Verslag plenaire vergadering
Verslag
Minister-president Leterme zal in naam van minister Bourgeois antwoorden. Mevrouw Ceysens heeft het woord.
Als minister van Landbouw gaat u er ongetwijfeld mee akkoord om te stellen dat er nogal wat verwarring over die labels bestaat. Enerzijds is er op federaal en Vlaams niveau het fair-tradelabel. Anderzijds verkoopt Efico koffie onder het fair-&-free-tradelabel. Zo verwijst Efico naar het eerste label, maar het gaat toch over iets anders. Efico hanteert andere criteria dan de fair-tradeorganisatie. Fair trade impliceert bijvoorbeeld dat men de koffieboeren een minimumprijs garandeert. Efico doet dat niet. Efico betaalt de marktprijs met daarbovenop een supplement dat de producenten in het Zuiden ten goede moet komen. Dat supplement komt in een fonds terecht dat in handen van Efico is.
Het wekt verbazing dat de Vlaamse minister van Ontwikkelingssamenwerking eind augustus 100.000 euro heeft uitgetrokken voor steun aan Efico. Dat is geen goede zaak. Zo wordt verwarring gecreëerd. Steun voor een slecht label kan niet. De minister-president is als minister van Landbouw betrokken bij het labelen van heel wat producten. Moet hij de Vlaamse minister van Ontwikkelingssamenwerking er niet toe aanzetten om het echte fair-tradelabel te steunen, en geen steun te verlenen voor labels die niet ten goede komen van de producenten uit het Zuiden?
Minister-president Leterme heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, geachte collega's, vooraf wil ik benadrukken dat de Vlaamse overheid als zodanig geen enkel 'label' steunt. De erkenning van labels is een zaak van de federale overheid. Dat labelen mag niet worden verward met de activiteiten waarvoor ik een initiatiefrecht bezit. In het kader van een beleid gericht op internationale samenwerking en duurzame ontwikkeling steunt de Vlaamse overheid wel eerlijke handel of 'fair trade'. Diverse activiteiten worden ondersteund. Tijdens de Week van de Fair Trade wordt eerlijke handel bekendgemaakt bij ongeveer 15.000 ambtenaren. Dan staat er onder meer een fair-trademaaltijd op het menu in de vijf restaurants en de twee cafetaria van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Elke ambtenaar die komt eten, krijgt daarenboven een gratis reep chocolade.
Het tweede jaar van de 'Ik ben verkocht'-campagne wordt met een fototentoonstelling en bijhorende informatiebrochures aan alle 15.000 ambtenaren bekendgemaakt. De bevoegde minister stelde vorig jaar trouwens het Boudewijngebouw ter beschikking voor de lancering van deze campagne. Daarnaast zal men ook met degustatiestands zorgen voor een grotere bekendmaking van fair trade. 1500 exemplaren van de bijlage bij MO*-magazine worden verspreid onder de ambtenaren.
Het onderdeel Fair Trade-Gemeenten van de campagne 'ik ben verkocht' wordt ondersteund met een subsidie van 142.000 euro.
In het aankoopbeleid van de Vlaamse overheid werd op initiatief van minister Bourgeois een serieuze stap voorwaarts gezet in de richting van een duurzaam aankoopbeleid. Niet alleen de koffie heeft het Max Havelaar-keurmerk, maar ook het fruitsap en een witte en een rode wijn zijn gemaakt volgens de duurzame principes van eerlijke handel. In de toekomst wordt nagegaan hoe dit nog verder kan worden uitgewerkt.
De administratie en het kabinet van minister Bourgeois hebben een zeer constructieve rol gespeeld in de rondetafelconferenties die werden georganiseerd door Max Havelaar, Oxfam Wereldwinkels, Vredeseilanden en Kauri. Daar is onder meer uitgekomen dat eerlijke handel te weinig beschikbaar is in de distributiesector, en dat vormt een probleem. Binnenkort zal de minister samen met de distributiesector nagaan hoe gezamenlijke activiteiten kunnen worden georganiseerd zodat duurzame producten een grotere bekendheid kunnen verwerven bij het grote publiek.
Het thema 'economie en ontwikkelingssamenwerking' moet natuurlijk veel breder ingevuld worden dan enkel via de wat beperkt geïnterpreteerde 'fair trade'. Willen we op een grote schaal de nodige resultaten boeken, dan moeten ook andere initiatieven een belangrijke complementaire rol te spelen in dit verhaal.
Zo kan het in 2003 opgestarte 4C-initiatief, of Common Code for the Coffee Community, op termijn een interessante bijdrage leveren in het streven naar duurzame handel in koffie met respect voor de producenten in het Zuiden. Waar fair trade een duidelijke signaalfunctie vervult binnen een relatief beperkte niche van de gehele koffiemarkt, poogt het 4C-initiatief een stap in de goede richting te zetten voor de gehele koffiemarkt. In dat licht wordt momenteel een eerste 4C-proefproject uitgewerkt. U verwijst wellicht naar dat project.
Naast een financiële inbreng van de Efico Foundation ten belope van100.000 euro, van de Federación Nacional de Cafeteros ten belope van100.000 euro en van de Duitse Ontwikkelingssamenwerking ten belope van 100.000 euro, heeft minister Bourgeois besloten om ook 100.000 euro uit te trekken om deze Europese primeur mee te ondersteunen. Op basis van dit proefproject moet duidelijk worden in welke mate het 4C-initiatief effectief kan bijdragen tot een voor 100 percent duurzame koffiemarkt. Dat ondernemers buiten de klassieke fair trade-beweging steeds meer aandacht besteden aan duurzame handel is een goede zaak.
Naast het initiatief van Efico lanceerde overigens ook Colruyt recent een nieuwe lijn producten 'Collibri for Education'. Van de verkoopprijs van deze producten wordt 3 à 5 percent besteed aan vorming en educatie in het Zuiden via ngo's en/of stichtingen. Colruyt sprak Broederlijk Delen aan met het aanbod om dit geld te besteden aan enkele projectpartners van BroederlijkDelen, gezien de expertise van Broederlijk Delen op het vlak van vorming en educatie.
Minister Bourgeois is ervan overtuigd dat de gekende fair trade-werking enkel voordeel kan putten uit deze bredere beweging naar duurzaam ondernemen. (Applaus bij CD&V en N-VA)
Mijnheer de voorzitter, ik dank de minister-president uiteraard voor zijn antwoord. Uit de lichte verwarring die ik bij hem meende waar te nemen, leid ik af dat het nogal evident is dat er verwarring bestaat tussen de labels. De hele zaak die wordt georganiseerd door Efico Foudation, wordt in vraag gesteld door zowel Oxfam Wereldwinkels, Oxfam-Magasins du Monde, Vredeseilanden en koffie Rombouts. Het is duidelijk dat een labelafbakening en een definiëring van de doelstellingen en van de middelen nodig zijn.
Ik zal minister Bourgeois hierover interpelleren, want het zou geen goede zaak zijn om met twee labels naast elkaar te werken, een fair trade-label en een fair & free trade-label. Vanuit de Vlaamse ontwikkelingssamenwerking moet ondubbelzinnig worden gekozen voor de criteria die worden gehanteerd bij het fair trade-label. We moeten ons vragen stellen bij initiatieven zoals die van Efico Foundation en het 4C-initiatief.
Mijnheer Tavernier, zonder op het terrein van minister Bourgeois te willen komen, kan ik toch stellen dat er helemaal geen sprake is van verwarring, wel van het maken van een duidelijk andere keuze. Naast de klassieke nichespelers in de fair trade-sector, wordt ervoor geopteerd om ruimer te gaan door het ondersteunen van elementen in de markt die leiden tot een duurzame koffiemarkt.
U bent het er misschien niet mee eens, maar ik herhaal dat het een duidelijke beleidskeuze is van minister Bourgeois - en hij wordt daarin gesteund door de voltallige Vlaamse Regering - om naast het heel sterk ondersteunen van de fair trade-week en van de organisaties die er actief zijn, onder meer via het investeren van 100.000 euro in het project, ook het 4C-proefproject volwaardig uit te werken als een bijkomend initiatief om te komen tot een algemene duurzame markt.
Bij uitbreiding heb ik nog verwezen naar de initiatieven die minstens één privé-distributeur heeft genomen. Er is geen sprake van verwarring, maar wel van een andere keuze.
Ik zal minister Bourgeois daarover nog interpelleren.
Het incident is gesloten.