Verslag plenaire vergadering
Verslag
Voorstel tot spoedbehandeling
Dames en heren, vanmiddag heeft de heer Dirk Peeters bij motie van orde een voorstel tot spoedbehandeling gedaan van het voorstel van resolutie van de heren Dirk Peeters, Hermes Sanctorum en Bart Caron betreffende de voorbereiding van het nieuwe vrijhandelsakkoord tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika.
De heer Peeters heeft het woord.
Voorzitter, ik kan die hoogdringendheid kort motiveren. Eind deze week, op 14 juni, wordt het Europese onderhandelingsmandaat voor de onderhandelingen tussen Europa en de VS bepaald. Daaraan moet nog overleg voorafgaan tussen de gewesten en de federale minister van Buitenlandse Zaken. Daarom kunnen we de behandeling van dit voorstel van resolutie eigenlijk niet uitstellen. De kalender verplicht ons om de hoogdringendheid hiervoor te overwegen en te vragen.
De onderhandelingen zelf tussen Europa en de VS zullen nog wel twee jaar aanslepen, maar het is van groot belang dit mandaat bij de aanvang van de besprekingen duidelijk af te lijnen. De behandeling verwijzen naar de commissies, wat mogelijk zou zijn, zou betekenen dat we worden gedwongen achter de feiten aan te hollen en de zaken te bespreken nadat het Europese mandaat reeds is afgerond. Die datum van 14 juni is dus dwingend in dezen.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
Dan stemmen wij bij zitten en opstaan over het voorstel tot spoedbehandeling.
De volksvertegenwoordigers die het voorstel wensen aan te nemen, wordt verzocht op te staan.
De tegenproef.
Het voorstel tot spoedbehandeling is aangenomen. Dan stel ik voor dat het voorstel van resolutie van de heren Dirk Peeters, Hermes Sanctorum en Bart Caron betreffende de voorbereiding van het nieuwe vrijhandelsakkoord tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika onmiddellijk wordt behandeld.
Is het parlement het daarmee eens? (Instemming)
Het incident is gesloten.
Bespreking
Dames en heren, aan de orde is het voorstel van resolutie van de heren Dirk Peeters, Hermes Sanctorum en Bart Caron betreffende de voorbereiding van het nieuwe vrijhandelsakkoord tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten van Amerika.
De bespreking is geopend.
De heer Peeters heeft het woord.
Voorzitter, geachte leden, de handel tussen Europa en de Verenigde Staten vertegenwoordigt een derde van de hele wereldhandel in goederen en diensten. De op til staande onderhandelingen over een vrijhandelsakkoord tussen de EU en de VS zullen dan ook een enorme impact hebben op onze economie. Momenteel hanteren de EU en de VS lage invoerrechten. Die schommelen tussen de 3 en 4 procent en zullen onze economische winsten echt niet in de weg staan. Net daarom vrezen we dat de vrijhandel onze hoge kwaliteitseisen en onze beschermende wetgeving onderuit zal halen en dat we ons zullen blootstellen aan negatieve, neerwaartse ontwikkelingen.
Tussentijds formuleerde de Europese Raad in een eerste voorstel het onderhandelingsmandaat, waarbij die Europese Raad gewaagde van het belang van nieuwe en innovatieve benaderingen om het negatieve impact van niet-tarifaire belemmeringen op handel en investeringen te verminderen. Net dat niet-tarifaire baart ons zorgen.
Op 14 juni, eind deze week, moet het onderhandelingsmandaat voor de Europese Commissie worden bepaald. In België betekent dat heel wat vooroverleg tussen de gewesten en de federale minister van Buitenlandse Zaken. Wij, en velen met ons, vrezen dat de onderhandelingen zullen zorgen voor een compromis ergens tussen de minimal state van de VS en het welzijnsmodel van de EU in. We pleiten ervoor om zeker de culturele sector en de mediasector en/of de landbouw en de voedselproductie zo niet uit de onderhandelingen te houden, dan wel aan zeer scherpe criteria te onderwerpen, die de EU-onderhandelaars moeten respecteren.
Twee weken geleden hebben we een apart voorstel van resolutie met betrekking tot de cultuursector en de mediasector aangenomen, maar dezelfde zorgen die daarin werden verwoord, gelden ook op het vlak van landbouw, voedselveiligheid, milieu, klimaat en groene economie. Duurzaamheids- en sociale criteria kunnen onder druk komen te staan. Het is daarom belangrijk om ook uitdrukkelijk ecologische waarden in te brengen, wil het vrijhandelsakkoord niet leiden tot een grotere competitiedruk, groei zonder banencreatie en meer concurrentie tussen regionale blokken, en dat alles ten koste van het wereldmilieu en het klimaat. Het huidige verschil in handelsbarrières is vooral ingegeven door verschillende visies op gezondheid, veiligheid, milieustandaarden en de rol van de staat.
Qua landbouw staan er grote belangen op het spel. Denken we maar aan de import van ggo-landbouwproducten en met hormonen en antibiotica behandeld vlees.
Het is opvallend dat het Europees Parlement zijn bezorgdheid over de landbouwaangelegenheden ook al heeft uitgedrukt in een resolutie die, als ik me niet vergis, unaniem is aangenomen. Dat zou iedereen al een beetje moeten geruststellen.
Wat het milieu betreft, bestaat de vrees dat duidelijke Europese keuzes op het vlak van de duurzame ontwikkeling, het klimaatbeleid en het streven naar een groene of koolstofarme economie sterk onder druk zullen komen te staan. Hetzelfde geldt voor het Europees voorzorgsbeleid inzake de screening en de toelating van gevaarlijke chemicaliën, zoals vervat in de Europese REACH-richtlijn (Registration, Evaluation and Authorisation of CHemicals).
Een bijkomende reden tot bezorgdheid is dat in het voorliggend ontwerp een Investor to State Dispute Settlement-clausule (ISDS-clausule) is opgenomen. Dit betekent dat bedrijven in de mogelijkheid worden gesteld staten met een strengere wetgeving voor een internationale rechtbank te dagen.
Zonder protectionistisch te willen zijn, wil ik er toch op wijzen dat de steeds toenemende globalisering en mondialisering van onze kwaliteitsdoelstellingen op het vlak van klimaat, ecologie en vooral volksgezondheid niet verder mogen worden uitgehold.
We vragen de Vlaamse Regering concreet er bij de Federale Regering op aan te dringen enkel in te stemmen met een onderhandelingsmandaat dat drie sporen volgt.
Ten eerste, de integriteit van het Vlaams en Europees landbouwbeleid moet worden gerespecteerd. We willen geen uitholling van de bestaande Europese regelgeving op het vlak van ggos, hormonen en antibiotica in vlees. Ook het dierenwelzijn en de kwaliteitseisen voor de landbouw moeten gevrijwaard blijven. Negatieve effecten op de volksgezondheid moeten worden vermeden.
Ten tweede, we willen evenzeer de integriteit van het Vlaams en Europees beleid inzake milieu, klimaat en duurzame ontwikkeling respecteren. De bestaande regelgeving en engagementen op het vlak van het klimaatbeleid, het Europees voorzorgprincipe op het vlak van milieu en gezondheid, met onder meer de regelgeving inzake screening en toelating van potentieel gevaarlijke chemische stoffen en alle maatregelen om tot een vergroening van de economie en een bevordering van het maatschappelijk verantwoord ondernemen te komen, moeten onverlet blijven.
Ten derde, de Europese beslissing over het mandaat voor 14 juni 2013 moet naar het Vlaams Parlement worden teruggekoppeld. Er moet een vorm van voortgangsrapportage worden opgezet. We moeten blijvend op de hoogte worden gesteld van alle ontwikkelingen en van de voortgang in verband met dit vrijhandelsakkoord.
Mevrouw Rombouts heeft het woord.
Voorzitter, wat de hoogdringendheid betreft, klopt het natuurlijk dat de bespreking op 14 juni 2013 plaatsvindt. We weten dat er al heel wat voorbereidingen zijn getroffen. Dat is trouwens deze voormiddag in de commissie ook aangehaald. Wat de toelichting bij het voorstel van resolutie betreft, wil ik echter een aantal nuances aanbrengen.
Ik denk dat één zaak duidelijk is. Wat de kwaliteitseisen inzake voedselveiligheid en gezondheidsveiligheid betreft, wensen we niet op een of andere manier een terugval te zien. We willen niet merken dat we ons moeten aanpassen en dat het onmogelijk zou worden onze normen te blijven waarderen.
De correcte concurrentie moet in de toekomst worden gevrijwaard. Op dat vlak kunnen we het voorstel van resolutie ondersteunen. Er zijn echter, zoals al eerder vermeld, al heel wat voorbereidingen getroffen. De minister-president heeft deze voormiddag verklaard dat het onderhandelingsmandaat zich in een vergevorderd stadium bevindt. Aangezien de besprekingen vrijdag plaatsvinden, is dit natuurlijk niet abnormaal.
De meerderheid heeft twee amendementen ingediend. We zouden graag een paar elementen aan de tekst van het voorstel van resolutie toevoegen.
Ten eerste, niet enkel het onderhandelingsmandaat is belangrijk. Het akkoord zelf is natuurlijk ook belangrijk. We zouden dit achter de vermelding van het onderhandelingsmandaat toevoegen.
Ten tweede, het werken met limitatieve lijsten maakt ons bezorgd. In het eerste punt van het voorstel van resolutie staat dat de integriteit van het Vlaams en Europees landbouwbeleid moet worden gerespecteerd en dat geen uitholling van de bestaande Europese regelgeving mag worden toegelaten. Vervolgens worden een aantal elementen opgesomd. Voor ons gaat het echter niet om een limitatieve lijst. Het gaat om alle regelgeving die iets met de voedselveiligheid en met de volksgezondheid te maken heeft. We vragen dan ook die limitatieve lijst te schrappen.
Het is ook zo dat een aantal elementen op dat vlak bevoegdheden zijn, ook op federaal niveau. Maar om te vermijden dat we limitatief werken, vragen we dus om die woorden ook te schrappen.
Mevrouw Eerlingen heeft het woord.
Voorzitter, vorige week hebben we hier een resolutie goedgekeurd met betrekking tot cultuur en het vrijhandelsakkoord tussen Europa en de Verenigde Staten. Europese lidstaten moeten voor hun eigen cultuur ook in de toekomst beschermende en stimulerende maatregelen kunnen nemen. Analoog daarmee vraagt het voorliggende voorstel van resolutie dat binnen het vrijhandelsakkoord het Europese beleid en de Europese doelstellingen inzake milieu, gezondheid, klimaat en de ontwikkeling van groene economie worden gerespecteerd. Aangezien er onder dit akkoord ook landbouwbevoegdheden vallen, is het dus belangrijk dat ons Vlaams en Europees beleid daaromtrent wordt gerespecteerd.
Ik wil ook nog even vermelden dat wij niet achter alle overwegingen van de toelichting kunnen staan, maar in het beschikkende gedeelte kunnen wij ons, als de amendementen worden aanvaard, wel vinden. Gezien het belang ervan, zullen wij dit dan ook steunen.
De heer Van Malderen heeft het woord.
Voorzitter, zoals reeds twee collegas onderstreepten, keurden wij vorige week, bijna unaniem, een resolutie goed waarin we waarschuwden voor het mogelijke effect van een akkoord rond vrijhandel tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten op het vlak van cultuur. Onze fractie blijft ook vandaag onverkort gealarmeerd over de mogelijkheid dat in zon vrijhandelsakkoord alles, inclusief bijvoorbeeld cultuur en audiovisuele media, tot handelswaar zou verworden. Dezelfde bezorgdheid hebben wij ten aanzien van landbouw, van gezondheid en van leefmilieu. De voorliggende tekst bevat nogal wat aandachtspunten die ook wij delen, maar zoals de twee vorige collegas ook al hebben gezegd, is deze tekst voor verbetering vatbaar. Als men akkoord gaat met het amendement, zal onze fractie dit goedkeuren.
De heer Callens heeft het woord.
Voorzitter, ik steun deze vraag omdat ik niet wil dat we binnenkort met een oneerlijke concurrent te maken zouden hebben. Onze landbouwers en landbouwbedrijven hebben heel wat investeringen gedaan om te zorgen dat ze in orde zijn met dierenwelzijn, volksgezondheid, klimaateisen enzovoort. Ik zou het wel heel erg vinden en ik denk dat iedereen het met mij eens is dat men producten gaat importeren die goedkoper zijn omdat men ginder geen investeringen heeft moeten doen en die onze eigen bedrijven zouden lamleggen. (Applaus)
De heer Sintobin heeft het woord.
Ik kan niet anders zeggen dan dat onze fractie grotendeels achter dit voorstel van resolutie staat. Er kunnen inderdaad in de inleiding nog wel wat nuances worden aangebracht, maar we staan wel achter het beschikkende gedeelte. Het is zo dat Europa en Amerika een heel andere benaderingswijze hebben van voedselveiligheid en volksgezondheid. Als de producten die worden ingevoerd, niet beantwoorden aan de strenge Europese regelgeving, zal dat inderdaad leiden tot concurrentievervalsing. Alleen jammer dat er op onze markt al heel wat producten te koop worden aangeboden die nu al niet voldoen aan de Europese regelgeving. Ik denk bijvoorbeeld aan producten uit Argentinië of uit Bolivië.
Wat me wel een beetje verbaast, is dat ik, wanneer ik in de commissie en in de plenaire vergadering een pleidooi houd voor een zekere vorm van protectionisme voor onze goederen, altijd word weggelachen. Ik stel vast dat dit voorstel van resolutie toch een vorm is van gezond protectionisme. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De bespreking is gesloten.
We zullen straks de stemmingen over de amendementen en de hoofdelijke stemming over het voorstel van resolutie houden.