Commissie voor Leefmilieu en Natuur, Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid en Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed Vergadering van 07/10/2004
Vraag om uitleg van de heer Ludo Sannen tot de heer Kris Peeters, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, over het beroep van de Vlaamse Regering tegen de beslissing van de Waalse regering over de verlenging van de startbaan van de luchthaven van Bierset
De voorzitter : Aan de orde is de vraag om uitleg van de heer Sannen tot de heer Peeters, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, over het beroep van de Vlaamse Regering tegen de beslissing van de Waalse regering over de verlenging van de startbaan van de luchthaven van Bierset.
De heer Sannen heeft het woord.
De heer Ludo Sannen : Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, zoals u ziet, dateert deze vraag van 7 september 2004. Ze werd dus opgesteld voor de luchthaven van Bierset meer in het nieuws kwam, als mogelijk alternatief voor de uitbreiding van de cargovluchten van DHL. Toch is daardoor deze vraag des te actueler geworden.
Zoals u weet heeft de Waalse regering begin juli 2004 een vergunning verleend voor de verlenging, met 413 meter, van een startbaan in Bierset. Daardoor kan deze startbaan natuurlijk worden gebruikt voor grotere, zwaardere en vaak ook meer lawaaierige cargotoestellen.
Daardoor kan deze luchthaven uitgroeien tot een nog belangrijkere cargoluchthaven. Op dit ogenblik staat hij, denk ik, op de tiende plaats in de lijst van Europese cargoluchthavens. Het probleem is dat daar ook nachtvluchten zijn, die hinder veroorzaken, niet alleen in Riemst, de gemeente van de heer Peumans, zoals men zou kunnen denken na vorige besprekingen over DHL met de minister-president. Er is ook hinder in omliggende gemeenten, zoals Hoeselt, Tongeren en Bilzen.
Naar aanleiding van de klachten die er zijn geweest inzake de lawaaihinder veroorzaakt door de nachtvluchten, heeft de Vlaamse Regering een vast meetpunt opgesteld in Riemst, zodat de geluidshinder permanent kan worden gemeten. Hoewel de Waalse regering de Vlaamse Regering en de betrokken gemeenten niet heeft ingelicht over haar uitbreidingsplannen en het Vlaamse Gewest, de provincie Limburg en de betrokken gemeenten en omwonenden bezwaarschriften hebben ingediend, heeft het Waalse Gewest toch beslist deze vergunning te verlenen. Volgens samenwerkingsakkoorden met het Vlaamse Gewest moet het Waalse Gewest, indien het gaat over een grensoverschrijdend effect, minstens het andere gewest hierbij betrekken. Vooral om die reden heeft de Vlaamse Regering een bezwaarschrift ingediend. Desondanks heeft het Waalse Gewest deze vergunning verleend. Daarom heeft de vorige Vlaamse Regering beslist om naar de Raad van State te stappen, daar het samenwerkingsakkoord, dat toch geformaliseerd is, niet is nageleefd.
Mijnheer de minister, steunt deze Vlaamse Regering de stappen die de vorige regering heeft gezet bij de Raad van State? Steunt ze, en steunt u als minister van Leefmilieu, de klacht van de omwonenden tegen de verlenging van de startbaan en voor het maximale behoud van de nachtrust? Zult u bijkomende initiatieven nemen ten opzichte van het Waalse Gewest, om te voorkomen dat de geluidshinder in Zuid-Limburg toeneemt? Ik verwijs naar wat ik ook in het geval van DHL heb gezegd. Als men een nieuwe milieuvergunning voor Zaventem moet verlenen, dan ware het misschien interessant om dan ook werk te maken van een immissienorm over heel Vlaanderen. Als Brussel immers momenteel een probleem vormt voor Zaventem, dan is dat omdat Brussel bepaalde immissienormen hanteert, waardoor bepaalde vluchten niet over Brussel kunnen. Vlaanderen is alleen bevoegd voor het verlenen van een milieuvergunning en een bouwvergunning voor Zaventem, maar toch moeten we rekening houden met Brussel bij het uittekenen van de vluchtroutes omdat Brussel die norm heeft. Ook Vlaanderen kan dus de rest van zijn grondgebied beschermen en ervoor zorgen dat de nachtrust niet verder wordt verstoord door een immissienorm op te leggen. Zo komt men tegemoet aan de bekommernis die leeft in Zuid Limburg dat de nachtrust in de toekomst alleen maar zou afnemen. Dit zou het Waalse Gewest dwingen om maatregelen te nemen bij de exploitatie van zijn luchthaven die maximaal rekening houden met de nachtrust in Vlaanderen.
Als ik de pers mag geloven, is de huidige Waalse minister bereid tot overleg. Ik weet niet of dit zo is. Misschien kunt u daar iets over zeggen. Wel verbaast het me dat deze minister het Vlaamse Gewest verwijt gerechtelijke stappen te hebben gezet zonder enig overleg. Ik verwijs terzake naar een brief die ik zelf nog heb gestuurd aan minister Foret, op 23 december 2003, en waarin ik om een onderhoud en contact vroeg. De Vlaamse administratie zetelt trouwens ook in een commissie met betrekking tot de luchthaven van Bierset. Terzake is er dus steeds bereidheid tot overleg geweest, maar in het verleden was het onmogelijk om overleg te plegen met het Waalse Gewest over dit probleem.
De voorzitter : De heer Daems heeft het woord.
De heer Rudi Daems : Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, de initiatieven van voormalig minister Sannen zijn nadien voortgezet door voormalig minister Tavernier. Er zijn brieven naar het Waalse Gewest gestuurd, waar jammer genoeg geen respons op is gekomen. Er is alleen beslist om een overlegcommissie te installeren waar ook een vertegenwoordiger van de Vlaamse milieuadministratie in zetelt.
Ik wil het debat inzake Bierset verruimen naar andere grensoverschrijdende milieuverontreinigingsdossiers. De voorbije jaren hebben we nog te maken gehad met problemen van uitwisseling van informatie. Ik herinner me het dossier over een motorcrossdomein net over de taalgrens in Hélécine en het dossier van een industriële afvalverbrandingsinstallatie in Moeskroen. Ook daar waren er problemen met het uitwisselen van informatie, zoals het doorgeven van milieueffectenrapporten.
Er is ook het schrijnende dossier van Marly rond de jaarwisseling, waar een en ander fout is gelopen omdat informatie niet of niet tijdig bij de juiste mensen terecht is gekomen. Dat heeft geleid tot een vergadering van het Overlegcomité in april 2004, waar een aantal concrete beslissingen genomen zijn over grensoverschrijdende milieuproblemen. Een van de beslissingen was om het bestaande samenwerkingsakkoord van 1994 inzake milieuverontreiniging tussen de gewesten te evalueren en eventueel te actualiseren. Een andere beslissing was dat meer milieu-incidenties geïntegreerd moesten worden in de klassieke rampenplanning, wat de bevoegdheid is van de federale minister van Binnenlandse Zaken. Ook het Seveso-samenwerkingsakkoord zou onder de loep worden genomen. Het lijkt me interessant om na te gaan of die beslissingen worden uitgevoerd.
De voorzitter : Minister Peeters heeft het woord.
Minister Kris Peeters : Mijnheer Daems, ik ben bereid om een antwoord te geven op uw vragen als u die in een schriftelijke vraag formuleert. Dat geeft me de gelegenheid om met de nodige kennis van zaken te antwoorden.
Mijnheer Sannen, het spreekt vanzelf dat ik de vraag naar het behoud van nachtrust steun. Het Vlaamse Gewest heeft op 10 september 2004 twee verzoekschriften ingediend bij de Raad van State tegen de beslissing van de Waalse minister van Ruimtelijke Ordening, Stedenbouw en Milieu houdende toekenning van een stedenbouwkundige vergunning voor de verlenging van de hoofdpiste, met name één verzoekschrift tot schorsing en één tot nietigverklaring.
Die verzoekschriften steunen op de schending van het samenwerkingsakkoord van 4 juli 1994 betreffende de uitwisseling van informatie over projecten met gewestoverschrijdende effecten. Ze steunen ook op het strijdig zijn van het besluit tot toekenning van de vergunning met de motiveringsplicht van overheidsbeslissingen, met het recht om zijn standpunt naar voren te brengen en met het zorgvuldigheids- en redelijkheidsbeginsel. Ze steunen tot slot op de schending van de besluiten van de Waalse regering van 4 juli 2002 en 31 oktober 1991 betreffende de milieueffectenbeoordeling in het Waalse Gewest omdat aan de Vlaamse Regering bij een grensoverschrijdend project noch informatie, noch het dossier van het MER werden overgemaakt. Verder blijkt dat de luchthaven van Bierset niet over een specifieke milieuvergunning beschikt omdat de luchthavens van het Waalse Gewest niet verplicht zijn om voor het einde van oktober 2004 een milieuvergunningsaanvraag in te dienen.
Gisteren ontving ik van de advocaat van de Vlaamse Regering de antwoordnota van het Waalse Gewest. Daarin staan de volgende elementen van antwoord : 'Het Vlaamse Gewest heeft geen belang in deze zaak, dus is de vordering onontvankelijk. Geschillen in het kader van het samenwerkingsakkoord van 4 juli 1994 kunnen niet voor de Raad van State worden gebracht. Daarvoor moet een speciale geschillencommissie worden opgericht'. Verder staat te lezen : 'De inwoners van Hoeselt, Bilzen en Riemst en de gemeente Riemst hebben tijdens het openbaar onderzoek veel bezwaren ingediend. Zij hebben, gezien de overheersende windrichting, enkel last als wordt opgestegen in de richting van Ans, wat in 8 percent van de gevallen gebeurt. Op het ogenblik van de bouwaanvraag, 31 mei 2001, was het besluit van 4 juli 2002 nog niet van toepassing. Het Vlaamse Gewest lijdt zelf geen ernstig nadeel en geeft geen bewijs van ernstig nadeel, omdat de drempels van het maximaal toegelaten geluidsniveau niet worden overschreden.'Tot hier de elementen uit de antwoordnota van het Waalse Gewest. Deze nota is bezorgd aan de advocaten van de Vlaamse Regering, die voldoende tijd krijgen om op alle elementen te antwoorden.
Mijnheer Sannen, u verwijst naar krantenartikels.
U weet dat u niet alles moet geloven wat in de krant staat, mijn Waalse collega heeft me nog niet gecontacteerd. Ik zal de volgende weken bekijken of dit een positief element kan zijn in dit dossier. Er loopt een procedure bij de Raad van State, dus de argumenten worden uitgewisseld door de betrokken advocaten. Ik maakte deel uit van de Vlaamse delegatie die de onderhandelingen voerde over het DHL dossier. Ik heb vastgesteld dat er in Brussel en Vlaanderen verschillende geluidsnormen zijn. Als we de luchthaven van Zaventem op een duurzame manier verder willen ontwikkelen - los van de nachtvluchten -, is een harmonisering van de normen vanzelfsprekend. Het is de vraag of een harmonisering naar boven of naar beneden moet gebeuren, omdat er een verschil is tussen de Brusselse en de Vlaamse normen.
In het DHL-dossier wachten we nu allemaal op het antwoord van DHL op de brief van de federale regering. Naast de geluidsnormen zijn er nog andere elementen van belang. De luchthaven van Zaventem ligt op Vlaams grondgebied. Het zou dus eigenaardig zijn dat het Vlaamse Gewest geen impact heeft op de exploitant BIAC. De andere twee gewesten zijn toegetreden tot SN Brussels Airlines. De aandelen zijn converteerbaar, dus de situatie is mogelijk dat de twee andere gewesten wel als aandeelhouder in BIAC vertegenwoordigd zijn en het Vlaamse Gewest niet. Het ligt voor de hand om als Vlaamse Gewest te overwegen om hier meer impact op te hebben. Dit is echter niet mijn bevoegdheid als minister van Leefmilieu, want er werd me al enkele keren aangewreven dat ik voor mijn beurt spreek.
Mijnheer Sannen, ik heb geprobeerd te antwoorden op al uw vragen die tot mijn bevoegdheid behoren.
De voorzitter : De heer Sannen heeft het woord.
De heer Ludo Sannen : Mijnheer de minister, ik dank u voor het duidelijk standpunt met betrekking tot de verzoekschriften. U blijft de zaak steunen. Het samenwerkingsakkoord wordt niet nageleefd, dus, los van de inhoud, is dit al een reden om het verzoekschrift te steunen.
Ik ga niet verder in op de elementen van het Waalse Gewest, maar er zijn wel enkele losse flodders bij waarop we onmiddellijk een antwoord kunnen formuleren.
Het is logisch dat naar aanleiding van deze vraag werd uitgeweid over Zaventem en het DHL dossier. Mijnheer de minister, aan de ene kant is er de milieuvergunning voor Zaventem, de emissienormen die we moeten harmoniseren en een echte spreiding waar we voor moeten zorgen. Aan de andere kant kunnen we voor de rest van Vlaanderen een immissienorm vastleggen, behalve dan voor de periferische cirkels rond Zaventem. Als het ene gebeurt, is het belangrijk dat ook het andere tot stand komt. Op die manier kunnen we het Vlaams grondgebied beschermen tegen geluidshinder van elders.
Als het Waalse Gewest zegt dat de drempels niet worden overschreden, vraag ik me af over welke drempels het gaat. Ik vraag om op het moment dat het dossier-Zaventem is afgerond een immissienorm voor de rest van Vlaanderen uit te vaardigen.
De voorzitter : Minister Peeters heeft het woord.
Minister Kris Peeters : Mijnheer de voorzitter, de vraag van de heer Sannen is terecht. Het is evident dat de voorgestelde harmonisering wordt besproken en aangepakt.
De voorzitter : Het incident is gesloten.