Commissie voor Algemeen Beleid, Financiƫn en Begroting
Vergadering van 18/01/2011
Vraag om uitleg van mevrouw Else De Wachter tot de heer Kris Peeters, minister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Economie, Buitenlands Beleid, Landbouw en Plattelandsbeleid, over de Nationale Plantentuin van Meise
- 651 (2010-2011)
De voorzitter : Hier worden al tien jaar lang vragen gesteld over de overdracht van de plantentuin van Meise. Het is een verjaardag. De plantentuin zit in elk geval in de nota-Vande Lanotte over de staatshervorming.
Mevrouw De Wachter heeft het woord.
Mevrouw Else De Wachter : Dit dossier hangt inderdaad al tien jaar tussen de Vlaamse en de Federale Regering. Ik zou liever hebben dat we die verjaardag niet moeten vieren.
Vlak voor de kerstvakantie hoorden we opnieuw verontrustende berichten vanuit de plantentuin zelf. De hele geschiedenis is hier al vaak genoeg gebracht. Minister-president, ik weet dat de Vlaamse Regering in de voorbije jaren al veel instandhoudingswerken heeft laten uitvoeren. De plantentuin heeft een heel belangrijke functie, niet alleen bij ons maar ook internationaal.
Blijkbaar zijn er nu vooral problemen met de kweekkassen en het herbariumgebouw. Het personeel is verontrust over de stand van zaken. Zowel vorig jaar als nu hebben we een vrij strenge winter. We vrezen opnieuw voor een lange koude winter. Er zijn echt structurele maatregelen noodzakelijk. Dat gebeurt niet zolang de overdracht niet gebeurt. De energiefactuur blijft maar stijgen en dat kan op termijn een financiële strop worden.
Minister-president, kunnen er bijkomende middelen vrijgemaakt worden om de waardevolle plantencollecties te beschermen? Het personeel vraagt vooral aandacht voor de kweekkassen en het herbariumgebouw. Hoe zit het met de overheveling? We zijn tien jaar verder, we hebben dit al vaak aangekaart. Hoe zit het met dit dossier?
De voorzitter : De heer Van Hauthem heeft het woord.
De heer Joris Van Hauthem : U kent de uitdrukking: een mens zou zijn geduld verliezen, maar op de duur zou men het nog terugvinden ook. Mevrouw De Wachter heeft gelijk, het sleept nu al tien jaar aan. Voorzitter, u zegt dat de overdracht in de nota-Vande Lanotte staat. Dat klopt, maar diezelfde Vande Lanotte heeft in 2001 in de Senaat als minister van Institutionele Aangelegenheden notas voorgelegd in het kader van het Lambertmontakkoord, onder meer over de overdracht van de plantentuin.
Dit is echt onverklaarbaar. U moet maar eens proberen om dit in het buitenland uit te leggen. Na twee zinnen kunnen de mensen al niet meer volgen. Dit is een prima voorbeeld van de absurde institutionele situatie waarin we verkeren. Hier zijn inderdaad al talloze vragen over gesteld, mevrouw De Wachter, onder meer door mijn goede vriend Luk Van Nieuwenhuysen, en ook door de voorzitter van deze commissie toen hij nog in de oppositie zat. Er zit blijkbaar geen schot in de zaak.
Ik herinner mij, minister-president, dat mevrouw Moerman, toen ze nog minister was, al een bepaalde financiering had geregeld. Die zou nadien worden verrekend in de zogezegde eindregeling. Als ik me niet vergis anders moet u het mij zeggen wou de Vlaamse Regering toen de nodige investeringen doen opdat een bepaalde collectie niet zou verdwijnen. Dat zou wel worden ingebracht in de eindregeling. Ik sluit me aan bij de vragen van mevrouw De Wachter. Hoe zit het met dat dossier? Het blijft pijnlijk dat we tien jaar lang op alle mogelijke tijdstippen en vanuit alle partijen vragen moeten blijven stellen.
De voorzitter : Minister-president Peeters heeft het woord.
Minister-president Kris Peeters : Ik kan alleen maar bijtreden dat dit een pijnlijke verjaardag is voor ieder van ons. U hebt de nota-Vande Lanotte goed gelezen. Het wordt het akkoord-Demotte-Peeters genoemd. We hebben in het verleden met steun van deze commissie hard aan gewerkt om alle vragen uit te klaren. Daar is een akkoord over gesloten, maar dat is dode letter gebleven. Ik kan dat alleen maar samen met u sterk betreuren.
We hebben 2,5 miljoen euro geïnvesteerd in de vernieuwing en isolatie van vijf serres. Er werden ook twee nieuwe stookketels geplaatst om te voorkomen dat alles kapot zou vriezen. In dat verband kan ik u toch een beetje goed nieuws melden: een van deze ketels vertoonde wat problemen, maar is sinds een aantal weken opnieuw operationeel. Ze zullen deze winter ongetwijfeld goede diensten bewijzen.
Zolang de overdracht niet wordt uitgevoerd, blijft de plantentuin een federale wetenschappelijke instelling. Zolang de overdracht niet effectief wordt gerealiseerd en de Vlaamse overheid dus geen eigenaar is blijven de federale minister voor Wetenschapsbeleid en de federale Regie der Gebouwen verantwoordelijk voor de noodzakelijke investeringen en instandhoudingswerken.
Wij hebben geld op tafel gelegd, we hebben een akkoord afgesloten. Ik ben niet van plan om nog eens geld bij te leggen. De verantwoordelijkheid ligt nu bij de federale overheid. We hebben die kweekkassen en ketels toen laten vervangen met het vooruitzicht dat we snel tot een akkoord zouden komen. Ik zou willen dat men het akkoord nu snel gaat honoreren. Daar is niet eens een staatshervorming voor nodig. Als men morgen het licht op groen zet, komt dat in orde, maar voorlopig maken we geen middelen vrij. De federale ministers moeten nu initiatief nemen, mocht er gevaar bestaan voor blijvende schade.
Meer kan ik u op dit moment spijtig genoeg niet vertellen. Ik kan alleen maar onderstrepen dat mijn voorgangers zich net als ik hebben ingezet in dit dossier. Al die inspanningen hebben spijtig genoeg niet tot een overdracht geleid. Naar aanleiding van uw vraag zal ik aan de federale collegas nog eens uitdrukkelijk laten weten dat zij de verantwoordelijkheid dragen zolang er geen overdracht is.
De voorzitter : Mevrouw De Wachter heeft het woord.
Mevrouw Else De Wachter: Minister-president, ik dank u voor uw antwoord. Ik had zon soort antwoord verwacht.
Het is inderdaad een schrijnend dossier. Het is spijtig voor heel de regio en zelfs internationaal. Het is spijtig dat het zo gelopen is en dat het blijkbaar nog een tijd zo zal blijven.
Ik wou u vragen om uw federale collegas nog eens aan te porren, maar u hebt dat zelf al aangekondigd. De verbeteringswerken zijn dringend nodig om het patrimonium in stand te kunnen houden.
De voorzitter : De heer Van Hauthem heeft het woord.
De heer Joris Van Hauthem : Voorzitter, minister-president, het wordt hallucinant. U sluit een akkoord af. U hebt zich ingespannen om het akkoord onderdeel van het Lambertmontakkoord uitvoering te geven. De Vlaamse Regering heeft zelf eenzijdig al geïnvesteerd in de plantentuin voor 2,5 miljoen euro. Maar nu legt u de bal in het kamp van de Federale Regering. U hebt geen middelen meer opzijgezet. U doet momenteel niets voor de plantentuin, ook al zijn er misschien dringende ingrepen nodig. De Federale Regering moet het maar oplossen.
U hebt natuurlijk principieel gelijk. Maar als u niets gaat doen, hebt u dan uw federale collega al op de hoogte gebracht van dat standpunt? Hebt u hem aangemaand om toch iets te doen? Wij zullen dat in het federale parlement ook wel vragen, maar er moet iets gebeuren. De tuin mag niet verkommeren. Hebt u uw federale collega gezegd dat dit nu zijn dossier is? Hebt u hem gewezen op de huidige mankementen en dringende investeringen? U stelt zelf vast dat uw akkoord met Demotte dode letter gebleven is. Dat is jammer voor de plantentuin zelf en voor de hele situatie. Dat is in feite het belangrijkste. Hebt u al gezegd dat hij de kosten op zich moet nemen of dat er anders zaken onherstelbaar verloren zullen gaan?
De voorzitter : Minister-president Peeters heeft het woord.
Minister-president Kris Peeters : Nogmaals, ik hoop dat die plantentuin zo snel mogelijk naar Vlaanderen komt zoals in het akkoord-Demotte-Peeters staat. Dat blijft mijn standpunt.
Het ultieme middel is aan de federale collegas duidelijk maken dat zij zolang de verantwoordelijkheid dragen en de investeringen moeten doen. De druk wordt natuurlijk van de ketel gehaald als wij er geld insteken. Dan hebben de federale collegas niet de neiging om het akkoord versneld uit te voeren. Ik heb vóór het beantwoorden van uw vraag nog geen contact opgenomen, maar vandaag nog vertrekt er een brief.
De heer Eric Van Rompuy : Ik kan dit als voorzitter allemaal alleen maar ondersteunen. Ik ben ook al tien jaar met het dossier bezig. De minister-president neemt zijn verantwoordelijkheid op, hij heeft immers een akkoord bereikt. Het Vlaamse Gewest heeft investeringen gedaan. Maar de Franstaligen maken problemen omdat de tuin in Vlaanderen gelegen is. Het gaat hier over minister Reynders, laten we een kat een kat noemen. Hij is minister van Wetenschapsbeleid. Omdat de tuin in Meise ligt, is het een communautaire kwestie geworden. Hun houding is dat de Vlamingen er maar voor moeten opdraaien aangezien de plantentuin ooit toch wordt overgedragen. Dat is een van de ziektes van dit land.
Volgens mij neemt de Vlaamse Regering de juiste houding aan. We steunen haar daarin en ook in het initiatief om de Federale Regering nog eens aan te porren.
De voorzitter : Het incident is gesloten.