Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet houdende diverse bepalingen over het gemeenschappelijk vervoer, het algemeen mobiliteitsbeleid, de weginfrastructuur en het wegenbeleid, en de waterinfrastructuur en het waterbeleid en houdende een subsidieregeling ter bevordering van een modal shift in het goederenvervoer.
De algemene bespreking is geopend.
De heer D’Haese heeft het woord.
Voorzitter, ik zal het kort houden. In het ontwerp van verzameldecreet waarover we hier stemmen, staan heel veel verschillende maatregelen. Een aantal maatregelen zijn positief wat mijn partij betreft, zoals de decretale verankering van de politionele bijstand van De Lijn en de maatregelen voor het goederenvervoer. Met een aantal maatregelen gaat onze partij evenwel niet akkoord. Tegen GAS-boetes voor 12-jarigen zullen wij ons altijd blijven verzetten. Dat hebben we in het verleden gedaan, dat zullen we nu doen en in de toekomst ook.
De basisbereikbaarheid wordt met dit ontwerp van decreet weer wat verder vormgegeven. Zoals jullie weten, denken we dat dit beter zo snel mogelijk van tafel gehaald zou worden om te bekijken hoe we De Lijn echt kunnen versterken, hoe we ons openbaar vervoer echt kunnen versterken, in plaats van het af te breken.
Daarom zullen wij tegen dit ontwerp van decreet stemmen.
De heer Maertens heeft het woord.
Voorzitter, ik zal even kort zijn als de collega en als de meeste collega’s, neem ik aan. Het is een ontwerp van decreet dat een heel aantal kleinere zaken regelt, kleiner maar daarom niet minder belangrijk. Bijvoorbeeld inzake de veiligheid op de bussen en de trams voor de chauffeurs en voor de reizigers, is het goed dat er nu een decretale basis is om controleurs van De Lijn toe te laten politiehulp in te roepen bij bepaalde interventies.
Ten tweede denk ik dat het ook een goede zaak is dat de mobipunten, zoals die worden georganiseerd, vrijgesteld worden van de gewestelijke retributie. Ik wil bij dezen steden en gemeenten ook oproepen om daarin mee te gaan en om die mobipunten, die de modal shift mee moeten helpen realiseren, niet te gaan bestraffen met een retributie. Het zou een goede zaak zijn mocht dat Vlaanderenbreed zo doorgevoerd worden.
Een laatste aandachtpunt zijn de pilootprojecten die mogelijk gemaakt worden om goederenvervoer met brede fietsaanhangwagens – cargofietsen – uit te voeren. Ik denk dat dat een opportuniteit is voor de distributie in kleine en grote steden met heel wat handelszaken die beleverd moeten worden. Dat kan een goede zaak zijn.
Daarom zullen wij uiteraard – het zal u niet verbazen – met plezier dit ontwerp van decreet goedkeuren.
De heer Verheyden heeft het woord.
Voorzitter, ik zal het ook kort houden, maar iets minder kort dan de voorgaande collega’s. Het gaat inderdaad om een ontwerp van verzameldecreet met een relatief beperkte inhoud, zoals gezegd. Het gaat over het bevorderen van de modal shift in het goederenvervoer via het gebruik van onder andere cargobikes. Er is ook de modal shift voor de binnenvaart en het spoorverkeer. Dan is er nog de uniformisering van de handhaving en de regels van het personenvervoer op het water en het personenvervoer dat georganiseerd wordt in het kader van het vervoer op maat.
Een ander element uit dit ontwerp van verzameldecreet is de specificatie dat een bus- of treinreiziger niet alleen over een vervoerbewijs moet beschikken maar dat hij dat uiteraard ook moet laten valideren. We zijn het er dus mee eens dat er in dit ontwerp van decreet een aantal goede zaken staan, zoals de bijstand door de politie van de controleurs van De Lijn. Die controleurs kunnen momenteel al op bijstand van de politiediensten rekenen, maar met dit ontwerp van decreet wordt dat decretaal verankerd. Dat is goed, want u weet dat de veiligheid op het openbaar vervoer voor ons een prioriteit is. Dan is er ook de aanpak van het zogenaamde ‘zwartrijden’, waarover onze fractie in het verleden de minister reeds heeft ondervraagd.
Toch zijn er ook een aantal zaken waarmee we minder gelukkig zijn. Zo hebben we bedenkingen bij het decretaal vastleggen van de subsidieregeling voor de modal shift. Zo legt men de decretale basis voor subsidiemogelijkheden voor niet-havengebonden ondernemingen die de hinterlandconnectiviteit van de Vlaamse zeehavens verbeteren door het stimuleren van goederenvervoer via de binnenvaart of per spoor.
Daar komt nog een uitvoeringsbesluit rond, waarna de maatregel in werking kan treden, maar onze fractie is toch wel van mening dat men daarbij dient op te letten. We hebben daarbij verwezen naar het vroegere subsidiedossier van de zonnepanelen, waar men nu nog altijd de rekening voor betaalt. Uiteraard staat deze regeling niet in verhouding tot die van de zonnepanelen, maar als je met een subsidieregeling start weet je wel waar je start, maar niet altijd waar je eindigt.
Verder had onze fractie opmerkingen bij het pilootproject met de cargofietsen. Het is de bedoeling dat de maximale breedte van die fietsen wordt vergroot, zodat er bijvoorbeeld ook een europallet getransporteerd kan worden en dergelijke fietsen dus een bijdrage kunnen leveren aan de stedelijke distributie. Dat zou dan uiteraard moeten gebeuren op de rijbaan, want dat mag niet meer op het fietspad. We maken ons dan de bedenking dat dat mogelijk net voor meer files en vertraging van bussen zou kunnen zorgen. De bedenking van onze fractie, maar ook van de Mobiliteitsraad van Vlaanderen (MORA), over de plaats op de rijbaan en de veiligheidsaspecten zullen volgens de minister worden meegenomen in het uitvoeringsbesluit, maar we zijn er toch niet helemaal gerust in dat dit opgelost zal worden.
Dat alles samen, het feit dat er inderdaad goede elementen in dit ontwerp van decreet staan, gecombineerd met onze opmerkingen en die van de MORA, noopt er ons toe ons van dit decreet te onthouden.
De heer Keulen heeft het woord.
Voorzitter, goede collega’s, leden van de regering, ik denk dat wetsactualisatie op zich iets heel belangrijks is: uw wettelijk arsenaal openstellen voor nieuwe ontwikkelingen, daar ook een decretale basis aan geven. Ik denk dat het soms niet moeilijker moet zijn dan dat.
Het feit dat de oppositie zich op het vlak van dit ontwerp van verzameldecreet onthouden heeft, toont ook aan dat men de meerwaarde, de inhoudelijke meerwaarde ervan, erkent. Het feit dat men de modal shift in de richting van het goederenvervoer op het spoor probeert te bevorderen door middel van financiële stimulansen, daar zal niemand tegen zijn. De handhaving meer handen geven in het openbaar vervoer en ook eigenlijk bij vervoersaanbieders die aanschurken tegen het openbaar vervoer, daar staat uiteraard iedereen achter. Nieuwe ontwikkelingen genre cargobikes – voor de mensen die met de commissie Mobiliteit vertrouwd zijn: goederenvervoer met bredere fietsen – een wettelijke basis geven, daarvan zien we allemaal de toegevoegde waarde. Uiteraard is de meerderheid de meerderheid en is de oppositie de oppositie, maar binnen onze commissie gebeurt dat altijd op een faire manier. Die laatsten hebben zich onthouden, de eersten hebben ervoor gestemd. Ik denk dat dit ontwerp van verzameldecreet vanuit het perspectief van het beleid een toegevoegde waarde biedt. We kunnen alleen maar tevreden zijn, minister.
De heer Bex heeft het woord.
Minister, het is een verzameldecreet, maar het is geen verzameling van de grote revolutie. Er zijn een beperkt aantal punten, collega Keulen, waar wij achter kunnen staan, maar er zijn toch ook punten waar we fundamentele bezwaren bij hebben. Wanneer we handhaven op het openbaar vervoer, is dat in principe een goede zaak, maar de stap naar GAS-boetes voor twaalfjarigen is ook voor onze fractie gewoon een stap te ver. Er zijn dus wel degelijk inhoudelijke reden waarom wij niet voor dit ontwerp van decreet zullen stemmen, maar ons zullen onthouden.
Tijdens het debat hier maakte ik me toch een bedenking. Er zijn collega’s die zeggen dat zo’n cargobike die een europallet door de stad vervoert, tot meer files zal leiden. Dat is iets wat ik echt niet begrijp, collega’s. Als je een vrachtwagen in een stad vervangt door een fiets waar één pallet aan hangt en die specifiek kan gaan naar de plaats waar dat pallet afgeleverd moet worden, en als je op die manier een aantal vrachtwagens uit het verkeer kunt halen, dan lijkt dat me net een heel sterke oplossing voor de fileproblematiek in de steden. Minister, misschien kunt u dat nog wat verduidelijken, want sommigen hebben dat nog niet zo goed begrepen.
Minister Peeters heeft het woord.
Collega’s, bedankt voor de positieve feedback, vooral dan vanuit de meerderheid, al heeft men zich vanuit de oppositie ook eerder onthouden op een aantal punten. Het is inderdaad een klein verzameldecreet voor een aantal kleinere, maar desalniettemin belangrijke punten. Handhaving is bijvoorbeeld belangrijk voor De Lijn, maar ook voor het personenvervoer over het water en straks ook voor het vervoer op maat. Dus in die zin is het goed dat we hier de decretale basis verankeren om die handhaving volledig in orde te hebben.
Anderzijds is er de vrijstelling van de retributie. Zoals de heer Maertens terecht zegt, is het de bedoeling dat we overal heel veel Hoppinpunten gaan hebben, maar als die Hoppinpunten worden gehypothekeerd door het feit dat men vanuit de Vlaamse overheid of straks vanuit de steden en gemeenten een aantal retributies gaat heffen, zal dat natuurlijk minder interessant zijn, vandaar ook het voorstel om in de toekomst geen retributies te heffen voor de deelmobiliteit en dergelijke meer aan onze Hoppinpunten.
We willen ook volop inzetten op de modal shift inzake het goederentransport. Mijnheer Bex, we willen straks inderdaad pilootprojecten opzetten voor die bredere cargobikes. Die willen we inzetten om vrachtwagens uit het verkeer te halen, om zodoende de logistieke sector mee te laten deelnemen aan de modal shift en ervoor te zorgen dat belevering kan met bredere fietsen, cargobikes en cargo-aanhangwagens. Ik zie ook niet in hoe dat meer files zou veroorzaken. Integendeel, het zal er net voor zorgen dat onze stedelijke kernen ontlast worden van zwaar vervoer. Dat is alleszins het opzet. Daarom zetten we daar ook een aantal pilootprojecten voor op.
Mijnheer Verheyden, ik denk dat de vergelijkingen die u hier aanhaalt, helemaal niet opgaan. Het is eigenlijk een uitbreiding van een bestaand subsidiesysteem. We hebben vandaag de dag al een subsidie voor hinterlandconnectiviteit, maar we willen die nu uitbreiden om ook niet-havengebonden bedrijven aanspraak te kunnen laten maken op die subsidies. Het is dus gewoon een kleine uitbreiding van een bestaand subsidiesysteem. De bekommernissen en adviezen daaromtrent van de MORA en dergelijke nemen we uiteraard ter harte. We zullen straks via het uitvoeringsbesluit die subsidieregeling verder detailleren, maar hier is het de bedoeling om de decretale basis te leggen om ook de niet-havengebonden bedrijven aanspraak te laten maken op deze subsidies.
Zoals collega Keulen zei, is het heel belangrijk om die modal shift verder te faciliteren, zeker ook in het goederentransport. Ik dank eenieder die dit ontwerp van verzameldecreet mee wil goedkeuren.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het ontwerp van decreet.
De door de commissie aangenomen tekst wordt als basis voor de bespreking genomen. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2021-22, nr. 980/3)
– Er zijn geen opmerkingen bij artikel 1 tot en met 46.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemmingen over de artikelen en over het ontwerp van decreet houden.