Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet tot vervanging van artikel 3bis van de wet van 20 juli 2001 tot bevordering van buurtdiensten en -banen.
De algemene bespreking is geopend.
De heer Ronse heeft het woord.
Collega’s, in november 2020 werden we geconfronteerd met een pijnlijke realiteit. Zeven op de tien poetshulpen voelden zich onveilig op de werkvloer bij de mensen bij wie ze hun diensten kwamen leveren. Dat kwam omdat heel veel klanten de covidregels niet respecteerden, maar ook omdat heel veel klanten gewoon een totaal gebrek aan respect vertonen ten aanzien van de poetshulpen. Toen haalden we hier in de plenaire vergadering aan hoeveel Vlaanderen steekt in het verhaal van dienstencheques. Dat is 1,6 miljard euro. Dat is het grootste pakket in het luikje ‘Werk’. Het is een fenomenaal bedrag. Mensen beseffen dat niet altijd, maar ze betalen netto, na fiscale aftrek, 6 euro voor een dienstencheque, die 23 euro kost. De overheid komt daar zeer fors in tussen. Dat is ook goed, want dat geeft mensen de kans om de balans tussen werk en privé beter te benutten. We zijn daar trouwens uniek in.
Maar tegenover dat bedrag stelde ik toen hier in de plenaire vergadering dat er een minimum aan respect mag zijn ten aanzien van de poetshulpen. Wat mij een beetje verbaasde, was dat we geen enkele hefboom hebben in onze decreten om wie zich boertig of schofterig gedraagt ten aanzien van een poetshulp of zelfs wie ongewenst seksueel verdrag vertoont, van het systeem van dienstencheques uit te sluiten of te sanctioneren.
Zo iemand, die geen respect toont aan een poetshulp, verdient ons inziens geen enkele overheidssteun. Het verbaasde ons een beetje dat zoiets niet in een decreet stond. We zijn heel dankbaar dat de regering met die opmerking aan de slag is gegaan en een decreet heeft gemaakt.
Er zijn twee stappen uitgewerkt. Een eerste stap is een decreet dat zich louter toespitste op covid en het respecteren van de covidmaatregelen. Dat hebben we in het voorjaar gestemd. Vandaag stemmen we de uitgebreide versie, waarin ook seksueel ongewenst gedrag, boertig gedrag, enzovoort, aan bod komt. In de commissie hebben we dat heel intensief besproken. We hebben aan de minister gevraagd om er zeker voor te zorgen dat het ook operationeel goedkomt en dat de drempels laag zijn. Zodoende zullen poetshulpen die met fout gedrag geconfronteerd worden, dat ook durven aanbrengen, en kunnen ze dat op een comfortabele manier doen. We zijn dus heel tevreden dat dit decreet er is. Het geeft trouwens de vijftigste verjaardag van dit parlement een mooi gouden randje, voorzitter, dat we net vandaag zo’n fantastisch decreet mogen goedkeuren.
Tot slot wil ik ook grote hulde brengen aan alle poetshulpen die vandaag doorwerken in moeilijke omstandigheden en hun vanuit de N-VA-fractie grote dankbaarheid toekennen. Het is voor hen dat we dit decreet met heel veel overtuiging gaan goedkeuren.
De heer Vande Reyde heeft het woord.
Hebt u me nu met opzet het woord gegeven?
Neen, want u stond als derde, en collega Gennez als vijfde. Nu krijgt u het woord, en dan bent u nog niet content?
Ik ben heel content. Ik ben zelfs vergeten wat ik moest zeggen.
Collega Ronse stond hier al meermaals met veel enthousiasme op de barricades om het misbruik en onbeschoft gedrag bij het gebruik van dienstencheques aan te kaarten. Hij verdient alle credits daarvoor. Ik wil hier ook namens mijn collega Tom Ongena, die hieraan meegewerkt heeft, zeggen dat wij dit decreet uiteraard ten volle steunen. Het is inderdaad zo dat het voor de hele sector van de poetshulpen, met de hele omkadering errond en de administratieve krachten die ermee te maken hebben, een heel moeilijke periode is. Als je dan nog gebruikers hebt die zich willens nillens niet aan de regels houden, onbeschoft gedrag vertonen, poetshulpen onheus behandelen of in onhygiënische omstandigheden laten werken, dan is het maar de logica zelve dat we die gebruikers kunnen uitsluiten. Als die logica niet in het decreet vervat zit, dan moet je die daarbij inschrijven, en dat doen we bij deze. We geven dus onze volledige steun aan het decreet.
Mevrouw Gennez heeft het woord.
Dank u wel. Ook wij gaan namens Vooruit dit ontwerp van decreet steunen. We hebben tijdens de coronacrisis inderdaad heel veel signalen van huishoudhulpen opgevangen dat ze in onveilige omstandigheden moesten werken. Ze kregen te weinig beschermingsmateriaal mee van hun werkgevers, of de gebruikers gingen ronduit laks om met de coronamaatregelen. Voor de aantrekkelijkheid van het toch al zware beroep van huishoudhulp is zich veilig voelen op het werk uiteraard het minimum minimorum.
We hebben vanuit Vooruit meermaals voorgesteld om het mogelijk te maken dat poetshulpen werk konden weigeren, zonder loonverlies, wanneer ze een werksituatie onveilig vonden. Daar is toen geen gehoor aan gegeven. Daarnaast heeft de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) aangegeven dat we ons moeten afvragen hoe dit precies gecontroleerd kan worden door de sociale inspectie, en of dat dan ook toegepast zal worden. Zal het volstaan dat een huishoudhulp een klacht indient bij de inspectie? Moet het passeren via de werkgever, die de huishoudhulp dan ondersteunt en een klacht indient? Zal de inspectie de huishoudhulp op haar woord geloven? Of moet er een vaststelling zijn? Dat is praktisch niet zo evident omdat het werk bij mensen thuis gebeurt. Zal er een huisbezoek plaatsvinden door de inspectie? Dat is tot op de dag van vandaag eigenlijk nog nooit gebeurd.
De poetshulp en de bedrijven verliezen bij een klacht mogelijk een klant. Er moet dus zeker voor worden gezorgd dat er effectief controle komt op wangedrag en veiligheidsinbreuken op het werk van onze huishoudhulpen. In elk geval is het principe helemaal juist. Huishoudhulpen moeten veilig kunnen werken tijdens maar zeker ook na corona. Ze verdienen bescherming, ook tegen gebruikers die zich misdragen. Het is vooral kijken naar het uitvoeringsbesluit, de controle en de handhaving van het decreet, want dat zal pas de absolute veiligheid van onze huishoudhulpen garanderen.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het ontwerp van decreet. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2021-22, nr. 963/1)
– Er zijn geen opmerkingen bij artikel 1 en 2.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemmingen over de artikelen en over het ontwerp van decreet houden.