is een Chinees spreekwoord dat een reis van duizend kilometer met één stap voorwaarts begint.
Minister-president, ik had graag uw duiding gehoord bij de uitspraak dat u geen slecht gevoel had bij het gesprek.
De voorzitter : De heer Deckmyn heeft het woord.
De heer Johan Deckmyn : De opmerking van de heer Van Malderen is uiteraard terecht. Een bedrijf kan op langere termijn heel moeilijk garanties geven. Vandaar dat ik mijn vraagstelling kan of wil heb gebruikt, maar de nadruk ligt natuurlijk op kan.
De voorzitter : Minister-president Peeters heeft het woord.
Minister-president Kris Peeters : Voorzitter, collegas, een bezoek van de voorzitter van de Geely-groep, aandeelhouder van Volvo Cars, is een heel belangrijk bezoek omdat dan de relaties worden versterkt. Ook in het bedrijfsleven zijn persoonlijke relaties van zeer groot belang. Zeker wanneer men te maken heeft met mensen uit China, is het belangrijk om op gezette tijdstippen zon contact te hebben. Dat Li Shufu zich vrijmaakt om naast het bezoek aan de fabriek in Gent, met heel zijn staf naar Brussel te komen, is op zich al een positief signaal.
Het onderhoud is in grote vriendschappelijkheid verlopen. Op zich wil dat natuurlijk niets zeggen want op een bepaald moment zijn de rendabiliteit en de cijfers doorslaggevend, maar het is toch niet onbelangrijk om op die manier met Li Shufu en het managementcomité van Volvo om te gaan. Ook Volvo Zweden was aanwezig. Ik heb nog eens kunnen aanvoelen dat het wordt geapprecieerd wat wij gedaan hebben de waarborg van meer dan 290 miljoen euro toen Volvo het moeilijk had. De heer Li Shufu vroeg me ook hoe het nu was met mijn rolstoel. De vorige keer dat hij hier was, heeft hij me in mijn rolstoel geduwd. Het toont aan hoe de sfeer was: een zeer open en zeer goede sfeer.
De werknemers van Volvo Gent en wij hier kijken uit naar zon bezoek. Het minste dat er in de ene of de andere richting wordt geduid, heeft belang. Li Shufu heeft duidelijk aangegeven dat Volvo Cars Gent een strategisch belangrijke site is voor de productie van autos voor de Europese markt, en hij herhaalde dat zijn investering in Volvo Cars voor de lange termijn geldt en dat hij zijn investering op een duurzame manier wil beheren. De strategie van Volvo Cars Gent is om the plant of choice te zijn om nieuwe modellen aan te trekken en Li Shufu ondersteunt dit. Men heeft een programma met kostenreducties om de fabriek in Gent tot state of the art te maken en daardoor ook de grote modellen, naast de kleine modellen, te kunnen aantrekken. Dit plan is in de eerste plaats een intern plan voor de optimalisatie en verdere innovatie van de arbeidsorganisatie in de assemblagefabriek. Men rekent er bijvoorbeeld wel op dat de loonkost zal dalen, maar u weet dat de maatregelen die de Federale Regering recent heeft genomen, niet onmiddellijk voordelig zijn voor Volvo Gent.
Hij wees tevens op de mogelijkheden tot synergie. Hij wil niet vechten op een automarkt met lage prijzen, maar wel met troeven als kwaliteit, technologie, merkversterking, klantenservice en een sterke bedrijfscultuur.
Li Shufu is voorzitter van de raad van bestuur, en praktische zaken bijvoorbeeld op welk platform de grote wagens zullen worden ontwikkeld verwijst hij door naar het management. In zulke gesprekken is het niet evident en niet gebruikelijk om zware engagementen te krijgen. Hij spreekt over de strategie en hij ondersteunt dat, maar de praktische vragen zijn voor het managementcomité. Het managementcomité heeft wel geen vragen beantwoord, maar heeft de voorzitter laten spreken.
Volvo Cars Gent blijft een logische kandidaat om de toekomstige modellen, op basis van een nieuw platform, te assembleren. Het gaat dan om de toekomstige opvolgers van zowel de grote S60 en XC60 als de kleine V40 en V40 Cross Country-modellen. Deze beslissingen zijn dus nog niet genomen. Ondertussen blijft Volvo investeren in het moderniseren van het gamma ook van die modellen die Gent nu bouwt en van de productie-infrastructuur. De laatste vijf jaar investeerde Volvo 234 miljoen euro in Gent. Vorig jaar werd begonnen met het vernieuwen van de spuitinfrastructuur, een project van 50 miljoen euro dat loopt tot 2017. Het is belangrijk om na te gaan of een groep en een management nog investeert in een fabriek. Men investeert geen 50 miljoen euro in een spuitinfrastructuur als men geen langere termijn voor ogen heeft. Dat men investeert in de fabriek is op zich een positieve zaak, maar geen garantie, laat staan een bikkelharde garantie. Dat kan niemand geven. Zelfs bij de overheid is dit nog zeer uitzonderlijk het geval, laat staan in de politiek.
Op korte termijn ondersteunt de Vlaamse Regering het productiviteitsprogramma dat men in de fabriek in Gent aan het implementeren is. De Vlaamse Regering geeft 2 miljoen euro voor opleidingssteun aan Volvo Cars Gent. De onderneming investeert hierbij tot 2015 ruim 19 miljoen euro in de opleiding van zijn werknemers. Dat is ook weer een positief teken. Dit opleidingsprogramma moet de implementatie van de vernieuwingen aan de arbeidsorganisatie in de Gentse fabriek ten goede komen. Aan deze steun is de voorwaarde van het behoud van werkgelegenheid gekoppeld.
Verder is er het dossier van de optimalisatie van in- en outbound-activiteiten door heraanleg van de omgevingsinfrastructuur aan de Kennedylaan. Dit werd trouwens door Li Shufu eveneens als een positieve ontwikkeling in het dossier erkend. Toen we in Zweden waren, heeft men het aangekaart. Het was al vrij laat, maar het was nog mogelijk om een weg onder het ovale plein te leggen. Het loopt prima met de haven, de stad Gent en de diensten van minister Crevits.
Tevens is er de beslissing van de Vlaamse Regering om de komende drie jaar bestaande onroerende voorheffing op materiaal en outillage extra te verminderen bij nieuwe en al van voorheffing vrijgestelde investeringen. Als er dus nieuwe outillage wordt afgeschaft, komt er ook een gedeeltelijke vrijstelling op de bestaande onroerende voorheffing. Deze beslissing is toegelicht en positief onthaald.
Ik heb gesproken over de internationale competitiviteit. Er is gezegd dat de kloof tussen totale loonkost en nettoloon in België veel te hoog is. De voorzitter is goed geïnformeerd, want hij maakte melding van het automatische indexatiesysteem. Dit is een bijkomende reden om tot het einde te proberen om een concurrentiepact uit de brand te slepen, ook al is de hoop bij sommigen al wat gaan tanen. Door zon dossier zal ik samen met jullie, hoop ik tot de laatste centimeter blijven proberen iets uit de brand te slepen. Ze hadden al begrepen dat we ermee bezig zijn.
We hebben ook duidelijk gemaakt dat er een nieuw strategisch onderzoekscentrum (SOC) in de maak is en dat is beslist in het kader van het Strategisch Actieplan voor Limburg in het Kwadraat (SALK). Vanaf 2014 zal het SOC een thuis zijn voor bedrijven, onderzoekscentra, universiteiten. Ook voor Volvo Gent zal er veel uit te halen zijn.
Ten slotte heb ik voorstellen geformuleerd om eveneens activiteiten inzake research and development (R&D) voor Volvo Cars Gent op te zetten in Vlaanderen, naast het bestaande R&D Center in Zweden. Zoals een luchtschip door vele koorden aan de grond wordt gehouden, proberen we ook een multinational met vele koorden hier te houden. Ik denk dat dat de nieuwe benadering is. Er bestaat een Geely Academy in China, een privé-academie. Waarom zouden we niet samenwerken met het Zweedse centrum om samen iets te doen binnen het Framework Programme van de Europese Commissie, waardoor wij ook hier R&D zouden kunnen doen, samen met Zweden? In het kader van de Geely Academy kan hier een leerstoel worden ontwikkeld. De voorzitter van de raad van bestuur vond dat een heel goed idee, maar het is aan het management om het verder te concretiseren. Die uitwisseling zou gebeuren om nog een extra koord te hebben om het luchtschip hier te houden.
Dit is het belangrijkste dat aan bod is gekomen, met een goed gevoel na de vergadering. Ik hoop dat ik het goed heb kunnen overbrengen, met de nodige realiteitszin, maar altijd met de alertheid die wij in vele dossiers hebben en zeker ook in dit dossier.
De voorzitter : De heer Yüksel heeft het woord.
De heer Veli Yüksel : Minister-president, ik dank u voor uw antwoord. Uit uw antwoord blijkt dat er een goede verstandhouding is met de eigenaar van Volvo.
U hebt ook uitgelegd waarom er geen zware engagementen kunnen worden aangegaan en dat dat ook niet de bedoeling was. U hebt op Radio 1 gezegd dat u nog eens begrepen hebt dat men op lange termijn de Volvofabriek in Gent wil houden. Dat is de belangrijkste conclusie.
U haalt ook de eigen investeringen 235 miljoen euro, 19 miljoen euro van Volvo aan als een positief teken. Daartegenover staan ook de inspanningen van de Vlaamse overheid, 2 miljoen euro aan opleidingssteun, op voorwaarde dat de werkgelegenheid behouden blijft. Kunt u dat concreet maken? Krijgen ze de steun niet als ze mensen ontslaan? Moet ik dat zo begrijpen?
Ik las in de pers over een samenwerking tussen de Geely Academy en de universiteit van Gent, wat een goede zaak zou zijn. Ook een Vlaamse R&D die samenwerkt met de Zweedse om samen een Europese R&D uit te bouwen, is een goede zaak.
Ik heb in de pers gelezen dat Li Shufu zijn beklag heeft gedaan bij u en in Gent over het feit dat u niet met een Volvo rijdt en dat andere gezagsdragers niet met een Volvo rijden. U hebt gezegd dat u dat bij een volgend bezoek goed zou maken. Minister-president, ik zou u willen vragen wanneer u zich een Volvo gaat aanschaffen. U bent minister-president en leider van de regeringsploeg. De ministers hebben een voorbeeldfunctie en zouden zich een Volvo kunnen aanschaffen. Ik ben dan natuurlijk heel chauvinistisch en Volvo is niet de enige autobouwer. Er is ook Audi. Misschien moeten we het wagenpark van de Vlaamse overheid eens onder de loep nemen. Ik heb eens een lijst gemaakt van de merken van de autos van de ministers en de kabinetten: BMW, Mercedes, Peugeot, zelfs Saab, Toyota. Minister-president, de vraag is wanneer u zich een Volvo gaat aanschaffen. Zou u voor de hele regering en bij uitbreiding voor de Vlaamse administratie overwegen om autos die in Vlaanderen worden gemaakt, te promoten, aan te schaffen en op die manier een bijdrage te leveren aan de Vlaamse economie?
De voorzitter : Minister-president Peeters heeft het woord.
Minister-president Kris Peeters : Er is melding gemaakt van die wagens omdat de vicepresident en de voorzitter van de raad van bestuur van Volvo een beetje teleurgesteld waren dat de limousines waarmee beide heren zijn afgehaald en rondgereden, Mercedessen waren. Die limousines zijn ter beschikking gesteld door de federale instanties. Li Shufu en de vicepresident hadden natuurlijk gehoopt ontvangen te worden in hun eigen auto. Ook de mensen van Volvo waren wat verrast door die toch niet mis te verstane boodschap: als hier nog een Chinese delegatie komt en die wordt rondgereden, zou het misschien wijs zijn om dat met Volvos te doen. Ik heb onmiddellijk zo kent u mij de koe bij de horens gevat. Ik heb aan Volvo gevraagd of het mogelijk is om Volvo-limousines ter beschikking te stellen of te verhuren. De mensen van Volvo zouden nagaan of het mogelijk was om een viertal wagens ter beschikking te hebben zodat wij daar kunnen op rekenen.
Ik heb aan de voorzitter van de raad van bestuur niet gezegd dat ik enkele dagen voordien in Angola was en dat de hele colonne van hoge gasten in Volvos werden rondgereden. Dat had hij waarschijnlijk nog minder geapprecieerd en hij zou zich nog met meer nadruk hebben afgevraagd waarom dat hier niet kan, waar die wagens ook worden geproduceerd. Het is een terechte gevoeligheid waar we meer aandacht voor moeten hebben. Ik heb ook gezegd dat mijn echtgenote met een Volvo rondrijdt. Ook de werknemers van Volvo zelf hebben mij eens gevraagd waarom ik niet met een Volvo rijd. Het ligt dus ook gevoelig bij de werknemers.
Aan de andere kant moeten we natuurlijk ook efficiënt omspringen met de middelen. Er zijn ook andere elementen die in rekening moeten worden gebracht: de kostprijs, de leasingwaarde enzovoort. Die afweging moet telkens worden gemaakt, maar de awareness moet er zeker zijn. Niet alleen voor de voorzitter, maar ook voor de werknemers is dit een gevoeligheid. Doordat er een aantal autofabrieken zijn gesloten, wordt het aanbod beperkter en de keuze makkelijker. Je kunt maar met één auto tegelijk rijden. Als je voor een Volvo kiest, zouden die van Audi kunnen vragen waarom je niet met een Audi rijdt. Met fietsen heb je dat soms ook.
Het academische is een nieuw element dat we hebben aangebracht, waar men gevoelig voor was en waar men vrij positief op heeft gereageerd. Er is een mogelijkheid dat de Geely Academy een leerstoel aan de universiteit van Gent zou openen. En we zouden samen met Zweden een Europees project kunnen indienen. Voor Europa is het belangrijk dat twee lidstaten betrokken zijn. Op die manier zouden we extra ondersteuning en aandacht van Europa krijgen. Het is indrukwekkend wat er in het Zweedse researchcentrum gebeurt. Ik ben er geweest.
De heer Veli Yüksel : Wanneer schaft u zich nu een Volvo aan?
Minister-president Kris Peeters : Bij Peeters III zal dat zeker gebeuren.
De heer Veli Yüksel : Minister-president, ik ben blij met het antwoord, zeker voor wat R&D en de uitwisseling tussen Geely Academy en de universiteit van Gent betreft.
De gevoeligheid voor het merk zowel bij Geely als bij de werknemers is inderdaad een aandachtspunt. Ik begrijp het efficiënt omspringen met overheidsmiddelen, maar ik pleit er toch voor dat u de mogelijke aankoop van autos die hier worden gemaakt, eens zou laten onderzoeken. Als het even goedkoop of goedkoper blijkt, kunnen we het wagenpark van de overheid en de ministers misschien aanpassen en de autos die hier worden gemaakt, preferentieel behandelen.
De voorzitter : De vraag om uitleg is afgehandeld.