Commissie voor Leefmilieu en Natuur, Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid en Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed Vergadering van 08/02/2007
Vraag om uitleg van mevrouw Linda Vissers tot de heer Kris Peeters, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, over de aanpak van de blootstellingsonderzoeken en de milieuverontreiniging in Noord-Limburg
De voorzitter: Mevrouw Vissers heeft het woord.
Mevrouw Linda Vissers: Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, een jaar geleden werd naar aanleiding van een onderzoekscampagne in Noord-Limburg een verhoogd risico op longkanker vastgesteld. De Vlaamse Regering lanceerde toen haar actieplan cadmium, waardoor inwoners van Noord-Limburg tegen een verminderd tarief hun putwater en tuingrond konden laten onderzoeken. Onlangs werd nogmaals bevestigd dat de bodemverontreiniging vooral in de omgeving van de vroegere zinkfabrieken verantwoordelijk is voor de vervuiling van het grondwater. Er werd namelijk een verhoogde aanwezigheid van cadmium, lood en arseen vastgesteld. Nu wordt de bewoners opnieuw aangeraden hun groenten niet te besproeien met dit water, het water niet te gebruiken om te poetsen en zeker niet om te drinken. In de loop van 2007 zal het actieplan worden voortgezet met een blootstellingsonderzoek. De blootstelling aan zware metalen wordt onderzocht via bloed- en urinestalen van duizend volwassenen en zeshonderd kleuters.
Mijnheer de minister, welke concrete maatregelen zijn reeds genomen ten aanzien van de bodemverontreiniging voor de inwoners van Noord-Limburg, meer bepaald de gemeenten Lommel, Neerpelt, Overpelt en Hamont-Achel? Op welke manier worden deze maatregelen gecommuniceerd naar de bevolking? Welke volwassenen en kleuters worden bereikt met het blootstellingsonderzoek aan zware metalen? Op welke manier zullen deze worden geselecteerd, gelet op de vrees en onrust van veel buurtbewoners? Hoe wordt er omgegaan met het gegeven dat zes van de tien onderzochte waterstalen boven de drinkwaternorm liggen? Welke maatregelen zullen hiervoor worden getroffen?
De voorzitter: Minister Peeters heeft het woord.
Minister Kris Peeters: Mijnheer de voorzitter, mevrouw Vissers, de concrete maatregelen die tot nu toe genomen zijn ten aanzien van de problematiek van bodemverontreiniging voor de inwoners van Noord-Limburg, omvatten meerdere acties die in het actieplan cadmium zijn opgenomen. De reeds van kracht zijnde maatregelen, namelijk het verstrekken van teeltadvies en advies met betrekking tot het gebruik van grondwater, worden voortgezet. Bijkomend werden staalnamecampagnes naar bodem en putwater uitgevoerd. Op het vlak van de acties rond bodemsanering werden ter hoogte van de meest belaste woongebieden - het dichtste bij de fabrieken - de zinkassen verwijderd door Umicore en OVAM. Voor de verwijdering van zinkassen in de wijdere omgeving wordt momenteel aan een oplossing gewerkt.
De huidige maatregelen zoals het verstrekken van teeltadvies, advies over gebruik van putwater, advies bij algemeen onderhoud enzovoort, worden gecommuniceerd aan de hand van folders, posters, websites en informatievergaderingen. Ik heb wel uit de krant begrepen dat er niet echt veel aanwezigen waren op de vergadering van gisterenavond. Eveneens kan de bevolking met zijn vragen terecht bij de medisch milieukundigen, afgekort MMK's, en bij het lokale gezondheidsoverleg, de LOGO's. Met betrekking tot de verwijdering van de zinkassen hebben Umicore en OVAM de bewoners via informatievergaderingen, brieven, informatiekrantjes en huisbezoeken bereikt. In de loop van februari zal de bevolking worden geïnformeerd betreffende de algemene stand van zaken van het cadmiumactieplan.
Het blootstellingsonderzoek dat onlangs werd opgestart in de Noorderkempen, is een gezamenlijk initiatief van mij en minister Vervotte, bevoegd voor Volksgezondheid. Het onderzoek richt zich op volwassen mannen en vrouwen, zowel rokers als niet-rokers van 20 tot en met 80 jaar die reeds acht jaar in het vervuilde gebied wonen, en kleuters van 2,5 tot en met 6 jaar die in het vervuilde gebied wonen én schoollopen. Tevens wordt in een minder vervuild controlegebied een gelijkaardig aantal deelnemers ter vergelijking gerekruteerd.
De verdeling van de steekproefgrootte voor de volwassen deelnemers is als volgt: 400 stalen in de zes onderzoeksgebieden conform de onderzoeksgebieden van professor Staessen, 400 stalen in Hechtel-Eksel dat het controlegebied is en 400 stalen in het belaste gebied buiten het onderzoeksgebied van professor Staessen.
Dan had u nog vragen over de waterstalen. Het betreft hier putwaterstalen. Bij overschrijding van een of meer drinkwaternormen in putwater is het ongeschikt voor menselijke consumptie, voor bevloeiing van moestuinen en voor het gebruik in kinderbadjes. De betrokken regio werd en wordt specifiek over het gebruik van putwater gesensibiliseerd via de medisch milieukundigen, onder andere via brochures die ze hierover verspreiden.
Mevrouw Linda Vissers: Mijnheer de voorzitter, ik dank u voor uw uitgebreid antwoord. Ik heb er weinig aan toe te voegen. Ik ben blij dat u voldoende aandacht aan dit probleem besteedt. Ik heb inderdaad ook in de krant gelezen dat er weinig volk was op de vergadering in Hechtel-Eksel, maar in dit gebied ligt men daar niet van wakker. Ik denk dat er meer volk zal zijn vanavond op de vergaderingen in Noord-Limburg, Overpelt en Lommel. Daar ligt men er wel van wakker.
De voorzitter: Het incident is gesloten.