Commissie voor Openbare Werken, Mobiliteit en Energie Vergadering van 25/04/2006
Vraag om uitleg van de heer Gilbert Van Baelen tot de heer Kris Peeters, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, over de noord-zuidverbinding in Limburg
De voorzitter: De heer Van Baelen heeft het woord.
De heer Gilbert Van Baelen: Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, gisteren hebt u een concrete actie ondernomen in Limburg. In de krant las ik vandaag immers dat u op bezoek bent geweest in Houthalen-Helchteren. Ik las ook al een aantal antwoorden op vragen die ik u vandaag wou voorleggen. Ik hoop dat de timingen die u nu voorstelt, realistischer zijn dan de timingen die u bij uw aantreden en kort daarna voorstelde.
Ooit vertelde u dat de noord-zuidverbinding in Limburg voor het einde van uw ambtstermijn zou worden gerealiseerd. We mochten u daarop afrekenen. Ik merk echter dat er timingen zijn tot 2014. U bent dus van plan om in de volgende legislatuur opnieuw minister van Openbare Werken te worden. U vertelde ook al dat u op 1 januari van volgend jaar een eerste spade zou steken. Het kan een leuke dag worden, zo tegelijk met de installatie van de nieuwe gemeenteraden.
Nog niet zo lang geleden hebt u heel erg lang in de file gestaan op het gedeelte van de noord-zuidverbinding met 2 maal 2-rijstroken. U hebt de situatie dus van nabij meegemaakt toen u naar de opening van het station in Neerpelt reed. Ik kon er niet geraken. U kon vaststellen dat niet alleen de flessenhals problematisch is, maar ook het feit dat er maar aan 90 kilometer per uur mag worden gereden op het stuk dat volledig met 2 maal 2-rijstroken werd aangelegd en dat over alle mogelijke voorzieningen beschikt.
In de praktijk rijdt niemand aan 90 kilometer per uur. Misschien mag het niet echt luidop worden gezegd, maar de politiezone heeft er een bepaald gedoogbeleid. Ik zou niet graag hebben dat de politie morgen begint te flitsen, want dan ben ik er elke dag een paar keer bij. In dat geval zou ik - en ik zou zeker niet de enige zijn - zeker een vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid aan de dag leggen. Het is ongehoord wat daar op het ogenblik mag en niet mag.
Op 3 oktober 2005 zei u dat u?over een goeie maand´, tegen eind november dus, een antwoord zou hebben op de vraag of de snelheid kan worden opgetrokken tot 120 kilometer per uur. Nu zijn we een half jaar later. We hebben u een beetje met rust gelaten. Ik lees dat u in anderhalf miljoen euro hebt voorzien om geluidsschermen te plaatsen langs het tracé.
Destijds wist geen kat dat in de bouwvergunning stond dat de snelheid zou worden beperkt tot 90 kilometer per uur op een gedeelte van het tracé. Als dat bekend was geweest, had er toen al een gigantisch protest geklonken. Gedane zaken nemen echter geen keer.
Ik wil het hier eigenlijk niet over de tunnels hebben, ik wil me vooral op de flessenhals concentreren. Tot aan het rond punt is de weg opnieuw aangelegd. Ik win nu dagelijks 10 minuten op een stuk van 20 kilometer. Daarna sta ik echter 10 minuten langer stil op de volgende 4 kilometer. Dit betekent dat ik eigenlijk geen enkele minuut win. Door de flessenhals raak ik niet sneller in Brussel.
De minister heeft hierover recent een aantal verklaringen afgelegd. Eind oktober 2005 heeft hij evenwel verklaard dat de werken in 2007 een aanvang zouden moeten nemen. Eerst zou het knooppunt rond Molenheide worden aangelegd. De rest van het tracé zou tussen 2008 en 2010 onder handen worden genomen. De minister zou zichzelf eens moeten herinneren aan de uitspraken die hij over de timing van deze werken heeft gedaan. Wat de flessenhals betreft, zijn die werken in het verleden niet zo ver in de tijd gesitueerd.
Mijnheer de minister, wat heeft de geluidsstudie over de baan met 2 maal 2-rijstroken opgeleverd? Wat zijn de resultaten? Zult u die geluidsschermen plaatsen? Waar zullen ze precies worden geplaatst? Zullen de schermen pas na de snelheidsverhoging worden geplaatst? Aangezien tijdig in de nodige middelen is voorzien, kan de aanbesteding in 2006 plaatsvinden. Het is echter mogelijk dat we tot 2007 moeten wachten voor de schermen er uiteindelijk staan.
U hebt toen aangekondigd dat een stuurgroep alle plannen zou opvolgen. Heeft die stuurgroep vergaderd? Welke plannen zijn tijdens die vergaderingen besproken? Welke timing is hierbij vooropgesteld?
Over de flessenhals hebben we het daarnet al gehad. De aanbesteding had begin 2006 tot stand moeten komen. Om dit mogelijk te maken, hadden de onteigeningsplannen voor het uitwisselpunt in Molenheide er tegen die tijd moeten zijn. Hoe zit het nu met de timing?
In het dossier van de noord-zuidverbinding speelt alternatieve financiering een belangrijke rol. U hebt verklaard dat u een aantal voorstellen, waaronder PPS-formules, zou uitwerken. Zijn er al voorstellen besproken? Zijn die besprekingen in bepaalde gevallen al afgerond? Zijn er al voorstellen klaar om te worden uitgevoerd? Zult u in verband met de financiering de vooropgestelde timing kunnen respecteren?
U hebt destijds regelmatig overleg met de werkgeversorganisaties en met alle betrokken doelgroepen aangekondigd. Heeft dit overleg plaatsgevonden? Zo ja, wanneer heeft het dan plaatsgevonden, en welke resultaten heeft het opgeleverd?
Het gemeentebestuur van Houthalen-Helchteren voelde zich totaal niet betrokken bij het opstellen van de plannen. De inwoners van die gemeente wisten niet wat er zou gebeuren, of er al dan niet tunnels zouden worden aangelegd, hoe de werken zouden worden uitgevoerd, of er al dan niet onteigeningen zouden volgen en of er in dit verband al dan niet nieuwe BPA´s zouden worden opgemaakt. Om die problemen op te lossen, hebt u verklaard dat u een communicatieadviseur zou aantrekken. Die persoon zou dan permanent met alle betrokkenen in overleg treden. Ik heb nog geen communicatieadviseur gezien of gehoord. Hebt u al iemand aangesteld? Zo ja, sinds wanneer is die adviseur actief en wat doet hij precies? Zo neen, waarom is dit nog niet gebeurd? U communiceert over dit dossier, maar de aangekondigde communicatieadviseur heb ik nog niet weten communiceren.
De voorzitter: De heer Vrancken heeft het woord.
De heer John Vrancken: Mijnheer de voorzitter, ik wil me aansluiten bij de vraag om uitleg van de heer Van Baelen.
Wat het overleg betreft, wil ik opmerken dat de inwoners van Houthalen-Helchteren niet de op de hoogte zijn gebracht van de plannen. Zelfs de politieke kaste heeft lang niets van deze plannen geweten. De minister heeft de gemeente gisteren bezocht. Ik denk natuurlijk in eerste instantie aan de periode daarvoor.
Mijnheer de minister, wat hebt u gisteren, tijdens uw bezoek, eigenlijk met het college van burgemeester en schepenen besproken? De burgemeester heeft zich eerst tegen de ondertunneling verzet. Onder druk van de plaatselijke bevolking heeft hij het geweer van schouder veranderd. Hij heeft ondertussen zijn bezorgdheid geuit over de commotie die naar aanleiding van de aangekondigde plannen bij de bevolking is ontstaan. Indien ik me niet vergis, hebt u een petitie met 6.500 handtekeningen ontvangen. Volgens mij is er flink wat tegenstand in Houthalen-Helchteren tegen de ondertunneling. Klopt dit in uw ogen? Wat zult u hieraan doen? Zult u wachten op het MER, vooraleer u de ondertunneling definitief schrapt en voor de omleiding kiest, of ligt die beslissing al vast?
De voorzitter: De heer Peumans heeft het woord.
De heer Jan Peumans: Mijnheer de voorzitter, aangezien ik niet wist dat de heer Van Baelen een vraag om uitleg over dit onderwerp had ingediend, heb ik zelf eigenlijk ook een vraag om uitleg voorbereid. Indien nodig, kan ik deze vraag om uitleg altijd nog in een schriftelijke vraag omzetten.
Mijnheer de minister, ik ben een overzicht aan het maken van alle zaken die in het verleden in deze commissie ter sprake zijn gekomen. Ik vind het onze taak om deze zaken op te volgen. Ik ben aan deze lijst begonnen naar aanleiding van een vraag om uitleg die de heer Sannen u op 5 oktober 2004 heeft gesteld. Hij heeft u toen gevraagd hoe het met de noord-zuidverbinding zat.
Ondertussen zijn we anderhalf jaar verder. Ik veronderstel dat in die tijd hard aan verschillende studies is gewerkt. Op 5 oktober 2004 hebt u verwezen naar een haalbaarheidsstudie over de vormgeving van de bovengrondse publieke ruimte en over de juiste manier om de in- en uitritten aan te leggen. Op basis van deze studie kan definitief een tunnelvariant worden gekozen. Er zijn immers een aantal verschillende mogelijkheden.
Diezelfde studie zou ook aandacht besteden aan de bovenbouw, aan de financieringsmogelijkheden, aan de verdere procedurele stappen en aan de herlokalisatiemogelijkheden. Dit laatste punt interesseert veel mensen in de regio. Het kan nodig blijken om bewoners en handelaars te herlokaliseren.
U hebt destijds geantwoord dat het resultaat van de studie over de tunnelvarianten eind 2005 klaar zou zijn. De definitieve beslissing zou in het voorjaar van 2006 worden genomen. Over het begrip?voorjaar´ valt natuurlijk te discussiëren. Loopt het voorjaar tot het begin van de lente of tot in juni?
U hebt tegelijkertijd geantwoord dat u alternatieve financieringsmogelijkheden en de eventuele aanwending van FFEU-middelen zou onderzoeken. Het valt me op dat u voortdurend naar fysieke programma´s verwijst. Dit geldt ook voor de budgetten in de jaren na 2006. Ik ben blij dat ik het fysieke programma voor 2006 twee of drie weken geleden heb ontvangen. In tegenstelling tot de vorige jaren is hier geen driejarenprogramma aan verbonden, er is enkel een reserveprogramma voor 2006. U hebt het evenwel vaak over plannen die in 2008 of in 2009 zullen worden uitgevoerd. Ik vraag me vooral af wat in 2006 nog zal gebeuren. Krijgen we nog een rollend programma voor de werken die na 2006 zullen worden uitgevoerd?
De kruispunten op de beruchte grote baan zullen eindelijk conflictvrij worden. Ik veronderstel dat u weet dat het aanleggen van een conflictvrij kruispunt bepaalde gevolgen heeft. U laat de veiligheid op de doorstroming primeren. Volgens het Belang van Limburg is het de bedoeling 1,3 miljoen euro in deze kruispunten te investeren. Het systeem van conflictvrije kruispunten bestaat in Nederland al 25 jaar. U zult zien dat deze kruispunten de veiligheid ten goede komen, maar de doorstroming niet bevorderen. U kunt het draaien of keren hoe u wilt. Dit is altijd het geval. Dit is zo, tenzij een aantal kruispunten worden afgeschaft en alleen het doorgaand verkeer voorrang wordt gegeven. Als er echter vijf kruispunten conflictvrij wordt gemaakt, dan voorspel ik dat dit een negatieve weerslag zal hebben op de doorstroming. Ik baseer me op informatie uit Het Belang van Limburg. Mijnheer Van Baelen, u zult dat zelf wel ervaren. U woont immers in de buurt.
Mijnheer de minister, u investeert 1,3 miljoen euro. Is dat een voorlopige investering? Gaat het over een definitieve keuze die u maakt, of gaat u nu al dat geld investeren om binnen een paar jaar die kruispunten opnieuw af te laten breken en de tunnelvariant te laten toepassen? Omdat ik dit wilde weten, heb ik dit gekoppeld aan de vormgeving van de publieke ruimte bovengronds.
Wat is de stand van zaken bij al die onderdelen? Welke terugkoppeling is er tot nu toe geweest naar het lokale bestuur en de bewoners? Daarnet zei u in Houthalen-Helchteren te zijn geweest. Dat betekent natuurlijk niet dat de bevolking nu weet hoe de zaken zitten. Heel wat mensen hebben dit nu in het Belang van Limburg gelezen, maar veel mensen zullen zich ook afvragen wanneer met de herinrichting van die kruispunten zal worden begonnen en hoe ze zullen worden heringericht. Dergelijke vragen leven altijd bij de plaatselijke bevolking.
Mijnheer de minister, ik wil ook nog even kwijt dat er voor dit soort informatieverstrekking vrijwel geen geld is. U zult het me niet kwalijk nemen als ik vaststel dat er voor de BAM-werken 3 miljoen euro wordt uitgegeven voor de informatieverstrekking. Ik heb over dat onderwerp een schriftelijke vraag gesteld, naar aanleiding van de voortgangsrapportage. Van dat bedrag wordt 900.000 euro alleen al aangewend voor wat?communicatie strategische adviezen´ heet. Dat blijkt althans uit het antwoord dat ik heb gekregen. Waar zal al dat geld voor worden gebruikt? Hoe is de verdeling voor de rest van Vlaanderen inzake belangrijke infrastructuurwerken? Hoeveel zal daarin worden ge?nvesteerd? In uw fysisch programma hebt u 60.000 euro gereserveerd voor een bereikbaarheidsadviseur. De vraag van mijn collega´s is terecht. Hoe zult u communiceren en wie zal zorgen voor die communicatie? Ik hoop dat het over een goed communicatiebureau zal gaan, maar in de wandelgangen heb ik vernomen wie dit zou zijn. Dan heb ik zo mijn twijfels. Het staat me immers vrij een mening te hebben over sommige van dergelijke bureaus.
Wat is nu precies de stand van zaken inzake VIA-Invest, dat via de PMV zal worden opgericht? Ik stel vast dat de brug van Temse nu weer niet alternatief zal worden gefinancierd, terwijl uw secretaris-generaal in het blad van VOKA - Vlaams Economisch Verbond nog verklaarde dat dit wél alternatief zou worden gefinancierd. Dat is het eerste of tweede project waarbij alternatieve financiering wordt verlaten. Anderzijds kan ik dit wel begrijpen: die brug ligt op de N16, in uw achtertuin, mijnheer de minister. Dat zal wellicht de motivering zijn geweest. U hebt vier of vijf maal gezegd dat de brug van Temse alternatief zou worden gefinancierd, via VIA-Invest. U hebt dat gezegd, niet ik. Eerst kostte de brug 16 miljoen euro. Nu zou hij 31 miljoen euro kosten. We hebben daar toen nog vragen over gesteld. Ik stel nu vast dat deze brug nu met de klassieke middelen zal worden betaald.
Mijn vraag, die ook wordt gesteld in Houthalen-Helchteren en omgeving, luidt: hoe staat het nu met die alternatieve financiering? Die is immers vrij belangrijk om uw hele verhaal bekostigd te krijgen.
De voorzitter: Minister Peeters heeft het woord.
Minister Kris Peeters: Mijnheer de voorzitter, ik heb eerst een algemene opmerking over de timing en de wijze van aanpakken. Er zijn twee mogelijkheden. Ofwel antwoord ik hier op de vragen en dus ook op de vragen naar de timing. Vanuit mijn verleden vind ik het persoonlijk erg belangrijk een bepaalde datum te kunnen vooropstellen waartegen een bepaald stadium is bereikt. Dat is heel goed voor de minister, de administratie en iedereen die aan dit project moet werken. Daarmee zeggen we dat we een bepaalde datum haalbaar achten. Daarom geef ik in deze commissie een streefdatum en geef ik aan hoe we dit menen te kunnen doen.
Er is echter ook sprake van een voortschrijdend inzicht, waardoor op bepaalde momenten de vraag rijst of iets niet op een andere wijze kan. In het geval van de brug gaat het over de vraag of alternatieve financiering aangewezen is, of dit, anderzijds, niet kan worden toevertrouwd aan de NV Zeekanaal, daar dit een waterproject is. Ik ga ervan uit dat een aanpassing onderweg geen probleem vormt. Ik doe er alles aan om een vooropgestelde datum te halen, maar in de praktijk gebeurt het soms dat sommige zaken wat vertraging oplopen, of dat er sprake is van een andere invulling, waardoor de data worden aangepast.
Ik heb er geen probleem mee dat u me confronteert met mijn vroegere uitspraken. Ik zou net zo goed niet meer kunnen antwoorden op vragen over de timing. Dan kunt u me er naderhand niet meer mee confronteren. Dat lijkt me echter geen goede werkwijze. Het helpt de zaak niet vooruit.
U zegt dat ik toen meermaals heb gezegd dat we dit alternatief zouden financieren, en dat er hier nu geen sprake meer van is. Ik kan alleen maar uiteenzetten waarom ik ervoor heb gekozen om het uit het pakket van de alternatieve financiering te halen. Een dergelijke opmerking heeft dus geen toegevoegde waarde. Ik ga er dus van uit dat u eigenlijk wilt weten waarom ik die keuze heb gemaakt. Die heeft niets te maken met mijn achtertuin. Er is sprake van een aantal technische argumenten waarop ik ben ingegaan.
Er bestaat natuurlijk vrijheid van meningsuiting. Wat de insinuaties over het communicatiebureau betreft, dit alles is verlopen op de normale wijze, met een openbare aanbesteding. U beweert echter dat dit niet correct is gebeurd.
De heer Jan Peumans: Ik pik het woord?insinuaties´ niet van u, mijnheer de minister. Op dat communicatiebureau komen we nog terug. Er was 870.000 euro beschikbaar voor een communicatieadvies aan de BAM, maar om elders in Vlaanderen te communiceren, is er geen euro. Dat is de realiteit! Ik zal u daar te gelegener tijd over ondervragen. Dat zijn echter geen insinuaties: dat zijn de feiten.
U hebt data vooropgesteld, ik niet. U hebt gezegd dat ik u op 1 januari 2007 mag beoordelen aan de flessenhals. Dan zou de eerste spadensteek worden gegeven. Dat hebt u gezegd, ik niet. Ik heb u dit al vaak gezegd: uw agenda en de agenda van de administratie zijn niet dezelfde. Dat mag u echter geen insinuaties noemen. Het staat me trouwens vrij hier te zeggen wat ik wil zeggen.
Minister Kris Peeters: Dat heb ik ook gezegd, maar ik had het over uw insinuaties met betrekking tot de brug van Temse. U insinueert dat het communicatiebureau in kwestie een slecht bureau zou zijn. Ik heb er alleen maar op gewezen dat het volgens de regels van de kunst is geselecteerd. Het staat u natuurlijk vrij uw visie te verwoorden.
Ik ga hier alweer data geven, omdat het me hier wordt gevraagd. Zo werd me gevraagd wanneer de maximumsnelheid opnieuw zal worden opgetrokken tot 120 kilometer per uur. Ik ga er immers van uit dat ik, aan de hand van alle elementen die we hebben, kan zeggen tegen wanneer die verhoging er komt.
Mijnheer Van Baelen, u hebt gevraagd hoe het zit met de studie. U hebt ook terecht verwezen naar de verleende bouwvergunning, waarbij expliciet de problematiek van de geluidsmuur is opgenomen, waardoor de snelheid is gereduceerd tot 90 kilometer per uur. U stelt dat de handhaving daar niet volledig is. Ik neem daar akte van.
Ik heb de geluidswerende maatregelen in de richting van Houthalen naar Eindhoven en in de richting van Eindhoven naar Houthalen, hier opgesomd bij me. Ik hoop dat het voor de heer Van Baelen volstaat dat ik die gegevens aan hem persoonlijk overmaak. Ik zeg heel duidelijk dat de snelheidsbeperking op 1 juli 2006 zal worden opgeheven. Tegen die datum zal ik daartoe de nodige maatregelen hebben uitgevoerd. Ik zeg dit op het gevaar af dat ik op 2 juli wordt geconfronteerd met vragen van u. Ik denk echter dat dit een goede manier van werken is, ook in het bedrijfsleven wordt op die manier gewerkt, maar daar heeft men meer vat op de zaken. Ik heb het met de administratie doorgepraat: op 1 juli 2006 kan er uitvoering aan gegeven worden. Dat is een realistische timing die onderbouwd is. Ik ga ervan uit dat die kan worden gerealiseerd.
Er is nog geen opmerking gemaakt over het budget, alleen over dat van de brug van Temse. U start met 15 miljoen euro en dat stijgt dan maar. Er zijn verschillende projecten, wat het budget doet toenemen. De totale raming bedraagt nu 300 miljoen euro, in hoofdzaak voor de drie fasen: 50 miljoen voor de flessenhals, ongeveer 30 miljoen euro voor de toegang centrum-zuid en 220 miljoen voor de doortocht Helchteren. Gisteren heb ik dat ook gezegd aan de burgemeester en het schepencollege van de gemeente Houthalen-Helchteren: we hebben zes projecten geselecteerd die we alternatief gaan financieren. Er zijn meer projecten dan dat ik er heb geselecteerd. Als daar onvoldoende uitvoering aan kan worden gegeven, rijst de vraag of we die 300 miljoen euro in Limburg moeten investeren. Ik zeg heel duidelijk aan al degenen die met dit project begaan zijn: er zijn ook andere missing links, in totaal zijn er 24.
De heer Jan Peumans: Voormalig minister Bossuyt heeft, tegen alles en iedereen in, de E17 in zijn achtertuin verbreed.
Minister Kris Peeters: Dat heb ik van het totaal afgetrokken. In het ontwerp van Mobiliteitsplan Vlaanderen waren oorspronkelijk 25 missing links geselecteerd. Ik heb er 6 alternatief gefinancierd. Het gaat nu over één van de grootste projecten qua budget.
We zullen de zaak in twee fasen aanpakken, waarbij twee project-MER´s worden opgestart. De boodschap die ik gisteren aan de burgemeester en het schepencollege heb gegeven, zal ook aan de bevolking worden gedaan. We starten met het noord-zuidproject in 2007 met de eerste fase van de werken, tussen de rotonde in Hechtel en de kruising met de Kievitwijk. De plannen voor de tweede fase zijn momenteel in onderzoek. Hiervoor wordt een MER opgestart. In deze studie moeten alle verschillende mogelijkheden onderzocht worden.
Gisteren heb ik van gedachten gewisseld met mensen van een naar een politieke partij omgevormde actiegroep. Hun stelling is dat men een omleiding kan doen door een habitat- en vogelrichtlijngebied. Zij menen daarvoor een aantal elementen te hebben. Ik heb hen gezegd dat ik sowieso een MER moet laten uitvoeren. Een MER gaat uit van waar de minister voor staat, het geeft de tunnelvarianten en alle andere varianten zullen ook worden onderzocht. Gisteren is tot ieders tevredenheid gesteld dat dat MER wordt opgestart, en alle varianten zullen worden onderzocht. Samen met iedereen zal ik zien wat er in dat MER zal staan. Ik loop daar niet op vooruit. Dat is de afspraak.
De communicatie is: we starten in 2007 met de eerste fase van de rotonde in Hechtel tot de kruising met de Kievitwijk. Dat zal twee jaar duren. Het is de bedoeling daar onmiddellijk de tweede fase op te laten aansluiten. De communicatie wordt nu opgestart. Daarvoor werd Groep C aangesteld. Dat is gebeurd volgens de regels van de kunst in alle onafhankelijkheid, met een jury. Iedereen heeft kunnen inschrijven. De communicatie naar de bevolking zal nu worden georganiseerd. Dat gebeurt met advertenties, tentoonstellingen, visualisaties, een infokrant, een website, de Vlaamse Infolijn, een huisstijl en dergelijke meer. We hebben geleerd uit de werken in Antwerpen en zullen ook hier de nodige communicatie ontwikkelen waarvoor ook in de nodige budgetten is voorzien.
Wat de PPS betreft, zijn we reeds gevorderd. Via-Invest moet worden opgericht om dit project te financieren. Daarvoor worden de laatste regelingen getroffen. De regering heeft in november beslist om dit project te selecteren voor alternatieve financiering. Recent is er een project omgewisseld, namelijk de brug van Temse.
We hebben ook met de werkgeversorganisatie (het VKW), Voka - Vlaams Economisch Verbond, Unizo en andere verenigingen een bijeenkomst gehouden op 17 maart 2006. De betrokkenheid van het gemeentebestuur is gisteren geregeld. Het gemeentebestuur zal een gemandateerde afvaardigen. Er werd gevraagd om ook een ambtenaar van zeer nabij de zaak te laten opvolgen. Ook dat is doorgepraat met het gemeentebestuur en zal verder opgevolgd worden.
Voor het aanduiden van een communicatieadviseur heeft het Agentschap Infrastructuur een aanbesteding uitgeschreven en deze opdracht werd gegund, zoals ik al heb gezegd. De voorbereidingen van de communicatie zijn al gestart, en dat zal de volgende weken effectief merkbaar zijn. De slagzin zal luiden:?Noord-zuid verbindt mensen´.
Mijnheer Peumans, ik heb er geen probleem mee om de informatie aan de bevolking ook aan deze commissie over te maken als de vraag daartoe bestaat. Ik wil u gerust de stand van zaken van de bereikbaarheidsstudie meedelen. De resultaten waren eind 2005 klaar. De voorbije maanden werden besteed aan de opmaak van een visualisatie van de eerste fase van het project. We werken ook voort aan het uitsluitsel over de verdere procedures inzake informatieverstrekking aan het bureau dat de communicatie zal verzorgen.
Binnen de haalbaarheidsstudie werd een ruimtelijk voorontwerp gemaakt waarin de mogelijke oplossing voor de publieke ruimte werd uitgewerkt. Deze structuurschets heeft tot doel om een discussie op te starten en aan de gemeente Houthalen-Helchteren een instrument te geven om zelf verder te ontwikkelen. In deze schets werd aangetoond dat een oplossing met tunnels ook bovengronds kan leiden tot een aangenamere leefomgeving, maar de MER zal alle elementen onderzoeken. Ik stel voor dat we even afwachten en niet nodeloos voor nog meer commotie zorgen.
De locatie van de in- en uitritten werd grondig bekeken en geregeld aangepast. Het voorstel dat nu op tafel ligt, tracht de leefbaarheid bovengronds te verzoenen met een vlotte verkeersafwisseling. Er werd voor geopteerd de in- en uitritten te plaatsen in de vallei van de Mangelbeek en dit om zo veel mogelijk verkeer in de tunnel te krijgen, waardoor het bovengronds leefbaarder wordt. Ook de tunnelvariant werd bestudeerd.
Er wordt een MER opgestart, zowel voor fase 1 als voor fase 2. Voor fase 1 zijn we al zeer ver gevorderd omdat er een passende beoordeling werd gemaakt. Dat kan snel gaan.
Ik hoop dat ik op de meeste vragen heb geantwoord. Ik wil nogmaals onderstrepen dat dit project van groot belang is voor mij en voor de provincie Limburg. De timing is nog altijd dezelfde. In 2007 starten we met de eerste fase. We zullen de nodige budgetten inschrijven. Dit dossier zal tot een goed einde worden gebracht, al zal het lintje misschien door mijn opvolger worden doorgeknipt. Dat is echter het minste van mijn zorgen.
Mijnheer Van Baelen, vanaf 1 juli kunt u mij hier opnieuw vragen stellen.
De voorzitter: De heer Van Baelen heeft het woord.
De heer Gilbert Van Baelen: Ik dank u voor uw antwoord, mijnheer de minister. U hebt dit weekend een lintje doorgeknipt in Brugge. Wat is het meest waardevolle voor u?
U kunt het ons niet kwalijk nemen dat we u af en toe ondervragen over de timing. In oktober 2005 hebt u ons beloofd?over een goede maand´ uitleg te geven over de metingen. We hebben u tot april 2006 de tijd gegeven voor we met vragen kwamen. Ik zal u op 2 juli 2006 niet onmiddellijk weer ondervragen, maar ik heb niet begrepen of de werken dan uitgevoerd zijn of dat de snelheid wordt verhoogd, los van de werken.
De agenda van uw Limburgse administratie ziet er heel anders uit dan wat zij met u afspreekt. Daarin kan ik de heer Peumans volgen. Uw administratie heeft beloofd dat ze tegen 1 juli 2006 voor 1,5 miljoen euro geluidsschermen zal plaatsen. Ik kan u nu al zeggen dat dat niet zal lukken. Misschien moet ik u in het najaar dan vragen wanneer die schermen er eindelijk zullen komen. Met alle respect, men houdt u echt aan het lijntje. De aanbesteding moet zelfs nog gebeuren. De werken zouden in twee maanden tijd worden uitgevoerd. Dat is onmogelijk. Ik wil geen namen noemen, maar iemand heeft u iets wijsgemaakt. Ik word er niet goed van dat de administratie hier zo lichtzinnig mee omspringt zonder de politieke consequentie onder ogen te willen zien. Dat geldt niet alleen voor dit dossier.
U spreekt over een voortschrijdend inzicht en aanpassingen onderweg. Ik hou van die werkwijze. Als u ootmoedig toegeeft dat u andere inzichten hebt gekregen en andere mogelijkheden wil toepassen, dan heb ik er helemaal geen probleem mee dat de timing wordt bijgestuurd. Ik ben erg blij dat u hebt gekozen voor een MER, niet alleen over de tunnels, maar ook over alle mogelijke alternatieven. (Opmerkingen van de heer Jan Peumans)
Dan is de vraag op welke wijze men die MER laat uitvoeren, mijnheer Peumans. Hier zal het op een gelijkwaardige wijze gebeuren. Op dit moment is er eigenlijk geen alternatief voor de omleidingsweg. Ik begrijp dat de minister dat opnieuw op de agenda zet. Laat ons afwachten wat de MER oplevert, en laat ons eerlijk zijn tegenover de bevolking: de uiteindelijke beslissing zal pas in 2009 genomen worden. U wilt op de MER-studie wachten. U bent er niet van overtuigd dat u dan nog op dezelfde stoel zult zitten en die beslissing zult kunnen nemen. Laat ons dat duidelijk communiceren. Zeg aan de mensen dat u voor de tunnels kiest, maar dat nog wilt laten onderzoeken. Eigenlijk weet u het allemaal al, want u hebt al diverse dure studies laten uitvoeren. De MER-studie gaat wel verder dan de tunnels.
Ik hoop dat de heer Peumans fout zit in zijn redenering over de doorstroming op de kruispunten na de aanpassing. Ik rij daar nu gemiddeld 50 à 60 kilometer per uur. De maximumsnelheid is 70 en ik sta daar regelmatig stil. Volgens mij zal de doorstromingssnelheid vanaf Helchteren tot aan de oprit naar de autosnelweg in Houthalen, niet nog verder naar beneden gaan door aanpassingen uit veiligheidsoverwegingen op de kruispunten. Theoretisch gezien klopt dat verhaal, maar ik rij daar toch al niet snel. Ik kan me niet voorstellen dat ik nog veel trager kan rijden. Anders zitten we met een nieuw probleem.
Tot slot, en nogmaals, ik hoop dat u op een actieve en heldere manier zult communiceren. De politiek krijgt vaak het verwijt niet of slecht te communiceren. Ik juich toe dat u in Sint-
Truiden op bezoek ben geweest. Het is alleen vervelend om dat de dag nadien in de krant te lezen, maar dat is eigen aan de politiek. Laat ons de komende jaren een open communicatie aanhouden. De onrust leeft niet alleen bij de werkgeversorganisaties en niet alleen in Helchteren-Houthalen. In Neerpelt leeft dat ook, omdat wij meer gebruiker zijn dan de bewoners zelf. Bij een open communicatie kunnen we alleen maar winnen, vooral omdat dit een gevoelig dossier is.
De voorzitter: De heer Vrancken heeft het woord.
De heer John Vrancken: Mijnheer de minister, ik wil u niet vastpinnen op een datum, maar als ik nu voortga op de woorden de heer Van Baelen over de timing, dan begrijp ik dat het MER pas in 2009 klaar zal zijn. (Opmerkingen)
Het MER zal dus eerder klaar zijn, waarna u kunt beslissen of de ondertunneling er al dan niet komt. Verleden jaar hebt u gezegd dat ondanks alle mogelijke studies die nog zullen gebeuren, de ondertunneling er sowieso komt. U vertelde dat u niet meer zou afstappen van het idee van de ondertunneling.
Nu begrijp ik dat u de oplossing van de omleiding openlaat. Er is immers ook dat Europees rapport.
De voorzitter: De heer Peumans heeft het woord.
De heer Jan Peumans: Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, wat moet ik doen als ik vandaag de nodige informatie wil vinden over de noord-zuidverbinding? Dat blijft een dada van mij. U bent de minister die mij eens heeft gezegd dat ik gelijk heb, dat er op een andere manier gecommuniceerd moet worden. Kunt u me vertellen waar op de website van de Vlaamse Gemeenschap de nodige informatie staat over de stand van zaken van de noord-zuidverbinding? Ik zal zelf antwoorden: ik zal een persmededeling vinden die ter beschikking werd gesteld door de communicatieambtenaar, en verder zal ik niets vinden. De enige plek waar ik misschien iets meer informatie zal vinden, is bij de cel-MER. De mensen van de cel zijn immers het meest open.
Mijnheer de minister, ik verzoek u om eens contact op te nemen met het stadsbestuur van Maastricht, want daar is men ondertussen bezig met een heel beroemde ondertunneling van de A2, die de verbinding vormt tussen Helsinki en Nice en dus ook tussen Eindhoven en Luik. Men bevindt zich procedureel nog voor het MER. Op de website www.A2traverse.nl vindt u een inspraakpunt. U moet eens nagaan hoeveel informatie er op dit ogenblik al op de website staat. Ik benadruk dat er nog geen beslissing werd genomen: er werden verschillende alternatieven uitgewerkt.
Waarom kan de Vlaamse overheid geen geld ter beschikking stellen voor een gelijkaardig initiatief? U zou daarmee trouwens veel vragen kunnen voorkomen. Ik raadpleeg regelmatig de website van de Vlaamse Gemeenschap, en ik vind nergens iets over de noord-zuidverbinding. Ik vind helemaal niets terug over de aanleg van de beroemde verkeerswisselaar van Lummen. De regering doet mededelingen waarna ik de persberichten van de Vlaamse Gemeenschap bekijk. Ik heb dat bijvoorbeeld gedaan in verband met de brug van Temse.?Lees meer´ staat er dan bij. Als ik dat aanklik, vind ik enkel iets als:?Op voorstel van minister Peeters werd beslist om (?)´.
Ik vergelijk nogmaals met Nederland. De Nederlanders hebben op dat vlak een heel andere cultuur. Ik geef u het voorbeeld van de Scheldeverdragen. Voor de Scheldeverdragen heb ik u trouwens gefeliciteerd - ik heb niet zo´n slecht karakter als u misschien wel denkt. Dezelfde avond kreeg ik een bericht van het Nederlandse Ministerie van Verkeer en Waterstaat waarin staat dat minister Peijs een aangename ontmoeting had met minister Peeters, dat er vier verdragen ondertekend werden en dat wie meer wenst te weten over de Scheldeverdragen of over de Scheldeverdieping kan doorklikken. Alle informatie is perfect terug te vinden. Wat doet Vlaanderen? In Vlaanderen schrijft de woordvoerder van de minister een persmededeling.
Mijnheer de minister, u zou heel veel onrust bij de bevolking kunnen wegnemen door middel van een goede communicatie. Het parlement heeft in het kader van de evaluatie van de controle-instrumenten trouwens dezelfde opmerking gemaakt. Hier worden immers een hele hoop schriftelijke vragen gesteld om de doodeenvoudige reden dat de informatie nergens te vinden is.
Ludo Gelders is hoogleraar aan de universiteit van Leuven. Zijn zoon promoveerde tot doctor in de communicatiewetenschappen. Ik sta met hem in contact. Hij heeft een analyse gemaakt over een aantal projecten waarbij ministers heel veel aankondigen, maar waarvan ze achteraf het proces van uitvoering niet in handen hebben. Ik heb u al eens in alle vriendschap gezegd dat uw agenda en die van de administratie niet dezelfde zijn. Ik ben blij dat de heer Van Baelen dit nu ook heeft gezegd. U zegt dat de geluidschermen op 1 juli 2006 langs de noord-zuidverbinding zullen staan, maar ik kan u al vertellen dat dat niet het geval zal zijn.
De vernoemde data hebt u gegeven. Ik heb nooit een datum vooropgesteld. U hebt me uitdrukkelijk verteld dat we elkaar zien op 1 januari 2007 aan de flessenhals, omdat dat dan de eerste spadesteek wordt gegeven. Ik zal er staan, maar ik zal er heel waarschijnlijk alleen staan.
De tunnel is een heel complex werk. Als u geen projectmanagement hebt, dan zullen er weer allerlei dingen gebeuren waarvan u achteraf zegt:?Had ik dat als minister maar geweten´. Ik verwijs naar het dossier van het Deurganckdok. Ook in dat dossier komen heel wat elementen van infrastructuur, ruimtelijke ordening en natuur samen. Die elementen moeten op de een of andere manier immers op elkaar worden afgestemd.
Ik blijf nog steeds op mijn honger zitten in verband met de alternatieve financiering. Ik weet dat er principiële beslissingen werden genomen, maar ik zou graag eens iets meer vernemen. Twee weken geleden stond hierover een groot artikel in Knack. Heel Vlaanderen is bezig met alternatieve financiering, maar ik heb nog niets concreets gezien. Het eerste project dat er zou komen - dat in Temse - is in het water gevallen. Daar hebt u redenen voor waarvoor ik respect en waardering opbreng.
BIAC zou participeren aan de ontsluiting van de luchthaven van Zaventem. Ik heb vernomen dat ook dat niet doorgaat. De alternatieve financiering wordt voorgesteld als de oplossing voor alle problemen, maar hierover zijn genoeg buitenlandse voorbeelden te vinden en kunt u voldoende websites raadplegen. Ik heb geen antwoord gekregen op mijn vraag wat de exacte stand van zaken van de alternatieve financiering is.
Ik blijf ook op mijn honger zitten inzake het rollend programma 2006-2008. Krijgen wij dat nog? In het verleden kregen we dat altijd. Het is goed om weten dat de administratie nu bezig is met de voorbereiding van een aantal zaken die eventueel in 2008 zullen worden uitgevoerd. Over de bereikbaarheidsstudie en zo meer zal ik een heel gedetailleerde schriftelijke vraag indienen zodat ik antwoorden krijg op mijn vragen.
Mijnheer Van Baelen, inzake de conflictvrije kruispunten kunt u misschien eens contact opnemen met Herman Swillen, voormalig afdelingshoofd in Limburg. Op een conflictvrij kruispunt duurt de afwikkeling van het verkeer altijd veel langer. Er zijn immers conflicten tussen wie rechtdoor rijdt en wie links afslaat. Op dergelijke kruispunten zijn al heel zware ongevallen gebeurd. Bovendien worden conflictvrije kruispunten heel vaak aangelegd in functie van de zwakke weggebruikers. Ik herhaal dus nogmaals dat op een conflictvrij kruispunt de afwikkeling van het verkeer veel langer duurt, en dat zou ook het geval zijn op de noord-zuidverbinding.
De voorzitter: Minister Peeters heeft het woord
Minister Kris Peeters: Mijnheer de voorzitter, mijnheer Van Baelen, ik heb gezegd dat de geluidsbeperkende maatregel zal worden opgeheven op 1 juli 2006. Dat geldt dus ook voor de snelheidsbeperking die ermee samenhangt. Dit veronderstelt dat er een bouwvergunning werd verleend en goedgekeurd, want die geeft mij de mogelijkheid om de geluidsbeperkende maatregel op te heffen. Ik heb niet gezegd dat?dat daar allemaal staat´.
Een minister moet altijd zijn administratie verdedigen, hoe moeilijk dat ook is. Ik ga er ook in deze van uit dat mijn administratie uitvoert waarover overleg werd gepleegd en afspraken werden gemaakt. Tijdens dat overleg werd immers bepaald welke datum haalbaar is. Ik heb zeker in dit dossier geen reden om te denken dat de administratie een andere agenda heeft dan ik. De opmerkingen van parlementsleden zorgen ervoor dat ik altijd voorzichtig ben bij het naar voren schuiven van data.
In verband met het MER en de tunnels wijs ik erop dat het een normale gang van zaken is dat een minister zegt hoe hij de kwestie ziet. Voor mij biedt de tunnelvariant de oplossing voor het probleem van de noord-zuidverbinding. Die variant ligt nu op tafel, want die sluit aan bij mijn visie. De heer Peumans heeft gelijk dat er een MER moet worden gemaakt. In dat MER zullen alle varianten, onder meer de tunnelvariant, worden bekeken en beoordeeld. Er mag geen misverstand over bestaan: ik ga voor de tunnelvariant, maar in de MER wordt ook de andere variant onderzocht. Ik speel het spel correct en laat ook de alternatieven onderzoeken. Van de minister wordt verwacht dat hij zijn visie duidelijk maakt, maar als de MER-studie aantoont dat een alternatief opnieuw moet worden bekeken, zal ik dat doen. We zullen aan de bevolking communiceren dat de MER wordt uitgevoerd en dat in het rapport alle mogelijkheden onderzocht worden.
We doen alles om fase 1 in 2007 op te starten. Of dat gebeurt op 1 januari of enkele dagen nadien is niet zo belangrijk, het is van belang dat de werken starten. Mijnheer Van Baelen, u hebt terecht verwezen naar de werken aan het klaverblad in Lummen, die vrijdagnacht zijn gestart. Als ik hier data vooropstel, maar maanden of jaren later is nog niets gebeurd, moeten we de zaak met enig wantrouwen bekijken, maar dat is niet het geval. In 2007 starten de werken en ze zullen twee jaar duren. De MER zal normaliter voor 2009 klaar zijn.
Ik wil niet op de zaken vooruitlopen, maar niet deze regering zal beslissen welke variant zal worden uitgevoerd. Ik kan nu enkel onderstrepen dat ik kies voor de ondertunneling. Ik zal de MER afwachten om definitief fase 2 op te starten.
Mijnheer Peumans, we werken hard om de alternatieve financiering rond te krijgen. U geeft de indruk dat u ervan uitgaat dat niets in huis zal komen van de PPS. Ik ga ervan uit dat we de volgende dagen en weken Via-Invest oprichten en de speciale vennootschappen voor de verschillende projecten opstarten. Dan gaat het onder meer over de participatie van de PMV. Ik hoop dat we de volgende weken kunnen communiceren dat er effectief vennootschappen worden opgericht en kapitaal wordt ge?nvesteerd.
Mijnheer Peumans, u hebt gelijk als u stelt dat we meer moeten communiceren, maar voor dit project werd uitdrukkelijk de afspraak gemaakt dat in eerste instantie de mensen die onteigend worden op de hoogte worden gebracht. Voor de meeste mensen is dat al gebeurd, maar het bericht is in de krant gekomen omdat gisteren niet enkel mensen van de actiegroep, maar ook persmensen aanwezig waren en ook de burgemeester heeft gecommuniceerd over het onderhoud. Volgende week starten we met de campagne met onder andere een website.
Het was dus de bedoeling dat eerst met het college de zaken nog eens werden besproken, dat de mensen die onteigend worden individueel ge?nformeerd worden over het project en dat onder meer met een website de communicatie wordt opgestart.
U hebt gelijk dat we nog een en ander kunnen leren van onze Nederlandse collega´s op het vlak van het duidelijk, toegankelijk en snel aankondigen van de projecten. Dat dit nog niet volledig is gerealiseerd - en dan druk ik me voorzichtig uit - is jammer, maar er wordt aan gewerkt.
Mijnheer de voorzitter, als ik bepaalde vragen niet heb beantwoord, kunnen ze schriftelijk worden gesteld, maar ik denk dat ik geen enkele vraag onbeantwoord heb gelaten.
De voorzitter: Het incident is gesloten.