Commissie voor Leefmilieu en Natuur, Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid en Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed Vergadering van 17/02/2005
Vraag om uitleg van de heer Roland Van Goethem tot de heer Kris Peeters, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, over het proefdierencentrum CODA in Machelen
De voorzitter: Aan de orde is de vraag om uitleg van de heer Van Goethem tot de heer Peeters, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, over het proefdierencentrum CODA in Machelen.
De heer Van Goethem heeft het woord.
De heer Roland Van Goethem: Mijnheer de voorzitter, aan mijn vraag is een heel verhaal gekoppeld en dat begint op 14 februari 2004. Toen verscheen in de krant een artikel waarin stond: 'Een ernstig gevaar voor de volksgezondheid dat een economische ramp kan veroorzaken in de landbouwsector.' Het betrof de conclusie van de inspectie die milieudeskundigen van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap uitvoerden in het proefdierencentrum in Machelen. Daar werden onder meer testen gedaan met het varkenspestvirus.
In hetzelfde artikel lazen we ook dat de conclusie van het onderzoek van milieugezondheidsdeskundige, de heer Bautmans, en medisch milieudeskundige, de heer Josson, van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, na een bezoek aan het proefdierencentrum CODA in Machelen op 26 januari, niet mals was. Tot hun grote verbazing constateerden ze dat het centrum biotechnologische proeven deed waarvoor het helemaal geen vergunning had en niet was uitgerust. Zo werden proeven gedaan met het varkenspestvirus en andere ziektekiemen met het oog op het ontwikkelen van vaccins.
Het is niet dat ik bezwaar heb tegen dat soort proeven, maar ik verwacht wel dat ze gebeuren in een labo en een omgeving waar zeker niets kan ontsnappen. Zo'n bacterie is nogal klein en gaat gemakkelijk lopen.
Een paar dagen later besluit de burgemeester van Machelen, de heer De Groef, om een bevelschrift tot sluiting te sturen aan de directeur van het CODA. Op 17 februari 2004 besliste de federale minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, de heer Demotte, na overleg met de Vlaamse Milieu-inspectie, het CODA en de burgemeester, om het centrum te sluiten.
Naar aanleiding van de gebeurtenissen stelde ik op 25 maart 2004 een vraag aan toenmalig minister Tavernier over de stand van zaken. Ik vroeg hem onder meer of er verbouwingen bezig waren die het centrum in staat moeten stellen om dergelijke proeven te doen.
Mijn verbazing was dan ook groot toen ik op 22 oktober in antwoord op een schriftelijke vraag van uw kabinet te horen kreeg dat er geen vaststellingen waren gedaan. Ik zie noch de burgemeester, noch minister Demotte maatregelen nemen op vaststellingen die niet zijn gedaan. Ik heb begrip voor het feit dat er een kabinetswissel is geweest. Een dossier durft dan nogal eens achter de kast te vallen. Een andere mogelijkheid is dat mij dit antwoord is gestuurd omdat aan het hele dossier nog niets veranderd is. Ik durf u daar niet van te verdenken, maar u bent niet de enige persoon op uw kabinet.
Mijnheer de minister, wat er in het CODA gebeurde, kon wel degelijk een economische ramp veroorzaken in de landbouwsector. Wat is de evolutie in het proefdierencentrum? Welke maatregelen zijn er genomen om er zeker van te zijn dat er niet meer wordt geprutst met virussen en bacteriën? Wat is de huidige stand van zaken?
De voorzitter: Minister Peeters heeft het woord.
Minister Kris Peeters: Mijnheer de voorzitter, er is bij mijn weten niets achter de kast gevallen en ik heb gelukkig heel wat medewerkers op mijn kabinet, zodat ik al dat zware werk niet alleen moet torsen. Ik hoop dat dit een geruststelling voor u is.
U verwijst naar een antwoord op een schriftelijke vraag van 22 oktober 2004. Ik kan u zeggen dat dit wel degelijk correct is. De Milieu-inspectie heeft in deze zaak geen vaststellingen gedaan, maar wel de ambtenaren van de Gezondheidsinspectie, die onder de bevoegdheid van de Vlaamse minister van Volksgezondheid vallen. Als u me dus vraagt of de Milieu-inspectie vaststellingen heeft gedaan, dan antwoord ik daar negatief op. Als u me vraagt of er vaststellingen zijn gebeurd, dan antwoord ik positief. Deze zijn door de Gezondheidsinspectie gebeurd, die onder Volksgezondheid valt, en dat behoort niet tot mijn bevoegdheid. Op basis van de vaststellingen heeft de burgemeester dan een aantal maatregelen genomen, iets wat volledig onder zijn bevoegdheid valt. Hij beslist daarin autonoom.
Ik wijs u erop dat het proefdierencentrum een federale instelling is. Er is een nieuwe milieuvergunningsaanvraag ingediend bij de provincie Vlaams- Brabant en hierover zullen de bevoegde administraties de nodige adviezen verstrekken. Het weze duidelijk dat het centrum conform de Vlarem-regelgeving moet werken. Als bevoegd minister zal ik er nauwlettend op toezien dat alles volgens de regels verloopt. Over de aspecten Volksgezondheid moet u een collega-minister ondervragen.
De voorzitter: De heer van Goethem heeft het woord.
De heer Roland Van Goethem: Mijnheer de minister, ik dank u voor uw antwoord. Minister Tavernier heeft me destijds geantwoord: 'De Gezondheidsinspectie heeft aan de afdeling Milieu inspectie een kopie bezorgd van het proces-verbaal van 6 februari over de vaststellingen van januari. Vanaf dat moment was ook ik op de hoogte van de situatie.' Er moet dus ergens een kopie op uw kabinet rondzwerven.
Het is goed dat er een nieuwe milieuvergunning is aangevraagd, en ik hoop dat er grondig wordt geïnspecteerd vooraleer die wordt toegekend. U hebt niet geantwoord op mijn vraag of het centrum nog werkt. Worden er nog proeven gedaan?
Minister Kris Peeters: U vroeg me of er vaststellingen zijn gebeurd door de Milieu-inspectie. Het is best mogelijk dat de Gezondheidsinspectie informatie heeft gegeven aan de Milieu-inspectie, maar deze laatste heeft zelf geen vaststellingen gedaan.
Het behoort mij niet toe om te controleren wat de concrete situatie momenteel is. Het departement Volksgezondheid moet nagaan of de maatregelen die de burgemeester heeft opgelegd, worden nageleefd. Ik herhaal wel dat ik heel veel zorg zal besteden aan de nieuwe milieuvergunning die moet worden afgeleverd.
De voorzitter: Het incident is gesloten.