Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Vande Reyde heeft het woord.
Minister, we moeten het over 5G hebben. Zoals u weet, is 5G de nieuwste technologie voor supersnelle mobiele data en mobiel internet. Maar het is veel meer dan zomaar een cijfertje dat verandert op uw gsm. 5G is echt superbelangrijk voor Vlaanderen, voor onze economische relance, voor onze havens, voor onze landbouw, voor het onderwijs, voor de mobiliteit. 5G heeft echt enorm veel toepassingen.
In andere landen zijn ze al volop bezig met de uitrol, met concrete zaken die 5G kunnen realiseren. Maar in Vlaanderen stokt dat. Ik maak me daar zorgen over, want we kunnen dat echt niet missen. 5G is de grootste revolutie sinds supersnel breedbandinternet. Stel u voor dat we dat niet zouden hebben in Vlaanderen. Dat is de situatie waarin we dreigen te geraken als we binnen vijf jaar niet op die kar van 5G zijn gesprongen.
U weet net als ik dat er heel veel complottheorieën de ronde doen over 5G. Miljoenen kijkers kijken naar filmpjes op YouTube daarover. Er worden zelfs zendmasten in Limburg in brand gestoken. Ik maak me daar echt zorgen over, en vooral omdat de geluiden van die complottheoretici overwaaien naar de parlementen. Er zijn ook politici die pleiten voor strengere stralingsnormen, voor het opschorten van licenties et cetera. Dat is echt een gevaarlijke gang van zaken. We moeten de uitrol van 5G echt versnellen. We moeten ervoor zorgen dat we dat in Vlaanderen krijgen.
Minister, wat gaat u doen om de uitrol van 5G verder te zetten? Wat gaat u doen met de stralingsnormen, die volgens Agoria helaas ook in Vlaanderen te streng zijn? Wat kunnen we doen om al die complottheorieën een hak te zetten en ervoor te zorgen dat onze economie en onze mensen over 5G kunnen beschikken?
Minister Demir heeft het woord.
Collega, dank u wel voor uw vraag. Dat we een snelle uitrol moeten doen van 5G, daar zijn de meeste collega's hier in het parlement van overtuigd. U hebt het aangehaald: de huidige Vlaamse stralingsnormen zijn gebaseerd op de vorige richtlijnen en zijn heel streng. Er zijn nieuwe richtlijnen. Onze experten zijn die nu aan het analyseren. Er zijn allerlei testen en simulaties aan de gang samen met imec. Zodra die resultaten zijn afgerond – en we zitten op schema –, is het de bedoeling om dit jaar nog de knoop door te hakken. Dat is heel belangrijk om de bevolking gerust te stellen, want ik krijg ook heel wat mails van mensen die enorm ongerust zijn. Zodra die resultaten er zijn, kunnen we de aanpassingen doen die eventueel nodig zijn. Ik wil daar niet op vooruitlopen, want dat loopt nog. Dan zullen we kijken of we onze Vlaamse stralingsnormen moeten aanpassen of niet. Dan moeten we communiceren aan de bevolking wat die 5G aan voordelen heeft en dat we dat op een veilige manier kunnen uitrollen in Vlaanderen. We zitten wel op schema om dat dit jaar nog af te ronden.
Dat is perfect. Ik ben er heel blij mee dat dat op korte termijn zal gebeuren.
Naast die stralingsnormen zijn er nog andere grote problemen. Er is het gevaar van allerhande theorieën die daarover de ronde doen. Ik wil echt een oproep doen aan al mijn collega’s van Groen – en dan zeker in de Kamer, waar daarover gesproken wordt – om er toch voor te zorgen dat die geluiden niet in politieke actie worden vertaald. Ik heb gezien dat er in de Kamer voorstellen zijn ingediend om de tijdelijke licenties voor 5G op te schorten. Ik denk dat dat enorm gevaarlijk is voor de technologische vooruitgang in Vlaanderen. Dat is wat we te allen tijden moeten vermijden. Ik stel ook voor dat we met de hele Vlaamse Regering, ook in samenspraak met uw collega-minister Dalle, die met het dossier bezig is, werk maken van betere informatie over 5G. Als je nu op YouTube iets opzoekt over 5G, dan is het gegarandeerd iets negatiefs, iets ‘evil’. 5G zou zelfs corona veroorzaken. We moeten ervoor zorgen dat mensen de juiste informatie krijgen. Daarvoor kan misschien in samenwerking met de operatoren een tegenzet op het vlak van informatie worden gedaan. We hebben een wereldhaven in Antwerpen, onze economie moet opnieuw gelanceerd worden en die 5G is echt superbelangrijk. U weet, wij zijn de partij van de technologische vooruitgang, en we mogen dit echt niet aan ons laten voorbijgaan. Laten we die complottheoretici niet de kans geven om onze economische toekomst te verprutsen.
De heer Vaneeckhout heeft het woord.
Mijnheer Vande Reyde, ik denk niet dat er hier heel veel partijen in het halfrond zijn die tegen technologische innovatie zijn. Laten we dat riedeltje misschien maar meteen uit de wereld helpen. Ik raad u ook aan om het voorstel van resolutie in het federaal parlement goed te lezen. Wij zijn ook een partij die voor degelijk bestuur is. Dat wil zeggen dat we snel werk moeten maken van de realisatie van 5G. Die technologie heeft gigantische voordelen als het gaat over datastromen, de mogelijkheden rond de ontwikkeling van smart cities en zelfrijdende mobiliteit. Dat zijn maar een paar voorbeelden.
Wij vinden echter ook dat we op een ernstige manier moeten omgaan met de bezorgdheden die er bij de bevolking leven en met de eventuele neveneffecten van die technologie. Dat wil niet zeggen dat je tegen die technologie bent, maar wel dat je op een ernstige manier een antwoord geeft op de neveneffecten. Dan gaat het inderdaad over ownership en privacy. In welke mate krijgen we garanties dat onze data veilig zijn? Ik denk dat uw fractie ook een fractie is die voor privacy is. Ik mag hopen dat we daarin van elkaar geen karikaturen zullen maken.
Als het over de geopolitieke veiligheidsimpact van deze zaken gaat, dan is onze fractie inderdaad bezorgd dat wij een deel van onze datacommunicatie in handen van China zullen geven. Dat lijkt mij in deze coronatijden geen goede keuze.
Tot slot willen wij zekerheid dat de gecumuleerde effecten van alle technologie en de straling die daarmee samenhangt, veilig zijn en goed onderzocht zijn. Ik begrijp uit het antwoord van minister Demir dat ze daar volop mee bezig is.
De heer Van Rompuy heeft het woord.
5G biedt enorme mogelijkheden, niet het minst op het vlak van de volksgezondheid en de medische vooruitgang. Wetenschappelijk onderzoek van de afgelopen dertig jaar wijst er toch op dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid, maar ik ben blij dat de minister daar blijvend waakzaam over zal zijn.
Ik denk dat we moeten voorkomen dat we in de situatie van Nederland en Groot-Brittannië zullen belanden en dat we daarom wel degelijk nood hebben aan een overheidscommunicatie om de bevolking goed te informeren over 5G en de volksgezondheid.
Tot slot – en ik heb daar in andere dossiers ook al op gehamerd – moeten we in Vlaanderen goed nadenken aan wie we de uitrol van het 5G-netwerk in de toekomst zullen toekennen.
De heer Sintobin heeft het woord.
Ook onze fractie erkent het belang van de nieuwe 5G-technologie en ziet daarin een aantal grote toekomstmogelijkheden als het over innovatie en baanbrekende technologische aanpassingen gaat. In tegenstelling tot wat mijn collega zegt, zouden we toch eerder pleiten voor een gefaseerde aanpak. Ik wil niet meegaan in de complottheorieën, maar we willen voorstellen om gefaseerd te werken en om bij de uitrol van het 5G-netwerk met netwerkclusters te starten, bijvoorbeeld wetenschapsparken, universiteiten, industriële sites, en ga zo maar door. Op basis van de resultaten van het onderzoek dat u momenteel aan het voeren bent, kan men dit 5G-netwerk daarna verder uitrollen.
U zegt zelf dat de resultaten eind dit jaar bekend zullen zijn. Ik wil u vragen om rekening te houden met deze resultaten.
Er is inderdaad veel aan de gang op de sociale en in andere media over dit 5G-netwerk, waarheden en onwaarheden. Misschien moet de Vlaamse overheid een campagne opstarten over de ware toedracht van het 5G-netwerk. Minister, bent u bereid een dergelijke campagne op te starten?
De heer Vandaele heeft het woord.
Minister, we weten dat de Vlaamse normen vandaag inderdaad niet moeten onderdoen voor de internationale. En zoals u zei: als die internationale regels veranderen, dan moeten wij bekijken in hoeverre onze regelgeving ook moet worden aangepast.
Collega’s, technologische vooruitgang is hier bijzonder belangrijk, maar de volksgezondheid is ook altijd belangrijk. Zeker in een dossier als dit mag die internationale context niet uit het oog worden verloren en moet de lat ook internationaal gelijk liggen. We moeten daar oog voor hebben, maar ik neem aan, minister, dat dit ook uw insteek is.
Ik dank iedereen voor zijn tussenkomst. Ik ben ervan overtuigd dat die snelle uitrol en die technologische vooruitgang waarin Vlaanderen de lead moet blijven nemen, cruciaal en prioritair zijn. Ik denk dat dit kan samengaan met de volksgezondheid, en dat is ook de reden waarom onze experten dat aan het analyseren zijn en allerlei testen uitvoeren. Zodra de resultaten daarvan bekend zijn, moeten we daarover communiceren en de bevolking geruststellen. Wij krijgen immers heel veel mails over die 5G, die ik altijd probeer te beantwoorden. Daarbij is het belangrijk dat we de juiste informatie verschaffen en dat de bevolking weet dat er wordt getest en dat wordt bekeken of dat op een veilige manier kan worden uitgerold. Daarvoor zijn die stralingsnormen die we hier in Vlaanderen hebben ook van cruciaal belang. Ik ben bereid om te bekijken of we dat niet een beetje breder kunnen doen, want nu antwoord ik op elke individuele mail. Het zou goed zijn dat we al wie ongerust is, kunnen geruststellen en dat wetenschappelijk kunnen onderbouwen. 5G is een technologische vooruitgang en Vlaanderen moet dat mee in de juiste richting duwen.
Bezorgdheden over technologie zijn van alle tijden. Zo zou de trein er vroeger voor gezorgd hebben dat de melk zuur werd. Ook wat de microgolfoven betreft, hebben sommige mensen nog altijd twijfels wat die allemaal veroorzaakt. En met 4G en 5G is dat niet anders. Je kunt die niet uit de wereld helpen, ik ben blij dat de minister al die bezorgdheden zelfs een per een beantwoordt. Wij als beleidsmakers hebben echter wel een verantwoordelijkheid voor onze economie en voor die miljoenen mensen die dit echt nodig hebben. We dreigen in Vlaanderen echt achteruitgesteld te worden ten opzichte van andere gebieden in de wereld wanneer we daar niet snel werk van maken.
Mijnheer Vaneeckhout, ik weet dat u persoonlijk een grote believer bent van technologische vooruitgang. Ik heb het voorstel van resolutie van Groen in de Kamer wel degelijk goed gelezen, en daarin wordt expliciet gevraagd om de tijdelijke 5G-licenties uit te stellen. Als we dat doen, zetten we een enorme domper op de ontwikkeling van 5G in Vlaanderen. Laten we gewoon vooruitgaan, betere informatie geven en zorgen dat we deze trein, ook al zorgt die volgens sommige mensen voor zure melk, niet missen in Vlaanderen.
De actuele vraag is afgehandeld.