Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding
Verslag
Mevrouw van der Vloet heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, assistentiehonden kunnen een wereld van verschil betekenen voor personen met een beperking. Ik denk dat ik het niet verder moet uitleggen omdat de meesten daar wel van overtuigd zijn. Ze zijn voor vele personen met een beperking van onschatbare waarde.
De Cel Machtiging Assistentiehondenscholen (CELMA) heeft tot doel de assistentiehondenscholen een certificaat van geattesteerde assistentiehond te geven. Deze attestering zorgt ervoor dat de hond toegang krijgt tot publieke plaatsen.
Op 17 mei vorig jaar werd in de plenaire vergadering unaniem een resolutie aangenomen over nieuwe beleidsimpulsen voor assistentiehonden. Hierin werd de Vlaamse Regering verzocht om de refertelijst van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) uit te breiden met meldhonden voor epilepsie- en diabetespatiënten, PTSS-honden (posttraumatische stressstoornis) en autismehonden. Tevens werd opgeroepen te onderzoeken welke andere honden in aanmerking zouden kunnen komen voor opname in deze lijst, en hoe het refertebedrag van een assistentiehond beter kan aansluiten bij de werkelijke kosten.
Minister, in antwoord op een schriftelijke vraag nummer 973 van 1 september 2023, werd vermeld dat er nog geen zicht was op een nieuw refertebedrag en dat het gedetailleerd kostenplaatje werd onderzocht. De realisatie van het refertebedrag zou voorzien zijn in het voorjaar van 2024. Is er inmiddels meer bekend over de aanpassing van dit refertebedrag en de hoogte ervan?
Zijn er plannen om meer typen assistentiehonden op de refertelijst van het VAPH op te nemen, zoals voorgesteld in onze resolutie?
In een eerdere schriftelijke vraag werd duidelijk dat sommige scholen geen machtiging van CELMA verkregen. Worden de scholen die afgewezen worden op een bepaalde manier opgevolgd? Waar kunnen deze scholen terecht voor ondersteuning en begeleiding?
Kunnen assistentiehondenscholen die een machtiging willen aanvragen een beroep doen op hulp voordat ze hun dossier indienen?
Minister Crevits heeft het woord.
Collega van der Vloet, dank u voor de vraag. Het is uw levensmissie om de situatie te verbeteren. Ik wil u daarvoor ook alle eer geven, want u trekt enorm aan dat dossier.
Ik denk dat ik goed nieuws meebreng voor u, en ik hoop dat u gelukkig zult zijn. Zo niet, gelieve me te melden hoe ik u toch gelukkiger zou kunnen maken. U zit naast collega Sleurs, wiens verjaardag ik al vergeten was. Ik heb dus een en ander goed te maken.
De Belgian Assistance Dog Federation (BADF) bezorgde het VAPH een gedetailleerd overzicht van de totale kostprijs van een assistentiehond. Aan de hand van deze gegevens en informatie over het opleidingstraject van een assistentiehond, is er een aanpassing van het refertebedrag uitgewerkt. Goed nieuws dus. Het refertebedrag bedraagt vanaf 1 april 2024 28.000 euro. Het gaat dus gevoelig omhoog. U krijgt het in primeur want de communicatie naar het werkveld zal nu gebeuren. Ik wilde u dit toch wel gunnen.
De wijziging is op 5 januari gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Er is dus ook al zekerheid over het nieuwe refertebedrag dat vanaf 1 april wordt toegepast. Het wordt dus 28.000 euro.
Collega van der Vloet, u stelde uw tweede vraag ook al een paar keer. U weet dat een voorstel om de refertelijst uit te breiden met een nieuw hulpmiddel, pas kan worden voorgelegd aan de permanente werkgroep hulpmiddelen nadat er een onderzoek werd gedaan naar de doelmatigheid en de doelgroep van gebruikers van dat hulpmiddel. Een nieuw hulpmiddel wordt daarom eerst voorgelegd aan de Bijzondere Bijstandscommissie (BBC). De informatie verzameld vanuit die aanvraagdossiers wordt gebruikt als basis voor de opmaak van een refertevoorstel. Er zijn op dit moment nog onvoldoende aanvragen voor dergelijke assistentiehonden. Ik kan dus nog geen voldoende onderbouwd refertevoorstel laten voorleggen. Er is op dat punt nog wat werk aan de winkel.
We kunnen het dus nog niet aan de lijst toevoegen. De aanvraagprocedure via de BBC biedt in afwachting daarvan echter evenzeer de mogelijkheid voor de goedkeuring van dergelijke aanvragen. Het VAPH volgt dit op een overleg met de gemachtigde assistentiehondenscholen. Ik hoop dat er snel verandering in kan komen want ik begrijp absoluut de vraag.
De scholen worden opgevolgd en kunnen terecht bij CELMA voor ondersteuning en begeleiding. Zo ontvangen de scholen die van CELMA geen machtiging kregen altijd een gemotiveerde beslissing waarin beschreven staat welke de werkpunten zijn die door hen dienen te worden aangepakt, evenals suggesties hoe die werkpunten aan te pakken. Ontvangt CELMA binnen de paar maanden na de weigering geen reactie van de school, dan wordt door CELMA gepolst of de school nog steeds een aanvraag tot machtiging wenst of dat ze de aanvraag stopzet. De scholen die de werkpunten ernstig aanpakken, behalen uiteindelijk de machtiging.
Assistentiehondenscholen die een machtiging willen aanvragen nemen bijna altijd voorafgaand aan de aanvraag contact op met de voorzitter van CELMA. Hij duidt welke documenten er minimaal nodig zijn en waar deze te vinden zijn. Hij meldt ook de belangrijkste potentiële struikelblokken en licht waar nodig extra toe. Als er bij de opmaak van het aanvraagdossier nog vragen zouden zijn dan kan er steeds telefonisch of via mail contact met de voorzitter opgenomen. Het is wel belangrijk om dit te melden als er situaties zijn waarbij men dit niet weet.
Mevrouw van der Vloet heeft het woord.
Ik denk dat we eerst een applaus mogen geven voor het goede punt dat het refertebedrag wordt aangepast en dat het om een aanzienlijke verhoging gaat. Ik denk dat de mensen daar zeer tevreden mee zijn. Ik heb altijd gezegd dat ik het huis hier niet zou verlaten vooraleer die andere honden ook op de refertelijst staan en het bedrag omhoog gaat.
Wat die honden betreft, zegt u dat er onvoldoende aanvragen zijn. Daar krijg ik een beetje de kriebels van. We hebben nu niet veel tijd, maar ik wil het na de commissie, morgen of eender wanneer nog wel eens vertellen. Ik krijg bijna wekelijks te horen dat mensen die een hond willen aanvragen, er niet in slagen om de aanvraag in te dienen. Ze krijgen bijvoorbeeld te horen dat ze niet moeten beginnen aan een autismehond omdat die niet op de refertelijst staat en het een moeizaam proces zou zijn. Een persoon die daar niets van afweet, denkt op dat moment dat die die papierwinkel en al die complexiteit er niet bij kan nemen, en gaat dan niet verder met de aanvraag. Zoals u zegt, moeten ze naar die bijzondere bijstandscommissie, maar die komt maar één keer per maand bijeen. Net omdat die procedure zo omslachtig is, hebben de meeste geïnteresseerden vaak niet meer de moed om die aanvraag in te dienen.
Minister, ik zie dan een vicieuze cirkel. U zegt dat er te weinig aanvragen zijn, maar ik hoor van mensen dat het vaak heel moeilijk is om de vraag er zelfs maar door te krijgen en ze te stellen via bijvoorbeeld ziekenfondsen. Als het stropt bij het begin, zal het nooit lukken om die honden op die lijst te krijgen. Minister, Ik zou willen vragen om na te gaan hoe het komt dat er zo weinig aanvragen worden gedaan.
Ik ben ook blij dat u zegt dat scholen een gemotiveerde beslissing met hun werkpunten krijgen. Er zijn, denk ik, veertien scholen erkend. Er is natuurlijk een heel grote wachtlijst voor die assistentiehonden, dus hoe meer scholen er erkend zijn, hoe beter voor de mensen die een beroep willen doen op een hond. Er wordt nadien wel gepolst bij de scholen en die kunnen zelf contact opnemen met de voorzitters, maar ik hoor toch van verschillende scholen dat er niet meer vooruitgang is in het erkennen van die scholen.
Misschien is het nog een klein werkpuntje om de scholen nog iets meer gaan begeleiden. Je moet het niet zien als concurrentie, maar als een en-enverhaal. Hoe meer scholen, hoe meer honden en hoe meer mensen we kunnen helpen. Ik hoop toch dat er voor eind mei en begin juni een x-aantal honden extra wordt voorzien op de refertelijst.
De heer Vande Reyde heeft het woord.
Ik beaam wat collega van der Vloet zegt. Het is soms een beetje het verhaal van de kip of het ei. Zijn de weinige aanvragen te wijten aan de aanvraagprocedure, of is het andersom? Maar goed, u hebt alvast ook mijn felicitaties voor de doorbraak. En laat ons hopen dat het, zeker voordat collega van der Vloet het huis verlaat, dan finaal toch in orde kan komen.
Anders, collega van der Vloet, kunt u nog altijd een comeback maken. Als u daar een draaiboek voor wilt, is dat beschikbaar bij onze partij. (Gelach. Opmerkingen)
Minister Crevits heeft het woord.
Dank u wel, collega Vande Reyde. Er moet toch altijd iemand zijn die deze commissie opfleurt. Ik dacht: “Ik doe mijn roze vestje aan.” Maar u doet het met een goede quote, die we zullen knippen. (Gelach)
Collega van der Vloet, ik hoor dat u de kriebels krijgt, en dat is niet mijn bedoeling. Ik denk dat het goed zou zijn dat er toch eens een grondig overleg is met het VAPH. Ik zal samen met mijn raadgever Kurt bekijken hoe we de gebruikers en het VAPH bij elkaar kunnen brengen om te zien waar de knelpunten zitten. Want het laatste wat ik wil, is bepaalde types uitsluiten. Laat ons daarmee starten, dat er via overleg bekeken wordt wat mogelijk is binnen de u nog resterende termijn, die natuurlijk ook verlengd kan worden. Je weet niet hoe het allemaal loopt in het leven, hoewel eedafleggingen in het parlement natuurlijk een redelijk zekere datum hebben.
Wat dat eerste betreft, ben ik zelf ook heel gelukkig dat we dat bedrag hebben kunnen optrekken. We hebben het speciaal voor u opgespaard tot vandaag. Ik doe dat zelden, maar dit is nu echt een van uw missies, die ik de voorbije twee jaar toch ook duidelijk heb leren kennen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.