Commissie voor Leefmilieu en Natuur, Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid en Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed Vergadering van 22/06/2006
Vraag om uitleg van de heer Bart Martens tot de heer Kris Peeters, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, over de recyclage van cd's
De voorzitter: De heer Martens heeft het woord.
De heer Bart Martens: Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, zoals u weet, verschijnen cd's en dvd's steeds meer in onze woonkamers en brievenbussen. Cd's, dvd's en cd-roms zijn solide informatiedragers. Ze zijn gemakkelijk, eenvoudig te transporteren en op te bergen, en goedkoop te produceren. Vandaar het wereldwijde succes ervan, ter vervanging van oudere dataopslagmiddelen. In de toekomst zullen we steeds meer met deze schijfjes werken. Ook kranten, weekbladen en de computerindustrie hebben blijkbaar dit product als marketingmiddel ontdekt en delen alsmaar meer blinkende schijfjes uit, vaak gratis. We worden dan ook overspoeld door een overaanbod aan gratis cd-roms, dvd's of cd's. Veel van die schijfjes belanden jammer genoeg ongebruikt in de vuilnisbak, waarna ze worden gestort of verbrand.
Er zijn nochtans alternatieve verwerkingsmogelijkheden. Zo is er de mogelijkheid van het hergebruik. Blijkbaar bestaan er in het buitenland bedrijven die cd's hergebruiken, zonder ze eerst te moeten recycleren. Ze halen de informatie eraf door middel van een soort magnetisch veld, zodat ze opnieuw kunnen worden gebruikt.
Naast hergebruik, bestaat er blijkbaar ook een mogelijkheid tot recyclage. De cd's bestaan voornamelijk uit polycarbonaat, met daarop een laagje aluminium. Na het verwijderen van dat laagje, is het blijkbaar perfect mogelijk dat polycarbonaat te recycleren tot bijvoorbeeld computerkasten of hoogwaardige onderdelen van autodashboards. Uiteraard moeten de cd's dan wel apart worden ingezameld. In Duitsland wordt naar verluidt jaarlijks zo'n 5000 ton aan cd-materiaal ingezameld en gerecycleerd. Een groot gedeelte daarvan komt van de industrie, maar ook de particulier kan er zijn cd's kwijt via een apart inzamelkanaal. Duitsland heeft een inzameling opgezet analoog met de ophaling van gebruikte batterijen.
In ons land staan we nog niet zo ver. Sommige containerparken zouden naar verluidt al wel cd's inzamelen, maar wat daar verder mee gebeurt, is onduidelijk.
Daarom wil ik u de volgende vragen stellen, mijnheer de minister. Hebt u een zicht op de verschillende inzamel- en verwerkingsmogelijkheden voor cd's en dvd's, met hun respectieve milieu-impact? Werden ter zake reeds levenscyclusanalyses uitgevoerd in binnen- of buitenland? Zo ja, wat zijn de resultaten daarvan? Zo neen, zijn er plannen om in Vlaanderen te beginnen met dergelijke studies? Hebt u een zicht op bestaande vormen van selectieve inzameling van dergelijke schijfjes in Vlaanderen, zowel voor particulieren, bijvoorbeeld via de containerparken, als voor de industrie? Zijn er plannen om de selectieve inzameling van dergelijke schijfjes in Vlaanderen te veralgemenen, met het oog op hergebruik of recyclage? Wordt er gedacht aan het invoeren van een terugnameplicht voor de producenten en invoerders van dergelijke producten?
De voorzitter: Minister Peeters heeft het woord.
Minister Kris Peeters: Mijnheer de voorzitter, mijnheer Martens, misschien moet ik u wat teleurstellen. Ik heb natuurlijk nog wat jaren om u tevreden te stellen: deze regeerperiode eindigt immers pas in 2009. Men is zich misschien onvoldoende bewust geweest van dit probleem, met deze vragen als gevolg.
Volgens de gegevens van OVAM is er vandaag geen systeem van selectieve inzameling in werking, met uitzondering van de containerparken in het werkingsgebied van het intergemeentelijk samenwerkingsverband Imog, dat Kortrijk en omgeving bestrijkt.
Dit gebeurt op vrijwillige basis. In het Uitvoeringsplan Huishoudelijke Afvalstoffen 2003-2007 zijn hierover geen bepalingen opgenomen. Verwerkingsmogelijkheden zijn echter wel beschikbaar. Er is in Vlaanderen een delamineringstechnologie beschikbaar die het technisch mogelijk maakt om de kunststof van het metaal te scheiden. Navraag heeft echter uitgewezen dat de aanvoer voldoende groot moet zijn om deze verwerking rendabel te maken. Volgens OVAM is over dit onderwerp geen levenscyclusanalyse beschikbaar, en is de opmaak van zo'n analyse ook niet gepland.
Op de tweede vraag luidt het antwoord dat er op dit ogenblik geen algemeen selectief inzamelsysteem in werking is omwille van de beperkte omvang van de afvalstroom. Een uitzondering is het initiatief van Imog.
Ten derde: er zijn geen concrete plannen om de selectieve inzameling van cd's in het Vlaamse
Gewest te verplichten. Eerst is overleg nodig om na te gaan of een apart inzamelsysteem rendabel en gewenst is. De invoering van een aanvaardingsplicht voor nieuwe afvalstromen, waaronder eventueel de zogenaamde consumables, is op dit ogenblik geen optie. We wachten het resultaat af van de evaluatiestudie van het instrument aanvaardingsplicht. Dit is begin 2006 al in deze commissie behandeld, tijdens de bespreking van de rapportage over de bestaande milieubeleidsovereenkomsten. Deze evaluatie zal eind 2006 worden afgerond. Aan de hand van deze studie zal het toetsingskader om te bepalen welke afvalstromen in aanmerking komen voor een aanvaardingsplicht worden verfijnd. In elk geval wordt dat verder onderzocht, en daarbij is het misschien interessant om de ervaringen van Imog in rekening te brengen.
De voorzitter: De heer Martens heeft het woord.
De heer Bart Martens: Ik dank de minister voor zijn antwoord. Ik denk dat het nuttig is om na te gaan of het inzamelsysteem van Imog succesvol is. Op basis van de cijfers van Imog kunnen we schatten hoeveel we in heel Vlaanderen via containerparken zouden kunnen inzamelen.
Als er nog geen plannen zijn om een aparte levenscyclusanalyse op te maken, dan lijkt het toch nuttig om dat alsnog te doen. Het heeft weinig zin om een selectieve inzameling en verwerking uit te bouwen als dat geen ecologische winsten oplevert. Nog afgezien van de evaluatiestudie over de aanvaardingsplicht lijkt het me zinvol om de VITO op te dragen om zo'n levenscyclusanalyse op te maken. Op basis van de resultaten ervan, van de inzamelresultaten van Imog en van de evaluatiestudie over de aanvaardingsplicht kan later dan worden beslist over de eventuele invoering van een inzamelings- en verwerkingssysteem Daaraan kan dan eventueel een aanvaardingsplicht voor de producenten en invoerders worden gekoppeld.
De voorzitter: Het incident is gesloten.