Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Verstreken heeft het woord.
Voorzitter, minister, collegas, dos cervezas por favor. Ik wil daarmee niet zeggen dat de onthaalmedewerkers met twee pintjes bier naar hier moeten komen, maar ik verwijs daarmee naar het populaire lied van de heer Tom Waes waarmee hij hoog scoort dankzij het goede en degelijk gemaakte programma van Een Tomtesterom.
Ik ben blij dat zon nummer scoort en dat het goed gemaakt is, maar we stellen wel vast dat andere populaire artiesten die wel kwaliteit leveren, niet worden gedraaid en zelden of niet aan bod kunnen komen, tenzij op de nachtradio. Op de Vlaamse top 10 van zondagnamiddag worden de nummers van de artiesten niet eens volledig gedraaid. Als het goed is, kunnen ze 20 seconden aan bod komen. Ik vraag me af: Waarom?
Als ik het jaarverslag van 2009 lees dat de collegas van de VRT hebben gekregen, dan zie ik dat Radio 2 dé zender bij uitstek is met bijzondere aandacht voor Nederlandstalige en Vlaamse producties en dat Radio 2 zich richt op een breed publiek. Als er collegas zijn die Dos cervezas niet kennen, dan moet je gewoon even luisteren naar de radio, want je hoort het ontzettend vaak. Ik ga het hier niet zingen omdat ik niet wil dat het halfrond leegloopt. Gewoon even luisteren naar de radio en je zult het meteen horen. Een heleboel andere Vlaamse artiesten blijven wel in de kou staan en krijgen geen kansen op de radiozenders die met belastinggeld worden betaald.
Je zou het ook oneerlijke concurrentie kunnen noemen, want dit nummer is gemaakt in opdracht van een tv-programma. Het is dus gemaakt met belastinggeld, terwijl anderen met privégeld investeren en geen kansen krijgen om te worden gedraaid. Als boeken geen aandacht krijgen in de media, dan worden ze ook niet verkocht. Artiesten van eigen bodem moeten een eerlijke kans krijgen.
Er is in het Vlaams Parlement een hoorzitting geweest met onder meer mensen van Sabam. Ik vroeg er hoeveel percent van het belastinggeld want het Sabamgeld dat aan de VRT wordt gegeven, wordt uiteindelijk met belastinggeld betaald terug naar het buitenland ging. Het antwoord was: Dat is ontzettend veel. Het zal zeker 90 percent zijn. Dat kan niet door de beugel. In andere landen is dat totaal anders.
Minister, waarom worden schlagers zelden of nooit geprogrammeerd op Radio 2? Waarom krijgen artiesten van eigen bodem geen eerlijke kansen? (Applaus bij CD&V, N-VA en Vlaams Belang)
Minister Lieten heeft het woord.
Er is al meteen een koor aanwezig om te zingen.
Voorzitter, collegas, ik ga proberen om een aantal elementen op een rijtje te zetten. In de eerste plaats moeten we de twee van elkaar scheiden. Er is enerzijds het liedje van Tom Waes en anderzijds de ondersteuning van de Nederlandstalige muziek door de VRT, die weinig met elkaar te maken hebben.
Het nummer van Tom Waes is een hype en paste vooral in het programma Tomtesterom. In het programma heeft hij ook nog andere dingen gedaan. Ik heb begrepen dat hij ook tussen de haaien heeft gezwommen, en dat hij ook Le Marathon des Sables heeft gelopen. Er werden allerlei acties ontwikkeld. Een van de acties was dat Tom Waes de uitdaging aanging om met een nummer te kunnen optreden op het bekende Hollandse schlagerfestival Mega Piraten Festijn. Tom Waes heeft een nummer opgenomen en in het kader van die uitdaging is hij ook langs geweest bij MNM, bij Studio Brussel en bij Radio 2. Intussen is het blijkbaar een hype geworden. Soms wordt iets een hype.
Dat nummer staat echter niet op de playlists van de radionetten. Volgens de VRT wordt het behandeld als alle andere nummers. Het wordt enkel op Radio 2 gedraaid omdat het nu in de Ultratop staat. Men zegt me dat het tot op heden vijfmaal werd gedraaid op Radio 2. Dat wat Tom Waes betreft.
Nu komen we tot de problematiek waarover het werkelijk gaat, namelijk de vraag of Vlaamse artiesten en Nederlandstalige liederen voldoende aandacht krijgen van de VRT. Uit de meest recente cijfers blijkt dat 35 percent van het muziekaanbod van Radio 2 over de hele dag gewijd is aan Vlaamse artiesten, en dat 25 percent van het volledige muziekaanbod op Radio 2 bestaat uit Nederlandstalige muziek. Ik heb het duidelijk over Radio 2. In 2009 was 24 percent van het muziekaanbod op alle VRT-radionetten Vlaamse muziek. Dat is natuurlijk niet altijd Nederlandstalige muziek. De VRT overschrijdt wat dat betreft dus de norm van 20 percent die wordt opgelegd in de beheersovereenkomst. Daarnaast ondersteunt de VRT ook de Vlaamse muziek door middel van samenwerkingsverbanden, het concertcircuit en producenten van muziekuitgaven.
De performantiemaatstaf 10B stelt dat minstens één kanaal door het publiek moet worden herkend als een Nederlandstalig kanaal. Nu pas heeft de Vlaamse Regulator voor de Media (VRM) een verslag voorgesteld van het toezicht op de naleving door de openbare omroep van de beheersovereenkomst. Daaruit blijkt dat onderzoek door Ipsos heeft uitgewezen dat Radio 2 de zender is die door het grootste aantal respondenten, namelijk 28 percent, wordt herkend als radio met een muzikaal Nederlandstalig profiel. Dat is 8 percent meer dan vorig jaar.
Met dit alles wil ik niet zeggen dat alles oké en voldoende is. Ook aansluitend bij de hoorzitting die heeft plaatsgevonden, moeten we zeker en vast bekijken hoe we met de VRT in de toekomst nog meer kunnen samenwerken en ruimte kunnen geven voor het Nederlandstalige lied.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Voor alle duidelijkheid, ik gun Tom Waes dit succes. Ik vind het leuk gedaan. Ik heb daar absoluut geen probleem mee. Wel heb ik er een probleem mee dat die cijfers niet kloppen. U hebt die cijfers gekregen van de VRT. Het is niet uw fout. Die cijfers betreffen de Nederlandstalige muziek, dus ook Marco Borsato, Rob de Nijs en co. Ik heb ook geen probleem met hen, maar ze worden meegerekend. Als Radio 2 wordt herkend als een zender met een Nederlandstalig profiel, dan gaat het vooral over één bepaald genre: kleinkunst wordt er grijsgedraaid. Ik heb daar ook geen probleem mee. Ik houd daar toevallig van. Een groot deel van de bevolking blijft echter op zijn honger en blijft in de kou staan. Die dingen zouden ook aan bod moeten kunnen komen. Ik hoop dat daar in de volgende beheersovereenkomst rekening mee wordt gehouden, en dat dit anders wordt omschreven.
De heer Wienen heeft het woord.
Minister, ik heb aandachtig uw antwoord beluisterd. U begint uw antwoord al onmiddellijk met een denkfout, maar dat gebeurt u wel meer, dus ik zal het u vergeven. Er mag geen onderscheid worden gemaakt tussen Tom Waes en de andere Vlaamse artiesten. Wat men kan doen met het nummer Dos cervezas, kan men ook doen voor de Vlaamse muziek. Het lied van Tom Waes is geen hype worden: het is de openbare omroep zelf die het heeft gehypet, met belastinggeld. Ik vraag me af waarom bepaalde genres niet worden gespeeld. Ik stel samen met u vast dat het jaarverslag stelt dat er 24 percent Nederlandstalige muziek op de radio wordt gespeeld, maar dan weet u ook goed dat die cijfers worden gehaald door het gros van die muziek om, bijvoorbeeld, half vier s nachts te draaien. Ik weet niet wat u om half vier s nachts doet, maar ik lig dan in bed te slapen. Bovendien wordt de selectie gemaakt van een knus clubje, een clubje dat erbij hoort en airplay krijgt op de VRT.
In het kader van de nakende beheersovereenkomst is het noodzakelijk om ook tijdsblokken op te nemen bij die percentages. We weten allemaal dat er genoeg kwaliteit is in de Vlaamse muziekindustrie om die muziek ook in prime time te draaien. Dit Vlaams Parlement heeft hier enkele jaren geleden uitgebreid hulde gebracht aan Will Tura. We moeten echter vaststellen dat de openbare omroep van diezelfde Vlaamse Gemeenschap Tura vrijwel nooit draait. (Applaus bij het Vlaams Belang en de N-VA)
De heer Tommelein heeft het woord.
Wat u doet, minister, om 4 uur s nachts, zou ik nog willen weten. Wat de heer Wienen doet, wil ik helemaal niet weten.
Minister, er moet 20 percent worden gedraaid. Volgens de cijfers wordt er 24 percent gedraaid. Vindt u dat dat percentage omhoog moet in de volgende beheersovereenkomst? Vindt u dan ook dat we dat op een correcte, neutrale manier moeten kunnen meten?
Is er intussen al duidelijkheid over wat er zal gebeuren op de Vlaamse feestdag? Hoe zal men de feesten van 11 juli in Brussel uitzenden? Zijn er mogelijkheden om dat rechtstreeks op de buis te brengen?
De heer Vandaele heeft het woord.
De N-VA is er altijd voorstander van geweest om onze eigen culturele producties in de brede zin te promoten. Alles draait om die promotie. Het Nederlandstalige lied behoort tot dat brede culturele pakket. Ons standpunt is niet nieuw. De vorige minister van Media onderhield zeer goede contacten met de sector en Laura Lynn, om geen namen te noemen. Het Nederlandstalige lied, kleinkunst of schlager, behoort tot de creatieve industrie en er is in Vlaanderen duidelijk een draagvlak voor. Dat merken we telkens opnieuw. Wij zijn zeker vragende partij om dat Nederlandstalige lied te ondersteunen en onder andere dat pakket blijvend te verankeren in de beheersovereenkomst van de VRT en zo nodig te versterken.
De heer Verstrepen heeft het woord.
Ik pleit niet voor quota. Dat heb ik nooit gedaan en dat zal ik blijven herhalen. Minister, waarom neemt u niet in de kerntaken van de openbare omroep op dat zij een Nederlandstalig, Vlaamstalig radiokanaal maken? Ze maken de eerste de beste radio via stream, allemaal rotcommerciële producten. Ze hebben de mogelijkheden. Dat hoeft niet veel te kosten. Waarom wordt de openbare omroep niet verplicht tot een afzonderlijk kanaal voor Nederlandstalige en Vlaamse muziek? Zonder te zeggen dat het dan niet meer hoeft op alle andere zenders. Dat moet je wel wikken en wegen. Er zijn voorbeelden genoeg in het buitenland: Radio Italia, Hollands Glorie, Schlager Radio enzovoort. In alle ons omringende landen zijn er dergelijke radioproducten. Die piste moet misschien eens worden bewandeld.
De heer Verstreken haalt cijfers aan. Er zijn er nog andere die aantonen dat de openbare omroep niet het percentage Nederlandstalige muziek draait. Dat heeft te maken met de verdeelsleutel bij SABAM. Als u die cijfers naast die van de VRT legt, ziet u wie er een loopje met u neemt.
Collegas, ik denk dat we in grote lijnen allemaal hetzelfde zeggen. We vinden het belangrijk dat er voldoende aandacht is op de verschillende radionetten van de VRT voor het Nederlandstalige lied. We zijn het niet eens over hoe we dat het best organiseren. Daarover moeten we ter voorbereiding van de beheersovereenkomst debatteren.
Wat moet er onder die percentages vallen? De heer Verstreken heeft al genres opgesomd die er misschien niet onder moeten vallen, zoals kleinkunst of niet-Vlaamse Nederlandstalige muziek. We kunnen ook doorpraten over het idee van de heer Verstrepen om een volledig Nederlandstalige zender op te richten. Ik ben er niet voor om in te gaan op het voorstel van de heer Wienen om echt zendschemas op te leggen. Dan moeien we ons te veel in het operationele van de VRT.
Ik zou eerder op de resultaten mikken, de doelstellingen beter en scherper formuleren, de definities duidelijker stellen. Verder zou ik het overlaten aan de redactionele vrijheid van de VRT om daar iets moois van te maken. Ik kijk uit naar het debat daarover ter voorbereiding van de beheersovereenkomst.
Ik dank de collegas voor de aanvullende vragen. Minister, bedankt voor de beloftes die u hier maakt. Ik hoop dat de artiesten niet in de kou blijven staan en dat ze niet moeten wachten tot ze in hun kist liggen voordat ze gedraaid worden, zoals dat destijds helaas gebeurd is met wijlen Louis Neefs en Ann Christy.
Het incident is gesloten.