Verslag plenaire vergadering
Verslag
Aan de orde is het ontwerp van decreet houdende toekenning van een korting op de personenbelasting.
De algemene bespreking is geopend.
De heer Denys, verslaggever, verwijst naar het schriftelijke verslag.
De afcentiemen worden voorgesteld als een vorm van fiscale autonomie waarbij de bevoegdheid over de personenbelasting in Vlaamse handen komt. In de middelenbegroting vinden we daarover evenwel niets terug. Deze afcentiemen zijn in feite niet meer dan een toegifte aan de federale staatskist om Vlaanderen een fiscale korting toe te laten, daar waar het Vlaams Parlement de personenbelasting volledig wou overhevelen. Bovendien is de uitvoering van dit decreet afhankelijk van een federale wet.
Bovendien gaat het over een heel beperkt bedrag. Oorspronkelijk wou men met 3,2 miljard, wat overeenkwam met 1000 frank per jaar of 75 frank per maand de werkloosheidsval bestrijden. Ook al gaat het nu om 2500 frank per jaar, dan nog twijfel ik of dat bedrag hoog genoeg is om mensen tot werken aan te zetten. Dit beperkte fiscale cadeau heeft sociaal noch economisch enige betekenis. Bovendien is het een onrechtvaardige maatregel omdat aan iedereen, ongeacht het inkomen, dezelfde korting wordt toegekend. Gezien de beperkte beleidsruimte hadden we die middelen ook anders kunnen gebruiken. De leerkrachten gaan opnieuw staken voor een lineaire loonsverhoging van drie procent.
Sommige fracties gaan dit ontwerp van decreet met overtuiging goedkeuren, andere fracties bestaan eerder uit koele minnaars, kritische supporters of constructieve reisgezellen. Bovendien beantwoordt deze maatregel niet aan het regeerakkoord.
Dit ontwerp van decreet geldt maar voor één jaar. Volgend jaar zal de Vlaamse regering kiezen : ofwel verlengt ze deze maatregel ofwel schaft ze het kijk- en luistergeld af. Daarover is men het ondering nog niet eens. De heer Vandenbroeke zegde onlangs in een interview dat hij de toekomst van ons onderwijs niet op de helling wil zetten voor een belastingvermindering van 2500 frank. De CVP-fractie is het eens met hem.
Politiek is kiezen, maar omdat wij ons niet akkoord kunnen verklaren met deze keuze gaan we ons straks onthouden. (Applaus bij de CVP)
SP en Agalev hebben dit ontwerp in commissie, als koele minnaars, goedgekeurd. De VU blijft Bert steunen. Na de verkiezingen heeft de VLD uitgeschreeuwd dat zij een belastingverlaging zouden realiseren, de coalitiepartners mogen hierbij enkel toekijken. Het is de bedoeling om aan iedereen, ook diegenen met een hoog inkomen, een bedrag van 2500 frank toe te kennen, maar de mensen, die afhankelijk zijn van OCMW-steun trekken, krijgen niets. De VLD wou kost wat kost snel een belastingverlaging beloven en uitvoeren en heeft onvoldoende tijd genomen om degelijk werk te leveren.
Vlaanderen stort meer dan 9 miljard frank in de federale schatkist. In Vlaanderen zal dan 2500 frank uitgedeeld worden. Dit zal men niet beleggen maar wordt uitgegeven. Via de BTW of een andere federale belasting, vloeit waarschijnlijk 50 procent naar de federale schatkist en ik vermoed dat dit niet aan Vlaanderen zal teruggestort worden. Leg mij maar eens uit waarom deze redenering bestempeld wordt als pessimistisch. Er is maar één alternatief : het bekomen van een totale fiscale autonomie zodat de afcentiemen, afgeslankt weliswaar, verschillende keren in omloop kunnen gebracht worden. Gezien de middelen niet optimaal besteed worden, zullen wij ons bij de stemming onthouden.
Het lijkt mij dat de oppositiepartijen tegen dit ontwerp zijn enkel en alleen omdat ze oppositie zijn. In feite vinden ze de maatregel wel goed en daarom volstaat het hen zich te onthouden. Mijn fractie is van oordeel dat deze maatregel de mogelijkheden, geboden door de akkoorden over de financieringswet, gebruikt. Het is nu eenmaal niet mogelijk om via procenten te werken. Dit geeft een heleboel mensen de mogelijkheid om hun budget op te krikken. Samen met de federale maatregelen zal dit ontwerp wel een belangrijke maatschappelijke waarde zal hebben vooral voor diegenen die het minst verdienen. Voor hen is een cheque van 2500 frank op het einde van het jaar mooi meegenomen. Zo zijn ook veel mensen best tevreden met de mazoutcheque. We zullen nu deze maatregel steunen maar zijn van oordeel dat volgend jaar een nieuwe maatregel noodzakelijk zal zijn, misschien dan wel gebaseerd op een procentuele verdeling. (Applaus bij de VLD, SP, AGALEV en VU&ID)
Onze voornaamste kritiek was dat er te weinig mogelijkheden zijn om te differentiëren volgens inkomen of draagkracht. Het is wel mogelijk om te differentiëren volgens gezinslast. We hebben dan ook twee amendementen ingediend om de gezinnen met kinderen ten laste te helpen. Dit geeft ook een extra impuls voor werkloze mensen met kinderen om terug aan het werk te gaan. Vooreerst staat in het ontwerp dat personen ten laste, die zelf een belastbaar inkomen genieten, geen recht hebben op de korting. In ons amendement stellen wij voor dit te schrappen. In het tweede amendement willen wij de korting van 2500 frank verhogen met 750 frank per persoon ten laste. Zo maken wij gebruik van de mogelijkheden die Vlaanderen heeft. (Applaus bij de CVP)
Dit ontwerp van decreet heeft betrekking op een gewestaangelegenheid. Als Brusselse Vlaming kan ik hier dus niet over meestemmen en zal ik deze korting niet kunnen genieten. Dat betekent nog niet dat dit debat onbelangrijk zou zijn voor de Brusselse Vlamingen, integendeel.
Dit ontwerp van decreet en het Lambermont-akoord hebben duidelijk gemaakt dat deze Vlaamse regering de fundamentele keuze maakt om haar eigen fiscaliteit te beperken tot gewestaangelegenheden. Deze keuze is volledig verkeerd. Zo creëert ze immers een Vlaamse Gemeenschap met twee snelheden, en sluit ze de Brusselse Vlamingen uit van nieuwe initiatieven. Wij krijgen het verwijt te 'verbrusselen', terwijl de regering ons net uitsluit.
De minister van Brusselse Aangelegenheden heeft de pil proberen te vergulden door de belofte een creatieve oplossing te zullen uitwerken voor de Vlamingen in Brussel. Kan de minister-president ons vertellen hoe die oplossing er uit zal zien? Wanneer mogen we die verwachten?
Dit is een historische dag. Na jaren van besparingen, heffingen en lasten neemt deze Vlaamse regering een eerste initiatief om de belastingdruk te verlagen. Voor de eerste keer maakt het Vlaams Gewest gebruik van zijn fiscale instrumenten om een stimulerend beleid te voeren en elke Vlaming te laten delen in de economische bloei.
De oppositie uit hier de kritiek dat het om een peulenschil zou gaan. Deze kritiek is onterecht. Nu gaat het om een bedrag van 3,2 miljard frank, en het is de bedoeling dat hier gedurende heel de regeerperiode 50 miljard frank voor zal worden uitgetrokken. Samen met de federale lastenverlaging zal deze korting op de personenbelasting dan ook zeer goed worden gevoeld door de burger.
Het is trouwens een eigenaardig fenomeen dat de PSC intussen gepoogd heeft om in het parlement van het Waals Gewest via een belangenconflict dit ontwerp van decreet tegen te houden. Als het dan toch om een peulenschil gaat, waarom maken zij dan gebruik van dit zwaar politiek instrument? Of voelt de PSC wel aan dat het hier om een zeer belangrijk ontwerp gaat?
Ik vermoed dat de oppositie bezwaren aanhaalt, omdat dat nu eenmaal de taak van de oppositie is. Een oppositiepartij moet inderdaad ageren tegen de bestaande meerderheid, maar zij moet daarvoor wel onderbouwde rationele argumenten hanteren. Zij mag niet louter handelen op basis van frustratie omdat deze meerderheid veel creatiever te werk gaat. De economische hoogconjunctuur speelt inderdaad een belangrijke rol, maar deze meerderheid was ook bereid om een Vlaamse belastingverlaging budgettair mogelijk te maken.
De CVP probeert de publieke opinie op het verkeerde been te zetten door met een pokergezicht te poneren dat deze korting belachelijk is. Ondertussen is de CVP kwaad en gefrustreerd, omdat zij altijd zullen worden geassocieerd met de niet-populaire maatregelen van besparingen en heffingen. Deze besparingen waren misschien noodzakelijk, maar als de middelen voorhanden zijn om kortingen te verlenen, is ook daar heel wat politieke moed voor nodig.
De VLD zal dit ontwerp fier en enthousiast goedkeuren. Het zal de welvaart en het welzijn van de Vlaamse bevolking ten goede komen, en mee helpen het Vlaamse project van maatschappelijke vernieuwing en emancipatie tot een goed einde te brengen. Samen met de regering zullen we alles in het werk stellen om verdere belastingverlagingen te onderzoeken, zodat we tijdens deze regeerperiode inderdaad voor 50 miljard frank kostenverlagingen zullen kunnen doorvoeren. (Applaus bij de VLD)
Door de Sint-Hedwigakkoorden zou de fiscale autonomie van Vlaanderen fors zijn toegenomen. Een kinderhand is gauw gevuld. Een lid van deze vergadering had het zelfs over een binnenlandse onafhankelijkheid. Ik zou de vergelijking willen maken met de onafhankelijkheid van een kip in haar ren. De boer is nog steeds baas over haar eieren.
Niemand kan tegenstander zijn van een korting op de personenbelasting. Iedereen geeft liever 2.500 frank uit aan iets leuks dan aan de fiscus. De economische impact van deze korting is echter nihil. Van een stimulerend effect is geen sprake. De vraag is trouwens of hier nog wel nood aan is.
Het argument dat men de de werkloosheidsval wil bestrijden, gaat niet op. De korting is te klein om een betekenisvolle stimulans te betekenen. Ik wijs er ook op dat de maatregel gezinsonvriendelijk is. U hebt een differentiatie naar de gezinslasten nagelaten. We hebben daarover een amendement ingediend.
Wat de werkloosheidsval betreft is de spanning tussen een loon uit arbeid en de werkloosheidsvergoeding is te klein om een aanzet te geven tot een betaalde job. Dat geldt vooral voor laaggeschoolden, die in een periode van hoogconjunctuur overtegenwoordigd zijn in de werkloosheidsstatistieken zowel in aantal als in werkloosheidsduur. Dat betekent echter niet dat het nettoloon niet opgetrokken mag worden. Er zijn ingrepen noodzakelijk. De verhoging van het nettoloon zonder een stijging van de tewerkstelling houdt een inflattoir gevaar in. Zowel de OESO als het IMF waarschuwen voor het nemen van fiscale maatregelen zonder dat men de tewerkstellingsgraad verhoogt en wijzen op het belang van de arbeidscheppende voorwaarden. Vraagstimulerende maatregelen kunnen leiden tot een oververhitting van de economie. Er zijn fiscale maatregelen nodig zowel in de persoons- als de vennootschap en op het domein van de parafiscaliteit, met name in de sector van de sociale bijdragen. U bent daarvoor niet bevoegd. Het ontwerp van decreet heeft zeer weinig implicaties. (Applaus bij het VB)
Het ontwerp van akkoord moet bekeken worden in het kader van de Bijzondere Financieringswet. Er is een communautair akkoord om die te wijzigen en nadien de fiscale autonomie te verhogen. De techniek van de afcentiemen past binnen de Bijzondere Financieringswet. Het gaat om een korting van 2500 frank en 5000 frank voor gezinnen. In de voorbije jaren is er een aanhoudende belastingverhoging doorgevoerd om de criteria van Maastricht te realiseren. Het wordt tijd om het tij te keren en de fiscaliteit te verlagen om de mensen te belonen voor de geleverde arbeid. De burger zal uiteindelijk de beoordeling maken van het geheel van de belastingmaatregelen, met name de federale belastinghervorming, de geleidelijke afschaffing van de crisisbelasting, de indexering van de belastingschalen en de afcentiemen in Vlaanderen. Mevrouw Grouwels is bezorgd dat de Vlaamse Brusselaars het bedrag van de afcentiemen niet ontvangen. De CVP moet echter weten wat ze wil : ze is tegenstander van de belastingverlaging in heel Vlaanderen, dus ook in Brussel.
De huidige Financieringswet stelt dat er voor de toepassing van de afcentiemen overleg nodig is tussen de federale regering en de gemeenschappen. Als men een gemeenschapsfiscaliteit wil invoeren, dan is er eerst een grondwetsherziening nodig. Ik ben voorstander van een gemeenschapsfiscaliteit, maar dat veronderstelt een systeem van subnationaliteit en dat is er niet. Minister Anciaux heeft dat al duidelijk uiteengezet.
Het is uw taak om creatief te zijn. We zitten niet in de regering. We gaan niet akkoord met de uitleg van minister Anciaux. We zijn wel bereid om daarover van gedachten te wisselen in de bevoegde commissie.
Het is gemakkelijk om niet akkoord te gaan, maar het is een feit dat een gemeenschapsfiscaliteit grondwettelijk gezien niet mogelijk is. We kunnen creatief zijn en andere oplossingen zoeken, maar de enige zuivere vorm is de invoering van een gemeenschapsfiscaliteit. Binnen de Financieringswet is het systeem van de afcentiemen niet mogelijk voor de Brusselse Vlamingen.
Ik noteer dat u bereid bent om daarover van gedachten te wisselen.
Als de Financieringswet gewijzigd wordt, kan er gezocht worden naar andere oplossingen zoals onder meer de invoering van selectieve afcentiemen of de afschaffing van het kijk- en luistergeld. Ik hoop dat een dergelijk debat in het Vlaams Parlement gevoerd kan worden. De vraag rijst of de fracties bereid zijn budgettaire inspanningen te leveren. De CVP is geen voorstander van de lastenverlaging.
Ik ga niet akkoord met de ingediende amendementen. De lastenverlaging is geen instrument om een gezinspolitiek te voeren. Ik vraag het parlement om de amendementen dan ook niet goed te keuren. Ik rond af met te stellen dat het een historische dag is. (Applaus bij de VLD, de SP, VU&ID en AGALEV)
Artikelsgewijze bespreking
Aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het ontwerp van decreet houdende toekenning van een korting op de personenbelasting..
- De stemming over de amendementen bij artikel 2 en over artikel 2 wordt aangehouden. De overige artikelen worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de aangehouden en de hoofdelijke stemming over het ontwerp van decreet houden.