Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Wouters heeft het woord.
Minister, in alle sporten is het belangrijk dat de trainers en clubs de sporters van jong tot oud begeleiden in sport. Daarnaast hebben ze nog een andere taak, namelijk ethiek bijbrengen. Er zijn veel clubs en sportfederaties die daar al op een goede manier mee bezig zijn. Maar de laatste weken hebben we gezien dat het werk nog altijd niet af is. Ik zal hier niet alle voorvallen van de laatste weken opsommen, op die manier zou ik ze te veel eer aandoen.
Minister, het regeerakkoord en uw beleidsnota hechten veel belang aan ethiek, en dat is een positieve zaak. Vorige week hebt u samen met de Vlaamse Trainersschool (VTS) de campagne gelanceerd voor meer ethiek in de sport. Kunt u daar wat meer toelichting bij geven? Welke acties en maatregelen zullen u en de Vlaamse Trainersschool concreet nemen?
Minister Muyters heeft het woord.
U hebt gelijk dat we daar al een hele tijd mee bezig zijn. Er is in het verleden een decreet over gezond en ethisch sporten goedgekeurd, en dat blijft de basis vormen voor de acties die we voeren. Samen met het Internationaal Centrum voor Ethiek in de Sport (ICES) doen we verschillende acties. Daarnaast maken we een lerend netwerk op waarin iedereen die met sport te maken heeft samen komt: het Agentschap voor de Bevordering van de Lichamelijke Ontwikkeling, de Sport en de Openluchtrecreatie (Bloso), het departement Sport, de Vlaamse Trainersschool, de federaties enzovoort. Zij komen daar samen om van elkaar te leren over ethiek en sport.
Dit jaar wordt er gefocust op de dilemma’s waarmee trainers, coaches en opvoeders mee te maken krijgen in de sport. Dat is de eerste grote actie. De actie van de VTS sluit daar naadloos bij aan. De VTS zal opnieuw een campagne voeren over dilemma’s waarmee coaches en trainers worden geconfronteerd. Zij zullen daar in hun blad op een ludieke manier met cartoons de aandacht op vestigen en oplossingen voorstellen. Wanneer een trainer met een dilemma zit, kan hij effectief het ethisch meest juiste element daaruit gebruiken.
Een derde voorbeeld is een project rond officials van de Vlaamse Sportfederatie. Ook daar gaat het over ethiek: hoe kun je op een goede manier niet akkoord gaan met beslissingen?
En ten slotte hebben we motiverend coachen. Ik vind dat zelf heel belangrijk. Een coach kan negatief reageren, maar hij kan ten aanzien van de jongeren motiverend werken en hen op die manier iets extra’s bijbrengen. Dat is de weg die we moeten gaan.
Met al die acties samen wil ik, steeds met verschillende actoren en met het ICES, dat een goede rol speelt als coördinator, ervoor zorgen dat we spontaan een mentaliteitsverandering krijgen, en dat het aspect ethiek elke dag mee leeft in de sportwerking voor jongeren.
Minister, dank u wel. Ik ben heel verheugd over het hele plan dat u hebt vooropgesteld. Ik mis echter een klein issue. We moeten de ouders bij de trainers en alle opleidenden betrekken. Ook zij hebben een belangrijke functie als het gaat over ethiek binnen de sportopvoeding van hun kind en over ethiek in de volledige opvoeding van hun kind.
Ik heb nog een bijkomende vraag: wanneer zal voor u de campagne geslaagd zijn?
De heer Bajart heeft het woord.
Minister en mijnheer Wouters, dank u voor het actueel maken van deze vraag. Minister, ik denk dat u juist, snel en prompt reageert op de hele heisa van vorige week. Ik steun u daar absoluut in. Ik sluit mij ook aan bij de vraag. We moeten niet te rap gaan, dat dient tot niets. Men kan niet op een-twee-drie een antwoord formuleren. Hoe ziet u de evaluatie van een en ander, en wanneer zult u een eerste keer evalueren?
De heer Annouri heeft het woord.
Ik sluit mij aan bij de vraag van de heer Wouters. Zijn opmerking is terecht. Ik noem één voorbeeld bij naam: het voorbeeld van KV Oostende vorige week, met de jeugdcoach die daar plots in een mediastorm terechtkwam. Dat was ook een kwestie van ethiek. Hij had een T-shirt meegegeven. Ook de rol van de ouders vond ik heel opvallend. Zij hadden de situatie verkeerd ingeschat en waren verbaasd door die hele heksenjacht op de social media die erop volgde. Minister, welke rol ziet u voor de ouders? Hoe gaat u hen betrekken bij de hele kwestie van de ethiek in de sport, vooral bij de jeugdverenigingen? Daar is dat het belangrijkst omdat het een scharniermoment is om lessen voor de toekomst uit te trekken.
Als wij werken voor de coaches en de trainers, moeten wij ook werken aan de manier waarop zij met de ouders omgaan. Hoe gaan zij aan de ouders richtlijnen geven over wat aanvaardbaar is en wat niet? Zij moeten afspraken maken met de ouders over wat er kan en wat er niet kan gebeuren langs de kant van het veld. Als een coach daar een beter zicht op heeft, kan hij afspraken maken met de ouders.
Wanneer is de campagne geslaagd? Wanneer doe ik een evaluatie? We zijn hier nu mee gestart. Zelf vind ik het geslaagd als we een begin van mentaliteitswijziging krijgen. Ik wil dit stimuleren, niet opleggen. Ik geloof niet dat je een mentaliteitswijziging kunt opleggen. Dit moet groeien. Ik ga daar geen datum op kleven. U weet dat een mentaliteitswijziging gewoonlijk iets van lange duur is. Ik moet eerlijk zeggen dat ik de eerste signalen al positief vind. Kijk naar de eerste reacties en naar wat de Vlaamse Trainersschool vandaag doet. Kijk naar de spontane initiatieven, zoals de petitie ‘Ik zwijg tegen de Ref’. De jongeman die deze actie startte, stelde: “Laat ons dankbaar zijn dat we scheidsrechters hebben en laat ons stoppen met daar de hele tijd commentaar op te geven.” Ik zie dat we meer en meer beseffen dat we die mensen dankbaar moeten zijn omdat ze vrijwillig scheidsrechter willen zijn. Het is heel belangrijk dat ouders hun kinderen naar het voetbal of een andere sport brengen. Wij moeten hen betrekken bij de stappen naar ethiek en naar een juiste houding ten aanzien van bepaalde voorbeelden. Dan denk ik dat we goed bezig zijn. Dat wil ik bereiken: bewustwording hierover en een mentaliteitswijziging.
Ik ben heel blij dat we kamerbreed, over de grenzen van meerderheid en oppositie heen, dezelfde visie hebben.
Mijnheer Annouri, ik heb dit speciaal niet aangehaald, omdat niemand van de collega’s zich aangesproken zou voelen.
Ik ben een tevreden man als ik hoor dat iedereen dezelfde ethische normen in de sport handhaaft. (Applaus bij de N-VA)
Mijnheer Wouters, wij zijn tevreden over uw eerste optreden in de plenaire vergadering. (Applaus)
De actuele vraag is afgehandeld.