Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Engelbosch heeft het woord.
Minister, de Vlaamse Regering wil een prioriteit maken van de energie-efficiëntie van het woonpatrimonium in Vlaanderen. Zo staat het in het regeerakkoord. De Vlaamse Regering zet daarop in. In 2015 zijn een vijfduizendtal energieleningen gegeven. Minister Homans heeft de renovatiepremie hervormd zodat die beter wordt benut en meer mensen ervan gebruik zullen maken, weliswaar in verschillende fasen.
Deze week verscheen in de pers de vrees van de Vlaamse Confederatie Bouw dat de doelstelling van een lager E-peil die u in het Renovatiepact richting 2050 vooropstelt, aan het huidige tempo niet zou worden gehaald. Ze pleiten voor een renovatieverplichting bij de aankoop van een woning.
Minister, wat vindt u van dat in mijn ogen niet zo goede voorstel?
Minister Turtelboom heeft het woord.
De doelstelling en ambitie om zoveel mogelijk woningen energiezuinig te maken tegen 2050, vind ik uiteraard zeer goed. Zowel het beleid van minister Homans als dat van mij en van de hele Vlaamse Regering werkt in die richting.
Ik ben er echter absoluut geen voorstander van om het verplicht te maken. Mensen zijn vrij om een woning die ze hebben gekocht te renoveren, te verbouwen op het ritme dat ze zelf kiezen. Ik geef een voorbeeld. Stel dat je plots promotie maakt en een loonsopslag krijgt, dan kun je de renovatie misschien sneller doen, maar als je onverwacht een ziek kind hebt, dan kunnen je zorgen op een heel andere plaats liggen dan bij de renovatie van je woning.
Wat de Vlaamse Regering wel moet doen – en dat doen we ook –, is informeren. We werken aan een woningpas en aan een renovatieadvies, zodat als je een woning koopt, je exact weet wat de woning waard is op het vlak van energie. In het renovatieadvies heb je ook een richtgetal over de kostprijs van investeringen die nog nodig zijn om de woning energiezuinig te maken.
We hebben ook een heel arsenaal aan energiepremies die in 2015 fors zijn gestegen ten opzichte van 2014. We zijn in 2015 gestart met een beleid van energieleningen, met een budget van 15 miljoen euro. In 2016 starten we met een budget van 55 miljoen euro. We hebben ook fiscale aftrekken. In de toekomst moeten we nog verder nagaan hoe we de fiscaliteit kunnen inzetten om mensen nog meer te stimuleren. Tot slot hebben we bij de hervorming van de schenkbelasting een duidelijke energiecomponent toegevoegd, zodat je minder schenkbelasting moet betalen als je je huis energetisch in orde brengt.
De ambitie steun ik dus voluit. De manier om ertoe te komen, daarvoor hecht ik veel te veel belang aan de vrijheid van mensen.
Minister, ik dank u voor uw antwoord, dat mij geruststelt. We zitten op één lijn, denk ik. De aankoop van een woning is vaak al duur genoeg en veel mensen plannen, soms jaren nadien, graag zelf hoe ze hun renovatie gaan aanpakken. Het lijkt me geen goed idee om daarover verplichtingen op te leggen.
U had het over een woningpaspoort. Ik hoop dat u bedoelt dat de EPC-attesten die er vandaag zijn, geoptimaliseerd worden en dat daar geen bijkomend verhaal wordt aan toegevoegd. Vandaag worden die attesten afgeleverd. Er staat een cijfer op waar niemand naar kijkt. Er staan summiere aanbevelingen op, maar de burger weet niet precies wat daarachter zit. De EPC-deskundige doet een opmeting van de woning, de ramen en het dak. Als daar een database aan kan worden gekoppeld met richtprijzen, dan zou dat EPC-attest wel een waarde hebben en zou de koper daar wel iets aan hebben.
Mijn bijkomende vraag luidt dus: hoe gaat u dat EPC-attest belangrijker en nuttiger maken dan het vandaag is?
De heer Bothuyne heeft het woord.
Dit is een belangrijk aspect van ons woon- en energiebeleid. In het klimaatverhaal ging de uitstoot van woningen de afgelopen jaren nog in stijgende lijn. Hier moet een rem op gezet worden. Dit kan enkel door energie te besparen. Renovatie is daarbij heel belangrijk. 50 procent van de woningen in Vlaanderen is vóór 1970 gebouwd. Er is dus heel wat werk aan de winkel.
We moeten ook duidelijkheid creëren, vandaar het belang van de woningpas, de integratie van alle attesten in het EPC-attest. Er is ook nood aan duidelijkheid inzake normering voor het geheel van de bouwschil, en niet enkel voor de dakisolatie. We moeten mensen kunnen adviseren en het moet duidelijk zijn waarin ze wel of niet moeten investeren. Die duidelijkheid verwachten zo snel mogelijk we van u.
Mevrouw Van Volcem heeft het woord.
Minister, ik ben zeer tevreden met uw antwoord. Ik denk inderdaad dat het opleggen van die verplichting de private huurmarkt zou verstoren. Wie is nog gemotiveerd om een woning aan te kopen en te verhuren? We moeten stoppen met het opleggen van extra verplichtingen.
Jonge mensen die zelf een huis kopen en zelf wat willen renoveren, zouden bovendien meteen een koord om de hals krijgen. Ik denk dat we jonge mensen vrij moeten laten om te kunnen renoveren in functie van hun middelen, zoals een bonus of een promotie. We zien dat drie vierde al renoveert binnen de drie jaar, één vierde doet dat niet en zal daar redenen voor hebben.
Ik ben voorstander van stimulansen. Bestaat er een mogelijkheid dat u het kadastraal inkomen (ki) bijvoorbeeld vijf jaar zou bevriezen indien een woning binnen een bepaalde termijn zou worden gerenoveerd? Een dergelijke, stimulerende maatregel zou volgens mij veel mensen aanzetten om te renoveren.
De heer Beenders heeft het woord.
Minister, ik hoorde u zeggen dat u de premies hebt verhoogd. Ik wil u er toch aan herinneren dat u ze hebt verlaagd. Als mensen ervoor kiezen om gefaseerd te investeren in bijvoorbeeld glas of isolatie, krijgen ze dankzij uw beleid minder subsidie. U hebt alleen de subsidies verhoogd voor vermogende mensen die de mogelijkheid hebben om te investeren in een totaalrenovatie van meer dan 15.000 euro.
Gaat u de verlaging die u hebt doorgevoerd herbekijken en komt er opnieuw een stijging zodat Vlamingen, die enkel gefaseerd kunnen investeren in energie-efficiënte maatregelen, toch gestimuleerd kunnen worden door uw beleid?
De heer Danen heeft het woord.
Minister, de doelstelling, namelijk het verhogen van de renovatiegraad, lijkt ons een goed idee, maar de manier waarop de Vlaamse Confederatie Bouw dit wil doen, lijkt ons een minder goed idee. Mensen een verplichting opleggen lijkt ons veel te ver te gaan.
Met de maatregelen van deze regering zullen we er evenwel ook niet komen. We moeten het renovatieritme substantieel verhogen. U zet constant kleine stapjes, waarvan er een aantal wellicht bijzonder goed bedoeld zijn. Maar met goede bedoelingen alleen komen we er niet: we hebben een kwantumsprong nodig, want met kleine stapjes geraak je niet over deze ravijn.
Ik vind alle fiscale stimuli om mensen te motiveren en te stimuleren om te verbouwen en te renoveren, een goed idee. U haalt terecht aan dat heel wat mensen renoveren binnen de drie jaar. 80 procent van de mensen geeft aan dat ze zelf willen renoveren. Ik ga het de andere 20 procent niet compleet onmogelijk maken, want dan krijg je net het omgekeerde effect. Er zullen minder woningen worden gekocht en minder mensen zullen huiseigenaar worden, en laat dit nu net een van de fantastische troeven zijn van de regio waarin we wonen.
Mijnheer Beenders, u kunt altijd woorden verdraaien en ik weet dat socialisten graag alleen maar subsidies geven. Het aantal mensen dat gebruikmaakt van de premies, is gestegen. Het aantal premies dat wordt gegeven, is gestegen. Natuurlijk, als op de markt de prijs van een bepaald product daalt, dan pas ik ook de premie aan. Ik denk dat we één ding ooit hebben geleerd: oversubsidiëring moet niet.
Ja, we geven een heel bewuste bonus voor mensen die bovenop drie individuele maatregelen, die drie maatregelen combineren met elkaar. Alleen op die manier kan de quantumsprong waar collega Danen naar verwijst, effectief worden gerealiseerd en wordt er meer gerenoveerd.
We zullen de komende jaren ook vooral op het vlak van de fiscaliteit moeten nagaan op welke manier er nog meer kan worden gestimuleerd.
Geen extra papieren, liefst niet. Laat ons van de woningpas een geïntegreerd instrument maken zodat het E-peil en het advies dat je krijgt, geen abstract advies is waaruit je amper kunt opmaken wat je moet doen om je huis energie-efficiënter te maken. Laat ons een geïntegreerd en werkbaar instrument maken zodat je niet alleen een huis koopt maar je ook onmiddellijk weet waarin je moet investeren om de grootste milieuwinst te boeken. Laat ons hopen dat we tegelijkertijd nog een aantal papieren kunnen afschaffen.
Minister, ik ben gerustgesteld. Ik merk kamerbreed dat er niemand pleit voor een verplichting. Er zijn argumenten aangehaald waarom het eigenlijk een zeer slecht idee zou zijn.
Mijnheer Beenders, u zegt dat enkel de rijken van de premies en de tegemoetkomingen kunnen genieten. Niets is minder waar. Minister Homans heeft de renovatiepremie net hervormd in twee fasen, twee maal een bedrag van 5000 euro, zodat in de praktijk meer mensen gebruik zullen maken van de renovatiepremie, en voor een hoger bedrag. In het verleden was er gemiddeld een premie van 5600 euro. Nu zullen veel meer mensen tot 10.000 euro gaan. Wat u zegt, klopt helemaal niet.
De Confederatie Bouw heeft inderdaad gezegd dat na één jaar reeds 50 procent van de mensen hun woning aan het renoveren is. Na drie jaar is dat zelfs 75 procent. Ik denk dat deze meerderheid niet zo slecht bezig is, dat de burgers niet zo slecht bezig zijn. We moeten vooral inzetten op de weg die we zijn ingeslagen. Ik kijk dan ook uit naar het Renovatiepact. (Applaus bij de meerderheid)
De actuele vraag is afgehandeld.