Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Poleyn heeft het woord.
Voorzitter, minister, deze week is het de Vlaamse Wetenschapsweek, waarin aandacht wordt gevraagd voor wetenschap en technologie. Het is een goede aanleiding om ook in dit parlement aandacht te vragen voor wetenschap en technologie.
Zelfs in deze economisch moeilijke tijden schreeuwen de bedrijven om technisch geschoold personeel. Er zijn nog altijd vacatures voor technisch geschoolden. Toch heeft dit geen invloed op het aantal instromers in het technisch secundair onderwijs (tso). Momenteel is het peil alarmerend laag. De richting elektromechanica in het tso is in tien jaar tijd bijna gehalveerd. Er is dus wel degelijk een probleem. Een aantal technische scholen staan zelfs bijna op de rand van het faillissement.
We moeten dus in het basisonderwijs kinderen stimuleren om hun technische talenten te ontdekken, te ontwikkelen en om op een positieve manier te kiezen voor techniek. We hebben hier deze conclusie al verschillende keren getrokken.
Minister, in het STEM-actieplan (Science, Technology, Engineering and Mathematics) waar u kapitein van bent, maar dat eigenlijk gedragen wordt door de hele Vlaamse Regering staan heel wat acties om jongeren te stimuleren om positief te kiezen voor een technische en wetenschappelijke studierichting en beroepsloopbaan. Er staat een initiatief in voor het basisonderwijs dat volgens mij prioritair is, namelijk techniekcoaches. Techniekcoaches kunnen leerkrachten en onderwijzers ondersteunen in hun klassen om de eindtermen techniek te bereiken.
Het actieplan werd aangekondigd in januari van dit jaar. Het is nu eind november. Het is een duidelijk voorstel, gestaafd met voorbeelden uit het buitenland. Minister, wanneer mogen de onderwijzers de techniekcoaches in de klas verwachten?
Minister Smet heeft het woord.
Voorzitter, collegas, op zich hoeft men niet op mij te wachten. Het staat de koepels altijd vrij om zon netwerk uit te bouwen. Er is vrijheid van onderwijs en hoe men lesgeeft en de ondersteuning behoort tot de bevoegdheid van het onderwijsveld. Dat neemt niet weg dat wij het een heel belangrijke actie vinden, die we hebben opgenomen in het STEM-actieplan.
U weet ook dat we ervoor hebben gekozen een platform op te richten dat een coherent programma uitwerkt. Vorige week heeft de regering onafhankelijk van mijn wil eindelijk de samenstelling goedgekeurd. Er is een platform samengesteld. We hopen dat dat dit jaar bijeenkomt. Dan kan het de komende maanden voorrang krijgen.
Mevrouw Poleyn, ik kan u geruststellen, ook ik vind de idee van de techniekcoaches heel belangrijk. U hebt absoluut gelijk. Het moet een prioriteit zijn. Dat neemt niet weg dat we met de pedagogische begeleidingsdiensten kunnen bekijken hoe dit netwerk kan worden uitgebouwd, onder andere geïnspireerd op wat op dit moment in Nederland al bestaat.
We hebben gewacht om eerst het platform op te richten zodat dit daar ook een zeg kan over doen. Dat zal nu gebeuren in de komende weken en maanden. Het is een van de acties die we prioritair moeten uitvoeren.
Minister, u alarmeert me. Op een schriftelijke vraag van mij in maart hebt u geantwoord dat u als minister van Onderwijs het gesprek met de pedagogische begeleidingsdiensten van de verschillende netten zou voortzetten, en zou uitzoeken hoe we kunnen starten. Als u wacht tot het platform wordt samengesteld, bijeenkomt, een secretariaat heeft en de agenda bepaalt, en dan als eerste punt de techniekcoaches behandelt, dan vrees ik dat we weer anderhalf jaar verder zijn. Alstublieft, minister, ik spoor u aan om zelf initiatieven te nemen. Het zal in ieder geval veel tijd vergen. Dus, laat het niet te veel afhangen van het platform: neem zelf uw verantwoordelijkheid.
De heer Van Dijck heeft het woord.
Dat techniek en technologie deel moeten uitmaken van de algemene vorming van jongeren, staat buiten kijf. Daarom is techniek ook opgenomen in de eindtermen van het basisonderwijs, maar als onderdeel van wereldoriëntatie. De idee van de coaches ter ondersteuning van de scholen komt uit Nederland, maar daar zijn de coaches wel een voorafname op de verplichting van techniek als apart vak in 2016. In Vlaanderen is dat tot op heden bij mijn weten niet de bedoeling.
Minister, bent u van plan om techniek in de toekomst een prominentere plaats te geven in het basisonderwijs?
Mevrouw Vermeiren heeft het woord.
Minister, ik wil me aansluiten bij het pleidooi van mevrouw Poleyn voor techniek en wetenschap vanaf het basisonderwijs. De resolutie is ook opgenomen in het STEM-actieplan dat er een leerlijn moet zijn vanuit het basisonderwijs. De techniekcoaches zouden dat goed kunnen invullen. Techniekcoaches die in het veld worden ingezet, die ter beschikking staan van de scholen, die niet worden ingepast in grote structuren of worden bedolven onder planlast, daarvoor wil ik nu al pleiten.
Inzake de timing wil ik tot enige spoed aanmanen. Ik verneem dat het platform vorige week is goedgekeurd. Morgen wordt de beleidsbrief besproken. We kijken ernaar uit hoe het er verder uitziet, maar er moet actie worden ondernomen. Het platform was al beloofd tegen 1 september.
Ik zal niet ingaan op de redenen waarom het zo lang duurt. Daarover moet ik me informeren. De beslissing is ondertussen genomen. Het platform is er. Het is nu aan dat platform om een coherent plan uit te voeren.
We hebben de eindtermen aangepast in het basisonderwijs. De scholen moeten daar wel mee bezig zijn, en er zijn verschillende manieren om dat te doen. De techniekcoaches is een van die manieren. Een van de opties op de lange termijn zou kunnen zijn dat hebben we besproken in de commissie, maar het is nog niet beslist om vakleraren techniek te hebben in het basisonderwijs. Daar is mevrouw Poleyn ook een voorstander van, geloof ik. Andere mensen vinden dat minder vanzelfsprekend. Daar bestaan verschillende meningen over.
Hoe men lesgeeft, hoe men dat invult, is tot nader order en volgens de Grondwet nog altijd de verantwoordelijkheid van de scholen. Dat wordt hier al eens vergeten. Als we nu opnieuw een systeem ontwikkelen ter ondersteuning en coördinatie, dan doen we iets dat vanuit de scholen of de pedagogische begeleidingsdiensten zelf zou moeten komen. Ik heb er geen probleem mee om dat te doen, want we hebben het ook opgenomen in het STEM-actieplan. Ik hoor heel goed jullie pleidooi om sneller te gaan, en ik ben daar ook niet tegen, integendeel. Maar het moet wel passen in een totale aanpak.
Ofwel neem je dat platform ernstig en vraag je de mensen om daarover na te denken, ofwel doe je voorafnames met vandaag techniekcoaches en morgen weer iets anders. Maar dan zullen de mensen die op dat platform werken niet zo gelukkig zijn. Daarom is een coherente aanpak belangrijk. We mogen het echter niet op de lange baan schuiven. Ik heb goed gehoord dat jullie op de urgentie wijzen. Ik zal daar rekening mee houden.
Minister, wij wachten ook niet op het fiat van het platform voor de eindtermen voor techniek in de tweede en derde graad van het secundair onderwijs. Op het vlak van het onderwijsbeleid moeten we doorgaan. Als een aantal pedagogische begeleidingsdiensten naar u zouden komen met een gedragen gezamenlijk voorstel, dan begrijp ik dat u hen wilt ondersteunen? (Minister Smet knikt bevestigend)
Goed, dan zal ik hun dit zo suggereren.
De actuele vraag is afgehandeld.