Commissie voor Economie, Economisch Overheidsinstrumentarium, Innovatie, Wetenschapsbeleid, Werk en Sociale Economie
Vergadering van 24/06/2010
Interpellatie van de heer Jan Penris tot de heer Kris Peeters, minister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Economie, Buitenlands Beleid, Landbouw en Plattelandsbeleid, over de verschillende verklaringen betreffende de zoektocht naar een overnemer of investeerders voor Opel Antwerpen
Vraag om uitleg van de heer Robrecht Bothuyne tot de heer Kris Peeters, minister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Economie, Buitenlands Beleid, Landbouw en Plattelandsbeleid, over het bezoek aan Geely en de Chinese federatie van autoproducenten
Vraag om uitleg van mevrouw Güler Turan tot de heer Kris Peeters, minister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Economie, Buitenlands Beleid, Landbouw en Plattelandsbeleid, over de mogelijke overname van Opel Antwerpen
Vraag om uitleg van de heer Veli Yüksel tot de heer Kris Peeters, minister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Economie, Buitenlands Beleid, Landbouw en Plattelandsbeleid, over de productiecapaciteit van en werkgelegenheid bij Volvo Gent
Vraag om uitleg van de heer Eric Van Rompuy tot de heer Kris Peeters, minister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Economie, Buitenlands Beleid, Landbouw en Plattelandsbeleid, over het afzien van staatssteun door GM en Opel
De voorzitter : De heer Penris heeft het woord.
De heer Jan Penris : Voorzitter, hartelijk dank voor het agenderen van deze interpellatie. Ik denk dat ze haar nut kan hebben, gelet op de actualiteit.
Minister-president, op 28 april hadden mevrouw Turan en ik een actuele vraag voor u, voor de zoveelste keer over het Opeldossier. Toen had ik u al aangekondigd dat ik u zou blijven achtervolgen zolang het nodig was. Vandaag, heb ik de indruk, is het nodig. We weten allemaal dat u en u niet alleen, want er is een soort reconversiegroep die daar sturend optreedt dat men dus ijverig op zoek is naar een mogelijke overnemer voor Opel. Indien die operatie zou slagen, zou dat goed nieuws zijn voor de nu nog overgebleven werknemers en voor de hele regio.
Die reconversiegroep bestaat uit mensen uit de politieke wereld, mensen van uw Vlaamse Regering, een aantal mensen uit de industrie, mensen van Flanders Investment & Trade (F.I.T.) en van de ParticipatieMaatschappij Vlaanderen (PMV). Op 28 april zei u aan mevrouw Turan en mezelf dat die reconversiegroep al driemaal had vergaderd.
Nu krijgen we bijkomende signalen, die het verhaal onduidelijk maken. De vakbond communiceerde begin deze maand dat hij blijkbaar ook met die reconversiegroep aan tafel had gezeten en dat hij mee de agenda van die reconversiegroep zou bepalen. Zijn uitlatingen daarover waren nogal disparaat. Mensen van de socialistische vakbond deelden mee dat die reconversiegroep met 180 mogelijke overnemers contact ging zoeken. Daarvan waren er 47 bezig in de autoassemblagesector. Dat is goed nieuws: indien die zouden worden gevonden en bereid zouden zijn, zouden we al een stap verder staan. Maar u hebt het altijd over zeventien of achttien mogelijke overnemers gehad.
Dat getal werd eind mei bevestigd door de heer Klaus, die op het Europese niveau de ondernemingsraad van General Motors (GM) leidt. Hij zegt ook dat het over zeventien mogelijke overnemers gaat en dat hij daarover discreet zal blijven. Die mogelijke overnemers zouden actief zijn in de autoassemblage of in de toeleveringssector of zelfs in de distributiesector. U weet dat de grond, de plant, in Antwerpen zeer gegeerd is bij havengebonden bedrijven, die daar heel wat opportuniteiten zien. Ik heb u dat al bij vorige gelegenheden gezegd.
Onze voorkeur gaat uit naar de overname door een industriële groep, en dan liefst een die actief is in de auto-industrie. Maar die optie moet voorhanden zijn. En mijn vraag is: is die voorhanden? U hebt al meegedeeld dat Geely niet bereid is om in Antwerpen bijkomende inspanningen te doen. Ik neem aan dat u hen daarover hebt gecontacteerd en dat hun antwoord duidelijk neen was. Misschien in het Chinees, maar in elk geval duidelijk neen. Was dat een van die zeventien? Zijn er dan nu nog zestien? Hoeveel blijven er over? Hoe valt uw verhaal en dat van de heer Klaus te rijmen met de verhalen die de vakbonden vandaag de wereld in sturen: dat er contact wordt gezocht met meer dan 180 geïnteresseerde bedrijven?
Ik kan het niet meer zo goed volgen. Ik had van u graag wat duidelijkheid gekregen. Die reconversiegroep is bezig. Hoeveel keer heeft hij al vergaderd? In welke richting gaan die vergaderingen? Met welke bedrijven u moet geen namen noemen, maar u kunt toch wel getallen noemen wordt er contact gezocht om Opel Antwerpen mogelijkerwijze over te nemen?
De voorzitter : De heer Bothuyne heeft het woord.
De heer Robrecht Bothuyne : Voorzitter, ik heb een vraag over dezelfde problematiek, alleen is hij meer opengetrokken en meer toegespitst op die andere automobielproducent in Vlaanderen er zijn er gelukkig nog meer.
Minister-president, u bent naar China geweest. Dat is zeer goed, hoewel sommigen er blijkbaar aan twijfelden. U bent daar op de Wereldtentoonstelling in Shanghai naar de Vlaamse Week geweest. U hebt naar aanleiding daarvan een aantal gesprekken gehad, onder andere met de mensen van Geely, maar ook van de Chinese Federatie van Automobielproducenten. We weten allemaal dat Geely de nieuwe eigenaar is van Volvo, en dus ook van Volvo Gent, of dan toch van wat daar gebeurt.
Volvo Gent is een van de twee grote productiesites van Volvo. De andere is in Zweden. Ze houden elkaar zo ongeveer in evenwicht. Dit jaar mikt de site in Gent op een jaarproductie van ongeveer 200.000 autos. Er zijn heel veel positieve verhalen over. U bent in Gent zelf het nieuwe model gaan inrijden. Het zag er heel goed uit. Nog een aantal andere modellen zitten in de pijplijn. Die investeringen zijn mogelijk gemaakt onder andere door de gewaarborgde lening via Gigarant voor een bedrag van 198 miljoen euro. Er is de nieuwe S60, en de nieuwe XC30 en V30 zouden vanaf 2012 in productie gaan. Op die manier zou er werkzekerheid worden gecreëerd tot minstens 2015 of 2018.
Kunt u de resultaten meedelen van de gesprekken in China? Wat zijn de concrete plannen van Geely met betrekking tot Volvo? Zal men Volvo introduceren op andere markten? Er was sprake van een productiesite in China voor de lokale markt. Het lijkt me zeer belangrijk voor Volvo om wereldwijd te kunnen verkopen en op die manier een brede markt aan te boren en zo ook de productie in Gent verder op te krikken.
Hoe wordt de integratie van Volvo binnen het Geelyconcern gezien? Is het de bedoeling dat Volvo ook in de toekomst autonoom blijft bestaan, of wordt er gezocht naar samenwerking met de andere Geelymerken?
Kunt u inzicht geven in de ontwikkeling van de elektrische auto in Gent? Het IWT heeft een project om dat te ondersteunen. Kunt u daar meer toelichting bij geven? Wat is de timing daarvan?
Ik maak de brug naar Antwerpen. Hoe reageert de Chinese Federatie van Autoproducenten op het dossier Opel Antwerpen? Zijn er Chinese kandidaat-investeerders voor Antwerpen? Daarmee sluit ik me aan bij de vraag van de heer Penris.
De voorzitter : Mevrouw Turan heeft het woord.
Mevrouw Güler Turan : Ik dank mijn collegas die mij zijn voorgegaan, de heer Penris vooral voor Opel en de heer Bothuyne voor Volvo. Mijn vraag is een combinatie van beide.
De aanleiding is uw bezoek aan China, minister-president. U hebt daar aangekondigd dat u met Geely zou gaan praten, niet alleen over Volvo maar ook over GM. Het verslag na uw bezoek was heel kort. Geely was heel duidelijk: er is absoluut geen belangstelling voor Opel, tot onze teleurstelling. Geely komt wel naar Vlaanderen wat betreft Volvo. Ik heb vragen gesteld over de tewerkstellingsmogelijkheden en capaciteiten die Volvo in Gent hopelijk gaat behouden en eventueel uitbreiden.
Maar de grootste aanleiding tot mijn vraag was uiteraard GM en de toestand voor de Opelarbeiders in Antwerpen. We volgen dat dossier al een tijdje op en we zullen dat blijven doen. Gedurende een hele tijd hebben we een heel positieve houding aangenomen. We hebben gehoopt dat de vestiging van Opel in Antwerpen niet zou sluiten, dat de site verder zou worden uitgebaat door GM zelf. Dat is al voorbij. De beslissing is gevallen.
U hebt de reconversiegroep opgericht met de bedoeling om investeerders aan te trekken. De vestiging van Antwerpen is niet alleen belangrijk voor de arbeiders die daar werken, maar ook voor de tienduizenden arbeiders in onderaannemingen en toeleveringsbedrijven in en rond Antwerpen.
U hebt tijdens onze vorige discussie hierover in de plenaire vergadering gezegd dat er zestien geïnteresseerden waren, niet allemaal even interessant, maar toch enkele interessante. Franz Klaus spreekt van zeventien mogelijke overnemers. Dat klinkt goed. Als er nu één van die zestien of zeventien een serieuze overnemer zou zijn, zouden we content zijn. Meer hebben we er niet nodig. We hebben slechts één ernstige nodig met garanties inzake tewerkstelling en verdere investeringen in Antwerpen.
Ondertussen zijn er terecht andere berichten de wereld ingestuurd, onder andere naar aanleiding van het sociaal akkoord dat is gesloten. Als een onderdeel van dat sociaal akkoord is er een werkgroep investment search opgericht. Ik heb daar vragen bij. Wat is de verhouding van deze werkgroep tot de reconversiegroep? Wat is de samenwerking? Wil dat zeggen dat de investmentgroep de taak van de reconversiegroep heeft overgenomen? Wat was de medewerking van GM Opel aan de werkgroep reconversie? Wat is de medewerking van GM aan de investment search group die is opgericht naar aanleiding van het sociaal akkoord? Ik neem aan dat de bereidheid daar wat groter zal zijn. Ik verneem dat GM vanuit Duitsland consultants heeft aangesteld om het dossier te bestuderen.
Opel GM heeft zich in de afgelopen periode niet zeer positief opgesteld. De goede verstandhouding tussen Opel en Vlaanderen is verdwenen. We hebben er alles aan gedaan. Vlaanderen en het Havenbedrijf hebben 500 miljoen euro opzijgezet om Opel in Antwerpen te houden. Dat was niet goed genoeg. Ik heb zware bedenkingen bij de manier van werken en de houding van GM, ook op dit ogenblik. Het verleden geeft geen garanties voor de toekomst, maar integendeel meer vrees. Denken wij nu echt dat GM geïnteresseerd zou zijn om een concurrent naar Europa te halen? De Europese spelers zitten met een overcapaciteit en zijn niet geïnteresseerd in de Opelvestiging. Tegenover de nieuwe Aziatische spelers zal GM wantrouwiger staan om geen eigen concurrenten naar Europa te halen. Uw contacten in China, met Geely en de automobielsector, hebben daarom meer belang.
U hebt tijd gekregen tot 30 september. Het is vandaag de laatste mogelijkheid om u daarover te interpelleren, maar we mogen ons nu niet laten pakken op snelheid. Er is tijd tot 30 september, maar we moeten al rekening houden met de periode daarna als er geen overname komt. Hoe gaan we dan verder omgaan met die site? De Vlaamse overheid moet op dat moment een grote rol spelen, maar kan dat niet alleen. Ze moet samenwerken met het Havenbedrijf en de stad Antwerpen. Ik hoop dat u middelen vindt om GM te overtuigen om nu in alle openheid, eerlijkheid en objectiviteit naar overnemers te zoeken. Ik zou u willen vragen om u voor te bereiden samen met het Havenbedrijf en de stad Antwerpen.
Het is heel belangrijk dat, indien de site volledig vrijkomt, de industriële activiteiten met een zo groot mogelijke tewerkstelling worden vervangen. Uiteraard hopen we hier allemaal vandaag dat er een overnemer van de automobielsector komt. Zo niet, moeten we daar nog altijd het maximale uit kunnen halen. Daarom heb ik nogal wat wantrouwen tegenover GM en de verhoudingen tussen die twee werkgroepen, die parallel naast elkaar dan wel tegen elkaar werkzaam zijn.
De voorzitter : De heer Yüksel heeft het woord.
De heer Veli Yüksel : Voorzitter, minister-president, ik heb eind maart in deze commissie een vraag gesteld over de financiering van de overname van Volvo door Geely. U hebt toen aangekondigd dat u eind mei op missie zou gaan naar China in het kader van de wereldtentoonstelling. U hebt dat ook gedaan, en naar aanleiding daarvan een gesprek gehad met de mensen van Geely. Via de media hebben we begrepen dat dit een zeer geslaagde missie was.
Ik wil mijn vraag focussen op de relatie met Volvo Gent. Uit het gesprek is gebleken dat de overname formeel zou worden afgerond tegen de zomer, dus rond deze tijd. Daaruit leiden we af dat de financiële deal rond is met de PMV, met KBC. Uit het gesprek is ook gebleken dat de Chinese overnemer de productiecapaciteit en de werkgelegenheid zal verzekeren voor de Volvofabriek in de toekomst.
Hoelang kan de productiecapaciteit en de werkgelegenheid gegarandeerd worden door Geely? Is dat tot 2015 of tot 2018? Ook de fabriek zelf creëert daarover weinig duidelijkheid. Bij Volvo werken vandaag ruim 4000 arbeiders. Met welke personeelsbezetting wordt er rekening gehouden? Momenteel worden vijf van de tien modellen in Gent gemaakt. Zijn er garanties dat dit ook in de toekomst zo zal blijven? Er worden vandaag meer dan 200.000 autos gemaakt. Betekent dit dat er in de toekomst evenveel arbeiders nodig zijn om die capaciteit te behalen en te behouden? Geely wil een Volvofabriek oprichten in China. Zal dat gevolgen hebben voor de vestiging in Gent? Ik had daarover graag wat duidelijkheid gekregen.
De voorzitter : De heer Van Rompuy heeft het woord.
De heer Eric Van Rompuy : Vorige week is bekendgemaakt dat GM en Opel alle aanvragen voor staatsteun intrekken. We hebben die discussie maanden gekend. Het herstructureringsplan voorzag in een bijdrage van 2,7 miljard euro door de Europese overheden, waarvan 1,1 miljard euro was beloofd door de Duitse overheid. Ook de Vlaamse Regering had steun vooropgezet, geen expliciete staatsteun, maar toch een aantal overheidsmiddelen om de reddingsoperatie van GM mogelijk te maken. U hebt herhaaldelijk gezegd dat u wilt weten wat de Europese Commissie mogelijk maakt. Die steunverlening is bepaald door regels. Is wat GM aan bepaalde lidstaten vraagt wel conform de concurrentieregels? Eerst was het Europees Commissaris Croes en nadien Almunia. Mijn vraag is of dat uiteindelijk aangemeld is geweest en of de Europese Commissie een standpunt heeft bepaald. Ik denk dat niet. Ze heeft zich daar nooit definitief over uitgesproken, of ze heeft nooit op voorhand een veto uitgesproken.
Dat is toch wel belangrijk voor de toekomst. Toen ik minister van Economie was, weet ik dat we dat systematisch ook als het ging om heel kleine dossiers moesten aanmelden bij de Europese Commissie. Toen Karel Van Miert nog Europees Commissaris was, kon men maar bijzonder beperkte staatsteun geven. Het heeft me altijd verwonderd dat de Europese Commissie met die grote bijdragen zoals van de Duitse overheid, 1,1 miljard euro, zou instemmen. Uiteindelijk wordt al die overheidsteun ingetrokken. Opel ziet ervan af. Mijn algemene vraag is of er een wijziging is in de houding van de Europese Commissie tegenover staatsteun, gelet op wat er de vorige jaren is gebeurd in andere dossiers.
Gelooft men daar eigenlijk in? Ik heb altijd mijn twijfels gehad. Ofwel slaagt zon bedrijf in zijn herstructurering, en dan moet het dat op termijn op eigen kracht doen. Nu gaat het blijkbaar een sanering doen met een interne financiering. Ofwel slaagt het bedrijf daar niet in. In het algemeen heeft de Vlaamse Regering in de zaak van GM een heel duidelijk pakket aangeboden. Het was jaren geleden dat de Vlaamse overheid ten aanzien van een individueel bedrijf met zulke bedragen over de brug is gekomen. Het is geen pure staatsteun in de zin van overheidssubsidie, maar het gaat wel om overheidsmiddelen. En het betreft toch enorme bedragen, namelijk 500 miljoen euro.
Minister-president, dat aanbod heeft ook niet tot resultaat geleid. Overweegt de Vlaamse Regering, met de lessen die nu geleerd zijn, in de toekomst nog een rol te spelen in de saneringsplannen van grote multinationale bedrijven? Welk soort instrumenten zouden hiervoor interessant kunnen zijn, uw ervaring in acht genomen?
Dit zijn enkele algemene vragen. De overheidssteun aan bedrijven is de jongste jaren ontwikkeld, maar we hebben nooit geweten wat wel en wat niet kan. Ongetwijfeld zullen er nog meer zulke dossiers de kop opsteken. Wat zal dan de basishouding van de Vlaamse overheid zijn?
De voorzitter : De heer Diependaele heeft het woord.
De heer Matthias Diependaele : Ik heb een bijkomende, maar wel belangrijke vraag. Zijn er nu 16, 17 of 45 kandidaten? Hopelijk is er minstens één volwaardig kandidaat. Wordt de toezegging van 300 miljoen euro garantie en 200 miljoen euro sale-and-leaseback aan Opel Antwerpen achter de hand gehouden voor eventuele toekomstige overnemers? Zal dat nodig zijn? Ik neem aan dat je betere voorwaarden kunt bedingen als er 16 of 17 kandidaten zijn, als er meer dan één waardevolle partner is. Gaat het dan over dezelfde bedragen? Wordt er nagedacht over een grotere staatssteun of niet?
De voorzitter : De heer Janssens heeft het woord.
De heer Chris Janssens : Minister-president, we hebben enkele terechte vragen en verzuchtingen gehoord over Volvo Gent en Opel Antwerpen. Ik wil het heel even hebben over die andere autoassemblagefabriek, namelijk Ford Genk. Als ik me niet vergis, hebt u de heer John Fleming ontvangen voor een gesprek. U hebt toen gezegd dat we in de zomer zicht zouden krijgen op de eventuele toewijzing van nieuwe modellen aan Ford Genk. Hebt u daar nieuws over? Hebt u nog contact gehad met de top van Ford Europe? Wanneer mogen we een beslissing verwachten over de toewijzing van de nieuwe modellen?
De voorzitter : Minister-president Peeters heeft het woord.
Minister-president Kris Peeters : Voorzitter, collegas, dat zijn heel wat vragen. Het is juist dat de dossiers, zowel van Opel Antwerpen, Volvo Gent als van Ford Genk deze commissie zeer ter harte gaan. Mijnheer Penris, ik heb begin augustus enkele dagen verlof gepland. Voor de rest sta ik ter beschikking, mocht deze commissie of dit parlement het nodig achten tijdens het zomerreces nog bij elkaar te komen. Ik zal niet overdrijven om u uit te dagen, want ik weet wat de gevolgen zijn.
Het is heel belangrijk dat dit van nabij wordt opgevolgd en dat een aantal zaken kan worden geduid, zeker ook de vragen van de heer Van Rompuy, die deze kwestie in een breder kader plaatsen. Ik zal proberen direct en concreet op alle vragen te antwoorden.
De eerste fase van de wet-Renault is door de directie van Opel Antwerpen afgesloten op 14 juni. De caos werden door de directie ondertekend op 15 juni, en op 16 juni door de bediendenvakbonden. Hierdoor kunnen 1120 arbeiders en 130 bedienden Opel Antwerpen verlaten en wordt het eventueel mogelijk dat een aantal werknemers op 1 juli op brugpensioen kan gaan. Ik zeg eventueel mogelijk, omdat de federale regering op 29 juni een beslissing gaat nemen. Er is een advies gevraagd aan de Vlaamse minister van Werk, Philippe Muyters. Met dat advies zal de federale minister een beslissing nemen. Als mijn informatie juist is godzijdank is dat meestal het geval zal die beslissing op 29 juni worden genomen. Dan weten de mensen of ze al of niet op brugpensioen kunnen gaan.
Ik zal nu de vragen van de heer Penris en mevrouw Turan behandelen over de reconversiegroep, het aantal, en andere groepen die actief zijn. We hebben een tijd geleden toelichting gegeven bij de reconversiegroep die de Vlaamse Regering heeft opgericht, bestaande uit de industrie, de havenwereld en de bankwereld, aangevuld met de vertegenwoordigers van de belangrijkste kabinetten in deze zaak. Die mensen zijn enkele keren samengekomen.
Een belangrijk bijkomend element mevrouw Turan heeft ernaar verwezen is dat er binnen het kader van de caos en de vroegere overeenkomst op Europees niveau, voorzien is in een werkgroep met de directie van Opel België en Europa, en de vakbonden van Opel Antwerpen om investeerders te zoeken voor de overname van de Opelsite te Antwerpen.
We hebben dus de reconversiegroep. Een tweede element, zeker als die caos gefinaliseerd zijn, was de overeenkomst die bestond op Europees niveau en die voorzag in de oprichting van een werkgroep waar zowel GM als de vakbonden kandidaat-investeerders zouden zoeken.
Ik heb op 17 mei een overlegvergadering georganiseerd waarop GM Europa en GM België, de vakbondsvertegenwoordigers, de heer Franz Klaus en ook de vertegenwoordigers van de verschillende betrokken ministers en ikzelf aanwezig waren. We gaan geen dubbel werk doen. We gaan niet met de reconversiegroep zoeken, terwijl de andere groep daarop staat te kijken of zit te wachten. De heer Penris heeft gelijk dat GM niet vertegenwoordigd is in de reconversiegroep. Dat is een groep die is opgericht door de Vlaamse Regering, waar GM geen deel van uitmaakt.
We hebben afgesproken om de werkgroep die in de caos en op het Europees niveau was geconcipieerd, op te starten. GM en de vakbonden maken er deel van uit. We hebben gezegd dat een aantal mensen van de reconversiegroep ook in die groep wordt afgevaardigd, om te voorkomen dat er dubbel werk wordt gedaan. Het gaat om een drietal mensen die vanuit de reconversiegroep in de werkgroep zitten waar ook GM deel van uitmaakt.
Het is heel belangrijk en mevrouw Turan heeft ernaar verwezen dat GM voor zijn verantwoordelijkheid wordt geplaatst. GM is nog altijd eigenaar van de site, is nog altijd in de driving seat en moet zijn verantwoordelijkheid nemen om samen met de andere partners heel actief naar investeerders te zoeken.
Vanuit de reconversiegroep hebben wij zestien partners met Franz Klaus zijn het er eigenlijk zeventien, maar het gaat om dezelfde lijst ingebracht in de groep met GM en de vakbonden, ook op Europees niveau. Die werkgroep is voor de eerste keer samengekomen op 7 juni en heeft dan beslist om een internationale consultant in te schakelen om de zoektocht te begeleiden. In de reconversiegroep hadden wij al met KPMG een aantal zaken gedaan. We hebben gezegd dat we die ook wilden inbrengen, maar dat we wilden nagaan hoe we dat financieel zouden kunnen regelen. Vanuit de reconversiegroep zijn er dus twee belangrijke zaken gebeurd: het overmaken van de lijst van die zestien en het inbrengen van het werk dat wij geleverd hebben, samen met KPMG België.
Die groep is nu heel actief bezig. We proberen om geen dubbel werk te doen. We maken alle contacten die wij hebben, over aan die groep. We wachten af hoe de internationale consultant verder zal beoordelen en opvolgen. Los daarvan, proberen we zowel in China als op andere plaatsen, na te gaan of er opportuniteiten zijn die van belang kunnen zijn in het dossier van Opel Antwerpen.
Er waren ook vragen over het contact met Geely en de voorzitter, de heer Li. Het belangrijkste onderdeel van het bezoek aan Geely was natuurlijk het dossier Volvo. Ik wou niet dat het dossier Volvo een beetje de mist in zou gaan omdat er even het dossier Opel werd aan toegevoegd. We hebben eerst een heel belangrijk gesprek gehad waarover ik dadelijk meer zal zeggen.
Ik heb gezegd dat ik wat ik zou noemen de Geely-case heel goed begrijp. Er is een Chinese autoproducent die autos produceert voor de Chinese markt die zeer aanzienlijk is met 1,3 miljard mensen. In Bejing zie je nog weinig fietsen. Het liedje over 10.000 bicycles gaat niet meer op. De markt is dus groeiende. Met de fiets geraak je sneller door de stad dan met de auto, maar dat is een ander probleem.
De Geely-case is dat Geely meent dat de productie van wagens in China een groei kent en dat er een vraag is naar heel kwaliteitsvolle wagens, met een merk dat er staat en met veiligheidsnormen enzovoort. Geely zegt dat als het Volvo koopt, het bedrijf ook Volvo op de Chinese markt kan brengen en en dat is voor ons heel belangrijk dat het blijft investeren niet alleen in de Europese markt, maar zeker ook in de twee vestigingen die Volvo heeft in Europa, bij ons en in Zweden.
Ik heb gezegd dat ik begreep hoe Geely de zaken aanpakte, maar dat er zich nog een andere opportuniteit aandiende, namelijk een productie van Astra en andere zeer degelijke wagens, wat misschien ook een interessante case was om te onderzoeken. Geely zou dan niet alleen Volvo hebben, maar ook Opel voor de Chinese markt. Hij heeft me geantwoord dat hij eerst de deal met Volvo wil afsluiten. Pas daarna wil hij eventueel een nieuw spoor trekken en daarover gesprekken voeren. Ik kan dat volledig begrijpen. Ik wil voorkomen dat beide dossiers elkaar zouden kruisen. Dit zou er immers toe kunnen leiden dat geen van beide tot een goed einde komt. Hij heeft in elk geval niet gezegd dat het hem niet interesseert en dat hij daarover niet meer wil worden aangesproken. Eerst moet de deal met Volvo worden afgerond. Daarna zullen we wel zien. Dit lijkt me een verstandig antwoord.
We hebben daar belangrijke gesprekken over gevoerd met een aantal andere Chinese autoproducenten. Een van die firmas was zelfs betrokken bij de vorige poging om GM Europa over te nemen. Ze vonden het nog steeds spijtig dat ze het niet hadden gehaald.
Het is me duidelijk geworden dat die autoproducenten, waarvan er in China meer dan honderd zijn, in eerste instantie in hun eigen markt geïnteresseerd zijn. Die markt groeit nog. Ze produceren daar in massale hoeveelheden autos van bepaalde types die ginds goed verkopen. Gezien de situatie waarin ze zich bevinden, is het voor die producenten niet eenvoudig de stap te zetten die Geely al heeft gezet. Ze zijn daar eigenlijk nog niet klaar voor. Er is trouwens een consolidatiebeweging aan de gang. Ik heb begrepen dat er een grotere concentratie van autoproducenten zal komen. Ik ga ervan uit dat het, zodra die concentratiebeweging zich heeft voltrokken, mogelijk wordt naar Europa of naar andere markten te trekken.
De Chinese autoproducenten wensen kwaliteit. Ze zijn zeer gevoelig voor de merknamen Volvo, Ford en GM. Wat hier wordt geproduceerd, klinkt in China zeer goed. De Chinese wagens hebben niet dezelfde uitstraling van kwaliteit. Ze bereiken overigens ook niet hetzelfde niveau.
Er is heel wat in beweging in China. Ik ga ervan uit dat er in de richting van Europa zal worden bewogen. Er zijn daar voor ons mogelijkheden. Ik heb een interview aan een belangrijk Chinees automobielmagazine gegeven. Ik heb de tekst van het artikel nog niet ontvangen. Ik heb in elk geval verklaard dat er opportuniteiten in Vlaanderen zijn en dat zich in Antwerpen een vestiging bevindt. De hele sector weet dit of zal dit nog lezen. Dit kan eventueel nog een aantal leads geven.
Mijnheer Penris, ik weet hoe de communicatie over de 160 of 180 is verlopen. We hebben de lijst met zestien kandidaten overgemaakt. Het is mogelijk dat hier al kandidaten aan zijn toegevoegd of dat er al kandidaten zijn geschrapt. Dit intensieve werk moet verder worden verricht. Ik hoop dat het u nu duidelijk is hoe beide zullen functioneren.
September 2010 wordt in elk geval zeer belangrijk. Dan zal GM zien of een investeerder kan worden gevonden. Indien dit niet het geval blijkt, wil GM de fabriek eind 2010 sluiten. Indien de lijst serieuze kandidaten bevat of indien er tussen vandaag en september 2010 serieuze leads komen, ga ik ervan uit dat dit met de nodige soepelheid zal worden bekeken. GM heeft er alle belang bij maximaal investeerders te zoeken. Wij doen net hetzelfde.
Er zijn ook een aantal specifieke vragen over Volvo gesteld. Ik heb al met veel mensen gesproken. Ik heb ook een gesprek met de China Association of Automobile Manufacturers (CAAM) gevoerd. Ik heb een aantal conclusies getrokken over de wijze waarop deze markt zich verder zal ontwikkelen. Daarnaast ben ik ervan overtuigd dat de producenten zeker in onze markt geïnteresseerd zijn. De enige vraag is binnen welke tijdsperiode ze willen komen. De contacten zijn in elk geval gelegd. Ik heb de CAAM voorgesteld hier een kantoor te openen. Dit kantoor zou niet enkel voor Vlaanderen of België, maar voor heel Europa bedoeld zijn. Aangezien al heel wat contacten zijn gelegd, hoop ik dit nog verder te kunnen concretiseren.
Wat Volvo betreft, hebben de contacten met de voorzitter een aantal zaken duidelijk gemaakt. Over Opel heb ik het daarnet al gehad. De voorzitter heeft me verzekerd dat hij in Volvo en in de vestigingen in Gent en in Zweden gelooft. Hij heeft me verklaard dat ik me geen zorgen hoef te maken. Hij zal alles doen om hiervan een succes te maken.
Mijnheer Bothuyne en mijnheer Yüksel, u hebt zelf verwezen naar het nieuwe type, de S60, dat nu wordt geproduceerd. De voorzitter heeft gezet dat men eerst maximaal wil inzetten op nieuwe types omdat er vragen zijn gesteld over de elektrische wagen. Hij zegt dat men alles zal doen voor de Volvomarkt met nieuwe modellen die ook in Gent worden gebouwd, en dat men stappen zal zetten in de productie van de elektrische wagen. Men mag echter niet vergeten dat de markt van de elektrische wagen langzaam zal groeien, en dat men wel autos moet produceren en verkopen. Daar gaat op dit moment hun grootste zorg naar uit. Ze zullen er wel met pilootprojecten en dergelijke aan werken, maar het kwam mij over dat hij zei dat we realistisch moeten zijn. Hij zal een automobielbedrijf moeten runnen dat groter is dan voordien.
Na dat onderhoud is het voor mij duidelijk dat het engagement van Geely zeer sterk is. Tot wanneer dat engagement gaat, weet je nooit. We hebben de garantie gegeven voor de nieuwe productielijn. Die gaat een aantal jaren mee. Een automobielbedrijf rekent in productielijnen. Dat is goed voor een aantal jaren, maar geen enkele ondernemer kan voorspellen of in 2020 of later de zaken zullen zijn zoals men ze nu inschat. We moeten altijd voorzichtig zijn en met twee woorden spreken. De toekomst van Volvo Gent ziet er vrij goed uit. Dat wil niet zeggen dat we dat niet van zeer nabij moeten blijven opvolgen.
Mijnheer Van Rompuy, we hebben heel veel meegemaakt in dit dossier. U hebt het einde van het verhaal weergegeven. Duitsland heeft gezegd, met alle elementen die het op dat moment had, dat het geen steun geeft. Dan heeft GM de conclusie getrokken dat het geen steun meer nodig had en aan niemand meer een eurocent staatsteun zou vragen. Het gevolg is dat het dossier een volledig andere dynamiek heeft gekregen. Het is volledig een privédossier geworden, want er wordt aan de verschillende overheden niets gevraagd. Europa heeft daar met betrekking tot het al dan niet toestaan van overheidssteun, niets meer mee te maken. Wel komen de overheden nog wel in aanraking met de gevolgen voor wat betreft personeel en dergelijke.
In dit dossier is heel duidelijk gebleken dat men in grote dossiers waar grote landen bij zijn betrokken, een heel eigenaardige dynamiek krijgt. Ik zet alles nog eens op een rijtje. Bij de eerste poging om de zaak over te nemen, waarbij men staatssteun had gevraagd, hebben de verschillende commissarissen gezegd dat het mogelijk is om staatssteun te geven binnen het tijdelijke kader, het temporary framework, in het kader van de financiële en economische crisis. Dat is volledig afgeblazen omdat GM zijn knowhow niet zomaar wilde overmaken aan Rusland of andere landen. GM heeft dan gezegd dat het zelf verder wilde, maar dat het nog staatssteun nodig had.
We hebben heel de discussie gehad met de verschillende commissarissen en Commissievoorzitter Barroso, die zei dat we er zeker van mochten zijn dat vanaf het moment dat er een dossier wordt aangemeld, ze zullen nakijken of die staatssteun verantwoord is. We hebben van in het begin gezegd, ook al in de vorige regering, dat we er geen probleem mee hebben dat er staatssteun wordt gegeven op basis van economische argumenten, met een businessplan en dergelijke. Op Europees niveau heeft men gezegd dat men ex ante niets kan doen en dat men moet wachten tot het moment waarop een lidstaat staatssteun toezegt op basis van een dossier. Dan kan men dat dossier opvragen en onderzoeken. Zolang dat niet het geval is, kan men niets doen.
We hebben erg hard gelobbyd op Europees niveau, zeggende dat men nu al een onderzoek moet kunnen doen om duidelijk te maken dat een aantal dingen goed zitten of niet goed zitten, namelijk dat men overheidssteun en het al of niet sluiten van vestigingen samen bekeek vanuit GM. Als Duitsland zei hoeveel steun het gaf, dan bleef de fabriek in Duitsland open en met onze kleine bijdrage zou Antwerpen sluiten. Men heeft daar zeer schoorvoetend op gereageerd. Ik herinner me dat er een informele vergadering is geweest met alle ministers van Economie. Nadien is dat wat geformaliseerd. Daar heeft GM toelichting gegeven. Commissaris Kroes heeft dan gezegd dat op basis van wat is toegelicht, zij op het eerste gezicht geen groot probleem zag. Dan is er de hele discussie geweest over de toegang tot de dataroom en het uitgebreid businessplan. Dit brengt mij tot de volgende persoonlijke conclusies.
Ten eerste, multinationale ondernemingen gebruiken lidstaten en spelen die tegen elkaar uit om staatssteun te krijgen. Wij moeten daarover preventief een aantal afspraken maken om geen herhaling meer te krijgen van wat wij allemaal hebben meegemaakt. Wij zullen nu met andere lidstaten zien hoever we, met betrekking tot de verdere aanpak van het sectorale beleid inzake autos en autoproducenten enzovoort, geraken en of men daartoe bereid is.
Ten tweede, het temporary framework loopt af. Dat stopt. Men zal terugvallen op de gewone regels: er is geen staatssteun toegelaten behalve voor uitzonderingen die aan duidelijke regels moeten beantwoorden.
Ten derde is er een fundamentele vraag: wat is de rol van de overheid in de economie? De overheid is zeer ver gegaan in het redden van de banken. Iedereen was het daarover eens omdat het redden van de banken essentieel was voor onze economie. Wij zullen de vraag verder moeten beantwoorden naar aanleiding van de Staten-Generaal van de Industrie: hoever kan en moet een overheid gaan in het ondersteunen van bepaalde zaken?
Ik geef u een voorbeeld. In Spanje is de hele zonnepanelenindustrie stilgevallen doordat het Spaanse beleid inzake de ondersteuning van zonnepanelen is stopgezet. Ik heb het niet zozeer over het produceren van zonnecellenpanelen; die worden voor een groot deel in China gemaakt. Men is nu bezig dit in dakpannen te verwerken. Zo kan dat ook een beetje deftig zijn. Het is een toegevoegde waarde als dat hier kan. In Spanje intervenieert de overheid met niet-onbelangrijke bedragen. Dit is zinvol. Hoe moeten we dat voortzetten?
Er zijn nog andere voorbeelden te geven. Ik ben ervan overtuigd dat de overheid een belangrijke opdracht heeft met betrekking tot de transformatie van de industrie. Hoe die opdracht moet worden ingevuld, zullen we nu verder bekijken. Daarom werken we, met dat Transformatie, Innovatie en Acceleratie Fonds (TINA), meer met kapitaal dan met subsidies en benadrukken we ook sneller het economische. Bijvoorbeeld met betrekking tot onderzoek en ontwikkeling vragen we ons af wat de mogelijke economisch waardeerbare en gevaloriseerde producten zijn. Wij geven daar met een beperkte kapitaalinjectie ondersteuning in plaats van te subsidiëren.
Mijnheer Van Rompuy, dit is een heel belangrijk debat, dat zich ook op Europees niveau zal afspelen. U zult zeggen dat de oude koeien uit de gracht worden gehaald, maar Europa is de zaken opnieuw meer sectoraal aan het bekijken. Je zit daar ook met de transformatie van onze industrie. Welke instrumenten en middelen zijn er op het Europese niveau inzetbaar? Hoe pakken wij dat in Vlaanderen aan zonder en u spreekt vanuit uw ervaring van toen u destijds minister van Economie was in situaties te komen zoals van de staal- en de textielindustrie, waarin wij absoluut niet meer kunnen en mogen terechtkomen?
Voorzitter, ik heb alle vragen gegroepeerd. Ik heb er misschien een aantal overgeslagen, maar dat zal dan wel direct worden gesignaleerd en dan zal ik er alsnog op antwoorden.
De voorzitter : De heer Penris heeft het woord.
De heer Jan Penris : Minister-president, ik zal u meteen geruststellen: ik zal u begin augustus met rust laten. Geniet maar eens van uw vakantie, ik denk dat u eraan toe bent. Maar ik zal het dossier wel blijven opvolgen. Zeker ook omdat u vandaag aangeeft dat er een aantal ontwikkelingen zijn die volgens mij moeten worden opgevolgd.
Het goede nieuws dat u vandaag hebt gemeld, is dat Geely niet boudweg neen heeft gezegd maar wel: nu niet, maar we sluiten niets uit. Het andere goede nieuws was dat een van de kandidaat-overnemers van Opel destijds zo heb ik het toch begrepen mogelijkerwijze bereid zou zijn om de Antwerpse plant over te nemen. En dan spreken we over die andere Chinees wiens naam we maar niet gaan noemen om de discretieplicht die in dit soort dossiers moet worden aangehouden niet te schenden.
Maar wat me wel verontrust, is dat er op dit moment parallelle groepen de zaak begeleiden. Er is enerzijds de paritaire werkgroep waarin de vakbonden en de directie van GM hun verantwoordelijkheid opnemen. Ten aanzien van de werkzaamheden en de slaagkansen van die groep ben ik even sceptisch als mevrouw Turan. GM heeft er geen commercieel belang bij om hier een Europese concurrent toe te laten. En de vakbonden hebben de plicht om ten aanzien van hun achterban optimistisch te blijven. Dat blijkt uit de communicatie die zij over dit dossier verspreiden: 180 mensen worden aangeschreven waarvan 47 uit de autoassemblagesector. Ik wil wel, maar als u er met uw specialisten zestien of zeventien vindt, denk ik dat dat heel wat realistischer is dan wat de vakbonden vandaag aan hun achterban meedelen.
Ik weet wel dat die paritaire werkgroep moest worden opgericht, maar ik heb er geen vertrouwen in. Ik heb meer vertrouwen in de reconversiewerkgroep die u destijds hebt opgericht. Ik hoop dat hij zijn werkzaamheden zal voortzetten en dat hij minstens erop zal toezien dat hij kan ingrijpen wanneer de paritaire werkgroep niet doet wat hij moet doen, dat wil zeggen snel serieuze resultaten boeken. Dat is trouwens ook de enige groep waarop u kunt worden afgerekend. Ik kan de paritaire werkgroep niet beoordelen. Dat behoort niet tot mijn bevoegdheden. Ik kan u wel politiek afrekenen met betrekking tot de inspanningen die u via de reconversiegroep doet. Dat zal ik ook doen. Ik hoop dus dat u met de reconversiewerkgroep alert blijft en de zaak blijft opvolgen en niet zomaar overlaat aan de paritaire werkgroep. Daarin heb ik, net zoals meen ik te hebben begrepen de overkant, weinig vertrouwen.
De voorzitter : De heer Bothuyne heeft het woord.
De heer Robrecht Bothuyne : Mijnheer Penris, GM heeft wel degelijk belang bij een goede en vlotte afhandeling van dit dossier omdat het alle belang heeft bij een goede verkoop van deze site. Of dat aan een automobielproducent zal zijn, zullen wij moeten afwachten. Dat ligt niet in onze handen en ook niet in de handen van de overheid tout court.
De minister-president heeft aangegeven dat er samenwerking is tussen de twee groepen en dat er dus niet dubbel wordt gewerkt. Efficiëntie is hier zeer belangrijk.
De minister-president sprak in China met de heer Li, die aangaf te geloven in Volvo en in de automobielproductie in Europa. De doemdenkers stellen of stelden dat de automobielproductie in Europa geen toekomst meer heeft en dat alles naar het Oosten zal verhuizen en dat er dan van daaruit zal worden ingevoerd. Uit dit dossier blijkt het tegendeel. Dat is hoopgevend. Ook blijkt dat wij met ons overheidsbeleid wel degelijk een impact kunnen hebben op de manier waarop een industrie zich hier kan ontwikkelen. Kijk maar naar het dossier van Volvo: steun in de vorm van waarborgen, steun in de vorm van opleidings- en investeringssteun, steun voor wat betreft innovatie. Er zijn uiteraard nog andere factoren waaraan we moeten werken. Niet alles is op dit moment in Vlaamse handen. Maar toch blijkt dat het Vlaamse beleid wel degelijk resultaten kan hebben en dat het die ook duidelijk heeft in het geval van Volvo.
Ik dacht dat in het kader van de Staten-Generaal van de Industrie deze week de projectvoorstellen vanuit de diverse sectoren bij u zouden moeten aankomen. Er zal ook vanuit Flanders DRIVE en vanuit de automobielsector een project worden voorgesteld. Samen met de Vlaamse Regering moeten wij daar snel een aantal beslissingen nemen en daaraan snel de nodige steun geven. Zo kunnen wij ervoor zorgen dat de brede automobielsector in Vlaanderen de toekomst krijgt die hij verdient.
De voorzitter : Mevrouw Turan heeft het woord.
Mevrouw Güler Turan: Ik dank u voor de toelichting, minister-president, vooral over de twee werkgroepen. Maar u hebt mij niet kunnen geruststellen. Het Vlaams Parlement heeft meer vertrouwen in de reconversiegroep. Het sociaal akkoord voorziet in een andere werkgroep, maar alles staat of valt met de verantwoordelijkheid die GM gaat nemen. Ik hoop ten zeerste, maar ik wil niet naïef zijn, dat GM een constructieve houding gaat aannemen in de investment search group. Uit het feit dat er drie mensen overstappen van de reconversiegroep naar de andere werkgroep, leid ik af dat de reconversiegroep niet ontbonden wordt, maar ik wacht op een resultaat of de eerste bevindingen van de investment search group.
Ik blijf ervan overtuigd dat u als verantwoordelijke van de Vlaamse overheid twee scenarios moet bedenken: één om het beste te maken van een actieve overname van de plant. U hebt tijd tot 30 september. Maar u gaat in augustus met vakantie. De werknemers zullen niet gerust met vakantie kunnen gaan. Als er geen overnemer wordt gevonden tegen 30 september, moet u voor het tweede scenario zorgen. Wat doen we in dat geval met de plant in Antwerpen? Daarvoor moeten er nu al werkzaamheden worden opgestart. Alleen zo kunnen we industriële activiteiten ontwikkelen met maximale tewerkstelling. Dat moet de uitdaging worden. Hopelijk lukt dat in de automobielsector. U hebt constructieve gesprekken gehad met Geely en andere Chinese, al dan niet Aziatische, investeerders, maar u hebt ons niet gerustgesteld. U kunt niet zeggen dat er gesprekken zijn met ten minste één ernstige overnemer.
De voorzitter : De heer Yüksel heeft het woord.
De heer Veli Yüksel : Minister-president, ik ben wel gerustgesteld wat de toekomst van Volvo Gent betreft. U bevestigt de berichten in de media nog eens. Het is goed voor Gent dat de Vlaamse overheid inspanningen levert voor de tewerkstelling daar.
Ik heb enkele concrete vragen gesteld. U kunt daar niet meteen op antwoorden omdat de toekomst van zon bedrijf van heel wat factoren afhangt. Maar de toekomst van Volvo Gent ziet er goed uit.
Ik wil één vraag graag herhalen. De Chinezen willen ook in China een fabriek openen. U hebt het in uw antwoord aangehaald: de Chinese markt is enorm groot, maar de technologie, kwaliteit en veiligheid van die auto staan niet op het niveau van Europa. Het scenario dat er een deel van de productie zou verhuizen en een deel van de knowhow in Vlaanderen mee zou gaan naar China, is niet denkbeeldig. Als we overheidsgeld beschikbaar stellen van een autobouwer, moeten we daarover waken.
De beslissing over de elektrische auto is uiteraard autonoom. Volvo Gent wil vanaf 2015 starten met de elektrische auto. We moeten de Chinezen aanmoedigen om in die richting inspanningen te doen, zeker wat de vestiging in Gent betreft.
De voorzitter : De heer Van Rompuy heeft het woord.
De heer Eric Van Rompuy : Ik dank u voor uw antwoord, minister-president.
Ik vind het geen slechte zaak dat de staatssteun aan die grote bedrijven uiteindelijk niet is toegekend. Als klein land met veel multinationale bedrijven vormen wij de zwakke schakel, want wij kunnen die bedragen niet opbrengen. De Vlaamse overheid kan mee sturen, maar 1,1 miljard euro voor één bedrijf is gigantisch. Omgerekend in arbeidsplaatsen is dat een enorm dure zaak. De terugkeer naar business as usual is op termijn voor een kleine lidstaat de beste keuze.
Ik geloof niet dat staatssteun op middellange termijn de rendabiliteit garandeert. Men kan waarborgen aanbieden en dergelijke, maar de zuivere staatssteun als hefboom om bedrijven te redden, kan voor mij niet, zeker niet als het om zulke grote bedrijven gaat. Gelukkig hebben we daar niet moeten over beslissen. Ik bewonder de inspanningen van de Vlaamse overheid om Opel een kans te geven. U hebt in de afgelopen 2 jaar alles geprobeerd om iets te redden. Dat is uiteindelijk niet gelukt. We zijn een klein land in een multinationale omgeving. Staatsteun zou op termijn zeer nadelig uitvallen voor ons.
De voorzitter : De heer Janssens heeft het woord.
De heer Chris Janssens : Ik wil geen Limburgs Calimerocomplex ontwikkelen, maar ik zou het bijzonder appreciëren als u toelichting kunt geven over de situatie bij Ford Genk. Hebt u nieuws over de onderhandelingen en de toewijzing van de nieuwe modellen? Als dat niet het geval is, bent u van plan zelf contact op te nemen met de directie van Ford Genk? Of zult u andere stappen ondernemen?
De voorzitter : Minister-president Peeters heeft het woord.
Minister -president Kris Peeters: Mijn excuses, dat was ik uit het oog verloren. Ford heeft me laten weten dat de beslissingen omtrent de Mondeo en de volgende modellen is uitgesteld. Ze zullen tegen het einde van dit jaar of begin 2011 worden genomen. Dat is de boodschap die werd overgebracht. We volgen dat van zeer nabij. We hebben daar zeer veel inspanningen rond gedaan. Het hoofdkantoor heeft de beslissing uitgesteld. Dat betekent nog niet dat het negatief zou zijn. Dat heeft met andere zaken te maken, vermoed ik, waar ik minder zicht op heb.
De voorzitter : De heer Diependaele heeft het woord.
De heer Matthias Diependaele : Ik had ook nog een vraag over de zestien of zeventien overnemers. Ik zou net als de heer Van Rompuy zuivere staatssteun willen afwijzen. Zijn er nog andere middelen om hen te overtuigen om te investeren in de plant in Antwerpen?
Mevrouw Patricia Ceysens : Ik ben het ook helemaal eens met de heer Van Rompuy. We hebben wel altijd waarborgen gegeven: een sale-and-lease-backwaarborg en een waarborg gekoppeld aan een businessplan dat kon aantonen dat private middelen de overleving zouden garanderen.
De heer Bart Van Malderen : Ik waardeer al uw inspanningen, minister-president. U hebt een uitgebreid relaas gedaan van uw bezoek aan China. Ik was er al van overtuigd dat dat geen plezierreis was.
Onze klok tikt natuurlijk wel. Ik zou de impliciete vraag van mevrouw Turan duidelijker willen stellen. We hebben in feite nog 3 maanden. Zijn er vandaag gesprekken aan de gang? Bent u daarbij betrokken? Bent u op de hoogte van andere gesprekken? Eventueel met een realistische overnemer?
Ik deel uw verontwaardiging. GM heeft hier een verantwoordelijkheid. Dat is vooral een moreel oordeel. Qua afdwingbaarheid is dat heel wat minder sterk.
Ik deel ook uw mening dat multinationale ondernemingen pogen om inzake staatssteun ik bezondig mij een beetje aan waar ik straks iets ga over zeggen tegenover de heer Van Rompuy staten, regios en overheden tegen elkaar uit te spelen. We hebben 6 maanden geleden aangekaart dat bovennationale herstructureringen op Europees niveau zouden moeten worden aangemeld, net zoals men fusies en overnames moet aankondigen. Zo zouden alle betrokkenen ten minste zicht hebben op eventuele staatsondersteuning in de brede zin van het woord. Via deze transparantie kan iedereen controleren dat er geen sprake is van concurrentievervalsing.
De voorzitter : Minister-president Peeters heeft het woord.
Minister-president Kris Peeters : Ik heb al geantwoord op de vragen van de heer Janssens. Ik wil voorkomen dat ik de heer Diependaele een tweede keer vergeet. Dat zou bijna dodelijk zijn voor mij. Mijn excuses.
We hebben in het kader van de hele problematiek van Opel een voorstel gedaan wat de voorzitter zeer correct heeft weergegeven, namelijk de garantie op een lening en een sale-and-rent-back. Dat was volledig ingegeven, niet alleen op basis van een economisch plan, maar ook in het kader van de voorstellen van andere landen en van de werkgelegenheid. Dat voorstel ligt niet meer op tafel. We proberen geen investeerders te lokken door te zeggen dat er 500 miljoen euro op tafel ligt en dat ze maar moeten langskomen. Het dossier is terug open. Ik vermoed dat in een latere fase de investeerder wel zal vragen of er ondersteuning vanuit de overheid mogelijk is. Het antwoord daarop is dat het voorstel niet meer op tafel ligt. Maar ik ben een realist. Op een bepaald moment zal er wel een vraag komen om ondersteuning te geven als een investeerder daar maximaal werkgelegenheid realiseert, wat we ook hopen.
Ik begrijp de bezorgdheid van de heer Penris en van mevrouw Turan. De klok tikt. Dat is juist. Ik kan u zeggen en ik heb het ook in de plenaire vergadering gezegd dat er bij de zestien kandidaten die we hebben overgemaakt aan GM, een aantal serieuze zitten. Verder moet u toch goed begrijpen dat ik het akkoord dat de vakbonden en GM op Europees niveau samen zijn overeengekomen, maximaal wil respecteren. Nog belangrijker is dat ik wel kan zeggen dat de kandidaten die de reconversiegroep of ikzelf voorstellen, over heel wat troeven beschikken, maar dan moet er wel nog onderhandeld worden.
Ik heb over die vestiging niets te zeggen. Ik ben een makelaar die zegt dat het iets heel interessant is en dat men daar eens moet naartoe gaan. Als men verder wil gaan, moet GM dat doen. Ik kan dat niet namens GM doen. Ik kan alleen maar stimuleren. Dat is ook wat de mensen van die reconversiegroep kunnen doen.
Dat zal uw bezorgdheid niet wegnemen. Die van mij ook niet trouwens. Er zitten serieuze kandidaten bij. Ik ga ervan uit dat GM met die kandidaten ernstige gesprekken voert. Dat wordt door de vakbonden en ook door de mensen van de reconversiegroep opgevolgd. Die reconversiegroep bestaat nog altijd. Die is niet opgeheven, maar die heeft nu als belangrijke opdracht investeerders te vinden en die aan GM voor te stellen. Als GM in september zegt dat er geen kandidaat tussen zit die de moeite waard is en de fabriek gaat sluiten, dan gaan we wel zeggen dat we zestien kandidaten hebben voorgesteld, waarvan een aantal heel serieuze. Dan willen we weten wat daar allemaal mee gebeurd is enzovoort. Wat ik nu probeer te doen met de reconversiegroep, is om serieuze kandidaten over te maken. Als GM zegt dat er niets tussenzit, dan kan ik wel volgen, maar ik weet dat er een aantal heel ernstige kandidaten bij zijn. Ik hoop dat er iets uitkomt binnen de gestelde termijn. Dat die scherp is, hebben we vanaf het begin gesteld.
Mijnheer Yüksel, ik heb gezegd dat Geely ook Volvos gaat produceren voor de Chinese markt. Er zit enige logica in dat dit in China zal gebeuren. Ik heb hem ook uitdrukkelijk gevraagd dat dit niet mag betekenen dat men op een bepaald moment de vestiging in Gent en ook in Zweden zou sluiten, dat men alles zou produceren in China en van daar de autos overbrengen naar de Europese markt. Men heeft me gezegd dat dit niet zal gebeuren. U zult dat samen met mij de volgende jaren opvolgen. Ook het personeel heeft daarover gesprekken gehad met Geely en ik denk dat ze de nodige geruststellende antwoorden gekregen hebben.
De heer Bothuyne heeft een aantal terechte bedenkingen gemaakt. Zoals de heer Van Rompuy zegt, moeten we inderdaad heel voorzichtig met staatssteun omgaan. De banken zijn daar een goed voorbeeld van. Ik denk dat we met die les indachtig goed moeten bekijken hoe de overheid die transformatie van onze industrie en van onze economie kan stimuleren zonder bijkomend verslaafden aan de subsidies te creëren. Zeker als het gaat om grote multinationale ondernemingen, verdwijnen die subsidies in zon groot geheel dat men zich afvraagt wat daar de echte reden voor is. Probeert men een aantal activiteiten met die subsidies af te dekken? Denk maar aan GM. Eerst moest GM koste wat het kost overheidsteun hebben en nu zegt dat bedrijf dat het het zelf gaat doen als het geen steun krijgt. Het geld was dan blijkbaar bedoeld om het voor GM wat gemakkelijker te maken, maar GM had van in het begin kunnen zeggen dat het voldoende dynamiek en vermogen had om het zelf te doen. Een wijze les die we niet zullen vergeten.
De voorzitter : Het incident is gesloten.