Verslag plenaire vergadering
Verslag
Aan de orde is de motie van de heer Caluwé, mevrouw Becq en mevouw Grouwels betreffende een belangenconflict. Deze motie wordt aan de agenda toegevoegd.
De bespreking is geopend.
Op 15 maart 2000 is hier op voorstel van de meerderheid een motie van belangenconflict aanvaard met betrekking tot het probleem van de gerechtelijke kantons.
Door een vergissing bij het opmaken van de wetgeving bij een wijziging van de indeling van de gerechtelijke kantons, werd de taalkennis in kantons met bestuurlijke faciliteiten gelijkgesteld met die in kantons met gerechtelijke faciliteiten. Daardoor moeten de vrederechter of zijn plaatsvervanger en de hoofdgriffier kennis hebben van de andere taal. Door de goedkeuring van onze motie werd de procedure opgeschort. Deze aangelegenheid was intussen om een andere reden aan de orde bij het Arbitragehof, en dat velde op 30 mei een arrest dat in feite het resultaat was van een compromis. We moeten ons neerleggen bij deze uitspraak. Het standpunt van het Vlaams Parlement wordt gevolgd ten aanzien van de hoofdgriffier, maar niet ten aanzien van de vrederechter of de plaatsvervangende vrederechter.
De regering heeft nu de tekst van de uitspraak van het Arbitragehof opgenomen in het ontwerp van decreet, dat in werking moet treden op 1 januari 2001. Dat is dan ook de reden waarom we een spoedbehandeling vragen voor deze motie van belangenconflict. De tekst is in deze versie goedgekeurd in de Kamer, hoewel de Franstaligen verder wilden gaan en de vereiste van taalkennis ook op de griffie van toepassing wilden maken. Dat is in strijd met het arrest van het Arbitragehof. Nu is er in de senaatscommissie voor Justitie een amendement aanvaard dat bepaalt dat er ten aanzien van de griffie toch taaleisen zouden worden gesteld. Dat is gebeurd zonder veel discussie. Vandaag staat de stemming op de agenda van de plenaire vergadering van de senaat. Vermits dit op 1 januari 2001 in werking moet treden, zal het vandaag ook nog voorgelegd worden aan de plenaire vergadering van de Kamer.
Ik meen dat er daarover een ruimere discussie moet gevoerd worden. We moeten hierover een discussie voeren met onze federale collega's. Ik hoop dat het Vlaams Parlement consequent zal zijn met het standpunt dat op 15 maart is ingenomen en dat men deze motie unaniem zal aanvaarden.
Misschien menen sommigen dat ze zich moeten onthouden uit solidariteit met de meerderheid op federaal niveau. Daarom wil ik erop wijzen dat een belangenconflict slechts wordt aanvaard indien het goedgekeurd wordt door drie vierden van de uitgebrachte stemmen. Daarom roep ik iedereen op om positief te stemmen. (Applaus bij de CVP en het VB)
De VU&ID-fractie gaat akkoord met een hoogdringende behandeling van de motie over een belangenconflict. Dat is conform met het regeerakkoord waarin stond dat er zou gestreefd worden anar de afschaffing van de faciliteiten. Daarom moeten we ons verzetten tegen de federale poging om de faciliteiten nog verder uit te breiden. Daarom zullen we ook de grond van de zaak steunen. (Applaus bij VU&ID)
We moeten ons verzetten tegen de zoveelste poging om een aanslag te plegen op de taalwetgeving. Ik neem dan ook aan dat het parlement deze motie voltallig zal steunen.
- De vergadering wordt geschorst om 15.43 uur.
- De vergadering wordt hervat om 16.18 uur.
Een arrest van het Arbitragehof van 30 mei 2000 stelt dat alle in het geding zijnde gerechtelijke kantons bedoeld in de artikelen 10 en 11 van de wet van 25 maart 1999, kantons zijn waarin faciliteitengemeenten gelegen zijn. Dat een gerechtelijk kanton een taalgrensgemeente omvat verantwoordt objectief dat de wetgever maatregelen neemt om te waarborgen dat de vredegerechten in die kantons de bijzondere regeling in acht zouden kunnen nemen ten voordele van anderstaligen.
Het Hof moet echter ook nagaan of de maatregel redelijk kan worden verantwoord : het moet nagaan of de taalkennisvereisten niet buitensporig zijn rekening houdend met de objectieve situaties die door de wetgever worden gewaarborgd. Volgens het Hof vereisen de bestreden bepalingen niet dat alle magistraten het bewijs leveren van de kennis van de andere taal. Alleen een (plaatsvervangend) vrederechter is daartoe verplicht. Deze vereiste is volgens het Hof niet onevenredig ten op zichte van het nagestreefde doel.
Artikel 11 van de bestreden wet daarentegen verplicht de hoofdgriffier van elk van die vredegerechten te bewijzen de andere taal te kennen. Die vereiste is volgens het Hof wel onevenredig met het nagestreefde doel.
Er werd een wetsontwerp ingediend tot wijziging van sommige bepalingen betreffende de gerechtelijke kantons. In het oorspronkelijke ontwerp werd bepaald dat de (hoofd)griffier kennis moest hebben van de andere landstaal. Gisteren werd hierop een amendement ingediend. Het gaat niet om een verplichting om de procedures in de andere taal te laten verlopen : het volstaat dat de rechtszoekende door de griffie, en dus niet de hoofdgriffier, in de andere landstaal te woord kan worden gestaan. Deze vereiste is een toepassing van de regelgeving inzake het taalgebruik in bestuurszaken. Het Arbitragehof beschouwt het te woord staan van rechtszoekenden door de griffie immers niet als een rechtsdaad, maar als een administratieve bestuurshandeling. Bijgevolg is de wet op het taalgebruik in bestuurszaken van toepassing. De burger moet zich dus in een andere taal ter griffie kunnen aanbieden.
Aangezien het wetsontwerp het arrest van het Arbitragehof volgt, zal de meerderheid de motie betreffende een belangenconflict niet goedkeuren. De VU&ID-fractie en de parlementsleden van het arrondissement Halle-Vilvoorde zullen dat wel doen om een signaal te geven dat ze tegen de taalfaciliteiten gekant zijn.
Ik ben altijd een legalist geweest en zal dat ook altijd blijven. Ik respecteer de uitspraken van de hoogste rechtscolleges. Er is wel één voorwaarde : de spelregels moeten voor iedereen gelijk zijn. In een aantal kantons, zoals Edingen zijn er faciliteiten voor de Nederlandstaligen : zowel de vrederechter als de hoofdgriffier moeten tweetalig zijn. Maar dat voorschrift wordt niet gerespecteerd. Ook in het gerechtelijk kanton Brussel-Halle-Vilvoorde hebben de opeenvolgende ministers van Justitie de taalwetgeving met voeten getreden.
Ik ga akkoord met de de uitspraak van het Arbritagehof, maar verwacht een verdere concretisering. Wat zijn bestuurlijke handelingen precies en voor wie gelden ze? Een inwoner van Bever kan in zijn eigen gemeente geen Franstalige akte vragen. In Herne kan hij dat wel, maar dan is het geen administratieve faciliteit. Dat houdt evenwel niet in dat een inwoner van Herne, Beersel of Sint-Pieters-Leeuw zich in het Frans tot het Vredegerecht kan richten. We moeten duidelijk maken dat enkel de Franstalige inwoners van Bever dat kunnen.
Zo lang dat niet wordt verduidelijkt, blijven we achter deze motie betreffende een belangenconflict staan. Deze toestand strookt evenmin met ons regeerakkoord waarin we aankondigen de faciliteiten af te bouwen. Een gebrek aan duidelijkheid zal alleen maar voor bijkomende faciliteiten zorgen. (Applaus bij de CVP, het VB en VU&ID)
Het gaat hier om een politieke discussie , men mag er geen juridische discussie van maken. Men moet het arrest van het Arbitragehof volledig lezen. Er staat dat aan het hof niet toekomt om te oordelen over de opportuniteit of wenselijkheid van een bij wet genomen maatregel. Ze hebben dus niet geoordeeld over de opportuniteit van de invoering van deze taalmaatregelen. Ze kunnen dus enkel marginaal toetsen of men niet over de schreef gaat. Volgens het Arbitragehof gaat het te ver om de tweetaligheid op te leggen aan de hoofdgriffier, daarom hebben ze dit onderdeel verbroken. Vermoedelijk zouden zij ook de regeling voor de plaatsvervangende vrederechter en de vrederechter niet opportuun geacht hebben, maar zij willen zich niet begeven op het terrein van de wetgever. Deze redenering mag dus niet gebruikt worden om voor de griffie taalbepalingen in te voeren. Zij hebben enkel gezegd dat de wetgever zelf hierover moet beslissen. Dit is dus een politieke discussie en hier moet een belangenconflict ingeroepen worden. Indien de nieuwe regeling aangenomen wordt en hiertegen een beroep bij het Arbitragehof wordt ingesteld, zou het kunnen dat zij dit niet kennelijk onredelijk vinden. Dit wil nog niet zeggen dat wij moeten toelaten dat er nieuwe faciliteiten ingevoerd worden. Daarom roepen wij terecht een belangenconflict in.
Dat het Arbitragehof oordeelt dat het beroep niet kennelijk onredelijk is, wil niet zeggen dat er nieuwe faciliteiten ingevoerd moeten worden. Daarom roepen wij een belangenconflict in.
De parlementsleden van de meerderheid die Brussel-Halle-Vilvoorde vertegenwoordigen mogen deze motie goedkeuren. De collega's afkomstig van andere kantons waar ook faciliteitengemeenten zijn, moeten maar accepteren dat er nieuwe faciliteiten komen. Indien de meerderheid nu verdeeld stemt, is het duidelijk dat het niet de VU&ID is dat de bepalingen van het regeerakkoord schendt. (Applaus bij de CVP, het VB en VU&ID)
Uit het verslag van de commissie in de Senaat blijkt dat slechts één lid van de CVP heeft meegestemd en zich onthouden heeft. Ik zou de reden van deze onthouding willen weten en verzoek om eens schorsing.
Het vorige belangenconflict van 15 maart ging veel verder. Het volledige parlement oordeelde dat de federale regeling over de tweetaligheid van vrederechters en de hoofdgriffiers in sommige kantons niet kon en de Vlaamse regering is zelf naar het Arbitragehof gestapt. Nu willen we alleen dat het arrest van het Arbitragehof in de wetgeving gerespecteerd wordt. We hadden graag gehad dat ook de reglementering over de vrederechter zou gewijzigd zijn, maar het Arbitragehof heeft hier geen uitspraak over gedaan.
Toch zegt een fractie nu dat zij niet meer mee doet, hoewel deze motie minder ver gaat dan de vorige. De VLD heeft in de Senaat, behalve de ontvankelijkheid van het belangenconflict, niets meer hierover goedgekeurd. De VLD in het Vlaams Parlement moet buigen. Dit was toch anders in de vorige legislatuur. Indien deze motie betreffende een belangenconflict niet goedgekeurd wordt, zullen wij na goedkeuring op het federale niveau, opnieuw naar het Arbitragehof trekken.
- De vergadering wordt geschorst om 16.42 uur.
- De vergadering wordt hervat om 17.08 uur.
- De vergadering wordt geschorst om 16.42 uur
We hebben ons tijdens deze schorsing niet alleen beraden over het stemgedrag van de CVP in de Senaatscommissie, we hebben ook gepraat over het argument van de heer Van Vaerenbergh dat de inhoud van de administratiefrechtelijke taalfaciliteiten niet duidelijk is. Ook wij zijn van mening dat een verduidelijking nuttig kan zijn, en zullen de motie betreffende een belangenconflict dan ook goedkeuren. We vragen dat de minister van Justitie voor de eindstemming in de federale Kamer meedeelt wat die administratiefrechtelijke taalfaciliteiten precies inhouden.
De bespreking is gesloten.