Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Gryffroy heeft het woord.
Voorzitter, minister, er is beslist dat wie bij ingrijpende energetische renovaties een E-peil van E90 of E60 haalt, respectievelijk 50 en 100 procent korting op de onroerende voorheffing krijgt. De meeste gezinnen die verbouwen, doen dat in verschillende fases, waarbij er geen sprake is van een energetisch ingrijpende renovatie waarbij 75 procent van de gebouwenschil wordt vervangen en een stedenbouwkundige vergunning wordt aangevraagd. Veel gezinnen zullen dus geen vermindering op de onroerende voorheffing kunnen aanvragen, ook al bereikt hun woning na renovatie een laag energiepeil.
Bovendien moet ik, als ik met mensen spreek die willen verbouwen, vaststellen dat er een heel grote verwarring is over de parameters die Vlaanderen gebruikt om de energieperformantie van woningen aan te duiden. Het gebruik van een E-peil bij nieuwbouw en het gedeelte van een verbouwing dat onder een stedenbouwkundige vergunning valt enerzijds en van een EPC om de energieperformantie van een woning te meten bij verkoop anderzijds zorgt dus eigenlijk voor nogal wat verwarring. Zo is een E-peil een dimensieloze maat. Daar staat dus niet achter welke eenheid het is. Bij een EPC gaat het over het aantal kilowattuur per vierkante meter per jaar. Het bereiken van een E-peil van 60 komt ongeveer overeen met een EPC van 100 kilowattuur per vierkante meter per jaar.
Minister, daarom heb ik een aantal vragen. Bij nieuwbouw wordt er dit jaar, en vanaf volgend jaar niet meer, nog enkel een subsidie gegeven voor de gezinnen die het beter doen dan de norm, zijnde E50. Ik weet dat mijn partij een meerderheidspartij is, maar ik zou toch willen weten wat de filosofie is die daarachter zit. Ik vraag me dus af waarom de regering een subsidie geeft in de vorm van een korting op de onroerende voorheffing voor E90, terwijl dat E-peil al wordt verplicht door de regelgeving. Dat was de filosofie. Vanaf volgend jaar wordt die subsidie via de distributienetbeheerder afgeschaft.
Aangezien je eigenlijk heel weinig ingrijpende energetische renovaties hebt waarbij 75 procent van de gebouwenschil wordt vervangen, vraag ik me af hoeveel van die kortingen zullen moeten worden toegekend. Wat is de begrote kostprijs daarvan? Hoe worden die kosten verrekend ten aanzien van de gemeenten? Zal Vlaanderen dan ook die minderontvangsten gaan compenseren?
Als men dan toch een korting wil geven op de onroerende voorheffing voor die ingrijpende energetische renovaties, waarom kent men die dan niet gewoon toe op basis van het EPC, en niet op basis van het E-peil? Qua communicatie zou dat veel gemakkelijker zijn.
Het E-peil geldt voor nieuwbouw en verbouwingen, het EPC bij verkoop. Waarom kan men niet kiezen voor één parameter of een parameter steeds weergeven, ook bij nieuwbouw? Zelfs als iemand nieuwbouw heeft geplaatst, dan zou dat E-peil dan meteen worden gekoppeld aan een bepaald EPC-niveau.
Bij nieuwbouw krijgt men na oplevering een energieprestatiecertificaat, dat bewijst dat de woning voldoet aan de normen voor het E-peil. Zou het niet beter zijn om aan diegene die het verslag maakt met betrekking tot dat E-peil, dus de EPB’er (energieprestatie en binnenklimaat), te vragen om ook onmiddellijk een EPC, dat verplicht is bij verkoop of verhuur, mee te geven? Als men dan zoveel tijd later zijn gebouw opnieuw verkoopt, dan moet men op dat ogenblik niet opnieuw een EPC laten opmaken, wat opnieuw leidt tot het doen van opmetingen en het geven van gegevens. Dat is eigenlijk dubbel werk. Men zou bij dat EPB-verslag van de eerste keer ook het EPC-niveau kunnen laten vaststellen.
Minister Tommelein heeft het woord.
Mijnheer Gryffroy, ik dank u voor uw vraag. Het fiscaal voordeel in functie van het E-peil wil voorlopers stimuleren. Voorlopers gaan verder dan de wettelijk verplichte norm. Voor nieuwbouw heeft de bouwheer geen keuze: hij moet de EPB-regelgeving naleven en ook de E-peileis naleven. Het liefst doet hij het nog wat beter, en dan is hij een voorloper. Inzake de uitvoering van renovatiewerken is er geen algemene wettelijk verplichte norm, en is iedereen dus te beschouwen als een voorloper.
De ingrijpende energetische renovatie is sinds 2015 ingevoerd in het kader van de EPB-regelgeving voor zeer grondige renovaties. Het is een renovatie waarbij de technische installaties volledig worden vervangen en minstens 75 procent van de bestaande en nieuwe buitenschil worden nageïsoleerd of geïsoleerd. Slechts een deel van de EPB-plichtige renovaties gaat over zeer grondige ingrijpende energetische renovaties. In 2015 werden er 574 startverklaringen voor ingediend, en de eerste 9 maanden van dit jaar zo’n 1459. Die aantallen zijn in feite te verwaarlozen op een totaal van 2,3 miljoen woningen in Vlaanderen. Ik houd daarbij nog geen rekening met het aantal wooneenheden in appartementen. De nieuwe korting op de onroerende voorheffing bij een E-peil van E90 moet bouwheren aanmoedigen om sneller te opteren voor een ingrijpende energetische renovatie waarbij het totale energetische plaatje van de woning wordt bekeken, veeleer dan voor een beperkte renovatie of voor een aanbouw waarbij het hoofdgebouw dan maar beperkt energetisch wordt gerenoveerd en waarbij weinig of geen aandacht wordt besteed aan de isolatiedikte.
Het al dan niet uitvoeren van een ingrijpende energetische renovatie hangt volledig af van de beslissing die de woningeigenaar ter zake neemt. Deze nieuwe stimulans kan bouwheren sneller doen kiezen voor een ingrijpende energetische renovatie in plaats van een gewone vergunningsplichtige renovatie of niet-vergunningsplichtige renovatie.
Bij de start van dit nieuw fiscaal voordeel werd er daarom geopteerd om iedereen die investeert volgens de IER EPB-eisen te belonen met een korting van 50 procent op de onroerende voorheffing voor bouwaanvragen vanaf 1 oktober 2016. De vermindering van de onroerende voorheffing met 50 procent is dan ook bedoeld om woningeigenaars die nu te vaak een renovatie doen die te veel gericht is op het binnencomfort, bijvoorbeeld een modernere keuken of badkamer, te stimuleren om ook voldoende aandacht te besteden aan het isoleren van de buitenschil van de woning. De vermindering van 100 procent is bedoeld voor renoveerders die nog bijkomende maatregelen nemen, waarna het eindresultaat op het vlak van energieprestatie al overeenkomt met de langetermijndoelstelling van het Renovatiepact, met name E-peil 60.
De nieuwe vermindering van de onroerende voorheffing geldt voor ingrijpende energetische renovaties waarvoor de stedenbouwkundige vergunning werd aangevraagd vanaf 1 oktober 2016. Daarna hangt het af van de bouwheer met welke snelheid de ingrijpende renovatie kan worden afgerond en het definitief E-peil kan worden vastgesteld.
Nadat het definitief E-peil werd vastgesteld, wordt dit geregistreerd bij het Vlaams Energieagentschap (VEA). In het eerste daaropvolgende aanslagjaar van de onroerende voorheffing zal de Vlaamse Belastingdienst deze vermindering automatisch verrekenen op de uit te sturen aanslagbiljetten. Aangezien een grondige renovatie toch al gauw twee jaar in beslag neemt, worden de eerste toegekende verminderingen pas verwacht vanaf 2019. Het totale voorziene budget in de Vlaamse begroting is 7,3 miljoen euro. Dit is voor zowel nieuwbouw als renovatie.
Gelet op de inlassing van de bepaling in artikel 2.1.5.0.1, §2, 4° en 5° van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013, blijft ook de compensatie aan de lokale overheden behouden voor deze nieuwe korting op de onroerende voorheffing, in tegenstelling tot wat eerder werd gecommuniceerd vanuit bepaalde gemeenten. Voor woningen die zonder stedenbouwkundige vergunning worden gerenoveerd, werd geopteerd om te werken via de totaalrenovatiebonus die door de elektriciteitsnetbeheerders vanaf 1 januari 2017 wordt toegekend. Dit systeem is veel minder complex en laat toe om in verschillende stappen premies toe te kennen. In eerste instantie wordt na het uitvoeren van een maatregel, zoals het plaatsen van isolatie, een premie toegekend voor de betreffende maatregel. In tweede instantie wordt een bonus toegekend na het uitvoeren van de derde, vierde, vijfde, zesde en zevende maatregel.
Om van de premie te kunnen genieten, moeten de werken voldoen aan een aantal energieprestatievoorwaarden. Deze waarden stemmen overeen met het maatregelenpakket waaraan woningen tegen 2050 volgens het Renovatiepact moeten voldoen.
Op het EPC voor verkoop en verhuur van bestaande residentiële gebouwen wordt het kengetal of de energiescore vermeld, zijnde het primair jaarlijks energieverbruik per bruikbare vloeroppervlakte. Dat is het kilowattuur per vierkante meter per jaar. Dit kengetal wordt naast het E-peil eveneens vermeld op het EPC Bouw dat afgeleverd wordt samen met de EPB-aangifte.
Zowel bij nieuwbouw als bij ingrijpende energetische renovatie wordt gelijktijdig met de EPB-aangifte een EPC Bouw afgeleverd. Dit EPC Bouw kan gedurende de geldigheidsperiode van 10 jaar worden gebruikt bij het te koop en te huur stellen van de woning. Er moet dus geen afzonderlijk EPC voor bestaande woningen bij de verkoop of verhuur worden opgemaakt.
De heer Gryffroy heeft het woord.
U spreekt over vrij beperkte aantallen. Er gebeuren wel renovaties in de woning om die leuker te maken, maar er gebeuren er weinig aan de 75 procent van de gebouwenschil. U spreekt van 1500 dossiers. In 2017 wordt voor nieuwbouw de energiepremie via de distributienetbeheerder afgeschaft als men beter doet dan de norm die gevraagd wordt. Bij een energetisch ingrijpende renovatie is het de verplichting om E90 te halen. Dan krijgt men wel een korting van 50 procent. U hoopt dus mensen te motiveren om naast een klassieke renovatie binnenin, bijkomend ook de gebouwenschil aan te pakken?
Minister Tommelein heeft het woord.
Dat is correct.
De vraag om uitleg is afgehandeld.