Verslag vergadering Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking en Toerisme
Verslag
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Minister-president, ongeveer een maand geleden was er voor het eerst sinds de pandemie weer een echte editie van International Broadcasting Convention (IBC) in Amsterdam. De volgende editie zal plaatsvinden van 15 tot 18 september 2023. IBC is de belangrijkste Europese media-, entertainment- en technologiebeurs. In 2022 kwamen er 37.071 bezoekers uit 170 landen samen om te netwerken, te leren en samen te werken. Meer dan 1000 exposanten toonden hun innovatie en geavanceerde technologie.
Ook tijdens deze editie was er een belangrijke aanwezigheid van heel wat excellente audiovisuele bedrijven uit Vlaanderen. Deze Vlaamse bedrijven hadden een eigen beursstand of sloten aan bij de groepsstand georganiseerd door Flanders Investment & Trade (FIT) in samenwerking met MediaNet Vlaanderen.
MediaNet Vlaanderen en FIT organiseren sinds 2012 met succes deze groepsstand. Wij zijn er langs geweest met de mediacommissie van het Vlaams Parlement op de laatste dag, 12 september, op uitnodiging van MediaNet Vlaanderen. We hebben daar heel interessante dingen gezien, zowel op de groepsstand als op de individuele standen van een aantal bedrijven. Men verduidelijkte wel naar het einde toe – de tongen komen dan los – dat er wel wat moeilijkheden geweest zijn bij de organisatie van de groepsstand voor de editie 2022 om voldoende bedrijven te vinden voor de gezamenlijke stand. Een aantal bedrijven wilden liever apart op de beurs staan. Als je al wat gegroeid bent, is dat ook normaal. Andere waren wat aarzelend, ze namen voor de eerste keer deel aan de eerste postpandemiebeurs. Men wist lang niet of ze wel zou kunnen doorgaan of niet. Er was dus wat onzekerheid. Wat ons vooral opviel, was de klacht van MediaNet over de moeilijke communicatie en samenwerking met FIT, wellicht bij gebrek aan voorbereidingstijd, budgettaire beperkingen en te zware workload bij FIT. Wie zal het zeggen? U zult erop kunnen antwoorden.
Ongeveer een week geleden hebben de leden van de mediacommissie die mee op werkbezoek waren, een brief gekregen van MediaNet aan de gedelegeerd bestuurder van FIT waarin ze de beslissing van FIT betreuren om volgend jaar helemaal geen groepsstand meer te voorzien op IBC, terwijl die groepsstand net dient om nieuwe start-ups kansen te geven om zich te tonen op de grootste mediatechnologiebeurs op het continent. IBC zou dus niet meer worden opgenomen in het FIT-beursprogramma, wat spijtig is. Men zegt in de brief letterlijk: “We zijn zwaar ontgoocheld” – ik vind dat zware bewoordingen – “over de beslissing van FIT en hopen dat we nog de mogelijkheid krijgen om de beslissing terug te draaien en onze argumenten nogmaals toe te lichten.” Blijkbaar is er ook niet echt een overleg geweest over die beslissing.
Minister-president, wat zijn de precieze redenen van FIT om vanaf volgende jaar op IBC geen groepsstand meer te organiseren in samenwerking met MediaNet Vlaanderen? Bent u op de hoogte van deze beslissing? Is er nog een mogelijkheid om in overleg te gaan met MediaNet over deze beslissing? Welke initiatieven zult u nemen om Vlaamse audiovisuele en mediabedrijven internationaal te promoten?
Minister-president Jambon heeft het woord.
Wat zijn de redenen voor FIT om geen groepsstand meer te organiseren? FIT neemt al jaren deel aan IBC. Dat is inderdaad nog steeds de belangrijkste broadcastingbeurs ter wereld. De deelname gebeurt in nauwe samenwerking met MediaNet. Er was reeds sprake van een tanende belangstelling. Het is een feit dat het dit jaar voor de eerste postcorona-editie erg moeilijk bleek om voldoende bedrijven te werven om de financiële inspanning van een groepsdeelname te rechtvaardigen. Nauwelijks vier bedrijven tekenden in voor de Vlaamse groepsstand. Andere kozen er, na jaren deelname via FIT, voor om individueel deel te nemen, al dan niet samen met een buitenlandse partner. Mede dankzij de deelname via FIT staan ze daar intussen op eigen benen. Wat daarnaast ook een rol speelt, is het feit dat ICT-bedrijven sinds de coronapandemie bewuster kiezen aan welke fysieke internationale evenementen ze wensen deel te nemen. Bovendien duiken er steeds meer niche-events op die soms nauwer aansluiten bij de noden van deze bedrijven.
Bij de samenstelling van het FIT-actieprogramma worden meerdere factoren in overweging genomen: de budgettaire mogelijkheden, het streven naar een evenwicht tussen de belangen van de verschillende sectoren, het creëren van een draagvlak bij de Vlaamse bedrijven, de input van ons buitenlands netwerk en onze structurele partners, enzovoort. In 2023 is IBC na rijp beraad niet hernomen in het actieprogramma van FIT, vooral door het gebrek aan draagvlak bij de Vlaamse bedrijven. De toegevoegde waarde van een groepsstand georganiseerd door FIT, vooral bedoeld om kleinere bedrijven een forum te geven, kan inderdaad in vraag gesteld worden als de meeste er anno 2022 voor kiezen om op individuele basis deel te nemen.
Of ik op de hoogte ben van deze beslissing? Het gaat hier om een operationele bevoegdheid van FIT. Ik word niet op de hoogte gesteld van elke beurs waar FIT overal ter wereld aan deelneemt en, eerlijk gezegd, hoeft dat ook niet.
Is er nog een mogelijkheid om in overleg te gaan met MediaNet over deze beslissing? De beperkingen inzake budget en personeel laten helaas niet toe om een bijkomende beursdeelname in overweging te nemen. Net als elke overheidsorganisatie moet ook FIT elk jaar opnieuw kijken hoe de beperkte middelen het meest efficiënt kunnen worden ingezet. Er worden in 2023 meer dan honderd acties georganiseerd in het buitenland ter bevordering van de Vlaamse export. Meerdere daarvan kunnen ook relevant zijn voor de bedrijven uit de mediasector. Het is belangrijk om te benadrukken dat bedrijven ook niet zomaar in de kou gelaten worden: ondernemingen die op individuele basis deelnemen aan IBC kunnen onder bepaalde voorwaarden financiële steun aanvragen bij FIT en kunnen uiteraard ook een beroep doen op individuele ondersteuning door het binnen- en buitenlandse netwerk van FIT.
Welke initiatieven zullen we nemen om Vlaamse audiovisuele en mediabedrijven te promoten? Behalve IBC zijn er diverse andere acties op het actieprogramma van FIT die ook relevant zijn voor de bedrijven uit de mediasector. We denken daarbij onder meer aan IT-fora zoals Mobile World Congress, Smart City Expo in Barcelona en South by Southwest in Austin in de Verenigde Staten. Er zijn de gamingbeurzen in Duitsland en in de Verenigde Staten. Er is Gamescom in Keulen, GDC San Francisco, RSA, de cybersecuritybeurs in San Francisco en digital health DMEA in Berlijn, om er maar enkele te noemen. Daarnaast kunnen ook ‘brokerage events’ worden georganiseerd voor de sector, zoals is gebeurd tijdens de pandemie.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Minister-president, dank voor uw antwoord. Als ik het goed begrepen heb, is alleszins de beslissing voor het jaar 2023 onherroepelijk genomen. Ik vind het spijtig dat er daarover toch niet nog eens in overleg gegaan wordt met MediaNet. Met alle voorbeelden die u hier geeft, de diverse andere mogelijkheden waar mediabedrijven, techbedrijven binnen media op zouden kunnen inspelen, zou ik dan toch vragen om dat eens te overleggen, dat FIT en MediaNet toch nog eens samenzitten om dat te overlopen, om te zien welke bedrijven naar welke beurzen georiënteerd kunnen worden. Want het is toch wel een stukje een verlies dat de deelname, ook al was het nu maar voor – u zegt – slechts vier bedrijven, aan de groepsstand volledig zou wegvallen.
Er is een heel mooi filmpje gemaakt over het nieuwe Flanders Technology & Innovation dat eraan komt. Ongeveer gelijktijdig ontvang je dan die brief van MediaNet. Ik vond het een beetje spijtig. Ik hoop dat er alsnog overleg mogelijk is om dan tenminste de andere pistes goed te overlopen en de samenwerking toch niet helemaal op de helling te zetten door het feit dat die ene hele belangrijke beurs volgend jaar geen groepsstand zal krijgen, en dat men dat misschien toch in de toekomst zal overwegen. Het blijft immers de belangrijkste technologiebeurs hier in Europa. Ik stel me die vraag, maar ze moeten samen overleggen. We hebben gezegd dat dat operationeel is. We kunnen daar ook alleen maar toe oproepen.
De heer Muyters heeft het woord.
Vooral het laatste dat collega Brouwers zegt, vind ik juist. Het operationele ligt in de handen van het management en de raad van bestuur. Als de minister elke beslissing zou moeten nemen over welke beurs waar gevolgd moet worden en met wie overleg gepleegd wordt, dan zouden we verkeerd bezig zijn. Het is ook een keuze van het parlement geweest om FIT te organiseren zoals het nu georganiseerd is. Dat moeten we ook respecteren. De boodschap is om dialoog te voeren met iedereen die daar iets kan bijdragen. Dat lijkt me vanzelfsprekend. Maar het is aan de directie van FIT en de raad van bestuur om die beslissing te nemen. Ik wil dat toch eens naar voren brengen, omdat dat vaak een moeilijkheid is. In zo’n organisatie met een raad van bestuur is het operationele duidelijk uitbesteed. Natuurlijk mogen wij er vragen rond stellen. Maar het is niet de minister-president of een vakminister die uiteindelijk de beslissingen zal nemen. De minister-president geeft een kader en een budget aan zo’n raad van bestuur en een management. Het is dan aan hen om de juiste beslissingen te nemen.
Minister-president Jambon heeft het woord.
Ik denk niet dat we moeten redeneren dat we er volgend jaar ook moeten staan omdat we er al tien jaar stonden. Ik denk dat het heel goed is FIT af en toe de vraag stelt: waar staan we, en wat is de bijdrage? Als je op een bepaald moment vaststelt dat er voor een beurs die je al tien jaar volgt, nog maar vier bedrijven geïnteresseerd zijn, dan denk ik dat er betere opportuniteiten zijn. Ik heb vorig jaar het geluk gehad om Smart City in Barcelona bij te wonen: daar moeten wij aanwezig zijn. Dat was formidabel. Maar je kunt niet alles doen. Ik denk dat het een gezond principe is om de zaken eens te evalueren, en om te zeggen: we hebben nu tien jaar daar gestaan, we gaan nu eens ergens anders. Het moet natuurlijk een gedegen evaluatieoefening zijn. Maar zoals collega Muyters ook zegt wens ik dat in de handen van de raad van bestuur te laten. Dat kader, die werkwijze, is zo afgesproken.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Ik begrijp dat de raad van bestuur autonome beslissingen kan nemen, en zeker op het operationele vlak. Maar er zijn nog wel raden van bestuur waar vragen over worden gesteld. Ik zeg maar iets: in dezelfde mediacommissie mogen we dan over de VRT ook geen vragen meer stellen. Ik denk dat we dat moeten kunnen blijven vragen. Er is ook nog altijd een soort politieke verantwoordelijkheid. Het punt was dat dat eigenlijk een exclusieve mediabeurs is, en media-innovatie is op zich ook een belangrijk onderdeel binnen alles wat FIT zou moeten doen. En nu kunnen ze dan terecht … U noemt Gamescom. Dat kennen we natuurlijk ook, maar dat gaat echt over de gamingsector. Dat is heel exclusief het onderdeel gaming. Ik hoop gewoon – het is een oproep – dat zowel de mensen van FIT als die van MediaNet deze commissie misschien mee volgen, of het verslag lezen. Ik roep hen op: zet u samen. Er mag voor media echt wel wat gebeuren, ook op het internationale vlak. Dat is de belangrijkste boodschap die ik wil meegeven. We zien dan wel verder, voor de volgende jaren.
De vraag om uitleg is afgehandeld