Verslag vergadering Commissie voor Onderwijs
Verslag
Mevrouw Gennez heeft het woord.
Minister, deze vraag kan snel afgehandeld worden, want het goede nieuws is dat u gevolg hebt gegeven aan onze oproep over de anomalie in de regelgeving voor de inschrijving in het deeltijds kunstonderwijs (dko). Er geldt een verminderd tarief van 116 euro voor volwassenen die zich wensen in te schrijven in het dko, namelijk voor werklozen, gehandicapten, personen met een bestaansminimum, politieke vluchtelingen, studenten van 18 tot 24 jaar die genieten van de kinderbijslag en personen ten laste van die vijf categorieën.
Er was dus een anomalie in de regelgeving. Enkel mensen die nooit eerder in België hebben gewerkt, krijgen hun uitkering van de FOD Sociale Zekerheid. Personen die wel ooit gewerkt hebben en bijvoorbeeld door een ongeval arbeidsgehandicapt zijn, krijgen als inkomen een vervangende tegemoetkoming van de mutualiteit. Volgens de heersende regelgeving bij het begin van de inschrijvingsperiode voor dit schooljaar aan de academies, bleek dat die laatste categorie geen recht meer zou hebben op een verminderd tarief voor het inschrijvingsgeld aan het dko.
Dit heeft lokaal, bij mensen die in aanmerking kwamen en heel wat directeurs van academiën, voor onrust gezorgd. De studenten dreigden namelijk af te haken. Nochtans liet u – en daar ben ik het helemaal mee eens – in de ontwerpconceptnota van het dko al verstaan dat u het aantal rechthebbenden niet wilde uitbreiden, maar de kortingscategorieën wel onder de loep wilde nemen om de bewijslast voor zowel de scholen als de leerlingen – formulieren invullen en dergelijke – terug te dringen.
Daartoe was een aanpassing van de wetgeving nodig. Ik zie nu dat u dat in het voorontwerp van het programmadecreet ook effectief hebt gedaan. Ook de voornoemde categorie van arbeidsgehandicapten die ooit tewerkgesteld zijn geweest in ons land blijven in aanmerking komen voor dat verminderd tarief. We danken u voor die aanpassing.
Minister, ik heb nog één concrete vraag. Hebt u er zicht op hoeveel personen met een handicap in onze Vlaamse academies volgens de huidige stand van de wetgeving niet in aanmerking komen voor het verminderde inschrijvingsgeld?
Minister Crevits heeft het woord.
Mevrouw Gennez, het is inderdaad juist dat u kort kunt zijn. Maar ik wil toch iets duidelijk stellen, want ik voelde mij een paar weken geleden verschrikkelijk geviseerd, omdat ik een stommiteit zou hebben begaan.
Het is wel in Onderwijsdecreet (OD) XXIV dat op voorstel van de toenmalige minister een aanpassing is gebeurd van de categorieën van leerlingen die recht hebben op een korting op het inschrijvingsgeld in werking. Het is een beslissing van OD XXIV, waardoor mensen met een arbeidsongeschiktheid van 66 procent die worden erkend door het RIZIV en hun uitkering bijvoorbeeld ontvangen via hun mutualiteit, uit de boot gevallen zijn.
Het effect van deze technische fout werd pas duidelijk op 1 september 2015. We denken dat het over 1450 à 1500 leerlingen gaat. Of het nu om een grote of kleine groep gaat: het is niet de bedoeling dat die groep uit de boot valt. Ik kan nooit geloven dat mijn voorganger dat tot doel had. Ik denk dat men gewoon dacht dat de ene groep overlappend was aan de andere groep. De ene groep is geschrapt omdat men – om het in de moderne wiskunde te zeggen – waarschijnlijk heeft gedacht dat de ene groep een deelverzameling was van de andere. Uiteindelijk is gebleken dat dat niet zo was. Daarom moest het worden rechtgezet. Dat is wat we nu doen en hebben gedaan. Hopelijk zal het door jullie worden goedgekeurd in het parlement.
Ik wil nog opmerken dat niet iedereen die een handicap heeft en bijvoorbeeld door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap erkend wordt, automatisch recht heeft op het verminderd inschrijvingstarief. Het recht op het verminderd inschrijvingstarief is namelijk gekoppeld aan het inkomen van de leerling. Ook is het zo dat niet elke gehandicapte zich door een bevoegde instantie laat erkennen. Hierdoor is het mogelijk dat er vandaag mensen ten onrechte het verminderd inschrijvingstarief genieten.
De omgekeerde redenering is ook van toepassing: mensen die er vandaag recht op zouden moeten hebben, ontvangen geen korting. Daarom nemen we in het kader van de hervorming van het dko de kortingscategorieën onder de loep.
Het zou goed geweest zijn indien het nooit gebeurd was. Als er mensen uit de boot vallen, moeten we proberen ze terug in de boot te krijgen. Daarom hebben we in het programmadecreet een bepaling opgenomen. De rechtzetting is vertaald en ook al verspreid in de omzendbrief jaarlijkse inlichtingen. Ik heb daarin de vrijheid genomen omdat we geen tijd te verliezen hebben. Het is beter dat we het nu al laten weten. Ik loop het risico dat het niet wordt goedgekeurd. Het is altijd onder voorbehoud, maar ik denk dat niemand dat niet zal goedkeuren. We hebben dus onmiddellijk laten weten dat men het ook zo mag toepassen.
De verificatie is op de hoogte gesteld en zal de oude regelgeving toepassen. Dat is dus ook opgelost. Dat betekent concreet dat leerlingen die voor ten minste 66 procent arbeidsongeschikt zijn, erkend worden door het RIZIV en hun uitkering bijvoorbeeld via hun mutualiteit ontvangen, dit en de komende schooljaren recht zullen hebben op het verminderd tarief. Leerlingen die mogelijk al het volledige tarief hebben betaald, zullen dit van hun academie teruggestort krijgen. Het moet echter nog worden goedgekeurd. We hebben de beide zaken proberen recht te zetten. Ik heb het al per brief laten weten om zo weinig mogelijk achterafsituaties te moeten creëren.
Mevrouw Gennez heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. U hoeft zich niet altijd geviseerd te voelen als er dingen worden opgemerkt vanuit het veld. (Opmerkingen van minister Hilde Crevits)
Wel, ik ben het te weten gekomen via de directeur en een leerlinge in de academie van Mechelen die dreigde af te haken. Ik heb meteen de koe bij de horens gevat. Ik kan inderdaad alleen maar appel doen op uw goede wil om de decreetgeving aan te passen en niet op uw voorgangers. Dat lijkt me nogal evident.
Bovendien kon het ondertussen ook al worden aangepast in OD XXV. Laten we ervan uitgaan dat het met de beste bedoelingen is gedaan en dat het ook met de beste bedoelingen is aangepast. Meer kunnen we niet doen als we onze rol willen spelen, ook vanuit de oppositie: constructief en kritisch, zoals steeds.
Mevrouw Krekels heeft het woord.
Voorzitter, ik wil graag iets toevoegen aan de discussie, onder het luikje planlast, dat ook even is aangestipt door mevrouw Gennez.
Ik heb onlangs een aantal gesprekken gevoerd met directies van het dko. Blijkbaar zijn de attesten die mensen krijgen, niet geldig in de tijd. Daardoor moeten scholen en ouders elke keer opnieuw die attesten verlengen en aanvragen.
Een van de directies waarmee ik heb gesproken, heeft een 60-tal leerlingen met een beperking in hun academie, omdat zij zijn ingestapt in het project van inclusief muziekonderricht. Zij zeggen dat het elk schooljaar een helse bedoening is om alle juiste attesten te krijgen en dat het eigenlijk ook pijnlijk is voor de ouders en de kinderen omdat ze elk jaar opnieuw moeten bewijzen dat ze gehandicapt zijn en dat dat nog steeds het geval is.
Dat brengt echt wel wat planlast met zich mee, temeer omdat het dikwijls een bevestiging is van wat al geweten is. Men vraagt eigenlijk om dat eventueel ook mee te nemen in de herbekijking.
Zij wisten verder ook al dat de aanpassing van het vorige gegeven gebeurd was. Daarvoor wilden ze toch wel dankbaar zijn.
Minister Crevits heeft het woord.
Mevrouw Gennez, het is juist dat u constructief en kritisch moet zijn. Maar ere wie ere toekomt. Eerlijkheid is ook noodzakelijk als het gaat over de oorzaken van de problemen.
Mevrouw Krekels, u hebt daarin gelijk. We bekijken wat er wel en niet elk jaar moet worden aangeleverd. Ik hoop daarin op korte termijn soelaas te kunnen brengen. Het kan natuurlijk veel helpen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.