Commissie voor Economie, Economisch Overheidsinstrumentarium, Innovatie, Wetenschapsbeleid, Werk en Sociale Economie
Vergadering van 24/06/2010
Vraag om uitleg van de heer Matthias Diependaele tot de heer Kris Peeters, minister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Economie, Buitenlands Beleid, Landbouw en Plattelandsbeleid, over het urgentiebesluit met betrekking tot de waarborgregeling voor kmos en grote ondernemingen
De voorzitter : De heer Diependaele heeft het woord.
De heer Matthias Diependaele : Minister-president, op 16 oktober 2009 werd een urgentiebesluit in het leven geroepen betreffende de procedurele aspecten van de waarborgregeling met betrekking tot overbruggingsfinanciering. Dat is gebeurd naar aanleiding van de financieel-economische crisis.
Ik zal even citeren: Overwegende dat de Vlaamse Regering snel uitvoering moet geven aan de uitbreiding van de bestaande waarborgregeling met betrekking tot overbruggingsfinanciering. Een waarborgregeling is immers een snel, eenvoudig en relatief goedkoop instrument om ondernemingen te ondersteunen en de toegang tot financiering van hun activiteiten en investeringen te verruimen. Naar aanleiding van de huidige economische en financiële crisis kampen de kmos en de grote ondernemingen met een acute verminderde toegang tot kredietverlening met betrekking tot overbruggingsfinanciering. Het Vlaamse Gewest voorziet midden oktober 2009 een nieuwe oproep naar de financiële instellingen waarbij de modaliteiten van de overbruggingsfinanciering dienen opgenomen te worden, zo niet kunnen deze maar opgenomen worden in een volgende oproep (vermoedelijk mei 2010). Een vertraging in de aanneming en de bekendmaking van dit besluit doet afbreuk aan de doeltreffendheid en het doel ervan, namelijk het faciliteren van de verwerving van voldoende financieringsmiddelen door ondernemingen via het verstrekken van een overheidswaarborg in een periode van economische en financiële crisis.
Dit besluit houdt op van kracht te zijn op de dag waarop het besluit van de Vlaamse Regering van 7 november 2008 betreffende erkenning van een financiële crisis en tot afwijking van de waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen, overeenkomstig artikel 7 van het voormelde besluit, ophoudt van kracht te zijn.
Minister-president, bereikt het urgentiebesluit het beoogde effect? Hoeveel ondernemingen konden gebruik maken van deze uitgebreide waarborgregeling en voor welk bedrag? Kunt u een overzicht geven van spreiding van het aantal dossiers en het bedrag van de betrokken waarborgregeling over kmos en grote ondernemingen? Hoeveel ging naar de kmos en hoeveel naar de grote ondernemingen? Heeft de Vlaamse Regering een timing naar voren geschoven wanneer dit urgentiebesluit wordt stopgezet? In het urgentiebesluit stonden een paar criteria. Deze morgen hebben we gezien dat de overbruggingspremie in het beleidsdomein Werk afloopt eind december. Misschien loopt dat ongeveer samen. Wat zijn de voorwaarden daarvoor? Welke criteria moeten vervuld zijn vooraleer de Vlaamse Regering zegt dat de crisis voorbij is? Zijn er op dit moment al voorwaarden vervuld? Waarschijnlijk zijn er meerdere voorwaarden. In welke richting gaan we precies met sommige criteria? Evolueert dat in de goede richting?
De voorzitter : Minister-president Peeters heeft het woord.
Minister-president Kris Peeters : Mijnheer Diependaele, u vraagt naar facts and figures. Ik zal u die in alle transparantie en openheid geven. Het urgentiebesluit voor overbruggingsfinanciering werd opgenomen bij oproep 10 en 11, waarvan het quotum voor de waarborgregeling ter beschikking werd gesteld per 1 januari 2010. Dat wil zeggen dat in principe vanaf 1 januari 2010 verbintenissen onder het urgentiebesluit konden worden aangemeld. Het is dus minder dan 6 maanden van kracht.
Na een eerder trage opstart, wegens de noodzakelijke inloopperiode waarin de bekendmaking en de organisatie van deze nieuwe mogelijkheden binnen de financiële instellingen diende te gebeuren, wordt op heden frequent gebruik gemaakt van de mogelijkheden die het urgentiebesluit ter biedt. 54 verbintenissen, die betrekking hebben op een overbruggingsmaatregel, werden al gerealiseerd en onder de waarborg gebracht. Zonder urgentiebesluit ter zouden deze financieringen niet doorgegaan zijn of zouden integendeel zelfs bestaande financieringen zijn opgezegd. Op die manier heeft het urgentiebesluit ter bijgedragen tot het verruimen van de financieringsmogelijkheden voor de betrokken ondernemingen die door de crisis bijkomende overbruggingsfinanciering nodig hadden om hun bestaande schulden te kunnen terugbetalen en/of om de continuïteit van hun onderneming te verzekeren. Als u kijkt naar deze elementen, denk ik toch dat het urgentiebesluit het beoogde effect heeft gerealiseerd. Ik zal straks nog enkele andere elementen geven.
Ik heb ook een volledig overzicht met de cijfers en de aantallen. Tot op heden en dat is 21 juni 2010 werden er dus 54 verbintenissen, voor 41 verschillende ondernemingen, onder de waarborg gebracht van urgentiebesluit ter voor een waarborgbedrag van 12.673.422,16 euro. Er werden nog geen verbintenissen van grote ondernemingen onder de waarborg gebracht van dit urgentiebesluit ter. Ik heb een overzicht van het aantal verbintenissen. Ik zal u zo dadelijk het schema geven. Als de voorzitter het ermee eens dat het bij het verslag wordt gevoegd, hoef ik het niet allemaal voor te lezen.
Daarnaast werden nog 25 verbintenissen geregistreerd voor een totaal waarborgbedrag van 2.049.890,88 euro. Die verbintenissen werden niet opgenomen in de tabel die ik u zal geven. Samengeteld kunnen we dus spreken over 79 verbintenissen voor een bedrag van bij de 15 miljoen euro. Als u de vergelijking wilt maken: in 2009 werden er 1494 kredieten voor kmos gewaarborgd. Het urgentiebesluit ter houdt dus een aanzienlijke verruiming in van de doelgroep.
Op heden heeft de Vlaamse Regering nog geen timing naar voren geschoven voor de al dan niet stopzetting van dit urgentiebesluit. Vanuit Waarborgbeheer nv werd zeer recent een rondvraag georganiseerd bij alle waarborghouders over het verlengen, behouden en/of afschaffen van dit urgentiebesluit. Al die informatie zal in de loop van de komende weken verwerkt worden.
Het is duidelijk dat de waarborg voor overbruggingskredieten een echte crisismaatregel is die inspeelt op concrete noden in een door de crisis verstrakte kredietmarkt. In dat opzicht moet goed geëvalueerd worden in welke mate het zinvol is deze maatregel te laten voortbestaan indien de economie zich herstelt. Het kan immers niet de bedoeling zijn dat op deze wijze zeer risicovolle dossiers alsnog onder overheidswaarborg worden gebracht.
Er zijn op heden geen voorwaarden gesteld voor het al dan niet stopzetten of verlengen van het urgentiebesluit ter.
De voorzitter : De heer Diependaele heeft het woord.
De heer Matthias Diependaele : Het was zeker niet mijn bedoeling om het instrument in vraag te stellen. Heb ik het goed begrepen dat er in 2009 1094 dossiers waren terwijl we nu op 54 zouden zitten?
Minister-president Kris Peeters : Er zijn aan de kmos 1494 kredieten gewaarborgd onder de algemene waarborgregeling.
De heer Matthias Diependaele : Ik wilde het nut zeker niet in twijfel trekken. Wat me vooral interesseert, zijn de criteria die naar voren zouden worden geschoven wanneer die urgentiebesluiten aflopen. We hebben het vanochtend nog gehad over de overbruggingspremie. Eind december loopt die af. We gaan ervan uit dat de crisis dan zogezegd afgelopen is. Maar blijkbaar zijn die criteria nog niet vastgelegd. Zal dat nog gebeuren of wordt het veeleer nattevingerwerk?
Minister-president Kris Peeters : Het urgentiebesluit ter is genomen voor een jaar. Normaal loopt het af op 31 december. De vraag is of het kan worden verlengd. Op basis van de rondvraag die is georganiseerd, zal ik een voorstel doen om het besluit al dan niet te verlengen.
De voorzitter : Het incident is gesloten.